© lenkadan / stock.adobe.com
Nie tylko fani starożytnego Egiptu są zafascynowani tym robiącym wrażenie czworonogiem: pies faraona imponuje swoim eleganckim wyglądem i przyjaznym usposobieniem, wymaga jednakże dużego doświadczenia ze strony opiekuna oraz dużej ilości ruchu.
Pies faraona zawdzięcza swą nazwę charakterystycznej sylwetce przywodzącej na myśl egipskiego boga Anubisa. Ma on podobne, duże i stojące uszy, długą szyję i smukłe, przypominające charta ciało. Samce osiągają wysokość w kłębie do 63 cm, samice do 61 cm. Sierść jest krótka, umaszczenie rdzawobrązowe i błyszczące – dopuszczalne są białe, odpowiadające standardowi znaczenia na poszczególnych częściach ciała (palce u łap, strzałka na czole, klatka piersiowa) przy czym wyraźnie pożądany jest biały koniec ogona. Pies faraona nie posiada żadnych czarnych pigmentów, przez co również nos, powieki i wnętrze uszu są koloru ciała. Długi ogon sięga zwierzęciu aż po kostki.
Jedna z teorii mówi, że przodkowie psa faraona zostali przywiezieni na Maltę przez Fenicjan już w czasach starożytnych. Od tego czasu zwierzę miało służyć ludziom w charakterze psa myśliwskiego. Według tych założeń rodowód naszego bohatera miał się wywodzić od starożytnych ras psów typu Tesem, wizualnie przypominających starożytnego egipskiego boga zmarłych – Anubisa. Odnalezione w Egipcie szkielety podobnych psów datowane są na około 5000 lat, co świadczyłoby o niezwykle długiej historii rasy. Jednakże teoria ta nie została do końca potwierdzona: Jej przeciwnicy twierdzą, że m.in. występowanie tego rodzaju psów na Malcie jest poświadczone dopiero od średniowiecza. Na dzień dzisiejszym bardziej prawdopodobnym jest, że pies faraona, podobnie jak wiele ras Podenco, wywodzi się od psów dzikich, zamieszkujących tamte regiony. To samo tyczyłoby się również Cirneco dell ‘Etna, rasy wywodzącej się z sąsiedniej Sycylii i przypominającej do złudzenia psa faraona. Praktycznie jedyną cechą różniącą obie rasy jest wielkość ich przedstawicieli. Zwolennicy tej teorii zakładają równoległy, spowodowany podobnymi warunkami środowiskowymi rozwój tych psów. Pewnym jest natomiast fakt, że pies faraona od stuleci do dziś towarzyszy ludziom podczas polowań. I to nie bez powodu, gdyż jest on wszechstronnym łowcą, posługującym się przede wszystkim zmysłem wzroku. Charakterystycznym szczekaniem pies faraona oznajmia odnalezienie ofiary. Jego styl polowania określa się mianem „miękkiego pyska”, co oznacza, że przynosi on łowcy jeszcze żywą zdobycz. FCI uznało psa faraona za zwierzę wywodzące się z Malty, jednakże patronat nad rasą sprawuje Wielka Brytania. Hodowla tych psów rozwija się na wyspach od lat 60-tych, brytyjski Kennel Club prowadzi rasę od 1974 roku.
Nazwa „pies faraona” budzi ostatnimi czasy kontrowersje. Wynika to z faktu, że do roku 1977 mianem „psa faraona” określano potocznie wszystkie psy odmiany Podencos. We wspomnianym wyżej roku FCI uznało maltańską rasę, przez co od tej chwili nazwa „pies faraona” dotyczyła wyłącznie jej. Przynajmniej tyle mówi teoria. Jednakże na samej Malcie, jeszcze przed pojawieniem się zainteresowania brytyjskich hodowców tym szlachetnym czworonogiem, pies określany był wyłącznie mianem „Kelb tal-Fenek” – i tak jest tam do dzisiaj. Nazwa oznacza nie mniej nie więcej niż „psa królika” i jasno wskazuje na zastosowanie zwierzęcia – a mianowicie do polowań na króliki. Szczególnie na Malcie słychać coraz głośniejsze żądania miłośników tego czworonoga do powrotu do jego pierwotnej nazwy „Kelb tal-Fenek“.
