Wilczarz irlandzki
© muro / stock.adobe.com
Wilczarz irlandzki jest jednym z największych psów na świecie. W średniowiecznej Irlandii wykorzystywany był do polowań na wilki i niedźwiedzie, dziś służy wyłącznie jako pies rodzinny. Pomimo swoich imponujących rozmiarów, chart ten jest bardzo łagodny i przytulny. Niestety, ten przyjazny olbrzym jest również dość podatny na choroby, a przewidywana długość jego życia jest stosunkowo krótka.
Spis treści
Charakter
Leżąc na miękkiej kanapie i przytulając się do swojego opiekuna, wilczarz irlandzki czuje się najlepiej. Ten łagodny olbrzym ma tendencję do zapominania, że jest jednym z największych psów na świecie, a nie tylko małym pieskiem kanapowcem. Przez swoją nieco porywczą naturę potrafi przewrócić nie tylko niejeden wazon, lecz także niejednego – co bardziej chwiejnego – członka rodziny. Jednak w gruncie rzeczy wilczarz irlandzki jest psem o dobrym sercu, który nie potrzebuje wiele więcej niż bliskości swojej rodziny.
Łagodny olbrzym z poczuciem przynależności do rodziny
Przedstawiciele tej rasy są bardzo przyjaźni ludziom i mocno się do nich przywiązują. Wilczarze ciągle szukają kontaktu wzrokowego ze swoim opiekunem i upewniają się, że ten poświęca im wystarczająco dużo uwagi. W przypadku tych towarzyskich psów trzymanie ich wyłącznie w kojcu na zewnątrz absolutnie nie wchodzi w grę. Kochają dzieci ponad wszystko i cieszą się, gdy cała rodzina jest razem. Nawet w stosunku do obcych wilczarz jest otwarty i przyjazny – przynajmniej tak długo, dopóki ci mają dobre intencje. Przez swoją wrażliwą, czujną naturę szybko rozpoznaje, gdy ktoś nie ma dobrych zamiarów wobec jego rodziny – wówczas odważnie interweniuje. Jednakże, ze względu na brak ostrości, nie nadaje się na psa czysto stróżującego. Przy czym, jaki złodziej chciałby wystawić na próbę cierpliwość tego czworonożnego olbrzyma?
Nie lekceważ potrzeby biegania i polowania
Wewnętrzny spokój, którym emanuje ten imponujący pies rasowy, jest godny podziwu. Pies ten jest mało wymagający, cierpliwy i łatwo przystosowuje się do różnych sytuacji życia codziennego. Wrodzona równowaga irlandczyka nie powinna jednak przesłonić faktu, że pies ten był pierwotnie myśliwym i biegaczem. Jako pies myśliwski i chart, nadal ma dość silną potrzebę biegania i instynkt łowiecki, których nie należy lekceważyć. Podczas tak zwanych „coursingów”, wyścigów chartów lub na specjalnych wybiegach potrzebę ruchu można zaspokoić szybkimi, swobodnymi sprintami. Podczas spacerów, wspólnych przejażdżek rowerowych lub konnych lepiej trzymać go na smyczy, ponieważ jego wewnętrzny instynkt łowiecki może w każdej chwili dać o sobie znać.
Dlaczego konsekwentne wychowanie jest ważne?
Chociażby ze względu na jego wielkość i instynkt łowiecki, u wilczarza irlandzkiego konsekwentne i pełne miłości wychowanie jest niezbędne. Jeśli pies nauczy się najważniejszych komend na wczesnym etapie, później można mu pozwolić na więcej swobody. Wilczarz, który niezawodnie słucha Twojego przywołania, chętniej będzie chodził na smyczy w określonych (dozwolonych) miejscach niż taki, który wykonuje tę komendę tylko raz na jakiś czas. Nie należy jednak oczekiwać od tej rasy ślepego posłuszeństwa. Pomimo swojego przywiązania do ludzi, inteligentny i pewny siebie wilczarz irlandzki wykazuje czasem pewien upór. Dlatego czasami może upłynąć nieco więcej czasu, zanim zareaguje na komendę. Jeśli jednak wiesz co nieco o szkoleniu psów i potraktujesz wilczarza z należytą konsekwencją, miłością i cierpliwością, obcowanie z tą spokojną rasą przyniesie Ci wiele radości.
