Nadwaga u psa – przyczyny i konsekwencje

Artykuł napisany przez Dr Cornelia Kolo, Weterynarz

Nadwaga u psa powinna być postrzegana jako choroba, która powoduje dalsze poważne problemy zdrowotne.

Nadwaga i otyłość stanowią ogromny problem zdrowotny dla naszych psów. Nie tylko znacznie pogarszają jakość i długość ich życia, ale także zwiększają ryzyko wystąpienia takich schorzeń jak problemy z sercem, cukrzyca i bóle stawów. Dowiedz się, jak rozpoznać nadwagę u psa.

Spis treści

Kiedy mówi się o nadwadze u psa?
Jak rozpoznać, że pies waży za dużo?
Jak dochodzi do pojawienia się nadwagi u psa?
Zwiększone spożycie energii
Niskie zapotrzebowanie na energię
Choroby jako przyczyna nawagi u psa
Konsekwencje nadwagi

Kiedy mówi się o nadwadze u psa?

W przypadku psów rasowych najprościej zorientować się na podstawie prawidłowej wagi zawartej we wzorcu rasy. W przypadku mieszanek rasowych pomocne jest wykorzystanie masy ciała pod koniec pierwszego roku życia jako podstawy do oszacowania prawidłowej wagi.

Jeśli masa ciała zwierzęcia wynosi od 5 do 20 procent więcej niż waga prawidłowa, mówi się o nadwadze u psa. Pies cierpi na otyłość, jeśli waży powyżej 20 procent więcej niż powinien.

Jak rozpoznać, że pies waży za dużo?

Po pierwsze – co oczywiste – poprzez regularne ważenie psa. Jeśli waga za każdym razem pokazuje wyższą wartość, jest bardzo prawdopodobne, że Twój pies powoli tyje. Wyjątkiem są młode, wciąż dorastające psy.

Najczęściej stosowaną – i prawdopodobnie najbardziej obiektywną – metodą oceny wstępnej wagi psa jest ocena stanu odżywienia za pomocą skali BSC (Body Condition Score). Polega ona na wizualnej ocenie i badaniu palpacyjnym tkanki tłuszczowej na klatce piersiowej, talii i kręgosłupie psa. Na podstawie obserwacji zwierzę zostaje zakwalifikowane do jednej z dziewięciu klas BCS.

Ogólnie rzecz biorąc, pies jest uważany za zbyt grubego, gdy żebra nie są już wyczuwalne i nie widać wcięcia w talii. Ponadto, patrząc z boku, dolna linia brzucha powinna wznosić się od żeber do bioder, a nie być niemal równoległa do podłoża. Tłuste poduszeczki u nasady ogona to kolejna oznaka nadwagi u psa.

Skąd wiedzieć, że pies ma nadwagę — Możesz dobrze oszacować wagę swojego psa na podstawie cech zewnętrznych.

Jak dochodzi do pojawienia się nadwagi u psa?

Często droga psa do późniejszej nadwagi, a nawet otyłości zaczyna się już w okresie szczenięcym. Dzieje się tak dlatego, że dieta zbyt bogata w energię powoduje powstawanie większej liczby komórek tłuszczowych niż u normalnie odżywianych szczeniąt. Liczba ta nie może być później zmieniona, tak więc w wieku dorosłym istnieje większe ryzyko nadwagi.

Oczywiście nie jest to jedyna przyczyna nadwagi psa.

Zwiększone spożycie energii

Najczęstszą przyczyną przyrostu masy ciała u psa jest nadmierne spożywanie przez niego energii. Nadmiar energii może być kompensowany przez ćwiczenia wyłącznie z bardzo dużym wysiłkiem, ponieważ pies zużywa tylko około 10 procent swojej dziennej energii do poruszania się.

Możliwą przyczyną nadmiaru energii jest często zbyt duża ilość pokarmu, karmienie ad libitum (nieograniczony dostęp do pokarmu) lub też zbyt wysoka gęstość energetyczna pokarmu (zbyt dużo kalorii na porcję).

Niestety, niektórzy opiekunowie psów często zapominają, że smakołyki także zawierają dużo kalorii i dlatego muszą być uwzględniane w dziennej dawce pokarmowej. Większych wymiarów smakołyk do żucia codziennie wieczorem może na dłuższą metę doprowadzić do nadwagi u psa.

Opiekunowie powinni również zawsze brać pod uwagę wielkość psa – na przykład, dla psa ważącego 25 kilogramów suszone ucho wieprzowe pokrywa 20 procent dziennego zapotrzebowania na energię. Dla psa ważącego dziesięć kilogramów ten sam smakołyk oznacza już 40 procent całkowitej dziennej liczby potrzebnych kalorii!

Spożywanie pokarmów o bardzo wysokiej zawartości tłuszczu, zwłaszcza w przypadku karmienia pokarmem dla ludzi, również prowadzi do długotrwałego przyrostu wagi. Tłuszcz zawiera ponad dwa razy więcej energii niż białko czy węglowodany. Takie jedzenie szybko prowadzi do nadwagi u psa.

