Niewydolność serca u psa 

Twój podopieczny jest apatyczny i szybko brakuje mu tchu? Przyczyną może być niewydolność serca u psa. Ale jak ją rozpoznać i jak ją leczyć? W poniższym artykule dowiesz się wszystkiego, co warto wiedzieć na temat tej dolegliwości.

Czy niewydolność serca u psa jest niebezpieczna?

Nieleczona niewydolność serca u psa prędzej czy później doprowadzi do śmierci zwierzęcia. Choroba ta jest postępującym procesem, który można spowolnić za pomocą odpowiednich leków, ale absolutnie nie można jej ignorować. Regularne badania kontrolne u lekarza weterynarii są więc koniecznością.

Jak działa serce zdrowego psa?

Aby lepiej zrozumieć niewydolność serca u psa, przyjrzyjmy się najpierw budowie serca:

Budowa i funkcja serca psa

Serce podzielone jest na lewą i prawą komorę oraz lewy i prawy przedsionek. Z żyły głównej odtlenowana krew przepływa do prawego przedsionka, a następnie przez zastawkę trójdzielną transportowana jest do prawej komory. Podczas skurczu prawej komory krew jest transportowana przez tętnicę płucną do płuc, gdzie wzbogacana jest w nowy tlen. Stamtąd dostaje się żyłami płucnymi do lewego przedsionka, a następnie przez zastawkę mitralną do lewej komory. Natleniona krew opuszcza serce aortą, aby dostarczyć organizmowi ważnych składników odżywczych przez obwodowe naczynia krwionośne.

Jakie są postacie i jak powstaje niewydolność serca u psa?

Termin niewydolność serca nie opisuje konkretnej choroby, a pewien zespół objawów. Wywołują ją różne dolegliwości zarówno w obrębie samego serca, jak i otaczających go narządów.

Może powstać w wyniku zmniejszonego przepływu krwi w organizmie lub tak zwanej zastoinowej niewydolności serca, w przypadku której krew zalega w żyłach.

Zastoinowa niewydolność serca

Zastoinowa niewydolność serca może dotyczyć lewego i prawego serca:

• Niewydolność lewego serca: Ta postać dolegliwości jest zdecydowanie najczęstszą chorobą serca u psów. Chociaż u niektórych ras takich jak cavalier king charles spaniel niewydolność zastawki mitralnej rozwija się już w młodym wieku w wyniku predyspozycji genetycznych, w większości przypadków dotyka ona jednak starsze czworonogi. W centrum dolegliwości zazwyczaj znajduje się endokardioza – przewlekła zwyrodnieniowa choroba zastawki mitralnej. Wynikająca z tego nieszczelność zastawki powoduje cofanie się krwi z lewej komory z powrotem do lewego przedsionka. Stopniowo w jej przebiegu dochodzi do powiększenia przedsionka i cofania się krwi do płuc lub prawego serca. Ponadto zwężenie zastawki mitralnej, wady rozwojowe (np. przesączanie) czy kardiomiopatia rozstrzeniowa (powiększenie komór serca) również prowadzą do niewydolności lewego serca.
• Niewydolność prawego serca: Ta postać niewydolności serca również zdarza się u psów, chociaż jest zdecydowanie rzadsza. Gromadzenie się płynu w osierdziu (wysięk osierdziowy), zatorowość płucna lub zaawansowana niewydolność lewego serca ograniczają czynność serca z powodu zastoju wstecznego.

Hipoperfuzja

Powoduje ją zmniejszony rzut serca, czyli ilość krwi przepływająca przez serce w ciągu każdej minuty. Możliwymi przyczynami mogą być zarówno niewydolność lewego jak i prawego serca.

Objawy: Jak objawia się niewydolność serca u psa?

Niewydolność serca ogranicza jakość życia psa z powodu towarzyszących jej objawów:

• Objawy ogólne: Zmęczenie, brak apetytu, osłabienie, niepokój
• Niewydolność lewego serca: Kaszel, problemy z oddychaniem (duszność, zwiększona częstość oddechów), zaburzenia rytmu serca, zapaść
• Niewydolność prawego serca: Zimne kończyny i zatrzymanie wody, blade błony śluzowe, duszność, bóle brzucha powodowane przesączaniem się płynu do jamy brzusznej

Jeśli czynność serca jest na tyle upośledzona, że dochodzi do jego niewydolności, bez podjęcia leczenia pies umrze z powodu jej powikłań.

