© gebut / stock.adobe.com
Tamaskan wygląda jak wilk, ale jest oddanym psem rodzinnym i pracującym.
W hodowli tamaskana dąży się do uzyskania wyglądu możliwie jak najbardziej przypominającego dzikich przodków psów domowych. Pomimo swojego pierwotnego wyglądu, ten pochodzący z Finlandii czworonóg jest towarzyskim, posłusznym zwierzęciem, który świetnie sprawdza się w roli psa pracującego i do towarzystwa.
Z wyglądu tamaskan do złudzenia przypomina północnoamerykańskiego wilka. Wysokość psów w kłębie waha się od 65 do 76 centymetrów, waga od 30 do 50 kilogramów, a suk od 60 do 70 centymetrów, podczas gdy ich waga wynosi od 22 do 40 kilogramów. Tym samym, tamaskana zaliczamy do średnich, względnie dużych ras psów. Jego budowa jest mocna i muskularna, klatka piersiowa głęboka, a grzbiet prosty. Postawą przypomina owczarka niemieckiego.
Podobieństwo do wilka psy tej rasy w dużej mierze zawdzięczają swojej szacie. Odporna na warunki atmosferyczne okrywa włosowa jest krótka, prosta i szorstka, wyposażona w mniej lub bardziej gęsty podszerstek, w zależności od pory roku.
Występują w czarno-szarym, wilczo-szarym, czerwono-szarym i srebrno-szarym umaszczeniu, i mają charakterystyczną maskę na pysku. Zdarzają się osobniki białe, co jednak nie odpowiada wzorcowi rasy.
Dodatkowo, zwłaszcza samce, mogą mieć efektowną kryzę.
Oczy w kształcie migdałów są koloru żółtawego, bursztynowego lub brązowego. Średniej wielkości, trójkątne uszy są stojące i obficie owłosione. Nos jest czarny, a zimą mogą pokrywać go jasne plamki. Mówimy wówczas o tak zwanym „śnieżnym/zimowym nosie”.
Długi, puszysty ogon tamaskana powinien sięgać do stawów skokowych. Poza tym, cel hodowlany obejmuje również pełny zgryz nożycowy z 42 zębami oraz wąskie, ściśle przylegające wargi.
Jego dziki wygląd nadaje mu siły, dumy i godności. Zgodnie z wzorcem rasy, powinien charakteryzować się cechami takimi jak wrażliwość i lojalność. W związku z tym, przedstawiciele tej fińskiej rasy uważani są za przyjaznych, inteligentnych i tolerancyjnych.
Tamaskan jest zwierzęciem ze wszech miar stadnym i najlepiej czuje się w gospodarstwie domowym, które dzieli z innymi psami. Z reguły dobrze rozumie się również z kotami i pozostałymi zwierzętami domowymi, pod warunkiem przejścia odpowiedniej socjalizacji.
Jego instynkt łowiecki zazwyczaj nie jest mocno rozwinięty i za sprawą odpowiedniego, łagodnego szkolenia pozwala się dobrze kontrolować.
Pies ten jest także odpowiednim towarzyszem rodzin z dziećmi. Jako pies rodzinny będzie odpowiedni jednak jedynie wówczas, gdy będzie miał zapewnione odpowiednie zajęcie, które zaangażuje go nie tylko fizycznie, ale także umysłowo.
Nie lubi długo zostawać sam.
Jeśli natomiast ten aktywny pies się nudzi, może przejawiać niepożądane zachowania, takie jak uciekanie czy niszczenie mebli. Podobnie jak większość ras nordyckich, również tamaskan jest w pewnym stopniu uparty i ma tendencję do kwestionowania poleceń swojego opiekuna, dlatego nie jest polecany w przypadku osób bez doświadczenia.
Tamaskan to atletyczny, aktywny pies, który potrzebuje dużo ruchu – co najmniej dwie godziny dziennie. Powinien mieszkać w domu z ogrodem, w którym, uzupełniająco do codziennych spacerów, będzie mógł się swobodnie wyszaleć.
