Roztocza u psów

Artykuł napisany przez Franziska G., Weterynarz

Roztocza uszu mogą być wykryte przez lekarza weterynarii za pomocą wymazu.

Roztocza mogą zaatakować wiele części ciała psa. Sezonowe występowanie i lokalizacja roztoczy u psów zależy od ich rodzaju. Z poniższego artykułu dowiesz się, jakie są rodzaje roztoczy i jakie objawy mogą powodować u Twojego psa.

Spis treści

Czy roztocza są niebezpieczne dla psów?
Jakie roztocza występują u psów?
Objawy: Jak rozpoznać, że mój pies ma roztocza?
Diagnoza: Jak można wykryć roztocza u psów?
Leczenie: Jak pozbyć się roztoczy u psów?
Zapobieganie: Jak chronić psa przed roztoczami?

Czy roztocza są niebezpieczne dla psów?

Roztocza są pajęczakami i dlatego są spokrewnione z kleszczami. To, czy inwazja roztoczy stanowi zagrożenie dla psa, zależy od różnych czynników.

Z jednej strony rolę odgrywa rodzaj roztocza i jego sposób życia. Z drugiej strony, ważny jest również aktualny stan zdrowia psa. Na przykład osłabiony układ odpornościowy sprzyja inwazji pasożytów.

Czy roztocza mogą przenosić choroby u psów?

W przeciwieństwie do kleszczy czy komarów, najpopularniejsze gatunki roztoczy nie przenoszą chorób zakaźnych na psy. Niemniej mogą one wywoływać alergię lub inne choroby u psa (np. świerzb).

Czy ludzie mogą zarazić się roztoczami od psów?

Wiele gatunków roztoczy nie jest specyficznych dla żywiciela. Oznacza to, że mogą one przenosić się z psa na Ciebie i Twoją rodzinę, powodując dyskomfort.

Wskazówka: Gdy zauważysz oznaki obecności roztoczy u siebie lub swojej rodziny, skonsultuj się z lekarzem rodzinnym.

Jakie roztocza występują u psów?

Istnieje wiele rodzajów roztoczy, które mogą zaatakować psa. Przedstawiamy pięć najważniejszych roztoczy występujących u psów:

1. Swędzik jesienny (Trombicula autumnalis)

Swędzik jesienny jest pasożytem wielkości główki od szpilki, rzucającym się w oczy przede wszystkim ze względu na swój pomarańczowo-czerwony kolor. Na obszarach endemicznych występuje głównie latem i jesienią i czai się w trawie, czekając na swojego żywiciela.

Stadia rozwoju tego pasożyta obejmują jajo, larwę, nimfę oraz dorosłe roztocze. Dorosłe roztocza żywią się materiałem roślinnym, ale ich larwy do przeżycia potrzebują płynu limfatycznego zwierzęcia-gospodarza.

W przypadku psów, larwy najczęściej występują na łapach między palcami, na brzuchu i na głowie. U wrażliwych zwierząt ugryzienie larwy powoduje reakcję alergiczną, objawiającą się silnym świądem, a nawet poważnymi podrażnieniami skóry, które mogą utrzymywać się również po wyeliminowaniu pasożyta.

2. Świerzbowiec uszny (Otodectes cynotis)

Roztocza uszne to bardzo wyspecjalizowane pasożyty, bytujące w zewnętrznym przewodzie słuchowym, rzadziej na skórze wokół ucha. Typowym objawem inwazji świerzbowca usznego jest silny świąd, z towarzyszącym mu stanem zapalnym w uszach oraz brązowo-czarną, kruchą wydzieliną, przypominającą fusy z kawy.

3. Drapieżne roztocza (Cheyletiella)

Drapieżne roztocza są bardzo zaraźliwe – ich gospodarzami mogą być psy, koty, króliki, a nawet ludzie.

Ich cykl rozwojowy odbywa się na zwierzęciu. Przenoszą się w wyniku bezpośredniego kontaktu z zainfekowanym zwierzęciem, ale możliwe jest również „złapanie” ich poprzez skażone środowisko lub przedmioty.

Drapieżne roztocza żyją na powierzchni skóry psa, przemieszczają się między włosami i żywią płynami tkankowymi, powodując świąd o różnym nasileniu.

