Kastracja psa

W placówkach weterynaryjnych kastracja jest już od długiego czasu rutynowym zabiegiem, jednak czy jest w każdym przypadku konieczna lub sensowna? Na czym polega różnica między kastracją a sterylizacją? Z jakimi kosztami się wiąże? Z lektury poniższego artykułu dowiesz się wszystkiego, co należy wiedzieć o kastracji psa.

Kastracja psa: Łatwa decyzja?

Każdy opiekun, który nie chce wykorzystywać swojego psa do hodowli, zadaje sobie z pewnością w pewnym momencie pytanie, czy nie powinien poddać pupila zabiegowi kastracji. Jednak chęć bezpiecznej antykoncepcji nie jest zwykle jedynym argumentem przemawiającym za kastracją.

Do najczęstszych powodów należą kwestie zdrowotne, takie jak:

• silnie rozwinięte zachowania seksualne psa
• choroby (np. powiększenie prostaty, przepuklina krocza, ropomacicze, cukrzyca, nowotwory)
• powtarzająca się ciąża urojona z długotrwałymi zmianami w zachowaniu

Należy również pamiętać, że kastracja psa przeprowadzana jest w znieczuleniu ogólnym, co może mieć wpływ nie tylko na gospodarkę hormonalną, ale również na cały jego organizm.

Czy kastracja u każdego psa ma sens?

W związku z powyższym decyzja, czy przeprowadzać u swojego psa kastrację czy też nie, nie powinna być w żadnym wypadku podejmowana pochopnie! By uniknąć przykrych niespodzianek czy rozczarowania, najlepiej poradź się lekarza weterynarii i poproś by wyjaśnił Ci wszelkie wady i zalety zabiegu. Zapytaj o jego przebieg, okres rekonwalescencji oraz alternatywne możliwości i dobrze przemyśl swoją decyzję.

Ważne, by specjalista, zanim poleci Ci co zrobić, wystarczająco zapoznał się z organizmem Twojego psa. Kastracja nie jest rozwiązaniem idealnym, które u każdego czworonoga będzie miało identyczne skutki, jednak zaznaczyć należy, że zwykle zalety przeważają nad wadami.

Ważną rolę przy wyborze odgrywać powinny czynniki, takie jak rasa, płeć, wiek, wielkość i zachowanie społeczne psa. Jeśli po konsultacji z lekarzem weterynarii wciąż czujesz się niepewnie i nie potrafisz się zdecydować, zasięgnij opinii u jeszcze jednego specjalisty.

Wady i zalety kastracji w skrócie

Za

• Pewna, trwała antykoncepcja (nieodwracalna)
• Brak objawów cieczki u suk, np. krwawienia lub ciąży urojonej
• Brak możliwości wystąpienia zapalenia napletka (mleczno-żółtej wydzieliny)
• Ochrona przed konkretnymi schorzeniami, np. rakiem sutka, rakiem jąder, chorobami prostaty. U suczek jednak jedynie w przypadku wczesnej kastracji.
• Ustąpienie agresywnego zachowania związanego z popędem seksualnym, np. brak agresji wobec innych psów czy suczek z cieczką.

Przeciw

• Ogólne ryzyko związane z inwazyjnym zabiegiem
• Ingerencja w naturalną gospodarkę hormonalną zwierzęcia, skutkująca zmianami w organizmie, psychice i zachowaniu, szczególnie problematyczna przy wczesnej kastracji (ryzyko wystąpienia zahamowania lub innych zaburzeń wzrostu oraz stagnacji szczenięcej psychiki)
• Tendencja do nadwagi i otyłości (częsta zwłaszcza u psów rasy labrador retriever, cocker spaniel i beagle)
• Wyższe ryzyko nietrzymania moczu (zwłaszcza u psów większych ras, np. dogów, nowofundlandów, leonbergerów, bokserów, sznaucerów olbrzymich, dobermanów)
• Zmiany w strukturze sierści (zwłaszcza w przypadku ras długowłosych), nierzadko jednak także korzystne

Jak przebiega kastracja?