Poza tym, ten zwinny Finlandczyk świetnie odnajduje się w różnych psich sportach, takich jak chociażby agility czy canicross, a ponieważ wśród jego przodków znajdują się rasy psów zaprzęgowych, tamaskan może być również wykorzystywany w sporcie psich zaprzęgów, np. bikejöringu. Ponadto, bardzo dobrze radzi sobie w roli psa zaganiającego oraz tropiącego.
Ze względu na swój przyjazny i łagodny charakter, tamaskan może być szkolony w kierunku psa terapeutycznego. Nie nadaje się natomiast zupełnie na psa stróżującego, ponieważ jest raczej otwarty w stosunku do obcych.
Podobnie jak większość ras nordyckich, również tamaskan ma tendencję do szczekania i wycia, dlatego najlepiej, aby zamieszkał z dala od bezpośrednich sąsiadów.
Trzymanie go wyłącznie w pomieszczeniach zamkniętych nie jest dobrym pomysłem.
Podwójna, krótka sierść tamaskana nie wymaga wielu zabiegów pielęgnacyjnych. Zazwyczaj w zupełności wystarczy cotygodniowe szczotkowanie. Jedynie w okresie linienia należy nieco częściej sięgać po szczotkę, aby wyczesać luźne włosy i usunąć brud, i przy okazji sprawdzić czy na skórze psa nie ma ewentualnych zranień, stanów zapalnych czy pasożytów.
Oczy psa należy regularnie sprawdzać pod kątem zaczerwienienia, stanów zapalnych i łzawienia. To samo dotyczy uszu, w których również może dochodzić do zapaleń.
Jeśli mocne, szybko rosnące pazury tamaskana nie będą się ścierały same, należy je przycinać.
Podawanie gryzaków i specjalnych zabawek do żucia zapobiega problemom stomatologicznym, takim jak kamień nazębny. Warto również przyzwyczaić psa do mycia zębów już w wieku szczenięcym.
Duże, aktywne psy, takie jak tamaskan, potrzebują wysokiej jakości karmy o zrównoważonej zawartości składników odżywczych. W ich przypadku zalecana jest wysokobiałkowa sucha lub mokra karma bez dodatku cukru, zbóż, aromatów, barwników i substancji konserwujących. Możliwe jest również barfowanie.
Zasadniczo, tamaskan jest uważany za odpornego i wytrzymałego psa. Ponieważ jest to jednak wciąż młoda rasa o niewielkiej puli genów, pojawiają się w jego przypadku określone choroby dziedziczne.
Dlatego profesjonalni hodowcy badają swoich podopiecznych pod kątem dysplazji stawów biodrowych i łokciowych, karłowatości, postępującego zaniku siatkówki oraz mielopatii zwyrodnieniowej.
W toku hodowli miał miejsce w ich przypadku chów wsobny, czego skutkiem są genetyczne predyspozycje do wnętrostwa, czyli niezstąpionych jąder. Jądra nie schodzą wówczas do moszny, a pozostają w jamie brzusznej, co wyraźnie zwiększa ryzyko zachorowania na choroby nowotworowe.
Kolejnymi przypadłościami dotykającymi psy tej rasy są choroba Addisona i epilepsja.
Jak na dużego psa, tamaskan żyje stosunkowo długo, bo nawet 14–15 lat.
W latach 80-tych ubiegłego wieku, walijska hodowczyni Edwina Harrison rozpoczęła hodowlę psów, które miały być możliwie jak najbardziej podobne do wilków i odznaczać się cechami psa rodzinnego. W tym celu wykorzystywała importowane psy zaprzęgowe i ich mieszanki. Kojarzyła je z husky syberyjskimi, alaskan malamutami, samojedami, kanadyjskimi psami eskimoskimi i owczarkami niemieckimi.
Ich potomstwo było eksportowane do Finlandii i dalej krzyżowane z oryginalnie wyglądającymi psami zaprzęgowymi. Nazwa nowo powstałej rasy na początku brzmiała wilczak Harrison, a następnie northern inuit dog. To, czy northern inuit dog i tamaskan są w rzeczywistości tą samą rasą, czy po prostu mają wspólnych przodków, jest do dziś kwestią sporną.