Ponadto, charakterystyczne w przypadku inwazji tych pasożytów są małe, suche łuski, znajdujące się głównie na grzbiecie psa. Swoją drogą, same roztocza wyglądają bardzo podobnie do łusek.

Drapieżne roztocza wykrywa się, pobierając próbki chorobowo zmienionej skóry za pomocą skalpela lub pasków samoprzylepnych i badając je pod mikroskopem.

4. Świerzbowiec drążący (Sarcoptes scabiei var. canis)

Świerzbowiec drążący występuje głównie u psów, ale również u lisów i kun. Przenosi się w wyniku bezpośredniego kontaktu z innymi zainfekowanymi zwierzętami lub pośrednio przez środowisko. Świerzbowce drążące są wyjątkowo zakaźne.

Jak sama nazwa wskazuje, samica tego pasożyta drąży tunele w skórze psa, w których składa jaja i odchody. Podczas drążenia odżywia się martwymi komórkami naskórka i płynem tkankowym, powodując podrażnienia skóry i nierzadko wywołując reakcje alergiczne, w wyniku czego u psów rozwija się trudny do zniesienia świąd.

Pierwszymi objawami inwazji pasożytów drążących są czerwone plamy na brzuchu i łokciach. Następnie dochodzi do tego wypadanie sierści i łupież, spowodowane drapaniem. Skóra staje się zgrubiała najpierw na uszach, a w końcu na całym ciele.

Lekarz weterynarii może wykryć roztocza drążące, pobierając zeskrobiny skóry. Ponieważ jednak nawet bardzo mała liczba roztoczy może powodować silny świąd, ich występowanie nie zawsze można potwierdzić w ten sposób. W takim przypadku można zastosować leczenie na podstawie podejrzewanej przyczyny – jeśli przyniesie poprawę, infekcję uznaje się za potwierdzoną.

5. Nużeniec (Demodex canis)

Nużeniec zwyczajowo bytuje na skórze ssaków owłosionych, czyli także u psa. W niewielkiej ilości nie wywołuje żadnych objawów. Żyje i rozmnaża się w mieszkach włosowych i gruczołach łojowych, a poza nimi nie jest w stanie przetrwać.

Odżywa się również odpadami komórkowymi i płynem tkankowym. Aby uniknąć reakcji immunologicznej i alergicznej u psa, swoje odchody przechowuje we własnych komórkach.

Ten gatunek roztoczy przenosi się z matki na szczenię bezpośrednio po narodzinach, podczas ssania. Natomiast nadmierne namnażanie się nużeńca może wywołać chorobę zwaną demodektozą.

Objawy: Jak rozpoznać, że mój pies ma roztocza?

Objawy choroby u psa zależą nie tylko od rodzaju roztoczy, ale także od stopnia inwazji.

Na przykład nużyca u psów może powodować inne objawy niż inwazja roztoczy drapieżnych. Jeśli układ odpornościowy psa jest osłabiony, może to prowadzić do poważniejszej inwazji.

Przebieg od łagodnego do ciężkiego

W wielu przypadkach roztocza powodują u psów jedynie nieprzyjemne objawy, takie jak swędzenie lub łuszczenie się skóry.

Jednak niektóre rodzaje roztoczy lub poważne inwazje mogą stać się niebezpieczne dla psa na pewnym etapie. Na przykład, jeśli roztocza wysysają dużo krwi, co może doprowadzić do anemii u psa.

Infekcje wtórne

Jeśli psa bardzo swędzi i w rezultacie często się drapie, może zadawać sobie małe rany. Jeśli bakterie lub inne zarazki dostaną się do tych ran, mogą wystąpić wtórne infekcje zapalne skóry.

Diagnoza: Jak można wykryć roztocza u psów?

Lekarz weterynarii ma do dyspozycji różne metody wykrywania inwazji roztoczy. Wybór zależy od podejrzewanego gatunku roztoczy:

Powierzchowne i głębokie zeskrobiny skóry

Poprzez ostrożne zeskrobanie górnych warstw skóry psa za pomocą skalpela, lekarz weterynarii wykona tak zwane powierzchowne zeskrobanie skóry. Z kolei przy głębokim zeskrobaniu skóry drapie głębiej, aby wykryć głębiej leżące gatunki roztoczy, takie jak roztocza nużeńca.