© lenkadan / stock.adobe.com
Pomimo swego szlachetnego wyglądu pies faraona wciąż ma w sobie krew łowcy. W konsekwencji wolny wybieg jest praktycznie niemożliwy, co z kolei prowadzi do tego, że większość psów tej rasy, chowanych jako psy towarzyszące, cierpi na chroniczny brak wystarczającej aktywności, co może skutkować uciążliwymi zachowaniami z ich strony. Jeżeli jednak zapewnić psu faraona wystarczające możliwości wykorzystania swej energii – wtedy pokazuje on spokojne i pełne szarmancji oblicze psa, który uwielbia zabawę i bliski kontakt z ludźmi. Przez cały czas zwierzę zachowuje jednak pewien stopień suwerenności. Wobec obcych jest czujne i zdystansowane. Generalnie psy tej rasy doskonale rozumieją się ze swoimi pobratymcami i dobrze funkcjonują w stadzie. Uwaga: Niektóre psy faraona znajdują wielkie upodobanie w szczekaniu. W ten sposób oznajmiają nie tylko zaistnienie nietypowych sytuacji, lecz również całą paletę emocji.
Najlepsze rezultaty w przypadku psa faraona można odnieść, stosując wychowanie łączące w sobie wrażliwość z konsekwencją. Wrażliwość jest w tym przypadku o tyle ważna, że psy tej rasy niezwykle cenią sobie, przynajmniej częściowe, zachowanie niezależności, co należy z kolei uwzględnić przy uczeniu ich posłuszeństwa. Znalezienie złotego środka pomiędzy surowością a tolerancją, konieczne dla charakteru psa faraona, wymaga posiadania pewnej dozy doświadczenia. Zbyt surowe działania doprowadzą do zamknięcia się w sobie tego dumnego czworonoga i jego zobojętnienia na środki wychowawcze. Jeżeli z kolei nie ustalisz jasnych reguł, już po kilku tygodniach pies wejdzie Ci na głowę. Również z bogatym doświadczeniem i sporą dawką optymizmu nie zawsze można zakładać z całkowitą pewnością, że pies powróci do Ciebie na zawołanie – psy faraona po prostu są i pozostaną pełnymi pasji łowcami. Pomimo tego, posłuszeństwo należy wpajać im już od wieku szczenięcego. Również skłonność do szczekania powinna być odpowiednio kontrolowana. Pamiętaj: Twój pies będzie posłuszny, jeżeli zapewnisz mu wystarczającą możliwość fizycznego wyżycia się. Dobrym uzupełnieniem prywatnego programu wychowawczego, w przypadku tej towarzyskiej rasy będą również lekcje zabawy dla szczeniąt oraz późniejsze uczęszczanie do szkoły dla psów, najlepiej w kierunku psa myśliwskiego.
Nabycie psa faraona od profesjonalnego hodowcy daje Ci sporą gwarancję tego, że Twój czworonóg będzie wolny od schorzeń genetycznych. Zasadniczo pies faraona uchodzi za rasę o dobrym, niedotkniętym schorzeniami genetycznymi zdrowiu. Jednak profesjonalni hodowcy zapobiegawczo badają przeznaczone do rozrodu samce i samice pod kątem zdrowych bioder, kolan i oczu. Na życzenie hodowca z pewnością okaże Ci wyniki tych badań. Ze względu na fakt niewielkiej puli genów tej rzadkiej rasy, odpowiedzialny, dysponujący dowodem rodowodu i odpowiednią wiedzą hodowca, jest w stanie ograniczyć ryzyko wysokiego współczynnika chowu wsobnego. Psy tej rasy mogą wykazywać się nadwrażliwością na niektóre środki znieczulające – tę kwestię należy poruszyć z weterynarzem przed ewentualną operacją. Pochodzenie z południowych krajów sprawia, że pies faraona jest stosunkowo wrażliwy na niskie temperatury. Dotyczy to w szczególności jego uszu. Zdrowe psy faraona mogą dożyć wieku 12 do 14 lat.
