Znieczulenie ogólne u psów: Przebieg i ryzyko 
© herraez / stock.adobe.com
Lekarz weterynarii znieczula psa za pomocą parownika.
Znieczulenie zrewolucjonizowało nie tylko medycynę, ale również medycynę weterynaryjną. Obecnie jest to jedyny sposób na przeprowadzanie poważniejszych zabiegów chirurgicznych u zwierząt. Jednak środki znieczulające mogą stanowić również zagrożenie dla ich zdrowia, dlatego warto być świadomym zalet i wad znieczulenia ogólnego u psów.
Spis treści
- Czy znieczulenie ogólne u psów jest niebezpieczne?
- Jak przebiega podawanie znieczulenia u psów?
- Jakie rodzaje znieczulenia ogólnego dla psów istnieją? Porównanie
- Jak przygotować psa do zabiegu w znieczuleniu ogólnym?
- Jakie ryzyko dla zdrowia niesie ze sobą znieczulenie ogólne u psów?
- Ile kosztuje znieczulenie ogólne u psów?
Czy znieczulenie ogólne u psów jest niebezpieczne?
Znieczulenie wiąże się z pewnym ryzykiem, dlatego niezależnie od tego jak sprawny i zdrowy jest Twój podopieczny przed zabiegiem, czasami mogą pojawić się komplikacje, które w najgorszym przypadku mogą być śmiertelne.
Dlatego niezwykle ważne jest, aby podawać zwierzętom znieczulenie tylko wówczas, gdy jest to absolutnie niezbędne. Z tego względu również wielu opiekunów psów decyduje się na przeprowadzenie dodatkowych zabiegów chirurgicznych takich jak usuwanie kamienia nazębnego w ramach jednej procedury, aby uniknąć podawania kolejnego znieczulenia.
Jak przebiega podawanie znieczulenia u psów?
Przed jego aplikacją przeprowadzany jest szczegółowy wywiad z opiekunem zwierzęcia oraz badania kliniczne, aby wykluczyć ewentualne choroby serca czy inne schorzenia. Dodatkowo sprawdzana jest kondycja wątroby i nerek na podstawie wyników badania krwi.
W zależności od powodu, dla którego pies jest znieczulany, konieczne może być przeprowadzenie dalszych badań. W przypadku problemów ze stawami lub kośćmi, wykonywane jest badanie rentgenowskie lub ultrasonograficzne.
Przebieg procesu znieczulania:
- Indukcja: Po zakończeniu wszystkich przygotowań i wyjaśnieniu możliwego ryzyka, lekarz weterynarii może zastosować znieczulenie. Proces jego podawania zależy od wybranej metody.
- Zabieg: Po indukcji znieczulenia, lekarz weterynarii będzie stale monitorował stan psa – regularnie sprawdzał parametry życiowe, takie jak oddech, czynność serca i temperatura ciała. Ważne jest również prawidłowe ułożenie psa i zastosowanie maty grzewczej.
- Wybudzanie: Pod koniec operacji, lekarz weterynarii będzie przygotowywał się do fazy wybudzania psiego pacjenta. Może być wówczas konieczne podanie środka neutralizującego działanie anestetyku.
© Robert Leßmann / stock.adobe.com
Jakie rodzaje znieczulenia ogólnego dla psów istnieją? Porównanie
Wyróżniamy trzy rodzaje znieczulenia:
- Znieczulenie iniekcyjne
- Znieczulenie wziewne
- Znieczulenie całkowicie dożylne
Każda metoda ma inne zalety i wady, które przedstawiamy poniżej.
Znieczulenie wziewne
Metoda wziewna uważana jest za najłagodniejszą i najbezpieczniejszą metodę znieczulenia. Tak zwany parownik, w który wyposażony jest aparat do znieczulania, służy do zmiany formy płynnej środka znieczulającego na formę gazową, w której lekarz weterynarii wprowadza go przez drogi oddechowe bezpośrednio do organizmu psa. Gaz anestetyczny jest zwykle mieszaniną izofluranu i tlenu. W przypadku znieczulenia wziewnego wprowadza się rurkę intubacyjną lub zakłada się maskę, która będzie służyła do podawania anestetyku.
- Zalety: Anestezjolog może kontrolować głębokość znieczulenia podczas operacji i w nagłych wypadkach zakończyć je przed czasem. Poza tym, poddane takiemu znieczuleniu psy wybudzają się zazwyczaj po około godzinie, są więc mniej zdezorientowane i szybciej dochodzą do siebie.
- Wady: Procedura podawania znieczulenia wziewnego jest bardziej skomplikowana i droższa niż w przypadku znieczulenia dożylnego, co sprawia, że nie jest dostępne w każdym gabinecie weterynaryjnym.
Znieczulenie iniekcyjne
W zależności od stosowanego środka, lekarz weterynarii podaje psu lek anestetyczny podskórnie, domięśniowo lub dożylnie. Wstrzykując go bezpośrednio do naczynia krwionośnego, mamy pewność, że szybciej wniknie do organizmu i jego efekt również wystąpi szybciej.
Aby ułatwić podawanie leku, zazwyczaj zakłada się psu wenflon, dzięki któremu podczas operacji w razie potrzeby można w prosty sposób podać zwierzęciu dodatkowe leki przeciwbólowe lub kolejną dawkę anestetyku.
- Zalety: Narkoza dożylna jest tańsza i w przypadku drobnych zabiegów w zupełności wystarczająca.
