Jak nauczyć psa aportowania?

Artykuł napisany przez Kerstin S.
Nauka aportowania

Aportowanie utrzymuje psy w dobrej kondycji i zapewnia im rozrywkę.

„Przynieś piłkę!” Aportowanie to jedna z klasycznych aktywności, sprawiających przyjemność zarówno psu, jak i jego opiekunowi. W naturze wielu czworonogów leży gonienie za piłką i dużo z nich ma silnie rozwinięty „instynkt aportowania”, jednak zabawa ta może być jeszcze przyjemniejsza, gdy będzie się odbywała w oparciu o ustalone zasady, które przedstawiamy poniżej.

Czym jest aportowanie?

Podczas aportowania, psy nie tylko gonią za przedmiotami, takimi jak piłki czy inne zabawki, ale po ich złapaniu, przynoszą je opiekunowi.

Termin ten ma swoje źródło w myślistwie. Psy z rozwiniętym instynktem łowieckim były szkolone tak, aby nie tylko wytropić i zabić zwierzynę, ale również przynieść zdobycz myśliwemu.

Dlaczego psy powinny uczyć się aportowania?

Wielu psom i ludziom wspólna zabawa w aportowanie sprawia dużą przyjemność. Zapewnia ono psom dużo ruchu, które w jego trakcie realizują swoje naturalne potrzeby – bieganie, łapanie i noszenie zdobyczy.

Ponadto, wspólny trening wzmacnia więź łączącą psa z jego opiekunem. Człowiek udoskonala swoją mowę ciała, a tym samym sposób komunikacji ze swoim podopiecznym.

Psy mogą aportować zarówno w mieszkaniu, jak i na zewnątrz podczas spacerów. W zależności od treningu, można pracować nad koncentracją psa za pomocą odpowiednich ćwiczeń, jednocześnie zapewniając mu zajęcie fizyczne i umysłowe. Poza tym aportowanie jest podstawą treningu z dummy.

Trening aportowania z dummy © motivjaegerin1 / stock.adobe.com
Ten młody wyżeł weimarski trzyma w pysku klasyczne dummy.

Czego potrzebujemy do aportowania?

Przedmiot wykorzystywany do aportowania nazywamy „aportem”. W profesjonalnych psich sportach i podczas polowania wykorzystywany jest specjalny aport wykonany z określonego materiału i o odpowiedniej wadze. Z kolei „dummy” to swego rodzaju atrapa dzikich zwierząt.

Przed rozpoczęciem nauki aportowania, pamiętaj, że:

  • Jeśli aportujecie dla zabawy, aport może być czymkolwiek, co zmieści się w pysku psa. Jednak najlepiej do tego celu sprawdzą się zabawki dla psa.
  • Przedmioty codziennego użytku bywają podstępne: Drzazga z patyka znalezionego w lesie może zranić psa. Piłki tenisowe mogą z czasem mieć niekorzystny wpływ na szkliwo zębów.
  • Dlatego najlepiej wybrać zabawkę, która będzie atrakcyjna dla psa – na przykład wypchane zwierzę lub dummy.
  • Piłki są mniej odpowiednie do nauki kontrolowanego aportowania.
  • Jeśli pies ma tendencję do uciekania, na otwartej przestrzeni lepiej nie spuszczać go ze smyczy.
  • Podczas treningu bardzo ważne są przysmaki do nagradzania psa.

Które psy lubią aportować?

Zasadniczo, w aportowaniu sprawdzą się psy wszystkich ras. Niemniej, istnieją takie, które mają do tego mniejsze predyspozycje i „typy aportujące”. Do najważniejszych z nich zaliczamy:

Retrievery

W języku polskim „retrieve” oznacza przynieść, odzyskać i opisuje jedną z charakterystycznych zdolności retrieverów. Niezależnie od tego, czy mówimy o labradorze retrieverze czy flat coated retrieverze, wszystkie retrievery uwielbiają aportować.

Celem, jaki przyświecał hodowcom tej rasy było przynoszenie myśliwemu postrzelonych ptaków. Jeśli jesteś opiekunem jednego z nich i chcesz sprawić mu przyjemność, pracując nieco bardziej intensywnie, sięgnij po dummy. Oczywiście wśród przedstawicieli tej rasy, są też psy, które niekoniecznie interesują się aportowaniem – jak wiadomo, wyjątek potwierdza regułę.

Psy z zamiłowaniem do piłek

Twój pies widzi piłkę i nie może usiedzieć na miejscu? Podczas spaceru tylko czeka na kolejny rzut? Jest więc prawdopodobnie uzależniony od piłek. Zabawy z piłką oraz przynoszenie rzuconych piłek zaspokajają instynkt łowiecki psów.

