Zespół Cushinga u psów
© Chalabala / stock.adobe.com
Zespół Cushinga należy do najczęstszych chorób endokrynologicznych diagnozowanych u psów przez lekarzy weterynarii. W poniższym artykule dowiesz się, z czym wiąże się zespół Cushinga u psa i jaka jest średnia długość życia czworonogów nim dotkniętych.
Spis treści
- Czy zespół Cushinga jest niebezpieczny dla psa?
- Predyspozycje rasowe: U psów jakich ras występuje choroba Cushinga najczęściej?
- Objawy: Jakie są objawy zespołu Cushinga?
- Diagnoza: Jak diagnozuje się chorobę Cushinga u psów?
- Leczenie: Jak leczy się zespół Cushinga u psów?
- Przyczyny: Choroba Cushinga czy zespół Cushinga?
- Rokowania: Czy zespół Cushinga u psów jest uleczalny?
- Zapobieganie: Czy można zapobiec wystąpieniu choroby Cushinga?
Czy zespół Cushinga jest niebezpieczny dla psa?
W przeciwieństwie do niedoczynności kory nadnerczy (choroba Addisona), która prowadzi do zagrażającemu życiu niedoboru kortyzolu, przebieg zespołu Cushinga jest zazwyczaj łagodniejszy. Niemniej, może wywołać poważne objawy i powikłania.
Predyspozycje rasowe: U psów jakich ras występuje choroba Cushinga najczęściej?
Najbardziej podatne na zachorowanie na zespół Cushinga są:
- Boksery
- Cocker spaniele
- Jamniki
- Pudle
- Teriery
Objawy: Jakie są objawy zespołu Cushinga?
Jako że kortyzol ma różnorodny wpływ na organizm, objawy nieprawidłowości w jego zakresie również są zróżnicowane i mogą obejmować:
- Wzmożone pragnienie i częstsze oddawanie moczu (polidypsja i wielomocz)
- Wzmożony apetyt
- Dyszenie, również w spoczynku
- Wiotka i ciemniejsza skóra
- Wypadanie sierści (zwłaszcza na grzbiecie i ogonie)
- Osłabienie (w tym zanikanie mięśni)
- Powiększający się obwód brzucha (opuszczony brzuch)
Zwiększony poziom kortyzolu osłabia również układ odpornościowy Twojego psa, przez co jest bardziej narażony nie tylko na infekcje (np. bakteryjne albo wirusowe), ale również choroby zapalne, takie jak zapalenie trzustki).
Poza tym, wraz z postępem choroby, wrasta ryzyko zachorowania na cukrzycę.
Diagnoza: Jak diagnozuje się chorobę Cushinga u psów?
Zespół Cushinga należy do popularnych chorób psów i z reguły lekarze weterynarii bez problemu go diagnozują. W tym celu przeprowadzają następujące badania:
Badanie krwi
Jakie parametry krwi są nieprawidłowe w przypadku zespołu Cushinga? Oznaką nadczynności kory nadnerczy (hiperadrenokortycyzmu) u psa są podwyższone parametry wątrobowe (np. fosfataza zasadowa) oraz cholesterol.
Badanie ultrasonograficzne (USG)
Badania obrazowe takie jak ultrasonografia umożliwiają lekarzowi weterynarii ocenienie stanu nadnerczy. W ten sposób można wykryć wszelkie guzy czy powiększenie jednej lub obu nadnerczy, świadczące o nadczynności kory nadnerczy.
Jednocześnie można zbadać również okoliczne narządy takie jak wątroba.
Badania hormonalne
Badania hormonalne są niezbędne, aby potwierdzić syndrom Cushinga u psa. W tym celu lekarz weterynarii zleci wykonanie następujących badań:
1. Badanie stosunku stężenia kortyzolu do kreatyniny w moczu (UCC)
Mocz psa może nam powiedzieć wiele o stężeniu kortyzolu. Wysoki poziom tego hormonu w trzech kolejno pobranych próbkach moczu świadczy o występowaniu zespołu Cushinga.
2. Test hamowania małymi dawkami deksametazonu (badanie LDDS)
Podczas tego badania lekarz weterynarii, pobierając próbkę krwi sprawdzi podstawowe stężenie kortyzolu. Następnie poda psu deksametazon (syntetyczny glikokortykosteroid).
W przypadku zdrowych psów, spowoduje on zmniejszone uwalnianie hormonu adrenokortykotropowego (ACTH) oraz kortyzolu. Jeżeli przez dłuższy czas stężenie kortyzolu będzie podwyższone, pies najprawdopodobniej cierpi na zespół Cushinga.
3. Test symulacji z użyciem syntetycznego hormonu ACTH
Obecnie test symulacji z użyciem ACTH nie jest już standardem, ale nadal jest przeprowadzany. Po pobraniu pierwszej próbki krwi, lekarz weterynarii poda Twojemu podopiecznemu ACTH, a po około godzinie od iniekcji, pobierze ponownie krew do badania. W przypadku choroby Cushinga, stężenie kortyzolu będzie po stymulacji wyższe od początkowej wartości.