Biorąc pod uwagę stopień aktywności, pies faraona w dość oszczędnym stopniu wykorzystuje zasoby energetyczne, w związku z czym nie wymaga szczególnie bogatej karmy – co nie znaczy jednak, że nie może się on poszczycić dużym apetytem. Pamiętaj o zapewnieniu zróżnicowanego składu karmy pod względem proteinowym, najlepiej poprzez dużą zawartość mięsa w karmie. Takie produkty rozpoznasz po tym, że mięso znajduje się na pierwszym miejscu listy składników. To dotyczy zarówno karm suchych, jak i mokrych. Pełnowartościowe karmy nie zawierają zboża. Krótka sierść szybko pozwoli Ci dostrzec zbędne kilogramy u Twojego wysportowanego czworonoga. Nie dopuszczaj do nadwagi u psa, zmniejszając w razie potrzeby dzienne porcje lub zwiększając poziom aktywności. Przejście na specjalną karmę dietetyczną nie jest z reguły konieczne. Bezpośrednio po posiłku zapewnij psu możliwość odpoczynku, by nie dopuścić do niebezpiecznego w skutkach skrętu żołądka. Najlepszą porą do karmienia jest powrót do domu po spacerze, wybiegu, czy też innych sportowych aktywnościach. Ponadto zwracaj uwagę na racjonowanie smakołyków: Należy je wliczyć do dziennego spożycia kalorii. Korzystaj ze zdrowych, pozbawionych cukru smakołyków, np. przekąsek do pielęgnacji zębów, czy też suszonych mięsnych kąsków. Nagrodą dla psa może być również pogłaskanie lub zabawa. Suche gryzaki stymulują naturalną potrzebę żucia Twojego psa faraona. Pamiętaj, by zapewnić Twojemu psu wystarczającą ilość wody pitnej.
Krótka sierść psa faraona nie sprawia żadnych problemów pielęgnacyjnych. Sporadyczna pielęgnacja psa rękawicą do masażu usuwa luźną sierść, jednocześnie wzmacniając więź pomiędzy Tobą a Twoim czworonożnym przyjacielem. Zabrudzenia sierści można usunąć po ich wyschnięciu. Możesz również umyć psa za pomocą wody i gąbki. Regularnie przeprowadzaj kontrole uszu psa i w razie potrzeby czyść je za pomocą odpowiednich preparatów do czyszczenia uszu dla psów. Również pazurom należy się od czasu do czasu przyjrzeć: Jeżeli są za długie, czas na mały pedicure, dzięki czemu unikniesz ewentualnych zranień spowodowanych zaczepieniem się psich łap o różne przedmioty.
© alexei_tm / stock.adobe.com
Ten czworonóg nie tylko lubi bieganie – on wręcz musi być w ruchu! W związku z powyższym należy mu tę przyjemność umożliwić i to w jak największym stopniu. Podczas spaceru pies wyostrza wszystkie zmysły – w końcu może się zdarzyć, że na drodze pojawi się jakaś smakowita zdobycz. Dobrze wykształcony instynkt łowiecki sprawia, że czasami pies nie przychodzi na zawołanie, dlatego też warto rozważyć alternatywy dla zwykłych spacerów. Optymalnym rozwiązaniem dla tej rasy są wyścigi chartów, tzw. coursing. To doskonała okazja do wyżycia się dla tych psów. Prowadzony na smyczy pies może Ci towarzyszyć również w bieganiu. Rzecz jasna uprawianie psich sportów na intensywnym poziomie możliwe jest dopiero po indywidualnym i stopniowym treningu i wyłącznie w przypadku dorosłych psów. Psu faraona do gustu przypadną również Agility oraz zabawy stymulujące jego instynkt łowiecki. W przypadku wszelkich aktywności zwróć uwagę na to, by Twój pies faraona miał takie same pory odpoczynku jak Ty. W ten sposób jego potrzeba aktywności nie stanie się dla Ciebie ciężarem.