Dla lekarzy weterynarii kastracja jest zabiegiem rutynowym. Jak przebiega?

• Po badaniach wstępnych i podjęciu decyzji, że kastracja będzie dla psa trafionym rozwiązaniem, należy ustalić z lekarzem weterynarii termin zabiegu. Najlepiej, żeby w dniu zabiegu i dzień po nim przez cały czas być przy psie. Nie przyjmuj w tym dniu gości – Twój pies będzie potrzebował maksimum spokoju.
• Przed zabiegiem pies musi być na czczo. Około 12 godzin przed operacją nie należy podawać mu żadnych posiłków i zapewnić dostęp do świeżej wody.
• Przed zabiegiem wybierz się ze swoim podopiecznym na krótki spacer, aby mógł załatwić swoje potrzeby fizjologiczne.
• Przed znieczuleniem, lekarz weterynarii dokładnie sprawdzi, czy nie ma ku temu przeciwwskazań.
• Następnie poda psu znieczulenie dożylnie i pozostawi podłączenie do stałego, kontrolowanego wlewu. Pies zostanie również podłączony do aparatu zaopatrującego jego organizm w tlen za pomocą rurki intubacyjnej.
• W kolejnym kroku usuwa się ostrożnie sierść z obszaru operacyjnego, dokładnie go dezynfekuje i sterylnie przykrywa.

Przebieg operacji u suczki

U suczek otwiera się jamę brzuszną cięciem o długości od 4 do 8 cm. Następnie róg macicy, żyła i tętnica zostają podwiązane, a leżące pomiędzy nimi jajniki usunięte. Tę metodę nazywa się owariektomią.

Czasami zaleca się usunięcie dodatkowo całej macicy i wówczas mówimy o histerektomii.

Po wyjęciu macicy lub jajników zaszywa się jamę brzuszną suczki i przerywa podawanie znieczulenia. Do momentu wybudzenia suczka pozostaje pod obserwacją, a po wybudzeniu i podaniu odpowiednich środków przeciwbólowych można zabrać ją do domu.

Nazajutrz należy udać się z psem na kontrolę. Suczka powinna nosić specjalny fartuch na brzuch, dopóki szwy nie zostaną zdjęte.

Przebieg operacji u samca

U samców jądra usuwa się za pomocą cięcia przedmosznowego lub ewentualnie cięcia na mosznie. Jądra i najądrza przemieszczane są do przodu, a powrózki nasienne i naczynia krwionośne podwiązywane. W ten sposób możliwe jest usunięcie obu jąder przez jeden otwór.

U psów z wyraźnie zwisającym workiem mosznowym, należy go również usunąć. W rzadkich przypadkach, gdy jądra nie zstąpiły do moszny (wnętrostwo), i znajdują się w okolicy pachwiny lub w jamie brzusznej, należy zastosować inne rozwiązanie.

Po zakończonym zabiegu, lekarz weterynarii ostrożnie zszywa ranę i odłącza znieczulenie. Do czasu wybudzenia zwierzę pozostaje pod obserwacją. Pies nie powinien lizać rany, dlatego najlepiej załóż mu kołnierz lub zabandażuj brzuch.

Pierwsze dni po operacji

Unikajcie wzmożonej aktywności fizycznej do czternastu dni po zabiegu, kiedy to zostaną zdjęte szwy. By rana zrosła się odpowiednio nie powinien być na nią wywierany żaden ucisk.

Podczas spacerów dla bezpieczeństwa trzymaj psa na krótkiej smyczy, a wszelkie wycieczki w plener przełóż na później. Przez ten czas zaoszczędź psu także chodzenia po schodach oraz zabraniaj skakania z sofy i w ogóle podskakiwania np. po przysmak lub zabawkę.

© Ian / stock.adobe.com

Ile kosztuje kastracja psa?