Wygląd
„Czy to kucyk?” – tego typu komentarze podczas spacerów z wilczarzem irlandzkim nie należą do rzadkości. Bez wątpienia, przy średniej wysokości w kłębie wynoszącej 81–86 cm, ten pies rasowy przyciąga uwagę – czy tego chce, czy nie. Skromny skądinąd wilczarz irlandzki jest przecież jednym z największych psów na świecie. We wzorcu rasy jego minimalna wysokość wynosi 79 cm dla samców. Suczki są nieco mniejsze i osiągają wysokość co najmniej 71 cm. Rekord wynosi 106 cm w kłębie. Te olbrzymie czworonogi naturalnie też swoje ważą. Samce ważą co najmniej 54,5 kg, suczki minimum 40,5 kg.
Szorstkowłosy chart o szerokim spektrum umaszczenia
Pomimo swoich okazałych rozmiarów i słusznej wagi, ten irlandzki pies rasowy nigdy nie sprawia wrażenia ociężałego. Jak na typowego charta przystało, ma smukłą budowę ciała z suchymi mięśniami i głęboką klatką piersiową. W stosunku do jego wielkości, tzw. różane uszy, które są osadzone dość daleko z tyłu jego wąskiej czaszki, są raczej małe.
Sierść wilczarza jest szorstka i twarda (szczeciniasta) i dopuszczalna w następujących kolorach:
- biały
- szary
- czarny
- płowy
- rudy
- pręgowany
Irlandzki Związek Kynologiczny akceptuje również wszystkie odmiany umaszczenia, także te występujące u chartów szkockich.
Historia
Wilczarz irlandzki jest nie tylko jedną z największych ras psów na świecie, ale także jedną z najstarszych. Podobnie jak jego bliski krewny, greyhound, prawdopodobnie wywodzi się ze świata arabskiego. Znaleziska archeologiczne dowodzą, że duże psy podobne do chartów istniały już w starożytnym Egipcie, a do Europy i na Wyspy Brytyjskie dotarły wraz z Celtami w III wieku p.n.e. W starożytnej i średniowiecznej Irlandii te duże, silne psy, które nadawały się do polowania na wilki, niedźwiedzie, dziki i łosie, były bardzo popularne. Wśród arystokracji, zastrzegającej sobie prawo posiadania imponujących psów myśliwskich, tak zwane wolfhounds (wilczarze) były w średniowieczu mocno rozpowszechnione. Wilczarz irlandzki stał się symbolem statusu i pożądanym podarunkiem dla innych europejskich domów królewskich.
Od symbolu statusu do bezrobotnego
Jak w przypadku wielu psów myśliwskich, odkrycie broni palnej okazało się jednak zgubne dla wilczarza irlandzkiego. Broń sprawiała, że psy myśliwskie stawały się coraz bardziej zbędne, a populacja wilczarza coraz mniej liczna. W celu ratowania ostatnich osobników, w połowie XVII wieku wprowadzono zakaz eksportu z Irlandii. Jednak liczebność tej rasy nadal się zmniejszała, a kolejny cios zadało jej wyginięcie wilka w Wielkiej Brytanii i Irlandii na początku XIX wieku. W połowie XX wieku rasa praktycznie wymarła. To, że wilczarz irlandzki nadal istnieje i jest dziś uznawany za rasę, zawdzięcza Szkotowi George’owi Grahamowi. Graham skrzyżował nieliczne ocalałe osobniki z chartami szkockimi, dogami, borzojami i innymi rasami. Powstały w ten sposób „nowy”, nieco silniejszy i większy wilczarz irlandzki został po raz pierwszy zaprezentowany na wystawach pod koniec lat 70. XIX wieku i wkrótce został uznany przez Brytyjski Związek Kynologiczny.
Hodowla i występowanie wilczarza irlandzkiego dzisiaj
Na przełomie XIX i XX wieku pierwsze zwierzęta hodowlane pojawiły się w Ameryce Północnej i na kontynencie europejskim, gdzie jednak populacja została niemal całkowicie wytrzebiona w wyniku obu wojen światowych. Liczba nowych miotów nieco wzrosła dopiero w połowie XX wieku, a większość z nich nadal odnotowana została na Wyspach Brytyjskich i w Ameryce Północnej. Mimo że od lat 70. XX wieku wilczarz irlandzki był częściej hodowany na kontynencie europejskim, ten duży pies rasowy poza regionem anglosaskim nadal należy do rzadkości.
