© CALLALLOO CANDCY / stock.adobe.com
Mastif tybetański jest imponującym psem o silnym instynkcie obronnym.
Pochodzący z Himalajów mastif tybetański uważany jest za najstarszą rasę psów ze Wschodu. Jego potężna postura i wrodzony instynkt stróżujący czynią go do dziś imponującym opiekunem domu, gospodarstwa i bydła.
| Charakter: | czujny, wytrwały, oddany rodzinie, czasem uparty |
| Wysokość w kłębie: | 66 cm u samców, 61 cm u samic |
| Waga: | 45–73 kg (pies), 34–54 kg (suka) |
| Grupa FCI: | grupa II, sekcja 2, nr wzorca 230 |
| Długość życia: | 10–12 lat |
| Cena: | 6 do 10 tys. zł |
| Sierść: | dwuwarstwowa, włos okrywowy – szorstki, prosty, nastroszony |
| Umaszczenie: | czerń, czerwień, błękit, brąz, złoto, popiel, ewentualnie w wersji podpalanej |
| Pielęgnacja sierści: | nieskomplikowana, ale wymagane codzienne szczotkowanie |
| Potrzeba ruchu: | umiarkowana |
Już Arystoteles był zafascynowany tym wielkim psem z odległych Himalajów i opisał go jako „posiadającego kolosalne kości, muskularnego, ciężkiego, wielkogłowego i obdarzonego szerokim pyskiem […]”. Podobnie też Marco Polo, który podróżował po Azji w XIII wieku, uległ urokowi tego potężnego psa górskiego i opisał go w swoim dzienniku podróży w następujący sposób: „Wielki jak osioł, z głosem tak potężnym jak głos lwa”.
Mastif tybetański, zwany też do-khyi lub dogiem tybetańskim, o wysokości w kłębie co najmniej 66 cm u samców, faktycznie należy do dużych ras psów – nie osiąga jednak rozmiarów osła. Suki mają co najmniej 61 cm wzrostu i tym samy są nieco mniejsze od samców.
W zależności od płci, wielkości i budowy, waga przedstawicieli tej imponującej rasy waha się od 36 do 72 kg. Nie tylko ich głębokie szczekanie przywodzi na myśl lwa, ale także ich gęsta, podwójna sierść, która tworzy rodzaj grzywy wokół szyi i ramion.
Równie mocno opierzone jak szyja są ogon i górna część tylnych kończyn. Reszta ciała jest również dobrze pokryta gęstą sierścią składającą się z solidnego podszerstka w zimie i grubego, prostego włosa okrywowego, który zapewnia niezawodną ochronę przed zimnem, wiatrem i niepogodą. Futro psów tej rasy doskonale przystosowało się do surowego klimatu ich ojczyzny.
Na wiosnę, kiedy robi się cieplej, nawet w dolinach Himalajów, futro traci swój gęsty podszerstek i nabiera wyraźnie zmienionego, szczuplejszego wyglądu.
Mastif tybetański ma grubą okrywę włosową, która jest bardzo odporna na warunki atmosferyczne i wytrzymała, nigdy nie jest jedwabista, kręcona czy falowana. Występuje w następujących umaszczeniach:
Białe oznaczenia w postaci małej gwiazdki na piersi lub na palcach są możliwe we wszystkich odmianach kolorystycznych.
© Tatyana / stock.adobe.com
Pomimo swojego potężnego i ciężkiego wyglądu mastif tybetański może być wysportowany i lekki. Uszy, które są raczej małe lub średniej wielkości w porównaniu do silnej i szerokiej głowy, są skierowane do przodu, gdy pies bacznie obserwuje otoczenie. Mocno „upierzony” ogon jest zawinięty nad grzbietem. Ten urodzony stróż jest zawsze czujny i nawet, gdy przymknie swoje zmęczone oczy, nic nie umknie jego uwadze.
