Kamica moczowa u psa
© zorandim75 / stock.adobe.com
Twój podopieczny nie oddaje moczu? W takim razie nie zwlekaj z wizytą u lekarza weterynarii! Wyjaśniamy, dlaczego kamica nerkowa u psa może być groźna i jak jej zapobiec.
Spis treści
Przyczyny: Jakie są przyczyny kamicy moczowej u psa?
Kamienie moczowe to urolity znajdujące się w pęcherzu moczowym. U psów częściej gromadzą się w cewce moczowej i mogą spowodować jej niedrożność.
Powstają one w wyniku obecności zbyt dużej ilości rozpuszczonych w moczu soli. Stopniowo gromadzą się, na początku tworząc piasek, następnie kryształki i ostatecznie kamienie o wielkości do centymetra.
Ryzyko kamicy moczowej u psa zwiększają:
- infekcje bakteryjne dróg moczowych
- spożywanie karmy sprzyjającej powstawaniu kamieni moczowych
- czynniki genetyczne
- inne choroby podstawowe, które prowadzą do zwężenia dróg moczowych
- niewystarczające spożycie wody
Pięć typów kamieni moczowych u psa
Lekarze weterynarii wyróżniają pięć rodzajów kamieni moczowych:
1. Struwit
Kamienie struwitowe
Najbardziej powszechne u psów są kamienie struwitowe (składające się z heksahydratu fosforanu magnezowo-amonowego). Ich powstawaniu sprzyjają zwłaszcza infekcje dróg moczowych.
Bakterie wytwarzają tak zwaną ureazę – enzym, który alkalizuje wartość pH (miara kwasowości i zasadowości) moczu i powoduje zwiększone stężenie amoniaku i dwutlenku węgla w moczu. W dalszej kolejności amoniak reaguje, tworząc amon, który wraz z magnezem i fosforem tworzy w moczu kryształy.
2. Szczawian wapnia
Kamienie szczawianowo-wapniowe
Kamienie te są drugim najczęstszym rodzajem kamieni moczowych u psów. Jeśli wraz z pożywieniem pies przyjmuje zbyt dużą ilość wapnia, nerki wydalają go wraz z moczem.
Stężenie wapnia we krwi może również wzrosnąć, gdy pies cierpi na nadczynność przytarczyc lub spożywa zbyt dużo witaminy D. Przyczyną tego typu kamicy mogą być także choroby nowotworowe, na przykład chłoniak.
3. Moczan
Kamienie moczanowe
Te kamienie moczowe występują bardzo często u dalmatyńczyków. W porównaniu do innych ras dalmatyńczyki wydalają dużo więcej kwasu moczowego (moczanu), który gromadzi się, tworząc złogi.
Niemniej, mogą one powstać również u innych ras, cierpiących na przeciek wątroby (wrotno-oboczny), obejmujący zniekształcone naczynia wątrobowe i powodujący gromadzenie się toksycznych substancji w organizmie.
4. Cystyna
Kamienie cystynowe
Jeśli w moczu psa znajduje się zbyt dużo słabo rozpuszczalnego w wodzie aminokwasu cystyny, odkłada się on w postaci kryształków. Ryzyko wzrasta, gdy pies je zbyt dużo białka, które silnie zakwasza mocz.
Bardziej podatne na ich wystąpienie są przedstawiciele ras, takich jak chihuahua, münsterländer, buldog angielski oraz nowofundland.
5. Krzemian
Kamienie krzemianowe
Krzemianowe kamienie moczowe występują u psów bardzo rzadko. Tworzą się dopiero wówczas, gdy pies spożywa dużo pokarmu bogatego w krzemiany.
Niemniej, mogą powstawać także formy mieszane, a wówczas warto zbadać je w specjalistycznym laboratorium.
Objawy: Jakie są objawy kamicy moczowej u psa?
Obraz kliniczny tej dolegliwości zależy od rodzaju kamieni moczowych, ich wielkości i umiejscowienia. Do najczęstszych objawów zaliczamy jednak:
- częste oddawanie niewielkich ilości moczu (częstomocz)
- krew w moczu (hematuria)
- ból podczas oddawania moczu
- jeśli pies nie wydala wystarczającej ilości moczu, a wraz z nim toksycznych substancji, mogą wystąpić u niego objawy zatrucia, takie jak wymioty, biegunka i utrata apetytu
Kiedy konieczna jest wizyta u lekarza weterynarii?