Leczenie: Jak leczy się zespół Cushinga u psów?
Leczenie zespołu Cushinga u psów zależy od przyczyny, która go wywołała.
Jeżeli Twój pies ma guza nadnerczy, lekarz weterynarii może go usunąć chirurgicznie, pod warunkiem, że nie zaatakował innych organów. Po usunięciu jednego nadnercza, drugie nadnercze przejmie jego funkcję.
Jeśli natomiast zabieg nie jest możliwy albo guz umiejscowił się w przysadce mózgowej, można psa poddać chemioterapii lub farmakoterapii Vetorylem, którego substancją czynną jest trilostan, osłabiający wytwarzanie kortyzolu w nadnerczach.
Co do zasady, chorego psa należy regularnie poddawać badaniom, aby dopasować dawkę leków i monitorować poziom kortyzolu we krwi.
Koszty: Ile kosztuje diagnostyka i leczenie?
Ze względu na złożoną diagnostykę i konieczność podawania psu leków do końca jego życia, leczenie zespołu Cushinga nie należy do najtańszych. Już samo badanie krwi to koszt rzędu kilkunastu złotych, nie mówiąc o dalszej diagnostyce.
Wydatki będą też uzależnione od wielkości Twojego psa, ponieważ im zwierzę jest większe, tym większej dawki lekarstw będzie wymagało. Dlatego każdy, kto decyduje się na posiadanie psa powinien zawsze wziąć pod uwagę koszty, które trzeba będzie ponieść w przypadku jego choroby.
Przyczyny: Choroba Cushinga czy zespół Cushinga?
Jeżeli nadnercza Twojego podopiecznego produkują za dużo hormonu stresu (kortyzolu), dochodzi do jego nadmiaru, który lekarze weterynarii określają mianem zespołu Cushinga lub hiperadrenokortycyzmem.
Z kolei choroba Cushinga jest szczególną postacią zespołu Cushinga, w przypadku której uwalnianie dużej dawki hormonu adrenokortykotropowego w przednim płacie przysadki mózgowej powoduje zwiększoną produkcję kortyzolu w nadnerczach.
Jakie są możliwe przyczyny zespołu Cushinga?
Do najczęstszych przyczyn należą guzy (zazwyczaj niezłośliwe) w obrębie przysadki mózgowej, powodujące hiperadrenokortycyzm przysadkowy.
W rzadkich przypadkach powodem mogą być guzy w korze nadnerczy, powodujące hiperadrenokortycyzm nadnerczowy.
Zespół Cushinga może wywołać również terapia lekami steroidowymi (np. preparatami kortyzonowymi, takimi jak prednizolon czy deksametazon) – w takim przypadku mówimy o jatrogennyn (polekowym) zespole Cushinga.
Starsze psy, przede wszystkim psy mniejszych ras, mogą zachorować na zespół Cushinga samoistnie.
Naturalna praca układu hormonalnego
Przysadka mózgowa w mózgu psa wytwarza hormony kontrolujące wiele procesów zachodzących w jego organizmie, w tym stymuluje produkcję kortyzolu w nadnerczach.
Uwolnienie hormonu adrenokortykotropowego przez przedni płat przysadki stymuluje nadnercza do wytwarzania kortyzolu. Jeżeli natomiast uwalniają one zbyt duże ilości hormonu stresu, następuje ujemne sprzężenie zwrotne i mózg uwalnia mniejsze ilości ACTH. W ten sposób zdrowy pies reguluje poziom kortyzolu we krwi.
Rokowania: Czy zespół Cushinga u psów jest uleczalny?
Z reguły zespół Cushinga dobrze poddaje się leczeniu, pod warunkiem, że zostanie odpowiednio wcześnie zdiagnozowany i jest prawidłowo leczony.
Większość przyczyn powodujących tę dolegliwość można wyleczyć, ale Twój pies do końca życia będzie musiał przechodzić regularne kontrole i leczenie.
Długość życia: Jak długo może żyć pies cierpiący na zespół Cushinga?
Jeżeli będziemy przestrzegać zaleceń lekarskich, pomimo choroby pies będzie mógł wieść normalnie psie życie.
Jeżeli natomiast zaniedbamy wizyty kontrolne lub leczenie naszego podopiecznego, może to znacznie skrócić długość jego życia.
Jak przebiega nieleczona choroba Cushinga?
W przypadku braku leczenia, ta endokrynologiczna przypadłość jest zwykle śmiertelna.
Zapobieganie: Czy można zapobiec wystąpieniu choroby Cushinga?
Choroby nowotworowe powstają z reguły samoistnie i nie zawsze można im zapobiec. Podobnie jest w przypadku choroby Cushinga. Niemniej możemy wyeliminować czynniki ryzyka takie jak nadwaga poprzez właściwe odżywianie i odpowiednią dawkę ruchu.