Niewydolność trzustki u psa
© Chalabala / stock.adobe.com
Niewydolność trzustki u psa objawia się między innym problemami trawiennymi lub stałym głodem i utratą wagi. Dowiedz się wszystkiego, co warto wiedzieć o tej dolegliwości z lektury poniższego artykułu.
Spis treści
- Czy niewydolność trzustki u psa jest niebezpieczna?
- Objawy: Jak objawia się niewydolność trzustki u psa?
- Proces diagnostyczny
- Leczenie: Czy niewydolność trzustki u psa jest uleczalna?
- Przyczyny: Co wywołuje niewydolność trzustki u psa?
- Rokowania: Jaka jest średnia długość życia psa cierpiącego na niewydolność trzustki?
- Profilaktyka: Czy można zapobiec zapaleniu trzustki u psa?
Czy niewydolność trzustki u psa jest niebezpieczna?
O niewydolności trzustki mówimy, gdy jej funkcja zostaje upośledzona. Niewydolność może być wewnątrzwydzielnicza, wiążąca się z zaburzoną produkcją hormonów lub zewnątrzwydzielnicza, w przypadku której upośledzona jest produkcja enzymów trawiennych.
Obie formy niosą za sobą określone konsekwencje zdrowotne, które wymagają pilnej pomocy weterynaryjnej.
Uwaga: Niewydolność trzustki u psów ma zazwyczaj postać zewnątrzwydzielniczą, dlatego to na niej skupimy się w niniejszym tekście.
Wewnątrzwydzielnicza niewydolność trzustki u psów może objawiać się cukrzycą. Więcej informacji na ten temat znajdziesz w artykule cukrzyca u psa.
Dlaczego zdrowa trzustka u psa jest ważna?
Aby wyjaśnić znaczenie niewydolności trzustki u psów, należy rozróżnić dwa rodzaje tkanki trzustkowej i ich funkcje:
- Tkanka pęcherzykowa pełni zewnątrzwydzielniczą funkcję gruczołu trawiennego, która wytwarza ważne enzymy trawienne, trawiące składniki żywności, takie jak tłuszcze czy węglowodany.
- Tkanka wyspowa stanowi jedynie około dwóch do pięciu procent całkowitej masy narządu, ale spełnia bardzo ważną rolę: Wydziela hormony – insulinę, glukagon czy somatostatyna.
Skutkiem nieprawidłowej pracy trzustki są na przykład problemy trawienne.
Które psy są szczególnie narażone na zewnątrzwydzielniczą niewydolność trzustki?
Zasadniczo dolegliwość ta może wystąpić u psa każdej rasy i w każdym wieku. Rozwija się szczególnie często u czworonogów w wieku od jednego do czterech lat.
Owczarki niemieckie i owczarki szkockie krótkowłose przejawiają tendencję również do niewydolności wewnątrzwydzielniczej, z częstością występowania około jednego procenta.
Objawy: Jak objawia się niewydolność trzustki u psa?
Widoczne objawy niewydolności trzustki u psa pojawiają się, gdy funkcja co najmniej 75–90 procent zewnątrzwydzielniczej trzustki zostaje upośledzona.
Typowym symptomem są zaburzenia trawienia, którym towarzyszy stałe uczucie głodu z jednoczesną utratą wagi. Kolejnym objawem jest przewlekła biegunka oraz stolec tłuszczowy. Kał jest zazwyczaj obfity, tłusty do pienistego i szarawy.
Konsekwencje dla skóry i sierści
Jeśli organizm psa nie przyswaja odpowiedniej ilości składników odżywczych i witamin, w krótkim czasie pogarsza się kondycja jego skóry i sierści. W związku z tym nie tylko traci na wadze, ale jego sierść staje się matowa i zaczyna wypadać.
Niebezpieczeństwo samotrawienia
Gromadzące się w trzustce enzymy trawienne mogą zniszczyć sam narząd. Mówimy wówczas o samotrawieniu. To z kolei może prowadzić do poważnych objawów chorobowych, takich jak wymioty i bóle brzucha.
Kiedy konieczna jest wizyta u lekarza weterynarii?
Gdy tylko zaobserwujemy powtarzającą się biegunkę u naszego pupila, powinnyśmy skonsultować się z lekarzem weterynarii.
Jest to ważne zwłaszcza w przypadku szczeniąt i młodych psów, ponieważ zapas wody w ich organizmie jest ograniczony, a ryzyko odwodnienia szczególnie wysokie.
Proces diagnostyczny
Jeśli zgłosimy się z psem z typowymi objawami, takimi jak nieposkromiony apetyt i biegunka do specjalisty, zazwyczaj nie będzie on miał trudności ze zdiagnozowaniem zewnątrzwydzielniczej niewydolności trzustki. Aby ją potwierdzić, po ogólnym badaniu klinicznym należy wykonać dalsze badania.