Już sam widok dynamicznego czworonoga daje jasne przesłanie: Wysportowane psy faraona będą odpowiednim towarzystwem wyłącznie dla odpowiednio wysportowanych opiekunów. W idealnym przypadku pies będzie miał do dyspozycji duży i (nie lekceważ skoczności zwierzęta) wysoko ogrodzony ogród, na którym zwierzę będzie mogło się do woli wyszaleć. Optymalnym wyjściem dla psa faraona będzie zabawa i szaleństwa w grupie pobratymców. Wymienione czynności stanowią jednak wyłącznie uzupełnienie wspólnie spędzanego dnia codziennego – sam wybieg jest dla psa niewystarczający. Psy faraona chętnie bawią się z dziećmi i mogą stać się dla nich świetnymi towarzyszami, jednakże lepiej jest, gdy dzieci są już w wieku szkolnym. Należy unikać trzymania w domu z psem faraona kotów, królików oraz wszelkich innych potencjalnych „ofiar”. W innym wypadku obecność naturalnego wroga może doprowadzić psa do chronicznego stresu. Teoretycznie wychowywanie psa w jednopiętrowym mieszkaniu z ogrodzonym terenem do wybiegu jest możliwe, jednak upodobanie psa faraona do szczekania może okazać się zaporą nie do przejścia dla harmonijnego życia w przypadku budynku z kilkoma mieszkaniami. Początkujący miłośnicy psów powinni wstrzymać się ze sprawieniem sobie przedstawiciela tej rasy – pies faraona wymaga odpowiedniej wiedzy wychowawczej. W najlepszym wypadku potencjalni opiekunowie dysponują już doświadczeniem z psami myśliwskimi.
Wprawdzie rasa nie jest zbyt rozpowszechniona, jednak po krótkim wyszukiwaniu w Internecie można znaleźć odpowiednich hodowców psa faraona. Bardzo możliwe, że w poszukiwaniu swojego przyszłego przyjaciela będziesz musieć udać się do innego kraju. W ostatnim czasie w Polsce zdarzały się lata, w których nie zgłoszono ani jednego miotu psów faraona. Alternatywnie możesz również zasięgnąć informacji na temat innych, zbliżonych pod względem charakteru i wyglądu, ras Podenco. Na samej Malcie psy faraona są wciąż jeszcze hodowane jako psy myśliwskie.
Jeżeli rozglądasz się za dorosłym psem faraona, pierwszym miejscem poszukiwań powinno być schronisko dla zwierząt. Wprawdzie prawdopodobieństwo natrafienia na psa faraona czystej rasy jest w tym wypadku dość nikłe, jednak możliwe. Ponadto należy pamiętać o wielu innych, podobnych pod względem wyglądu i charakteru czworonogach z południowych krajów, które z utęsknieniem czekają na przyjęcie do nowego domu.
Decydując się na zakup tego rodzaju psa, należy być świadomym związanych z tym wysokich wymagań oraz zmian jakie nastąpią w Twoim życiu. Wiele zwierząt ląduje w schronisku, gdyż ich opiekunowie przecenili swe siły. Nigdy nie kupuj tak aktywnego zwierzęcia, kierując się litością, nie znając jego historii i wymagań. W najgorszym przypadku taki pies będzie przechodził z rąk do rąk, gdyż kolejni opiekunowie nie byli w stanie realistycznie ocenić, czy podołają takiemu wyzwaniu. W przypadku adopcji zwierzęcia w innym kraju należy koniecznie zasięgnąć informacji odnośnie stanu zdrowia, w szczególności dotyczy to leiszmaniozy.
Życzymy wspaniałych chwil spędzonych z wysportowanym psem faraona!