Produkty pokazane w filmie można znaleźć pod linkami: Sucha karma Royal Canin Light Weight Care, Concept for Life Large Light, Rocco Diet Care Weight Control, ortopedyczna sofa dla psa, Chuckit! Fetch & Fold wyrzutnia piłek, zestaw Agility, Trixie Dog Activity Poker Box zabawka dla psa.

Niskie zapotrzebowanie na energię

Poza zbyt dużym spożyciem energii, istnieją inne powody, dla których pies może potrzebować mniej energii niż inne psy w jego wieku i jego rasy.

Wysterylizowany lub wykastrowany pies, na przykład, ma tendencje do zwiększonego apetytu i mniejszej aktywności fizycznej. Zapotrzebowanie energetyczne psa po kastracji zmniejsza się przez to o trzydzieści procent. Jeśli ilość podawanej karmy nie zostanie zmniejszona, wykastrowane psy są zdecydowanie bardziej narażone na nadwagę.

Ponadto, niektóre rasy są bardziej skłonne do przybierania na wadze niż. Na przykład Labrador Retriever i Cocker Spaniel angielski mają genetyczną predyspozycję do posiadania zwiększonej ilości tkanki tłuszczowej, dlatego rasy te muszą być karmione mniejszą ilością kalorii.

Pies z długą sierścią jest mniej narażony na marznięcie niż pies z bardzo krótką sierścią bez podszerstka. Ten pierwszy ma zatem niższe zapotrzebowanie na energię. Ponadto, dzienne zapotrzebowanie energetyczne psa musi uwzględniać jego codzienny wysiłek fizyczny, wiek oraz indywidualny charakter („skoczny i żywotny” vs „typowy kanapowiec”).

przyczyny nadwagi u psa — Główną przyczyną nadwagi u psów jest nadmiar jedzenia i smakołyków.

Choroby jako przyczyna nawagi u psa

Oprócz przyczyn płynących ze środowiska i błędów opiekuna, powodem nadwagi u psa mogą być również przebywane choroby. Najpierw należy więc zawsze wyjaśnić z lekarzem weterynarii, czy czasami pies nie cierpi na jakieś schorzenie, które sprzyja nadwadze.

Niedoczynność tarczycy powoduje, że produkowana jest zbyt mała ilość hormonów tarczycy, które są odpowiedzialne za funkcjonowanie komórek, a tym samym za metabolizm u psa. Z powodu braku lub niedostatecznej ilości hormonów, komórki pracują zbyt wolno i nie zużywają odpowiedniej ilości energii. Chore psy często stają się też ospałe i poruszają się znacznie mniej. Przy niezmienionej ilości pokarmu pies przybiera coraz więcej na wadze.
Kolejną chorobą, przy której psy tyją jest Choroba Cushinga (hiperadrenokortycyzm) – choroba kory nadnerczy. W tej chorobie gruczoł nadnerczy produkuje zbyt dużo kortyzolu. Prowadzi to do zwiększonego apetytu, jednocześnie psy stają się apatyczne i ospałe. Te dwa objawy prowadzą do odkładania się tkanki tłuszczowej, zwłaszcza na brzuchu. Psy wykazują „otyłość brzuszną” – mają gruby, wiszący brzuch, podczas gdy reszta ich ciała jest często bardzo szczupła.
Oprócz chorób hormonalnych, istnieją inne choroby, które mogą prowadzić do przyrostu masy ciała, ponieważ pies w ich skutek nie jest w stanie ćwiczyć wystarczająco dużo. Na przykład problemy sercowo-naczyniowe i choroby układu oddechowego prowadzą do zmęczenia i słabej wydajności fizycznej. Jeśli pies cierpi na choroby zwyrodnieniowe stawów lub artretyzm, nie będzie chciał się zbytnio ruszać z powodu bólu.

Labrador z nadwagą — Przyczyną otyłości mogą być również choroby takie, jak choroby układu oddechowego.

Lekarstwa

Niektóre choroby wymagają podawania leków, które prowadzą do zwiększenia apetytu, a tym samym wtórnie do przyrostu masy ciała. Przede wszystkim są to leki przeciwpadaczkowe i glikokortykoidy.

Konsekwencje nadwagi

Nadwagę należy przede wszystkim traktować jako chorobę, która nieuchronnie prowadzi do dalszych konsekwencji zdrowotnych. Psy z nadwagą żyją średnio do dwóch lat krócej niż psy o normalnej wadze tej samej rasy, z powodu szkód i chorób wynikających z nienormatywnej wagi.

Układ mięśniowo-szkieletowy

Zaburzenia stawów i układu ruchowego

Nadwaga powoduje problemy z układem mięśniowo-szkieletowym u psów w każdym wieku. U młodych, rosnących psów nadwaga i nadmiar dostarczanych kalorii może prowadzić do nieodwracalnych uszkodzeń ortopedycznych.