- Wady: Podany dożylnie lek anestezjologiczny jest metabolizowany w wątrobie i wydalany przez nerki. Wymaga to nieco czasu i dlatego budzące się po zabiegu psy są zazwyczaj zdezorientowane.
Jak zachowuje się pies po podaniu znieczulenia dożylnie?
W przypadku tej formy znieczulenia może się zdarzyć, że wybudzone psy wyją lub zataczają się. Ponadto, narkoza dożylna obarczona jest większym ryzykiem, ponieważ można ją kontrolować w dużo mniejszym stopniu niż inne metody.
Znieczulenie całkowicie dożylne (TIVA)
W tym przypadku lekarz weterynarii zakłada psu wenflon, przez który będzie podawany krótko działający anestetyk. Jest to zazwyczaj propofol połączony z innymi substancjami czynnymi.
- Zalety: Podobnie jak znieczulenie wziewne, TIVA można bardzo dobrze kontrolować, a jego podawanie znacznie ułatwiają pompy infuzyjne i strzykawkowe.
- Wady: Jest to dość droga metoda znieczulenia i nie jest dostępna we wszystkich gabinetach.
Jak przygotować psa do zabiegu w znieczuleniu ogólnym?
Opieka przed- i pooperacyjna ma znaczący wpływ na ryzyko wystąpienia powikłań u znieczulanych psów. Dlatego należy ściśle przestrzegać zaleceń lekarza weterynarii. Możesz również skorzystać z poniższych wskazówek.
1. Przygotowanie do narkozy
Przez co najmniej 12 do 15 godzin przed planowanym znieczuleniem nie należy podawać psu żadnego jedzenia. Jest to bardzo ważne, ponieważ podczas znieczulenia zostaje zniesiony odruch połykania i jeśli w żołądku zwierzęcia znajduje się treść pokarmowa, może się nią zakrztusić podczas zasypiania lub wybudzania. W najgorszym wypadku resztki pokarmu mogą dostać się do płuc i wywołać niebezpieczne zapalenie płuc.
Warto także zapewnić psu możliwość opróżnienia jelit i pęcherza i zadbać o to, aby był wypoczęty. Duża aktywność przed zabiegiem może mieć bowiem niekorzystny wpływ na układ krążenia.
2. Opieka po znieczuleniu
Wiele powikłań występuje dopiero po przeprowadzonym zabiegu, dlatego należy wówczas zachować szczególną czujność, a przede wszystkim dać psu odpowiednio dużo czasu na spokojne dojście do siebie. Zrezygnuj ze spotkań z innymi psami i zapewnij swojemu pupilowi dużo świeżej wody do picia.
Jeśli jest wychłodzony, rozważ matę grzewczą lub termofor. Upewnij się jednak, że nie będą grzały zbyt mocno (maksymalna temperatura to 40°C), aby uniknąć poparzeń.
Jakie ryzyko dla zdrowia niesie ze sobą znieczulenie ogólne u psów?
Znieczulenie zawsze stanowi pewnego rodzaju zagrożenie. Podczas lub po podaniu środka anestetycznego mogą wystąpić następujące powikłania:
- depresja oddechowa
- spadek ciśnienia krwi
- zaburzenia rytmu serca
Dlatego lekarz weterynarii zawsze przygotowuje leki przeciwarytmiczne, stabilizujące ciśnienie krwi lub krążenie oraz inne środki pomocnicze, takie jak respirator czy tlen, które mogą uratować życie psa w nagłych sytuacjach.
Niemniej, w przypadku zatrzymania akcji serca lub niewydolności oddechowej, może zdarzyć się, że również one nie pomogą. Dlatego trzeba zdawać sobie sprawę z ryzyka związanego z podaniem znieczulenia.
Pacjenci z grupy ryzyka: Znieczulenie u starszych psów i szczeniąt
Ryzyko związane z podaniem znieczulenia zależy od różnych czynników, takich jak wiek i stan ogólny czworonoga, ale również choroby podstawowe, na przykład choroby serca, mogą zwiększać ryzyko znieczulenia.
Jest to spowodowane faktem, że czynniki te mają wpływ na ważne funkcje organizmu, a środki anestetyczne wykazują dużo mocniejsze działanie w przypadku starszych psów niż tych w średnim wieku.
Ile kosztuje znieczulenie ogólne u psów?
Ponieważ koszt znieczulenia zależy od takich czynników, jak waga psa, czas trwania zabiegu oraz rodzaj anestetyku, podanie konkretnej ceny bez dodatkowych informacji jest niemożliwe.
Ceny wahają się również w zależności od lokalizacji gabinetu weterynaryjnego.
Więcej interesujących artykułów
Wszechstronne wykształcenie weterynaryjne uzyskała na Uniwersytecie Justusa Liebiga w Gießen (Justus-Liebig-Universität Gießen). Zdobyła tam doświadczenie w różnych dziedzinach, takich jak medycyna małych, dużych i egzotycznych zwierząt, a także farmakologia, patologia i higiena żywności. Obecnie udziela się jako autorka, pracuje także nad własną rozprawą naukową. Jej celem jest polepszenie ochrony zwierząt przed chorobami wywoływanymi przez patogeny bakteryjne. Oprócz naukowej wiedzy weterynaryjnej, jako szczęśliwa opiekunka psa, dzieli się także własnymi doświadczeniami. Dzięki temu potrafi jeszcze lepiej zrozumieć i wyjaśnić obawy i problemy, jak również powtarzające się pytania opiekunów dotyczące zachowania i zdrowia ich zwierząt domowych.