Badanie kału
W specjalistycznym laboratorium możliwe jest oznaczenie w próbce kału elastazy trzustkowej (cE1). Stężenie wyższe niż dziesięć mikrogramów na gram kału będzie wskazywało na zewnątrzwydzielniczą niewydolność trzustki.
Badanie krwi
W celu potwierdzenia wyników badań kału wykonuje się badanie krwi, które umożliwia wykrycie immunoreaktywności czynników trypsynopodobnych u psów (cTLI) w surowicy krwi. Przed pobraniem krwi pies musi być na czczo przez sześć do dwunastu godzin. W przeciwnym razie wyniki mogą być fałszywie wysokie.
Leczenie: Czy niewydolność trzustki u psa jest uleczalna?
Wewnątrzwydzielnicza niewydolność trzustki jest zazwyczaj nieuleczalna. Pomocna w łagodzeniu jej objawów może być jednak zmiana diety. Odpowiednia karma pozwoli zwierzęciu na względnie normalne życie z niewielkim lub żadnym dyskomfortem.
Jaka karma będzie odpowiednia?
Ponieważ w przypadku niewydolności trzustki organizm psa przyswaja z pożywienia mniej substancji odżywczych, potrzebuje on około 20–100% więcej pokarmu niż przed chorobą. Poza tym karma musi być lekkostrawna.
Należy zwrócić uwagę na poniższe kwestie:
- Posiłki dla psa powinny mieć niską zawartość włókna surowego i tłuszczu, ale być bogate w wysokiej jakość białka, na przykład żółtko jaja, niskotłuszczowy twaróg czy chude mięso mięśniowe.
- W porozumieniu z lekarzem weterynarii należy do nich dodawać również specjalne enzymy trawienne, które dostępne są w postaci granulek lub proszku.
- Rozłóżmy porcje na cały dzień i podawajmy psu kilka mniejszych posiłków dziennie.
Uwaga: Po konsultacji z lekarzem weterynarii można także stosować karmy specjalnego przeznaczenia, które uwzględniają potrzeby zwierząt cierpiących na niewydolność trzustki.
Jakie leki mogą być pomocne w przypadku niewydolności trzustki u psa?
Wewnątrzwydzielnicza niewydolność trzustki u psa może przebiegać z niedoborem kobalaminy, czyli witaminy B12. Ponieważ może to mieć negatywny wpływ na powodzenie leczenia, zaleca się odpowiednią suplementację.
Dodatkowo lekarz weterynarii może przepisać psu blokery H2, aby wspomóc trawienie tłuszczów. W przypadku częstego przerostu bakterii w jelicie cienkim stosowanie są antybiotyki.
Przyczyny: Co wywołuje niewydolność trzustki u psa?
Zarówno zewnątrzwydzielnicza jak i wewnątrzwydzielnicza niewydolność trzustki u psów mogą być spowodowane wieloma czynnikami.
- Pierwszym z nich jest zapalenie trzustki, które prowadzi do jej bliznowacenia, w rezultacie czego tkanka traci swoją funkcję.
- Częstą chorobą genetyczną jest również zanik komórek groniastych, występujący szczególnie u owczarka niemieckiego.
Inne możliwe przyczyny niewydolności trzustki u psa
Ponadto istnieją inne czynniki, które mogą prowadzić do zewnątrzwydzielniczej niewydolności trzustki u psów:
- choroby autoimmunologiczne
- resekcja trzustki
- niedrożność przewodów trzustkowych spowodowana guzami lub pasożytami
Rokowania: Jaka jest średnia długość życia psa cierpiącego na niewydolność trzustki?
Uszkodzona tkanka trzustki nie posiada niestety zdolności do regeneracji. Jednak dzięki odpowiednim środkom zaradczym i wsparciu lekarza weterynarii pies może prowadzić nieograniczone życie.
Profilaktyka: Czy można zapobiec zapaleniu trzustki u psa?
Nie istnieje sposób na niezawodne uniknięcie niewydolności trzustki. Można natomiast zadbać o zdrowie zwierzęcia, zapewniając mu odpowiednie warunki utrzymania oraz żywienie. Ważne są również regularne wizyty kontrolne u lekarza weterynarii, aby wykryć ewentualną chorobę na wczesnym etapie rozwoju.
Wskazówka: Regularnie ważmy psa
Aby kontrolować masę ciała psa, warto go regularnie ważyć i notować wagę, aby móc ją porównać w dłuższym okresie czasu. Jeśli natomiast pomimo odpowiedniej diety i dawki ruchu pies stale chudnie, należy skonsultować się ze specjalistą.