Jeśli pies nie może oddawać moczu, jest to nagły przypadek medyczny! Należy wówczas jak najszybciej skonsultować się z lekarzem weterynarii, aby rozpoznać ewentualną niedrożność cewki moczowej i wdrożyć odpowiednie leczenie.
W tym celu lekarz weterynarii najpierw założy psu cewnik, aby mocz mógł ponownie odpłynąć. Zwierzę otrzyma również płyny i elektrolity we wlewie dożylnym, aby ustabilizować układ krążenia.
Diagnoza: Jak wykrywa się kamicę moczową u psa?
Lekarz weterynarii dokładnie zbada palpacyjnie pęcherz moczowy psa, aby wykluczyć wszelkie wyczuwalne zmiany i ocenić, czy pies odczuwa dolegliwości bólowe.
Kamienie moczowe można uwidocznić za pomocą technik obrazowania (np. badania USG czy RTG). Podczas gdy kamienie wapniowo-oksalatowe i struwitowe będą widoczne na zdjęciach rentgenowskich, kamienie cystynowe i moczanowe jedynie podczas badania ultrasonograficznego. W jego trakcie można wykluczyć inne zmiany, takie jak piasek, pęcherz wypełniony moczem lub zapalenie miedniczek nerkowych.
Lekarz weterynarii pobierze również próbkę moczu, aby uzyskać pewność, że przyczyną dolegliwości u psa jest kamica moczowa, która następnie zostanie zbadana pod mikroskopem. Na podstawie typowych cech charakterystycznych, możliwe będzie zidentyfikowanie rodzaju kryształów obecnych w moczu.
Leczenie: Jak przebiega leczenie kamicy moczowej u psa?
Istnieją różne metody leczenia, które różnią się od siebie w zależności od rodzaju kamieni moczowych. Jeśli wielkość i lokalizacja kamieni umożliwiają ich chirurgiczne usunięcie, w pierwszej kolejności rozważa się cystostomię.
Jeśli operacja nie jest możliwa, lekarz weterynarii może zalecić podawanie leków rozpuszczających złogi.
Stosuje się także leki zakwaszające mocz, które pomagają usunąć struwity z dróg moczowych. To samo dotyczy kamieni moczanowych, ale z użyciem innych substancji czynnych. Elementem leczenia może być także długotrwała zmiana diety obejmująca karmę specjalnego przeznaczenia.
W przypadku zdiagnozowania infekcji dróg moczowych, zastosowane zostaną antybiotyki, po uprzednim wykonaniu antybiogramu, który pozwoli uniknąć lekooporności.
Uwaga: Odpowiednia dietetyczna karma może wspierać naturalne funkcje obronne organizmu Twojego psa, ale nie wyleczy ani nie zapobiegnie powstaniu samej dolegliwości. Żywienie psa należy zawsze skonsultować z lekarzem weterynarii. Specjalistyczne karmy znajdziesz w sklepie internetowym zooplus.
Rokowania w przypadku kamicy moczowej u psów
U około jednej czwartej operowanych pacjentów kamienie moczowe pojawiają się ponownie. Dlatego, aby uniknąć nawrotu kamicy, należy przestrzegać wszystkich zaleceń lekarza weterynarii.
Profilaktyka: Jak zapobiec kamicy moczowej u psa?
Podstawę stanowi właściwe żywienie – dieta psa powinna być możliwie jak najbardziej zbilansowana. Jeśli zdiagnozowano u niego w przeszłości kamienie struwitowe lub szczawianowo-wapniowe, warto podawać zwierzęciu specjalną karmę dietetyczną – oczywiście w porozumieniu z lekarzem weterynarii.
Poza tym należy zapewnić psu stały dostęp do świeżej wody pitnej. Zbyt długie pozostawanie moczu w pęcherzu moczowym sprzyja bowiem powstawaniu kamieni moczowych. Również dlatego należy wyprowadzać go na spacer kilka razy dziennie.