© Ekaterina / stock.adobe.com

Diagnoza: Jakie badania wykona lekarz weterynarii?

Problemy z sercem zazwyczaj dają o sobie znać w postaci zwiększonego zmęczenia i osłabienia, a wówczas jest to ostatni moment na wizytę u specjalisty. Podczas wywiadu z opiekunem zada on ważne pytania dotyczące występujących objawów. Następnie zbada serce dokładniej w ramach ogólnego badania klinicznego, określi tętno, częstość oddechów i inne parametry życiowe.

Podczas badania kardiologicznego za pomocą stetoskopu ustali częstotliwość bicia serca, oceni jego siłę i wykryje ewentualne szmery.

W ocenie budowy serca zastosowanie znajdują badania obrazowe, takie jak rentgen czy USG. Badanie ultrasonograficzne ma tę zaletę, że wizualizuje bieżącą czynność serca. Badanie rentgenowskie natomiast umożliwia jedynie ocenę wielkości serca i otaczających go struktur, takich jak płuca czy przepona.

Do wykluczenia zaburzeń rytmu serca wykorzystywana jest z kolei elektrokardiografia. Podczas badania elektrody, które mierzą aktywność elektryczną serca przypina się do fałdów skóry na kończynach psa. Jest ona rejestrowana w postaci krzywych, a następnie analizowana przez lekarza weterynarii.

Ponieważ niewydolność serca u psa jest chorobą postępującą, dzieli się ją na 3 lub 4 stopnie i w zależności od klasyfikacji dobiera różne metody leczenia.

Leczenie: Jak wygląda leczenie niewydolności serca u psa?

Sposób leczenia niewydolności serca zależy od stopnia jej zaawansowania i innych czynników (np. wieku). Z reguły leczenie przyczynowe nie jest możliwe, ale poniższe środki pomagają poprawić jakość życia czworonoga:

• inhibitory ACE rozszerzające naczynia krwionośne (np. ramipryl) oraz leki moczopędne (np. furosemid)
• leki zwiększające siłę skurczu mięśnia sercowego (np. pimobendan lub glikozydy nasercowe)
• dieta: Uboga w sód karma
• unikanie dużych obciążeń

Uwaga: Odpowiednia dietetyczna karma może wspierać naturalne funkcje obronne organizmu Twojego psa, ale nie wyleczy ani nie zapobiegnie powstaniu samej dolegliwości. Żywienie psa należy zawsze skonsultować z lekarzem weterynarii. Karmy specjalnego przeznaczenia znajdziesz w sklepie internetowym zooplus.

Rokowania: Jakie są szanse powodzenia leczenia niewydolności serca u psa?

Niestety przyczynę niewydolności serca u psa rzadko jesteśmy w stanie wyleczyć. Dlatego tak ważne jest wczesne postawienie diagnozy i wdrożenie leczenia. Rokowania w przypadku przewlekłej niewydolności serca są lepsze, jeśli zastosowane zostanie odpowiednie leczenie, ale jeśli nie zostanie podjęte lub w ostrym stadium zazwyczaj kończy się śmiercią zwierzęcia.

Profilaktyka: Jak można zapobiec niewydolności serca u psa?

Co do zasady dolegliwości tej nie można zapobiec. Należy jednak zadbać o zdrowe żywienie naszego pupila i odpowiednią ilość ruchu – nadwaga jest częstym czynnikiem prowadzącym do jej wystąpienia.

Regularnie wybierajmy się z psem na wizyty kontrolne u lekarza weterynarii. Dzięki temu możliwe będzie wykrycie ewentualnych szmerów serca na wczesnym etapie i rozpoczęcie leczenia. Bardzo istotną kwestią jest także wykluczenie z hodowli psów, w rodzinie których występowały choroby serca.