Pilnowanie swojego terytorium mastif tybetański ma we krwi. Nieufny wobec obcych, wierny swojemu opiekunowi, pewny siebie i nieustraszony w swoim zachowaniu – mastif tybetański posiada wszystkie cechy charakterystyczne dla psa stróżującego. Jego zachowanie terytorialne jest silne i nie wymaga dodatkowego wzmacniania.
Również jako pies rodzinny mastif tybetański powinien móc wypełniać swoje zadania psa stróżującego, ale już od okresu szczenięcego należy uczyć go granic swojego instynktu obronnego. Tylko dzięki konsekwentnemu wychowaniu i wszechstronnej socjalizacji możliwe będzie zaakceptowanie przez mastifa tybetańskiego obcych gości na swoim terenie.
Jeśli zostanie to zaniedbane, ten potężny Tybetańczyk będzie nie do opanowania w decydujących sytuacjach. Ochrona rodziny i swojego terytorium jest dla niego absolutnym priorytetem i dlatego też nie odpuści tego zadania na rozkaz – zwłaszcza, że w „trybie obronnym” nie słucha już żadnych komend i wówczas może stanowić zagrożenie dla innych.
Mimo pierwotnego instynktu, niechęci do wszystkiego co obce i uporu, mastifa tybetańskiego z pewnością można wyszkolić na miłego i niezawodnego psa do towarzystwa. W końcu jest nie tylko uparty, ale także niezwykle wierny i lojalny wobec swojej rodziny.
Nawiązuje niezwykle bliską relację ze swoimi ludźmi i chętnie za nimi podąża – pod warunkiem, że widzi sens w wydawanych przez nich poleceniach.
Na pewno nie możesz oczekiwać od niego ślepego posłuszeństwa, jest na to zbyt inteligentny i niezależny. Ale jeśli potraktuje się go z niezbędnym połączeniem wyrozumiałej uwagi i konsekwencji, można się zdziwić, jak szybko mastif tybetański może się uczyć – jeśli tylko zechce.
Ciągłe powtarzanie lub demonstrowanie pewnych ćwiczeń szybko znudzi mastifa tybetańskiego, dlatego dobrze jest osiągać cele edukacyjne za pomocą różnorodnych, kreatywnych i przede wszystkim pozytywnych działań.
Szczególnie w początkowych 16 tygodniach życia nie należy przemęczać psa tej rasy. Zaakceptuj to, że Twój pies na początku reaguje nerwowo, bojaźliwie lub lekceważąco i daj mu czas, którego potrzebuje na naukę. Zbudowanie charakteru i osiągnięcie dojrzałości emocjonalnej mogą zająć mastifowi tybetańskiemu nawet cztery lata.
Nie pozwól, aby to Cię zaniepokoiło i odwróciło Twoją uwagę od obranego celu. Nie unikaj spotkań z innymi ludźmi i zwierzętami, a delikatnie wprowadzaj go we wszystko, co nowe. Twoja cierpliwość i wytrwałość w końcu się opłacą, ponieważ wszystko, czego mastif tybetański nauczy się w młodości, zapamięta bez problemu przez całe swoje życie.
© annatronova / stock.adobe.com
Nawet jeśli jego czasami nieco znudzony wyraz pyszczka sugeruje co innego, mastif tybetański lubi towarzystwo, a bliski związek z rodziną jest dla niego priorytetem. Musi być blisko swoich ludzi – a do tego oczywiście potrzebuje odpowiednio dużo ruchu.
Ma umiarkowaną potrzebę ruchu i zadowala się również krótszymi spacerami.
Mimo to należy zapewnić mastifowi tybetańskiemu, który pierwotnie był stróżem i obrońcą stada, wystarczająco dużo czasu na świeżym powietrzu. Dlatego w jego domu zdecydowanie nie powinno zabraknąć dużego ogrodu, do którego może wyjść wedle potrzeb.