Główny cel hodowlany – zdrowie
Podobnie jak (prawie) wszystkie rasy olbrzymie, wilczarz irlandzki jest niestety mocno obciążony chorobami. Hodowla coraz większych i szybszych psów sprawiła, że zdrowie rasy zeszło na dalszy plan. Na przykład przewidywana długość życia wilczarzy wynosi obecnie zaledwie od sześciu do siedmiu lat. Według jednego z badań opublikowanych w 2005 roku, tylko 9 procent wszystkich wilczarzy dożywa wieku 10 lat lub więcej; większość umiera przed ukończeniem 8 roku życia, a niektóre dożywają nawet tylko 5 lat. Na szczęście ta stosunkowo niska przewidywana długość życia skłoniła wielu hodowców do przemyśleń. Obecnie dla profesjonalnych hodowców zdrowie rasy jest dzisiaj ponownie na pierwszym miejscu.
Jakie są typowe choroby tej rasy?
Dolegliwości kostne i stawowe, takie jak HD (dysplazja stawów biodrowych) i ED (dysplazja stawów łukowych), wciąż należą do najczęściej występujących chorób u wilczarza irlandzkiego. U psów tej rasy często diagnozuje się także choroby serca, skręt żołądka, padaczkę i nowotwory kości. Oczywiście nie każdy wilczarz irlandzki zachoruje na jedną z wymienionych chorób, ale ryzyko jest jednak dość wysokie w porównaniu z innymi, zdrowszymi rasami psów. Dlatego tym ważniejszy jest rozsądny wybór hodowcy.
Na co należy zwrócić uwagę przed zakupem psa tej rasy?
Osoby zainteresowane zakupem wilczarza irlandzkiego nie powinny w żadnym wypadku lekceważyć tematu „chorób”. Oczywiście nie powinno to powstrzymywać przed zakupem psa tej rasy, ale przy wyborze odpowiedniej hodowli należy zwrócić szczególną uwagę na zdrowie linii hodowlanej. Nawet jeśli hodowca zapewnia, że jego psy są zdrowe i że rodzice również wyglądają na zdrowych, nie należy polegać tylko na tej opinii. Poproś o pokazanie rodowodu szczeniąt i zwróć uwagę, jaki wiek osiągnęli dziadkowie i ich rodzeństwo. Spotkaj się też z hodowcą osobiście i przekonaj się na miejscu, jak dużą wagę hodowca przywiązuje do zdrowia i dobrostanu swoich zwierząt.
Ile kosztuje wilczarz irlandzki?
Oczywiste jest, że szczenię ze zdrowej linii, które przeszło wszystkie badania zdrowotne, ma swoją cenę. Obecnie cena szczeniąt u renomowanych hodowców wynosi około 7000–9300 złotych. Lepiej trzymać się z daleka od rzekomych „okazji” w Internecie czy prasie, ponieważ nierzadko zdarza się, że dwukrotność czy trzykrotność zaoszczędzonych pieniędzy trzeba później wydać w gabinecie weterynaryjnym.
Jak dbać o zdrowie wilczarza irlandzkiego?
Odpowiedzialność za zdrowie rasy nie spoczywa jednak wyłącznie na hodowcy. Jako kupujący również musisz zadbać o zdrowie swojego psa. W końcu nie tylko materiał genetyczny psa decyduje o tym, czy będzie później chorował, czy nie. Żywienie, pielęgnacja i warunki utrzymania zwierzęcia także mogą sprzyjać występowaniu wyżej wymienionych chorób lub zmniejszać ryzyko ich wystąpienia.
Żywienie wilczarza irlandzkiego
Odkryj nasz wybór karm suchych i karm mokrych dla psów!