Koszty kastracji zależą od płci i wagi psa, rodzaju podawanego znieczulenia, a także zużytych leków, materiałów, badań wstępnych i kontrolnych, i różnią się w zależności od kliniki. Przeciętnie wynoszą zaś od 200 do 800 zł

Kastracja psa: Czym różni się kastracja od sterylizacji?

Inaczej niż przy kastracji, przy której jajniki lub jądra zostają całkowicie usunięte, przy sterylizacji jedynie przycina się jajowód lub nasieniowód. Zabieg ten jest więc nieco mniej inwazyjny, jednak także przeprowadzany pod pełną narkozą.

Sterylizacja psa zapobiega jego rozmnażaniu się, ale nie zmienia jego popędu seksualnego,

ponieważ w przeciwieństwie do kastracji nie ingeruje w gospodarkę hormonalną. Funkcje organizmu psa i jego zachowanie także nie ulega zmianie. Suczki dalej mają cieczki.

Jaki wpływ ma kastracja na organizm psa?

Podczas gdy sterylizacja służy jedynie skutecznej antykoncepcji, przy kastracji ważną rolę odgrywają także inne czynniki. Całkowite usunięcie jajników lub jąder jest bardzo dużą ingerencją w naturalną gospodarkę hormonalną zwierzęcia.

Fizyczne konsekwencje kastracji

Po usunięciu gruczołów płciowych, organizm zwierzęcia nie jest już w stanie produkować hormonów. Funkcje organizmu związane z cyklem płciowym zanikają.

Ruja, krwawa wydzielina i ciąża urojona u suczek czy zapalenie napletka u samców, w przebiegu którego mleczno-żółta wydzielina stanowi poważny problem higieniczny dla wielu opiekunów psów, znikają po zabiegu.

Także inne obszary organizmu, które nie są bezpośrednio związane z seksualnością, mogą po kastracji ulec zmianom. U psów z długą sierścią często odnotowuje się zmiany w jej strukturze. Podszerstek staje się grubszy i bujniejszy, a sierść matowa i nastroszona.

Poza tym, wiele wykastrowanych psów i suczek wykazuje niebezpieczną tendencję do nadwagi, co jest wynikową zwiększonego apetytu i obniżonej aktywności fizycznej po zabiegu.

Ponadto, istnieje wyższe ryzyko wystąpienia problemów z nietrzymaniem moczu, zwłaszcza u suczek ważących ponad 20 kilogramów. W wyniku braku hormonów płciowych, zwieracz cewki moczowej zostaje osłabiony. Na początku suczki dotknięte tą dolegliwością popuszczają mocz jedynie w nocy, a później także w ciągu dnia. Nietrzymanie moczu może pojawić się bezpośrednio po kastracji lub wiele lat później.

Kastracja jako profilaktyka chorób nowotworowych

Ważnym medycznym argumentem przemawiającym za kastracją jest fakt, że chroni ona przed rakiem i innymi chorobami związanymi z hormonami płciowymi. Kastracja faktycznie znacznie obniża ryzyko wystąpienia raka czy guzów.

U samców kastracja zażegnuje ryzyko wystąpienia raka jąder i schorzeń prostaty, a u suczek zagrażającego życiu ropnego zapalenia macicy oraz konkretnych rodzajów guzów.

Brzmi to oczywiście bardzo optymistycznie, pod warunkiem jednak, że suczka zostanie wykastrowana odpowiednio wcześnie. Jedynie wówczas możemy mówić o profilaktyce raka. Aby zmniejszyć ryzyko zachorowania, suczka musi zostać wykastrowana przed pojawieniem się pierwszej rui. W innym przypadku lub w przypadku suczek wykastrowanych w wieku dorosłym, efekt profilaktyczny zabiegu nie jest tak wyraźny.

