© Aastels / stock.adobe.com
Ptasznik czerwonokolanowy zawdzięcza swoją nazwę charakterystycznie ubarwionym odnóżom.
Ptasznik czerwonokolanowy (Brachypelma smithi) jest bardzo popularny wśród terrarystów. Ale jakie cechy szczególne charakteryzują tego pajęczaka? I jakie warunki należy mu zapewnić w domowej hodowli? Najważniejsze informacje na ten temat znajdziesz w poniższym tekście.
| Nazwa: | Ptasznik czerwonokolanowy (Brachypelma smithi) |
| Pochodzenie/występowanie: | Meksyk |
| Długość ciała: | 7–8 cm (samice), 5,5 cm (samce) |
| Długość życia: | ponad 15 lat (samice), około pięć do sześciu lat (samce) |
| Wielkość terrarium: | powierzchnia podstawy 40 x 30 cm, maksymalna wysokość 20 cm |
| Utrzymanie: | pojedynczo |
| Temperatura: | w ciągu dnia 25 do 28°C, w nocy 20 do 23°C |
| Wilgotność powietrza: | 60 do 70 procent |
| Podłoże: | włókno kokosowe, nienawożona ziemia doniczkowa, piasek |
| Wyposażenie: | gałęzie, korek, doniczki, rośliny |
| Żywienie: | głównie owady |
| Trudność w utrzymaniu: | podawanie żywego pokarmu |
Brachypelma smithi należy do najpopularniejszych gatunków ptaszników. Samce dorastają do ok. 5,5, a samice nawet do ośmiu centymetrów długości.
Ptasznik czerwonokolanowy zawdzięcza swoją nazwę pomarańczowo-czerwonym odnóżom. Jego odwłok jest ciemnoszary lub czarny, ale również w tym obszarze znajdują się dłuższe pomarańczowe lub czerwone włosy.
Głowotułów ma barwę czarną, z beżowo-czerwoną obwódką, a zęby są głęboko czarne.
Uwaga: Wygląd ptasznika czerwonokolanowego sprawia, że może być mylony np. z ptasznikiem olbrzymim (Lasiodora parahybana).
© Florian / stock.adobe.com
Ptasznik czerwonokolanowy jest aktywnym w nocy samotnikiem, żyjącym zazwyczaj w głębokich norach. Podobnie jak wiele innych ptaszników, również on jest dość łagodny. Ma jednak pewną cechę szczególną – jest tak zwanym bombardierem.
Ptaszniki to nie przytulanki: Dotykanie może być dla nich przyczyną dużego stresu.
W momencie, gdy ptasznik poczuje się zagrożony, wyczesuje włoski parzące z odwłoka. Wyposażone są one w kolce, które w kontakcie ze skórą mogą powodować miejscową wysypkę.
Skóra wówczas puchnie i ulega zaczerwienieniu, czemu może towarzyszyć silny świąd i ból. Jeśli włoski parzące dostaną się do dróg oddechowych, mogą wywołać poważne podrażnienia i bolesny kaszel. W takim wypadku konieczna jest wizyta u lekarza.
Warto wiedzieć: Niektórzy przedstawiciele tego gatunku do obrony wykorzystują swoje odchody, które wyrzucają w kierunku napastnika, aby zmusić go do ucieczki.
Pazury jadowe samic mogą mieć 1,5 centymetra długości, dlatego ich ukąszenie może być bardzo bolesne. Jad nie jest szczególnie silny, ale u niektórych osób może wywołać reakcje alergiczne – podobne do tych w przypadku użądlenia osy.
Jeśli w ranie po ukąszeniu rozwinie się stan zapalny lub pojawi się alergia, należy jak najszybciej skontaktować się z lekarzem.
Ptasznik ten jest samotnikiem, dlatego nie należy próbować socjalizować go z innymi zwierzętami. Mogą one wówczas zacząć postrzegać siebie jako zdobycz i atakować nawzajem.
Jako pająk naziemny ptasznik czerwonokolanowy potrzebuje nieco więcej przestrzeni niż jego krewni, prowadzący nadrzewny tryb życia. Powierzchnia terrarium powinna więc wynosić co najmniej 40 x 30 centymetrów. Jego wysokość nie powinna natomiast przekraczać 20 centymetrów, ponieważ ma on tendencję do wspinania się i może podczas tych czynności spaść i zranić się.
Zbiornik, w którym przebywa musi mieć dobrą wentylację, ale zdecydowanie należy unikać przeciągów.
Aby zapewnić ptasznikowi odpowiednią ilość kryjówek, w terrarium nie może zabraknąć gałęzi drzew i kory drzewnej. Można umieścić w nim także przedmioty gospodarstwa domowego, takie jak korek czy doniczki, które również dobrze sprawdzą się w tej funkcji.
Nie zapominajmy także o roślinach, które nie tylko dobrze wyglądają, ale zapewniają zwierzęciu prywatność. Możemy wybrać na przykład epipremnum, sansewierię czy krotona.
Chociaż zasadniczo pająki pobierają wodę głównie z powietrza, w terrarium powinno znaleźć się naczynie z wodą.
Dno terrarium można wyłożyć warstwą włókna kokosowego o grubości 10–15 centymetrów, nienawożoną ziemią doniczkową i piaskiem. Należy ją mocno zbić lub zwilżyć wodą, aby pająk nie zapadał się w podłoże.