U dorosłych psów, które mają nadwagę, zwiększona masa ciała prowadzi do nadmiernej eksploatacji stawów i więzadeł. Możliwe konsekwencje to zwyrodnienia stawów, artrozy, uszkodzenia dysków i zerwania więzadeł krzyżowych.

Kiedy pies ma nadwagę, jego organizm wytwarza więcej mediatorów zapalnych, które z kolei mogą przyczynić się do postępu choroby zwyrodnieniowej stawów. Skutkiem tego bólu stawów jest zmniejszona chęć do ćwiczeń, a tym samym, ze względu na mniejsze zużycie energii, dalszy przyrost masy ciała.

Oddychanie

Problemy z płucami

Większa masa ciała psów z nadwagą prowadzi do większego zapotrzebowania na tlen. Ponadto w jamie klatki piersiowej znajdują się złogi tłuszczowe. Zwężona przestrzeń do oddychania i zwiększone zapotrzebowanie na tlen powodują problemy z oddychaniem i duszności. Psy z nadwagą mają słabą wytrzymałość i szybciej się męczą – w efekcie nie chcą się tak często ruszać i poprzez mniejsze przetwarzanie dostarczanej z pożywieniem energii nadal przybierają na wadze.

Krwiobieg

Problemy sercowo-naczyniowe

Nadwaga u psa ma wpływ na rozwój lub progresję chorób serca, a także podwyższenie ciśnienia krwi. Jeśli jednak pies straci na wadze, niektóre z tych problemów mogą zostać zredukowane.

U psa z nadwagą nadmiar energii jest magazynowany w postaci tłuszczu w całym organizmie. Ten tłuszcz infiltruje czyli przedostaje się także do tkanek narządów (takich jak serce czy wątroba). Serce staje się przez to ograniczone w swojej czynnościowej aktywności. Dodatkowo jednak musi zaopatrywać w krew większą masę ciała i pracować przy większym ciśnieniu w naczyniach. W dłuższej perspektywie wszystko to prowadzi do uszkodzenia serca i jego niewydolności.

Gospodarka cukrowa organizmu

Cukrzyca

W wyniku otyłości może rozwinąć się cukrzyca. Jest to cukrzyca typu II spowodowana insulinoopornością. Organizm nadal produkuje wystarczającą ilość insuliny, ale nie ma ona już żadnego wpływu na metabolizm.

Psy chore na cukrzycę często mają apetyt, a jednocześnie są zmęczone i ospałe. To dodatkowo sprzyja przybieraniu na wadze. Ścisła dieta i utrata wagi może poprawić lub wyeliminować cukrzycę typu II.

Ryzyko związane z anestezją i operacją

Większe dawki leków anestetycznych i gorsze gojenie się ran

Tkanka tłuszczowa magazynuje leki znieczulające, przez co konieczne jest użycie większej ich ilości. Jednocześnie upośledzony jest rozkład leków w wątrobie i ich wydalanie przez nerki. Wraz z często upośledzoną czynnością płuc i problemami sercowo-naczyniowymi, pies z nadwagą jest więc uważany za pacjenta wysokiego ryzyka.

Zmniejszony przepływ krwi w tkankach ciała zwiększa również ryzyko zakażeń ran i problemów z gojeniem po operacji.

Inne konsekwencje

Infekcje i inne trudności

Pies z nadwagą ma obniżony układ odpornościowy i dlatego jest bardziej podatny na infekcje i inne choroby.

Nadmierna masa ciała upośledza również zdolność do rozmnażania. Ciąża u suczki z nadwagą wiąże się z większym ryzykiem, a zwężony kanał rodny z powodu złogów tłuszczu utrudnia poród.

Złogi tłuszczu odkładające się w wątrobie prowadzą do „stłuszczenia wątroby” i tym samym do upośledzenia jej funkcji. Ponadto, pies z nadwagą jest często bardziej wrażliwy na upały, bardziej drażliwy i mało zwinny.

Wskazówka: Twój pies ma nadwagę? Przeczytaj artykuł na temat, jak bezpiecznie odchudzić psa.

Dr Cornelia Kolo, Weterynarz

Podczas studiów weterynaryjnych i doktoranckich na Uniwersytecie Ludwika i Maksymiliana w Monachium miała okazję poznać wiele różnych dziedzin medycyny weterynaryjnej. Od 2011 r. prowadzi praktykę jako lekarka weterynarii, zajmując się różnymi zwierzętami i ich chorobami. Jej pasją jest pomaganie pacjentom w możliwie najlepszy sposób i dbanie o ich dobre samopoczucie. Lubi też dzielić się swoją wiedzą jako lekarka weterynarii oraz wieloletnia opiekunka psów i psi trener sportowy jako autorka artykułów.

Podziel się swoją opinią

Czy artykuł był pomocny?