W przypadku psów ze szczególnym zamiłowaniem do piłek, przedmiot do aportowania może przejąć rolę ukochanej piłki. W ich przypadku zwracaj szczególną uwagę na kontrolowane aportowanie. Nie może być tutaj mowy o dzikich i wyczerpujących szaleństwach.

Niezainteresowane psy

W przypadków psów nieprzejawiających zainteresowania aportowaniem, trening należy przeprowadzać z dużą ilością pozytywnych wzmocnień w postaci przysmaków. Może jednak zdarzyć się tak, że nawet po kilku tygodniach szkolenia pies nadal nie będzie zainteresowany tego typu zabawą i trzeba będzie to zaakceptować.

Niewielkie zamiłowanie do aportowania przejawiają głównie te psy, które należą do niezależnych i samodzielnych, na przykład psy stróżujące, takie jak owczarek z bergamo czy charty. Oczywiście i tutaj zdarzają się wyjątki od reguły. Takim wyjątkiem jest greyhound, który aportowanie uwielbia.

Szczenięta i młode psy: Kiedy należy zacząć naukę aportowania?

Zasadniczo, aportowanie można ćwiczyć już z młodym psem, pod warunkiem, że podejdziemy do tego spokojnie – zacznij od dwóch do trzech minut i stopniowo wydłużaj czas zabawy, pamiętając, że lepiej pozwolić psu aportować dwie minuty pięć razy dziennie niż dziesięć minut raz dziennie.

Więcej wskazówek dla początkujących opiekunów psów znajdziesz w artykule: Zajęcia dla szczeniaków.

Ciężkie psy/psy cierpiące na zapalenie stawów

Intensywne bieganie z wieloma zatrzymaniami czy skokami nie będzie najlepszym pomysłem w przypadku czworonogów mających problemy ze stawami, czy chorujących na chorobę zwyrodnieniową stawów. Wówczas wchodzi w grę tylko aportowanie ograniczone do niewielkiego promienia.

Do spokojnego aportowania, z rzucaniem aportu na odległość kilku metrów, z uwagą skupioną na skoncentrowanej pracy, nie ma przeciwwskazań nawet dla psów starszych czy chorych.

Ponadto, można połączyć aportowanie z zabawami węchowymi, podczas których pies będzie mógł w swoim tempie szukać przedmiotu ukrytego w mieszkaniu i przynosić go do Ciebie. Jeśli masz jakiekolwiek wątpliwości dotyczące aportowania i tego, czy Twój pies może wykonywać dane ćwiczenia, najlepiej skonsultuj się z lekarzem weterynarii.

Jak nauczyć psa aportowania?

Wiele psów ma wrodzony instynkt aportowania. Już szczenięta przejawiają chęć do przynoszenia przedmiotów bez wcześniejszego szkolenia. Ale nawet „naturalne talenty” skorzystają na prawidłowym szkoleniu z aportowania.

Wskazówki dla psów niechętnych do aportowania

Psy niezainteresowane aportowaniem można do niego zachęcić za pomocą smakołyków – podajemy je wówczas bezpośrednio z dummy.

Na początku pozwól psu spróbować samodzielnie dotrzeć do przysmaku. Szybko zrozumie, że do wnętrza aportu może dostać się tylko z pomocą swojego opiekuna.

Ale od czego właściwie zacząć? Jeden z możliwych sposobów nauczenia psa aportowania przedstawiamy poniżej:

Krok 1: Noszenie przedmiotu

Pokaż psu przedmiot do aportowania tak, aby zachęcić go do zabawy, na przykład trzymając go przed jego nosem i idąc z nim do tyłu. Jak tylko będzie chciał chwycić przedmiot, pochwal go i nagródź smakołykiem lub zabawą.

W następnym kroku pochwal go, gdy tylko ugryzie przedmiot i go przytrzyma. Jeśli to się uda, pies powinien chcieć za Tobą pożądać z przedmiotem w pysku – który nadal trzymasz w ręku.

Jeśli tak się stanie, oddaj psu przedmiot i pochwal go, jeśli nie wypuści go z pyska.

Krok 2: Podnoszenie i przynoszenie przedmiotu

Jeśli pies jest entuzjastycznie nastawiony do trzymanego przez Ciebie przedmiotu, obniżaj dłoń coraz bardziej, tak, aby musiał się schylić. Pochwal go, gdy podniesie się nie wypuszczając go z pyska.

Możesz mu w tym pomóc, podnosząc przedmiot, jak tylko złapie go zębami. Następnym razem odsuwaj rękę coraz dalej od aportu na podłodze.

Oddal się nieco i połóż go między Tobą, a psem, rękę trzymając na podłodze. Jeśli przyjdzie do Ciebie razem z aportowaną „zdobyczą”, pochwal go. Aport powinien z powrotem trafić w Twoje ręce.

Przy kolejnych próbach podnoś rękę coraz bardziej, aż będziesz w stanie wziąć go na stojąco.