W celu pozbycia się problemów powstałych w wyniku chowu wsobnego i dodania nowej rasie pozytywnych cech, psy krzyżowano z innych rasami, takimi jak wilczak saarloosa i wilczak czechosłowacki. W hodowli wykorzystywane są także niektóre rasy mieszane, które wyglądają podobnie do tamaskana.
Jak dotąd FCI nie uznała tamaskana za samodzielną rasę.
Fani seriali znają tę fińską rasę z pierwszego sezonu serialu fantasy „Game of Thrones”, w którym zwierzęta te wcieliły się w rolę wilków.
Na marginesie – nazwę „tamaskan” można przetłumaczyć jako „silny wilk”.
© Jakub Vít/Wirestock / stock.adobe.com
Tamaskan to bardzo rzadka rasa. Dlatego znalezienie profesjonalnej hodowli może być trudne. Jeśli szukasz szczenięcia, skontaktuj się z klubami rasy, które działają w różnych krajach europejskich.
Z powodu niewielkiej liczby miotów, czas oczekiwania na pieska może wynosić od dwóch do trzech lat, a ceny rasowych zwierzaków wahają się od 1.800 do 2.500 euro.
Ze względu na swoją unikatowość, tamaskan rzadko trafia do schronisk dla zwierząt. Niemniej, warto odwiedzić lokalne towarzystwa opieki nad zwierzętami. Niewykluczone, że na nowy dom czekają tam różne mieszanki psów nordyckich i zaprzęgowych. Nierzadko zdarza się, że te aktywne i chętne do pracy zwierzęta kupowane są bez większego zastanowienia i ze względu na niemożność spełnienia ich wymagań przez opiekunów niestety porzucane.
Tamaskan zachwyca miłośników psów swoich dzikim, wilczym wyglądem i przyjaznym usposobieniem. Potrzebuje opiekunów z doświadczeniem, którzy będą potrafili zaspokoić jego potrzebę ruchu i poradzić sobie z jego nieco upartą naturą. Jeśli natomiast postawisz na konsekwentne szkolenie i odpowiednie dla rasy aktywności, zyskasz lojalnego i oddanego towarzysza na całe życie.
| Cechy szczególne: | Tamaskan łączy w sobie dziki, wilczy wygląd z pozytywnymi cechami psa domowego. |
| Charakter: | zrównoważony, inteligentny, lojalny, uparty |
| Wysokość w kłębie: | 65–76 cm (psy) 60–70 cm (suki) |
| Waga: | 30–50 kg (psy) 22–40 kg (suki) |
| Sierść: | krótka, prosta, szorstka, z podszerstkiem czarno-szara, wilczo-szara, czerwono-szara lub srebrno-szara, z charakterystyczną maską |
| Pielęgnacja sierści: | niewymagająca |
| Aktywności: | urozmaicone, zarówno fizyczne, jak i umysłowe |
| Pies dla początkujących: | nie |
| Szczekanie: | intensywne |
| Długość życia: | do 15 lat |
| Typowe choroby: | wnętrostwo, postępujący zanik siatkówki, choroba Addisona, epilepsja, dysplazja stawów biodrowych |
| Cena: | ok. 1.800–2.500 euro |
| Grupa FCI: | nieuznany |
| Potrzeba ruchu: | duża |
| Pochodzenie: | Finlandia |
„Życie bez mopsa jest możliwe, ale bezcelowe” – powiedział kiedyś komik i pisarz Loriot. Autorka zgadza się z tym bez zastrzeżeń i dodaje: „Życie bez konia, kota i królika również!”. Jej serce bije dla wszystkich zwierząt dużych i małych, i cieszy się niezmiernie, że może pisać o swojej pasji jako niezależny autor. Poprzez swoje artykuły chciałaby podnieść świadomość na temat dobrostanu zwierząt i udzielić przydatnych wskazówek ich miłośnikom.