Następnie bada próbkę pod mikroskopem.

Metoda paska samoprzylepnego

Weterynarz przyciska pasek samoprzylepny do sierści i skóry psa. Następnie bada przylegający materiał pod mikroskopem.

Metoda ta nadaje się na przykład do wykrywania roztoczy drapieżnych.

Wymaz z ucha

Wymaz z ucha jest przydatny, jeśli podejrzewa się, że pies może mieć roztocza.

Następnie lekarz weterynarii obejrzy go pod mikroskopem, aby rozpoznać małe roztocza.

Roztocza u psów często powodują nieprzyjemne objawy, takie jak swędzenie lub łuszczenie się skóry.

Leczenie: Jak pozbyć się roztoczy u psów?

Przed rozpoczęciem leczenia roztoczy wraz z weterynarzem należy wziąć pod uwagę poniższe wskazówki:

W przypadku niektórych rodzajów roztoczy ważne jest, aby leczyć wszystkie inne zwierzęta domowe, nie tylko chorego psa.
Leczenie często należy powtórzyć kilka razy, aby zabić wszystkie stadia rozwojowe roztoczy.
U psów o bardzo gęstej lub długiej sierści może być konieczne przycięcie sierści, aby zapewnić skuteczne leczenie.

Leczenie farmakologiczne

W leczeniu roztoczy u psów dostępne są różne leki w różnych postaciach dawkowania.

Obejmują one środki roztoczobójcze i kleszczobójcze w postaci szamponów lub kropli, tabletek, maści lub preparatów do stosowania miejscowego.

Leczenie wspomagające

W przypadku ciężkich objawów, oprócz leków przeciwpasożytniczych mogą być wymagane inne leki. Należą do nich szampony antybakteryjne lub antybiotyki w przypadku wtórnych infekcji bakteryjnych.

Reakcje alergiczne czasami wymagają leków przeciwhistaminowych.

Środki higieny

Aby skutecznie zwalczać roztocza u psów, należy również usunąć roztocza ze środowiska psa.

W celu mechanicznego czyszczenia należy dokładnie odkurzyć i umyć dom. Wypierz miejsce do spania i koce psa w temperaturze ponad 60 stopni Celsjusza. Alternatywnie można również zamrozić tekstylia.

Kosze transportowe i inne przybory do pielęgnacji (takie jak grzebienie) również powinny być konsekwentnie i dokładnie czyszczone. Niektóre spraye pomagają zabijać roztocza w środowisku. W przypadku ich użycia należy postępować zgodnie z instrukcjami producenta.

Zapobieganie: Jak chronić psa przed roztoczami?

Zapewniając psu odpowiednią ochronę przed pasożytami, można uchronić go przed inwazją roztoczy. Większość środków odstraszających kleszcze nadaje się również do ochrony przed wieloma rodzajami roztoczy.

Można je kupić w postaci preparatów do nakrapiania i leków w postaci tabletek. Na rynku dostępne są również obroże z aktywnymi składnikami.

Franziska G., Weterynarz

Wszechstronne wykształcenie weterynaryjne uzyskała na Uniwersytecie Justusa Liebiga w Gießen (Justus-Liebig-Universität Gießen). Zdobyła tam doświadczenie w różnych dziedzinach, takich jak medycyna małych, dużych i egzotycznych zwierząt, a także farmakologia, patologia i higiena żywności. Obecnie udziela się jako autorka, pracuje także nad własną rozprawą naukową. Jej celem jest polepszenie ochrony zwierząt przed chorobami wywoływanymi przez patogeny bakteryjne. Oprócz naukowej wiedzy weterynaryjnej, jako szczęśliwa opiekunka psa, dzieli się także własnymi doświadczeniami. Dzięki temu potrafi jeszcze lepiej zrozumieć i wyjaśnić obawy i problemy, jak również powtarzające się pytania opiekunów dotyczące zachowania i zdrowia ich zwierząt domowych.

Podziel się swoją opinią

Czy artykuł był pomocny?