Leki przeciwbólowe dla psów 

Leki przeciwbólowe należą do grupy preparatów najczęściej podawanych przez lekarzy weterynarii. Nic dziwnego – uśmierzają ból, tym samym przyczyniając się do znacznej poprawy jakości życia zwierząt. Jakie istnieją leki przeciwbólowe dla psów i na co zwrócić uwagę podczas ich podawania?

Czy leki przeciwbólowe dla ludzi można podawać psom?

Jak dokucza nam ból, zazwyczaj sięgamy po preparaty dostępne bez recepty, takie jak paracetamol czy ibuprofen, ale jeśli chcemy je podać naszym pupilom, musimy zachować ostrożność – paracetamol jest silnie toksyczny dla kotów i może w krótkim czasie doprowadzić do ich śmierci. U psów również mogą wystąpić poważne skutki uboczne, które mogą skutkować uszkodzeniem wątroby i nerek, dlatego nigdy nie należy podawać im paracetamolu bez konsultacji z lekarzem weterynarii.

To samo dotyczy ibuprofenu. Kwas ten uszkadza błonę śluzową przewodu pokarmowego i w przypadku przedawkowania może wywołać zagrażający życiu wstrząs.

Dlatego przechowujmy nasze lekarstwa tak, aby nasze zwierzęta domowe nie miały do nich dostępu.

Wskazania: Kiedy trzeba podać psu leki przeciwbólowe?

Rozmaite sytuacje (wskazania) terapeutyczne lub diagnostyczne wymagają podania psu leków przeciwbólowych (analgetyków):

• Przewlekły (chroniczny) ból (np. w przypadku ubytków chrząstki stawowej)
• Nagły (ostry) ból (np. w wyniku urazu)
• Ból wynikający z innych chorób podstawowych (np. nowotworów)
• Zabiegi operacyjne (ból okołooperacyjny)

Czy leki przeciwbólowe dla psów mają skutki uboczne?

To, czy i jakie skutki uboczne powodują leki przeciwbólowe zależy od danego preparatu i dawkowania. O tym, jakie konsekwencje mogą teoretycznie wystąpić dowiesz się z ulotki dołączonej do opakowania. Producent wymienia je zawsze według statystycznej częstotliwości występowania.

Typowe działania niepożądane leków przeciwbólowych dla psów obejmują:

• Depresję oddechową (np. opioidy)
• Działanie uspokajające (sedacja) (np. opioidy)
• Spadek ciśnienia i niepokój (np. leki znieczulenia miejscowego)
• Brak apetytu, wymioty oraz biegunkę (np. opioidy)
• Zaburzenia czynności nerek i wątroby (np. NLPZ)
• Drgawki (np. ketamina)
• Zatrzymanie krążenia (np. metamizol)

Na pierwszy rzut oka taka lista działa na wielu opiekunów psów zniechęcająco, niemniej jednak środki przeciwbólowe pełnią ważną funkcję w medycynie weterynaryjnej i przy prawidłowym dawkowaniu przyczyniają się do zmniejszenia cierpienia zwierząt.

Dawkowanie: O tym musisz pamiętać podczas podawania leków przeciwbólowych dla psów

Najważniejsza zasada dotycząca leków przeciwbólowych brzmi: Postępuj zgodnie ze wskazaniami lekarza weterynarii i ściśle przestrzegaj zalecanego dawkowania, ponieważ przedawkowanie może wiązać się z poważnymi konsekwencjami zdrowotnymi, prowadzącymi nawet do niewydolności narządów u psa.

Jeśli przez przypadek podasz swojemu psu za dużo środków przeciwbólowych naraz, natychmiast skontaktuj się z lekarzem weterynarii, który podejmie odpowiednie działania, aby sprowokować psa do wymiotów.

Jeśli natomiast podajesz psu leki przeciwbólowe przez dłuższy czas, warto prowadzić dzienniczek bólu. Dzięki temu będzie możliwa bieżąca obserwacja jego samopoczucia i lepsze dopasowanie dawkowania do stanu zdrowia zwierzęcia – oczywiście w porozumieniu z lekarzem weterynarii.

Grupy substancji czynnych: Jakie rodzaje leków przeciwbólowych dostępne są na rynku?