Aby ptasznik czerwonokolanowy czuł się komfortowo w swoim terrarium, temperatura w nim panująca powinna wahać się od 25 do 28 stopni Celsjusza, a nocą nieco spadać, do wartości 20–23 stopni.
W celu stworzenia stref z różną temperaturą, można użyć lamp grzewczych. Nie polecane są natomiast maty grzewcze, ponieważ temperatura w glebie powinna być niska.
Idealna wilgotność wynosi 60–80 procent. Unikajmy natomiast zbyt dużej wilgotności, a tym bardziej zastoisk wody.
Aby zachowany został optymalny rytm dobowy, w ciągu dnia światło powinno być włączone przez osiem do dziesięciu godzin.
Podobnie jak inne ptaszniki, Brachypelma smithi żywi się głównie żywymi owadami, takimi jak muchy, świerszcze czy koniki polne. Dorosłe osobniki zjadają czasem nawet większe ofiary – karaczany i nagie myszy.
Częstotliwość podawania pokarmu należy dostosować do wieku i wielkości danego osobnika:
Jeśli mamy doświadczenie z ptasznikami, hodowla tego gatunku nie sprawi nam problemu. Do codziennych obowiązków należy jedynie wymiana wody w naczyniu i usuwanie niezjedzonych resztek pokarmu.
Jeśli podłoże będzie mocno zanieczyszczone odchodami, należy je wymienić i umyć całe terrarium ciepłą wodą bez dodatku detergentu. Z reguły taki zabieg w zupełności wystarczy wykonywać raz w roku.
Hodowla Brachypelma smithi w warunkach domowych nie jest skomplikowana, co ułatwia pozyskiwanie pająków na rynku.
Samce osiągają dojrzałość płciową w wieku od dwóch do trzech lat, a samice od czterech do sześciu.
Przygotowując się do połączenia w parę, samiec najpierw tka sieć, w której składa plemniki.
Następnie sygnalizuje swoją gotowość do kopulacji bębnieniem odnóżami i specyficznymi dźwiękami, które są słyszalne również dla ludzkiego ucha.
Podczas kopulacji samiec unosi samicę do góry za pomocą haczyków na przednich odnóżach i opróżnia swoje narządy kopulacyjne, tzw. bulbusy, wprowadzając plemniki do niewielkiego otworu, znajdującego się na brzuchu samicy.
Po wszystkim szybko znika, aby nie zostać przez samicę zaatakowanym lub nawet zjedzonym.
Wiosną samice budują kokony, które mogą zwierać do 1000 jaj.
Długość życia tych pajęczaków zależy od płci. Podczas gdy samice mogą z łatwością dożyć 15 lat i więcej, samce umierają zdecydowanie wcześniej (około roku do trzech po osiągnięciu dojrzałości płciowej).
Jeśli podłoże jest zbyt wilgotne, ptasznik ten ma tendencję do wspinania się po szybach terrarium, co zwłaszcza w przypadku dorosłych zwierząt może nieść ze sobą pewne ryzyko. Nierzadko zdarza się, że pająki spadają i doznają obrażeń brzucha, co zazwyczaj kończy się śmiercią.
Ptasznik czerwonokolanowy zamieszkuje suche lasy Meksyku, wybierając obszary z dala od wybrzeża. Najczęściej spotkamy go w stanie Guerrero, gdzie biolodzy rozróżniają dwie populacje.
Jako gatunek naziemny, Brachypelma smithi preferuje życie w norach, najchętniej pod korzeniami drzew lub w samodzielnie wykopanych jamach.
Ze względu na swoją niezmienną od lat popularność, ten pochodzący z Meksyku pajęczak jest obecnie uważany za gatunek potencjalnie zagrożony. Niemniej, na czarnym rynku możemy wciąż znaleźć okazy, których miejsce jest na wolności.
Dlatego bardzo ważne jest, aby przed zakupem dokładnie sprawdzić pochodzenie zwierzęcia. Najlepiej kontaktować się wyłącznie z oficjalnymi hodowcami, którzy są w stanie przedstawić nam dokument pochodzenia pająka.
Uwaga: Ponieważ w niektórych krajach wymagana jest rejestracja określonych egzotycznych gatunków zwierząt, zanim zdecydujemy się na zakup ptasznika czerwonokolanowego, warto dowiedzieć się, jakie obostrzenia obowiązują w naszym miejscu zamieszkania.
Cena Brachypelma smithi zależy od jego wieku i płci, ale należy liczyć się z wydatkiem rzędu kilkudziesięciu złotych.
Wszechstronne wykształcenie weterynaryjne uzyskała na Uniwersytecie Justusa Liebiga w Gießen (Justus-Liebig-Universität Gießen). Zdobyła tam doświadczenie w różnych dziedzinach, takich jak medycyna małych, dużych i egzotycznych zwierząt, a także farmakologia, patologia i higiena żywności. Obecnie udziela się jako autorka, pracuje także nad własną rozprawą naukową. Jej celem jest polepszenie ochrony zwierząt przed chorobami wywoływanymi przez patogeny bakteryjne. Oprócz naukowej wiedzy weterynaryjnej, jako szczęśliwa opiekunka psa, dzieli się także własnymi doświadczeniami. Dzięki temu potrafi jeszcze lepiej zrozumieć i wyjaśnić obawy i problemy, jak również powtarzające się pytania opiekunów dotyczące zachowania i zdrowia ich zwierząt domowych.