O ile na zewnątrz jest bardzo żywiołowy, wręcz figlarny, o tyle w domu jest dość spokojnym i dobrodusznym domownikiem, który nie szczeka niepotrzebnie, a ponadto dobrze rozumie się z dziećmi. Jednak ze względu na sam rozmiar i siłę nigdy nie należy zostawiać go samego z najmłodszymi.
Ostrożność jest również zalecana podczas odwiedzin u przyjaciół – jeśli między dziećmi dojdzie do przepychanek, mastif tybetański poczuje, że musi interweniować i chronić „swoje” dzieci.
Aby opanować jego instynkt obronny, od samego początku konieczna jest szeroko zakrojona socjalizacja. Im więcej ludzi, zwierząt, dźwięków i zapachów pozna jako młody pies, tym mniej rzeczy będzie mu przeszkadzać w dorosłym życiu.
Również jeśli chodzi o pielęgnację sierści, mniej znaczy u mastifa tybetańskiego więcej. Częste kąpiele czy mycie szamponem jest dla psów nie tylko niepotrzebne, ale i szkodliwe. Dlatego też nawet w przypadku dość owłosionego mastifa tybetańskiego, krótkie szczotkowanie kilka razy w tygodniu jest całkowicie wystarczające.
Inaczej jest jednak w okresie zmiany sierści. Szczególnie wiosną, kiedy nadchodzą wyższe temperatury i pies zrzuca gęsty podszerstek, musi być szczotkowany codziennie. W tym czasie musisz liczyć się z tym, że i u Ciebie w domu znajdzie się trochę włosów psa.
Oprócz pielęgnacji sierści, co najmniej raz w tygodniu należy sprawdzać i czyścić uszy i zęby psa. Pazury należy przycinać raz lub dwa razy w miesiącu, w zależności od tempa ich wzrostu.
Mastif tybetański do dziś należy do rzadko spotykanych ras psów – co jest zaletą nie tylko pod względem zdrowotnym.
W przeciwieństwie do Chin, gdzie mastif tybetański stał się w ostatnich latach symbolem statusu dla bogatych Chińczyków, w naszym kraju na hodowli i sprzedaży tej rasy nie zarabia się prawie wcale. Dlatego też nieliczni oficjalni hodowcy tej rasy są bardziej zainteresowani zachowaniem tych wyjątkowych psów, ich dobrą kondycją, unikalną naturą i imponującym wyglądem.
To właśnie dzięki tej rozważnej hodowli, kompleksowym badaniom użytkowości rozpłodowej i licznym badaniom zdrowotnym, z których część ośrodki hodowlane i hodowcy narzucili sobie sami, rasa ta do dziś ma niewiele problemów zdrowotnych.
Oprócz dysplazji stawów biodrowych, która jest powszechna u wszystkich dużych psów, mastif tybetański jest w dużej mierze odporny na choroby typowe dla podobnych ras.
Dobre przygotowanie obejmuje również przemyślenie diety Twojego mastifa tybetańskiego. Rozmowa z hodowcą i innymi opiekunami z pewnością dostarczy Ci wielu wskazówek dotyczących optymalnego żywienia.
Większość hodowców zapewnia również swoim nabywcom szczegółowy plan żywieniowy na kilka pierwszych tygodni w nowym domu.
Po około pół roku karma dla szczeniąt powinna być powoli zmieniana na karmę dla dorosłych psów. Jest to ważne, ponieważ należy stopniowo zmniejszać kaloryczność karmy i zapobiegać zbyt szybkiemu wzrostowi psów.
Wybór odpowiedniej karmy dla dorosłego mastifa tybetańskiego to – jak w przypadku każdej zdrowej diety – kwestia jakości a nie ilości. Pomimo swojej wielkości mastifowi tybetańskiemu wystarczą zaskakująco małe porcje, pod warunkiem, że dostarczane są mu wszystkie ważne składniki odżywcze.
