Zapalenie otrzewnej u psów 
© Fly_dragonfly / stock.adobe.com
Ból brzucha może być objawem zapalenia otrzewnej u psów.
Zapalenie otrzewnej (peritonitis) u psów jest poważną chorobą, która w przypadku niepodjęcia leczenia może okazać się śmiertelna. Poniżej wyjaśniamy, jakie są przyczyny tej dolegliwości i opisujemy dostępne sposoby jej leczenia.
Spis treści
- Czy zapalenie otrzewnej u psów jest niebezpieczne?
- Objawy: Jakie są objawy zapalenia otrzewnej u psa?
- Diagnoza: Jak rozpoznaje się zapalenie otrzewnej u psów?
- Leczenie: Jak wygląda leczenie zapalenia otrzewnej u psa?
- Przyczyny: Jak dochodzi do zapalenia otrzewnej u psów?
- Rokowania: Czy zapalenie otrzewnej u psów jest uleczalne?
- Profilaktyka: Czy można zapobiec zapaleniu otrzewnej u psów?
Czy zapalenie otrzewnej u psów jest niebezpieczne?
Otrzewna to błona wyściełająca przestrzeń między wewnętrzną warstwą ściany jamy brzusznej i znajdującymi się w niej narządami. Nazywana jest również jamą otrzewną. Jeśli zostanie objęta stanem zapalnym, może to mieć poważne konsekwencje dla okolicznych organów i zdrowia psa.
Dlatego zapalenie otrzewnej u psów powinno być leczone przez lekarza weterynarii. Dotyczy to zwłaszcza jego postaci septycznej.
Uwaga: Septyczna postać zapalenia otrzewnej jest zawsze stanem ostrym
Zapalenie otrzewnej u psów nie zawsze musi być niebezpieczne. Jeśli jednak pojawia się w wyniku infekcji, mówimy o septycznym zapaleniu otrzewnej i wówczas jest to stan nagły.
Septyczna postać zapalenia otrzewnej może wiązać się z poważnymi skutkami dla zdrowia. Dlatego w przypadku jej podejrzenia należy niezwłocznie skonsultować się z lekarzem weterynarii.
© JM Soedher / stock.adobe.com
Objawy: Jakie są objawy zapalenia otrzewnej u psa?
Objawy peritonitis u psa zależą w dużej mierze od przyczyny i przebiegu choroby. Z reguły, na początkowym etapie cierpiące na nią czworonogi wykazują niespecyficzne symptomy.
Dopiero w trakcie jej rozwoju stają się one wyraźniejsze i mogą wskazywać na zapalenie otrzewnej. Zaliczamy do nich przede wszystkim:
- zły stan ogólny
- gorączkę
- bóle brzucha, na które wskazuje przyjmowanie pozycji modlitewnej
- wymioty
- biegunkę
Kiedy konieczna jest wizyta u lekarza weterynarii?
Gdy tylko zauważysz jakiekolwiek nieprawidłowości u swojego podopiecznego, nie zwlekaj z wizytą u lekarza weterynarii.
Uwaga: Przyspieszony puls i oddech są znakami ostrzegawczymi, sygnalizującymi zagrażający życiu wstrząs. Pojawienie się tych objawów to ostatni moment na zwrócenie się o pomoc do specjalisty.
Jak długo trwa zapalenie otrzewnej u psów?
Ponieważ dolegliwość ta postępuje stopniowo, może trwać nawet kilka tygodni.
Diagnoza: Jak rozpoznaje się zapalenie otrzewnej u psów?
W celu zdiagnozowania zapalenia otrzewnej, lekarz weterynarii przeprowadzi różne badania. W pierwszej kolejności zada szczegółowe pytania dotyczące występujących objawów, wcześniejszego leczenia i ewentualnych przebytych operacji.
Następnie wykona badanie ogólne.
Badanie palpacyjne narządów w jamie brzusznej
W przypadku silnego bólu brzucha, powłoki brzuszne będą na ogół napięte. U apatycznych czworonogów możliwe jednak bywa palpacyjne zbadanie narządów wewnętrznych.
W zależności od wielkości, lokalizacji i przebiegu choroby, już na tym etapie lekarz weterynarii może wykryć pierwsze objawy zapalenia otrzewnej u psa.
Badania obrazowe
W uzyskaniu dalszych wskazówek świadczących o toczącym się stanie zapalnym, pomóc mogą badania rentgenowskie i ultrasonograficzne.
Typowym obrazem klinicznym w zapaleniu otrzewnej jest utrata szczegółów w okolicy brzucha: Narządy nie są tak wyraźnie widoczne jak u zdrowych zwierząt, co jest spowodowane gromadzeniem się płynu i wysiękiem w jamie brzusznej.
Nakłucie jamy brzusznej
Wysięk można co prawda zobaczyć na zdjęciu rentgenowskim, ale jakości płynu nie można wówczas ocenić. Dlatego jego próbkę pobiera się, nakłuwając jamę brzuszną i poddaje analizie. Typowy dla peritonitis u psa jest wysięk o wysokim stężeniu komórek i białka.
Badanie krwi
Badanie krwi dostarcza dalszych informacji na temat możliwych przyczyn i ciężkości zapalenia otrzewnej.
Na przykład w przypadku ciężkiego peritonitis, liczba białych krwinek często jest podwyższona (leukocytoza), podobnie jak granulocytów obojętnochłonnych.
Leczenie: Jak wygląda leczenie zapalenia otrzewnej u psa?
