Badanie RTG psa
© kaninstudio / stock.adobe.com
Twój pies doznał urazu i mocno kuleje? W takim razie należy sprawdzić, co się za tym kryje. Dlaczego warto wykonać badanie RTG psa i jak ono przebiega, dowiesz się z lektury poniższego artykułu.
Spis treści
Kiedy konieczne jest wykonanie badania RTG psa?
Za pomocą badania rentgenowskiego można uzyskać czytelny obraz różnych obszarów ciała psa. Zazwyczaj lekarz weterynarii zleca prześwietlenie, gdy podejrzewa uszkodzenie narządów wewnętrznych lub kości.
Badanie RTG psów wykonywane jest często w przypadku następujących chorób i urazów:
- Złamania kości, deformacje kości lub stany zapalne
- Choroby szczęki i zębów
- Zmiany w tkance płucnej spowodowane pasożytami, rakiem płuc lub nieprawidłowym zatrzymywaniem wody
- Choroby serca takie jak kardiomiopatia rozstrzeniowa (DCM)
- Podejrzenie nowotworów śledziony, wątroby, pęcherza lub gruczołów mlekowych
Badanie RTG psa może być również konieczne, gdy trzeba zlokalizować ciała obce, które dostały się do organizmu zwierzęcia, a które zatrzymują promieniowanie, takie jak kości, metalowe guziki, igły lub monety, a także w przypadku badań hodowlanych.
Jaka jest rola zdjęć rentgenowskich w badaniach hodowlanych?
Celem badań hodowlanych jest zapobieganie chorobom dziedzicznym u czworonogów, takim jak chociażby dysplazja stawu biodrowego i łokciowego.
Związki hodowlane wymagają przeprowadzenia badania pod kątem tych schorzeń dla przyszłych suk i psów hodowlanych, aby do hodowli dopuścić tylko te psy, które są wolne od tych dolegliwości.
Takie oficjalne badanie RTG psów przeprowadzane jest zazwyczaj u zwierząt w wieku dwunastu miesięcy i w sedacji, a uzyskane zdjęcia specjalista przesyła wraz z wypełnionym formularzem do danej organizacji hodowlanej.
Warto wiedzieć: Znieczulenie jest obowiązkowe podczas badania, aby zapewnić odpowiednią jakość zdjęć, co jest możliwe jedynie, gdy pies będzie znajdował się w odpowiedniej pozycji.
Jak przebiega badanie RTG psa?
Przed wykonaniem prześwietlenia w znieczuleniu, pies w dniu badania powinien być na czczo i pić wyłącznie wodę. Zminimalizuje to ryzyko ewentualnych niepożądanych efektów ubocznych.
Podczas badania pies zostanie ułożony w określonej pozycji pod lampą rentgenowską, aby skierować wiązkę promieni na odpowiedni obszar ciała. Powinien wówczas leżeć nieruchomo – można w tym celu użyć specjalnych pozycjonerów.
Lekarz weterynarii dostosowuje promieniowanie do pozycji, ustawiając odpowiednią intensywność i czas ekspozycji. Dzięki temu napromieniowana zostanie jedynie ta część ciała, która ma zostać zbadana. Badanie trwa kilka minut, a po jego zakończeniu pies może odpocząć i, jeśli to konieczne, dojść do siebie po otrzymanym znieczuleniu.
Co można uwidocznić na zdjęciu rentgenowskim?
Na zdjęciu RTG widoczna jest tkanka w różnych odcieniach czerni, bieli i szarości, w zależności od jej gęstości. Gradacja kolorów jest następująca:
- Tkanka kostna ma jaśniejszy kolor, ponieważ absorbuje więcej promieni rentgenowskich.
- Z powodu mniejszej gęstości, tkanki, takie jak wątroba, płuca i mięśnie są szare.
- Powietrze i płyny są natomiast całkowicie przepuszczalne dla promieni, dlatego widoczne są w postaci czarnych obszarów.
Wizualizując wnętrze organizmu psa za pomocą promieni rentgenowskich, lekarz weterynarii jest w stanie rozpoznać zmiany patologiczne bez konieczności przeprowadzania zabiegu chirurgicznego.
W jakim celu stosuje się środek kontrastowy?
Środek cieniujący stosowany jest między innymi po to, aby uwidocznić, na przykład, niedrożność jelit czy nieprawidłowości w obrębie naczyń krwionośnych, które na zdjęciach będą widoczne w kolorze białym. Środkiem kontrastowym używanym w medycynie weterynaryjnej jest siarczan baru, który nie przepuszcza promieniowania.
Lekarz weterynarii podaje go albo doustnie albo dożylnie.
Czy promieniowanie rentgenowskie jest niebezpieczne dla psa?
Promienie rentgenowskie przenikają ciało psa oraz osób uczestniczących w badaniu i mogą uszkodzić napromieniowane komórki. Niebezpieczna jest również możliwość uszkodzenia jądra komórkowego i zawartego w nim kwasu dezoksyrybonukleinowego (DNA).
Szczególnie wrażliwe na promieniowanie są komórki rozrodcze, takie jak jajniki i jądra, ale także komórki skóry, tarczycy czy oczu. W wyniku styczności ze zbyt dużą dawką promieniowania, psy mogą na przykład tymczasowo utracić płodność.
Odpowiednia dawka
To, w jakim stopniu promieniowanie zaszkodzi organizmowi zależy od jego intensywności – im większa ekspozycja, tym większe uszkodzenie DNA.
Jak lekarz weterynarii chroni psa przed promieniami rentgenowskimi?
Podczas badania rentgenowskiego, specjaliści starają się narazić na promieniowanie jak najmniejszą część ciała. Obszary, które nie mają być prześwietlane, zabezpieczane są za pomocą ołowianych fartuchów i rękawic.
Oprócz psa, chronione przed promieniowaniem muszą być wszystkie osoby znajdujące się pomieszczeniu – lekarz weterynarii, opiekun psa, asystenci weterynaryjni oraz praktykanci. Z tego powodu personel najczęściej poprosi o pozostanie w poczekalni podczas badania.
Jeśli natomiast opiekun czworonoga jest obecny podczas badania, również on otrzyma ołowiany fartuch, ochronę tarczycy oraz rękawice.
RTG psa w znieczuleniu
Czasami doznany przez psa uraz znajduje się w trudno dostępnym miejscu. Dlatego w przypadku szczególnie skomplikowanych zdjęć, lekarz weterynarii z reguły decyduje się podać znieczulenie.
Dzięki temu oszczędza się zwierzęciu dodatkowego stresu, który może być spowodowany koniecznością przyjęcia niezbyt komfortowej pozycji. Niemniej, każde znieczulenie wiąże się z pewnym ryzykiem, dlatego od momentu jego podania, aż do wybudzenia, psu towarzyszy wyspecjalizowany personel.
Ile kosztuje badanie RTG psa?
Cena badania zależy przede wszystkim od tego, ile zdjęć zostanie wykonanych i czy konieczne będzie podanie znieczulenia, ale także od lokalizacji kliniki. Zazwyczaj wynosi jednak około kilkudziesięciu złotych.