Jaka jest różnica między zdrową karmą a karmą raczej niższej jakości? Czy karma sucha jest lepsza niż mokra, czy dieta typu BARF jest lepsza niż pokarm gotowany? Opinie na temat właściwego sposobu żywienia psów są tak różne, jak różne są karmy dla zwierząt na półkach w supermarkecie. Decydujące znaczenie ma nie tyle kwestia formy pożywienia, co jego skład. Wilczarze, jak wszystkie psy, potrzebują przede wszystkim mięsa, które powinno być uzupełnione warzywami, ryżem, ziemniakami lub makaronem. Tymczasem gotowe karmy dla psów często zawierają nieproporcjonalnie dużą ilość zbóż, a oprócz tego dodatki w postaci bezużytecznych składników, takich jak cukier, soja czy wzmacniacze smaku. Dlatego zawsze upewnij się, że karma ma dobry skład, tzn. zawiera dużo wysokiej jakości mięsa, warzyw i niewiele zbóż – bez względu na to, czy gotujesz samodzielnie, czy sięgasz po gotową karmę.
Jak dużo je wilczarz irlandzki?
Pies tak duży jak wilczarz irlandzki zjada naturalnie więcej niż mały, na przykład jamnik. Jednak również w jego przypadku obowiązuje następująca zasada – im bardziej wartościowa jest jego karma, tym mniej jej potrzebuje. Innymi słowy, nie chodzi o ilość, ale o jakość. Dobra karma optymalnie zaspokaja potrzeby żywieniowe psa. Zależą one nie tyle od rasy psa, co od czynników indywidualnych, takich jak wiek, waga, wielkość i poziom aktywności. Na przykład pies, który prowadzi bardzo sportowy tryb życia, potrzebuje naturalnie więcej energii niż pies rodzinny, który zażywa tylko minimalnej dawki ruchu. Podobnie, szczenię potrzebuje karmy o innym składzie niż dorosły pies. Z uwagi na fakt, że wilczarze i tak bardzo szybko rosną, nie wolno dodatkowo stymulować tego procesu przez nadmierną podaż energii. Przedwczesny wzrost w pierwszych miesiącach często prowadzi do bolesnych dolegliwości stawowych (np. HD) w przyszłości. Nieprawidłowy stosunek wapnia do fosforu w karmie może również negatywnie wpływać na wzrost kości młodego psa.
Oprócz zadbania o odpowiedni skład karmy, możesz zrobić jeszcze więcej dla zdrowia swojego wilczarza: Szczególnie w fazie wzrostu należy unikać wchodzenia po schodach i innych gwałtownych ruchów, które nadmiernie obciążają psa i mogą przyczynić się do rozwoju chorób kości i stawów w późniejszym okresie. Psy gończe, podobnie jak wiele innych dużych psów, są podatne na niebezpieczne skręty żołądka i jelit, dlatego zwierzętom tym należy zapewnić odpowiednio długi odpoczynek po każdym posiłku. Zaleca się również podzielenie dziennej porcji karmy na około dwa do trzech (odpowiednio mniejszych) posiłków. Dobrze sprawdzają się również miski z regulacją wysokości, które nadążają za szybkim wzrostem rasy i zapobiegają nadmiernemu schylaniu się psa i przyjmowaniu przez niego niewygodnej postawy podczas jedzenia.
Warunki utrzymania i pielęgnacja wilczarza
Spokojne usposobienie wilczarza irlandzkiego sprawia, że ze stoickim spokojem przyjmuje on wiele propozycji swojego opiekuna – czy to w kwestii pożywienia, rodzaju codziennych aktywności, czy też innych aspektów dotyczących warunków utrzymania. Znosi nawet choroby, do momentu, aż często jest już za późno. Zdawać się na to, że pies sam da Ci do zrozumienia, gdy coś będzie mu dolegać, w przypadku tej rasy może mieć poważne konsekwencje. Dlatego upewnij się, że pies otrzymuje odpowiednią karmę, że ma zapewnioną odpowiednią ilość ruchu zgodną z jego naturą psa myśliwskiego i charta, i uważnie obserwuj zmiany w jego zachowaniu, ruchach i ciele (na przykład spadek lub przyrost masy ciała). Mogą to być pierwsze oznaki choroby, które należy skonsultować z weterynarzem. Zmiany w strukturze sierści również mogą wskazywać na niewłaściwą dietę lub inne choroby. Chociaż pielęgnacja wilczarza szorstkowłosego jest bardzo prosta i sporadyczne szczotkowanie w zupełności wystarcza, zawsze należy uważnie obserwować psa.