W zależności od ciężkości i postaci choroby, leczenie obejmuje środki wspomagające i chirurgiczne.
Leczenie wspomagające
Aby ustabilizować krążenie i złagodzić występujące objawy, można zastosować różne środki. Zaliczamy do nich przede wszystkim:
- płynoterapię i wyrównywanie zaburzeń równowagi elektrolitowej
- tlenoterapię
- przywracanie równowagi kwasowo-zasadowej np. za pomocą wodorowęglanu sodu
- podawanie antybiotyków (wraz z antybiogramem) oraz środków przeciwbólowych
- w razie potrzeby leki przeciwwymiotne
Leczenie chirurgiczne
Septyczne zapalenie otrzewnej u psów jest zawsze stanem ostrym, wymagającym natychmiastowej interwencji chirurgicznej, jednak warunkiem koniecznym do podania znieczulenia ogólnego jest stabilny stan pacjenta.
Podczas laparotomii, czyli otwarcia jamy brzusznej, lekarz szuka przyczyny dolegliwości i stara się ją wyeliminować.
Ponadto, pobiera próbki, aby następnie założyć hodowlę bakterii i zbadać patogeny pod kątem możliwej oporności (antybiogram). Usuwa również martwą i zanieczyszczoną tkankę, i płucze jamę brzuszną.
Postępowanie po zabiegu: Odpowiednia opieka pooperacyjna
Leczenie nie kończy się wraz z zakończeniem operacji. Po niej następuje opieka pooperacyjna, która ma znaczący wpływ na powodzenie leczenia. Pies będzie potrzebował teraz więcej energii.
Dlatego w wielu przypadkach już w trakcie zabiegu zakładana jest sonda żołądkowa.
Z reguły pacjent zostaje na oddziale przez kilka kolejnych dni, gdzie jego stan zdrowia będzie ściśle monitorowany, aby umożliwić jak najsprawniejszy przebieg procesu gojenia i powrót do zdrowia.
Przyczyny: Jak dochodzi do zapalenia otrzewnej u psów?
Dolegliwość ta jest często wynikiem infekcji bakteryjnej, ale nie zawsze tak jest.
Stąd też zapalanie otrzewnej dzielimy na pierwotne i wtórne.
Pierwotne (krwiopochodne) zapalenie otrzewnej
Pierwotne zapalenie otrzewnej występuje u psów bardzo rzadko. Powstaje w wyniku spontanicznej infekcji bakteryjnej drobnoustrojami z rodzaju Clostridium, Nocardia lub promieniowcami w połączeniu z osłabionym układem odpornościowym.
Wtórne (endogenne) zapalenie otrzewnej
Wtórne peritonitis jest najczęstszą postacią zapalenia otrzewnej u psów. Powstaje w wyniku infekcji w jamie brzusznej lub wniknięcia drobnoustrojów na skutek urazu – na przykład pęknięcia jamy brzusznej.
W zależności od postaci choroby, wtórne zapalenie otrzewnej dzielimy na aseptyczne i septyczne.
- Aseptyczne zapalenie otrzewnej jest jałowym stanem zapalnym, za który nie jest odpowiedzialna infekcja, a inne czynniki, takie jak chemiczne lub mechaniczne zaburzenia w obrębie otrzewnej. Mogą je wywoływać leki, na przykład antybiotyki, ale również ciała obce, na przykład szwy pooperacyjne oraz nowotwory.
- Septyczne zapalenie otrzewnej to częściej występująca postać peritonitis. Jest wynikiem infekcji i zazwyczaj powodują je urazy przewodu pokarmowego oraz drobnoustroje przenikające do jamy brzusznej. Często jest skutkiem pęknięcia brzegów zszytych ran lub obecności ciał obcych.
Rokowania: Czy zapalenie otrzewnej u psów jest uleczalne?
To, czy pies wyjdzie z peritonitis cało, zależy od wielu czynników. Bez wątpienia im szybciej udasz się z nim do lekarza weterynarii, tym lepiej, ale należy mieć świadomość, że septyczne zapalenie otrzewnej u psów może być śmiertelne. Jego śmiertelność wynosi bowiem od 20 do 48 procent.
Profilaktyka: Czy można zapobiec zapaleniu otrzewnej u psów?
Z reguły uniknięcie zapalenia otrzewnej u psów jest niemożliwe. Może je powodować bardzo wiele różnych czynników, na które często nie mamy wpływu.
Tym ważniejsze jest więc, aby skonsultować się ze specjalistą, gdy tylko zauważymy pierwsze jego objawy.
Może Cię również zainteresować:
Wszechstronne wykształcenie weterynaryjne uzyskała na Uniwersytecie Justusa Liebiga w Gießen (Justus-Liebig-Universität Gießen). Zdobyła tam doświadczenie w różnych dziedzinach, takich jak medycyna małych, dużych i egzotycznych zwierząt, a także farmakologia, patologia i higiena żywności. Obecnie udziela się jako autorka, pracuje także nad własną rozprawą naukową. Jej celem jest polepszenie ochrony zwierząt przed chorobami wywoływanymi przez patogeny bakteryjne. Oprócz naukowej wiedzy weterynaryjnej, jako szczęśliwa opiekunka psa, dzieli się także własnymi doświadczeniami. Dzięki temu potrafi jeszcze lepiej zrozumieć i wyjaśnić obawy i problemy, jak również powtarzające się pytania opiekunów dotyczące zachowania i zdrowia ich zwierząt domowych.