Krok 3: Komendy do przynoszenia i oddawania aportu

Gdy powyższe etapy będziecie mieć za sobą, przyjdzie czas na wprowadzenie odpowiednich poleceń. W tym celu połóż aport na podłodze tak, aby pies nie mógł go dosięgnąć i wydaj odpowiednią komendę, np. „przynieś!”. Chwyć go, tak jak ćwiczyliście wcześniej i pochwal psa.

Możesz również wprowadzić drugą komendę dotyczącą oddania przedmiotu – np. „oddaj”, czy „zostaw”, którą wydasz tuż przed tym, jak pies odda Ci aport do ręki.

Rzucanie i przynoszenie

Z czasem możesz wydłużyć czas, przez jaki pies trzyma aport w pysku, wydając komendę do oddania go ze stopniowym opóźnieniem. Na tym etapie przyda Ci się duża doza cierpliwości i wyczucie czasu.

Kluczem do sukcesu w aportowaniu jest nauczenie psa przynoszenia aportu – nie może on rzucać się w dziką pogoń, jak tylko rzucisz przedmiot. Dlatego do rzucania aportu przejdź dopiero wówczas, gdy pies będzie potrafił go przynosić. Jeśli Twój podopieczny bezbłędnie reaguje na komendy „siad” czy „zostań”, wydaj je dopiero po rzucie.

Aportujący Jack Russell © Karoline Thalhofer / stock.adobe.com
Jack Russell ze specjalnym drewnianym aportem.

Co zrobić, gdy pies nie chce aportować?

Wszystkie początki są trudne. Aby ułatwić naukę aportowania, zdradzamy kilka pomocnych wskazówek.

Pies nie oddaje aportu

Niektóre psy wracają z zabawką do opiekuna, ale nie chcą jej oddać. Wolałyby, aby sam spróbował ją odebrać.

W żadnym razie nie pozwól się sprowokować do gonitwy! Podczas aportowania pies ma się skupić na przyniesieniu przedmiotu z powrotem.

Uzbrój się w cierpliwość i nie biegnij za nim – prędzej czy później pies i tak do Ciebie przyjdzie. A gdy tak się stanie, nagródź go smakołykiem. Ewentualnie możesz wykorzystać do treningu smycz.

Dalsze wskazówki:

  • Rzucając aport, ustaw się bokiem, a nie przodem.
  • Zwróć uwagę na język ciała.
  • Nie chwytaj aportu za wcześnie.
  • Podczas oddawania go chwal psa.
  • W razie konieczności użyj ustalonej komendy, jak tylko pies podniesie aport.
  • Trening powinien odbywać się powoli, w małych krokach.

Pies za bardzo się ekscytuje

Podczas zabawy psy, zwłaszcza młode, szybko się ekscytują. Bywają nie do opanowania i po wykonanym ćwiczeniu są bardziej podekscytowane niż przed nim. Jeśli Twój podopieczny przejawia takie skłonności, rozkładaj trening na krótkie, trwające dwie do trzech minut sesje.

Skup się przede wszystkim na prawidłowym oddawaniu aportu, a nie na „pogoni”, czyli gonieniu za nim. Pies powinien zacząć bieg dopiero na komendę „przynieś!”.

Pies skomli

Skomlenie jest również oznaką zbyt dużego podekscytowania. Dlatego postaraj się zaczynać i kończyć ćwiczenia w spokojny sposób. Na początku trenuj tylko z Twoim psem, z dala od innych czworonogów, nie rzucaj, a kładź aport.

Podekscytowanie jest zawsze sytuacją stresową, której należy unikać. „Stabilność” i zrównoważenie, będące fundamentem treningu z dummy, również w przypadku aportowania są bardzo ważne.

Aportowanie – trening małymi krokami

Trzeba przyznać, że trenowanie małymi krokami wymaga cierpliwości. Jednak dzięki sumiennej pracy od samego początku, możesz liczyć na to, że pies nauczy się prawidłowego aportowania i będzie dostarczał Ci wiele przyjemności w trakcie wspólnych zabaw.

Podczas gdy niektóre psy wypluwają piłkę pod nogi opiekuna, Twój podopieczny przyniesie Ci aport wprost do ręki – to będzie naprawdę miłe uczucie! Aportowanie jest świetną rozrywką i może być wstępem do treningu z dummy, zatem bawcie się dobrze!


Kerstin S.
puppy

Forum zooplus było dla niej wstępem do pisania: Tam zainteresowani miłośnicy kotów spotkali się w 2011 r., aby stworzyć własne czasopismo drukowane o nazwie "Pfotenhieb". W kontekście swojej nauki niemieckiego mogła napisać kilka artykułów do "Pfotenhieb". Dzisiaj, jako szczęśliwa posiadaczka psa, poświęca się głównie tematom związanym ze zwierzętami i ich zdrowiem.


Najczęściej polecane