W medycynie weterynaryjnej do uśmierzania bólu zastosowanie znajdują różne grupy substancji czynnych – w zależności od wskazań i stanu pacjenta. Poniższa tabela przedstawia niektóre z nich:

Grupa substancji czynnych	Wskazanie	Substancja czynna
1) Glikokortykosteroidy	stany zapalne, artretyzm, choroba zwyrodnieniowa stawów	betametazon, deksametazon, flumetazon, metyloprednizolon, prednizolon, prednizon
2) Leki opioidowe	silny ból, ból okołooperacyjny	buprenorfina, butorfanol, kodeina, fentanyl, L-metadon, metadon, morfina, tramadol
3) Leki nieopioidowe
agonisty receptora α2	ból okołooperacyjny w połączeniu z ketaminą, ból trzewny (w obrębie organów wewnętrznych, takich jak przewód pokarmowy), sedacja (uspokojenie) dla celów diagnostycznych	deksmedetomidyna, medetomidyna, ksylazyna
Niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ)	ból okołooperacyjny, krótkotrwałe leczenie ostrego bólu, choroba zwyrodnieniowa stawów	karprofen, cimiksyb, firokoksyb, fluniksyna, mawakoksyb, meloksykam, fenylobutazon, tepoksalina, kwas tolfenamowy
Antagonisty receptora NMDA	bóle somatyczne (np. oparzenia lub urazy skóry)	ketamina
Metamizol	ból okołooperacyjny, silny ból, pacjenci z grupy ryzyka	Novalgin, preparaty złożone zawierające metamizol (Buscopan compositum)
4) Leki znieczulenia miejscowego (anestetyki)	ból okołooperacyjny	bupiwakaina, lidokaina, mepiwakaina, ropiwakaina

Nowoczesne leki przeciwbólowe dla psów: Przeciwciała monoklonalne

Od marca 2021 roku trwa procedura zatwierdzania nowego leku przeciwbólowego o nazwie Librela, zawierającego przeciwciała monoklonalne, który ma stanowić skuteczną alternatywę dla NLPZ w przypadku psów cierpiących na ból spowodowany chorobą zwyrodnieniową stawów.

Ponadto, terapia z wykorzystaniem tego preparatu powinna być lepiej tolerowana przez psy. Jego działanie opiera się na usuwaniu przez przeciwciała monoklonalne tak zwanego czynnika wzrostu nerwów (ang. nerve growth factor, NGF). W przypadku artrozy, ilość tego neuroprzekaźnika w organizmie jest duża i jest on kluczowym elementem w procesie powstawania bólu.

Lekarze weterynarii mogą podawać preparat Librela psom w postaci zastrzyków podskórnych w odstępach czterotygodniowych. Librela ma jednak jedną wadę: Nie wolno jej podawać szczennym sukom i tym przeznaczonym do rozrodu, ze względu na konieczność ochrony zarodka.

Podawanie: Wskazówki dotyczące podawania leków psom:

Wiele psów nie chce przyjmować tabletek, a niektóre podczas ich podawania stają się nawet agresywne. Aby jednak mieć pewność, że tabletka trafi w całości do żołądka, a Ty nie zrobisz sobie krzywdy, możesz zastosować następujące triki:

Psy to zazwyczaj łasuchy, dlatego najlepiej ukryć tabletkę w kawałku kiełbasy lub karmy, a pies nawet nie zauważy, że ją zjadł. Jeśli tabletka wysunie się z pyska psa podczas jedzenia, możesz powtórzyć procedurę kilka razy.

Kolejnym sposobem jest rozpuszczenie tabletki w wodzie. Zanim jednak to zrobisz, przeczytaj ulotkę dołączoną do opakowania i upewnij się, że producent tego nie zabrania. Aby podać psu taką rozpuszczoną w wodzie tabletkę, możesz użyć zwykłej strzykawki bez igły, wciskając jej zawartość w bok pyska psa. Uważaj tylko, aby pies jej nie połknął.

© bignai / stock.adobe.com

Jakie leki przeciwbólowe dostępne są bez recepty?

Niektóre leki przeciwbólowe można kupić bez recepty w aptece. Są to zazwyczaj preparaty ziołowe lub homeopatyczne, takie jak arnika, olej kokosowy czy Traumeel.

Chociaż ich działanie jest znacznie słabsze w porównaniu do leków przeciwbólowych wydawanych na receptę, takich jak na przykład opioidy, ich podanie zawsze należy skonsultować z lekarzem weterynarii.