Ponadto, małe porcje nie tylko zmniejszają ewentualne problemy żołądkowo-jelitowe, ale także ryzyko bardzo niebezpiecznego skrętu żołądka.
Instynktowna obrona i ochrona swojego terytorium są ściśle związana z tysiącletnią historią tej rasy. Mastif tybetański prawdopodobnie już 3000 lat temu służył wędrownym pasterzom w Himalajach jako pies stróżujący, a tybetańskim mnichom jako stróż ich klasztorów.
W niegościnnych obszarach himalajskich wyżyn ten niezwykle wytrzymały, niezależny i niewymagający pies stał się bliskim partnerem żyjących tam ludzi. Przedstawienie tego typu psa pasterskiego w „kole życia” na starożytnych podziękowaniach i malowidłach świadczy o wielkim szacunku, jakim Tybetańczycy darzyli swoje czworonogi.
Europa po raz pierwszy usłyszała o tym majestatycznym psie o imponującym wyglądzie i naturalnej sile dzięki słynnym pismom Marco Polo (1271).
Zafascynowani tymi opowieściami czołowi europejscy kynolodzy poświęcili więcej uwagi tej rasie, opisując ją częściowo jako źródło wszystkich ras psów bojowych i pasterskich, a także wszystkich psów w typie doga.
Domniemane bliskie pokrewieństwo z dogiem i mastifem, na które wskazują nazwy dog tybetański lub mastif tybetański, zostało w międzyczasie zrewidowane dzięki badaniom DNA. Wyniki badań wskazują, że mastif tybetański jest psem niezwykle oryginalnym, na którego genetykę inne psy nie miały prawie żadnego wpływu, nawet w minionych wiekach.
Ze względu na niedostępne położenie swojej ojczyzny ta rasa himalajska przez tysiąclecia pozostawała w izolacji. Pierwszym odnotowanym importem mastifa tybetańskiego do Europy był dar ówczesnego wicekróla Indii, lorda Hardinge’a, dla królowej angielskiej Wiktorii w 1847 roku.
Około trzydziestu lat później król Edward VII, wtedy jeszcze książę Walii, przywiózł do Wielkiej Brytanii kolejne dwa takie psy. W 1931 r. powstał pierwszy Klub Mastifa Tybetańskiego, ale II wojna światowa wkrótce potem położyła kres pierwszym nieśmiałym próbom hodowlanym Europejczyków.
Dopiero w latach 70-tych hodowcy z Europy i Ameryki importowali psy tej rasy z Nepalu, aby założyć własne hodowle w Europie i Ameryce.
Kompleksowe badania zdrowotne, szczepienia i testy, a także wysokie koszty utrzymania tych dużych i wymagających psów uzasadniają stosunkowo wysokie ceny szczeniąt, które zaczynają się od 7 000 zł.
Ponadto, suki przechodzą ruję tylko raz w roku, co oznacza, że czas oczekiwania na potomstwo może być dłuższy. Jednakże wysoka cena szczeniąt i długi czas oczekiwania na szczeniaka chronią przed ewentualnym nieprzemyślanym zakupem mastifa tybetańskiego.
Jeśli ta rasa zainteresowała Cię na poważnie, to koniecznie musisz wykorzystać ten czas, aby poznać hodowcę i zdobyć jak najwięcej informacji o rasie. Zapoznaj się również z innymi opiekunami mastifa tybetańskiego, aby doświadczyć cech tej rasy „na żywo” i optymalnie przygotować się do życia z tym czworonogiem.
© karyakinvitaliy / stock.adobe.com
Oczywiste jest, że mastif tybetański nie jest psem dla początkujących. Jego uparty charakter i potrzeba ochrony terytorium i stada wymagają od opiekuna dużo wiedzy i wyczucia.
Jednak ci, którzy posiadają niezbędne doświadczenie oraz mają chęć i czas, aby w pełni poświęcić się tej wyjątkowej psiej osobowości z Himalajów, będą zachwyceni jej lojalną i wierną naturą.