Z drugiej strony, wczesna kastracja może prowadzić do problemów i dolegliwości układu mięśniowo-szkieletowego. Ponadto, uważa się, że ryzyko pojawienia się innych chorób nowotworowych w przypadku wykastrowanych psów obu płci jest większe: Według badań, wczesna kastracja wydaje się mieć negatywny wpływ na prawdopodobieństwo wystąpienia nowotworów serca, śledziony i kości.

© boryanam / stock.adobe.com

Kastracja psa: Czy po kastracji zmienia się zachowanie psa?

Zmiana w zachowaniu psa to kolejny ważny aspekt związany z kastracją. Operacyjne usunięcie organów płciowych niesie bowiem ze sobą nie tylko zmiany dla organizmu, ale również zmiany w psychice i zachowaniu społecznym naszych pupili.

Wpływ kastracji na samców

Opiekunowie samców czasami widzą w kastracji jedyny sposób, by zmienić u nich związane z testosteronem agresywne, napędzane popędem zachowania.

Wykastrowany samiec przy spotkaniu z suczką, która ma cieczkę, powinien zachować się spokojnie, nawet wobec potencjalnych konkurentów – innych samców. Tak samo ustają z reguły uciążliwe zachowania związane z odczuwaniem przez psa popędu seksualnego, takie jak ciągłe skowyty, ujadanie czy próby ucieczek.

Błędnym jest jednak przekonanie, że pies po kastracji staje się ogólnie bardziej uległy. Zabieg ten ma wpływ jedynie na zachowania związane z hormonami płciowymi.

Remedium na wszystkie agresywne zachowania nie istnieje

Agresywnego zachowania, wypływającego ze złego lub brakującego wychowania psa kastracja nie zmieni. Zabieg operacyjny nie nauczy psa posłuszeństwa. Jeśli masz problem z agresją u psa spróbuj dowiedzieć się najpierw, jakie owe problemy mają podłoże.

Jeśli zauważysz, że agresywne zachowania psa mają bezpośredni związek z popędem seksualnym, wówczas kastracja faktycznie może okazać się skutecznym środkiem zaradczym. By pozbyć się zaburzeń zachowania związanych na przykład z obroną terytorium czy jedzenia, musisz sięgnąć po inne środki.

Hiperseksualność nie jest powodem do kastracji

Ponadto, tak zwana hiperseksualność, objawiająca się wskakiwaniem na różne obiekty i ruchami kopulacyjnymi, nie powinna być powodem kastracji psa. Takie zachowanie można skutecznie zwalczyć konsekwentnymi środkami wychowawczymi i dużym wysiłkiem fizycznym.

Na marginesie: Jeśli nie masz pewności, czy określone zachowania Twojego pupila są uwarunkowane hormonalnie, możesz na próbę poddać go chemicznej kastracji, stosując tak zwany chip kastracyjny. Niestety jest on obecnie dopuszczony do stosowania wyłącznie u samców.

Podsumowanie: Kiedy zaleca się poddać psa kastracji?

Patrząc na wszystkie wady oraz wszystkie zalety zabiegu kastracji trudno się dziwić, że jest to temat kontrowersyjny wśród opiekunów psów.  Dla jednych brak popędu i zmiany w psychice psa stanowią znaczną pomoc we wspólnym życiu z psem, a inni ostrzegają przed negatywnym wpływem zabiegu na organizm psa.

Podczas tych rozważań nierzadko zapomina się, że na pytanie o zasadność kastracji nie ma jednoznacznej odpowiedzi. Decyzję o przeprowadzeniu zabiegu należy podejmować zawsze w odniesieniu do konkretnego psa, a powody, dla których opiekun chce się na niego zdecydować powinno się przeanalizować tak samo dokładnie, jak względy zdrowotne. W drugim przypadku decydujące znaczenie ma stan zdrowia czworonoga i przyczyny określonych zachowań.

Niezależnie od tego, jaką podejmiesz decyzję, jeśli wcześniej rozeznasz się dokładnie w temacie i będziesz mieć na uwadze przede wszystkim dobro swojego psa – z pewnością będzie to dobra decyzja.