© serejkakovalev / stock.adobe.com
Łajka zachodniosyberyjska z wyglądu bardzo przypomina wilka.
Ciesząca się dużą popularnością w Rosji łajka zachodniosyberyjska nie tylko z wyglądu, ale również z zachowania podobna jest do wilka. Niemniej, za sprawą konsekwentnego szkolenia i odpowiedniej aktywności, łajka może być również doskonałym psem do towarzystwa.
Wytrzymałość, szybkość i spryt łajki można dostrzec w jej proporcjonalniej budowie ciała, charakteryzującej się mocnym kośćcem i dobrze rozwiniętymi mięśniami.
Przy wysokości w kłębie od 55 do 62 cm w przypadków psów i od 51 do 59 cm w przypadku suk, łajka zachodniosyberyjska należy do średnich i dużych ras. Nieco mniejszy wzrost jej przodków w hodowli zwiększono celowo, aby spełnić życzenie rosyjskich myśliwych.
Psy te ważą średnio od 18 do 25 kg.
Aby móc przetrwać w ekstremalnych warunkach klimatycznych panujących w jej ojczyźnie, łajka ma gęstą sierść z dużą ilością podszerstka. Okrywa włosowa jest twarda i prosta oraz wodoodporna. Na ramionach, szyi i kłębie jest nieco dłuższa i tworzy typowy kołnierz.
U zazwyczaj mocniej owłosionych samców można zauważyć nawet swego rodzaju grzywę, przywołującą na myśl wilka. Z tym dzikim zwierzęciem łajka dzieli również wysoko osadzone, szpiczaste uszy, smukłą głowę w kształcie klina, niewielkie, skośne oczy oraz mocne zęby i często także wilcze umaszczenie – choć nie jedyne, w którym występuje. Ze względu na duży obszar występowania rasy i mnogość lokalnych odmian, maść ich może być różna – od biało-czarnej, przez pieprz i sól, wspomnianą wilczą, rudo-brązową, szarą, aż po łaciatą.
Charakterystyczną cechą wszystkich łajek zachodniosyberyjskich jest efektowny, mocno zawinięty ogon noszony nad grzbietem lub pośladkami.
W swojej ojczyźnie – Rosji, przedstawiciele tej rasy od wieków hodowani są jako psy myśliwskie. Inaczej niż w przypadków wielu ras psów z tej grupy, do polowania łajka wykorzystuje wszystkie swoje zmysły, udowadniając, że dysponuje nie tylko doskonałym węchem, ale również słuchem i wzrokiem.
Jest także bardzo wszechstronna: Może być wykorzystywana do polowania na ptactwo wodne, głuszce i cietrzewie, wiewiórki i rysie, a nawet łosie, renifery czy niedźwiedzie.
Podobnie jak większość psów w tym typie, łajka zachodniosyberyjska jest w pewnym stopniu niezależna – nie tylko podczas polowań, ale również jako pies stróżujący, do towarzystwa czy zaprzęgowy czasami działa samodzielnie.
Nie oznacza to bynajmniej, że nie potrafi się dostosować do człowieka. Wprost przeciwnie: Łajka bardzo przywiązuje się do swojego opiekuna i szuka jego bliskości w każdej sytuacji. Nawet podczas polowania nie oddala się zanadto od swojego przewodnika i co 20–30 minut sprawdza czy podąża za nią.
Więź, jaką te psy budują z człowiekiem sprawia, że pomimo swoich pierwotnych korzeni, świetnie sprawdzają się w roli psów pasterskich, stróżujących czy zaprzęgowych.
Po zdobyciu zaufania łajki, można osiągnąć nawet najbardziej wymagające cele szkoleniowe. Ważne jest, aby od samego początku znała swoje miejsce w stadzie i mogła uczestniczyć w jego codziennym życiu.
Wówczas mocno przywiązuje się do swojego przewodnika, ale jest również cierpliwym i kochającym towarzyszem dla pozostałych członków rodziny, a zwłaszcza dzieci.
Jeśli przejdzie odpowiedni proces socjalizacji w młodym wieku, będzie na ogół potrafiła harmonijnie funkcjonować także z innymi psami i zwierzętami domowymi.
Mimo, że łajka zachodniosyberyjska to bardzo wytrzymały pies, potrzebuje odpowiedniej pielęgnacji. Jej twarda, gładka sierść co prawda sprawnie pozbywa się brudu, niemniej wymaga regularnego szczotkowania (około dwa razy w tygodniu). W okresie linienia warto sięgać po szczotkę częściej, nawet codziennie, aby usunąć obumarłe włosy i zapobiec powstawaniu skołtunień.
Zasadniczo, trzeba przyzwyczaić się do sierści w mieszkaniu, łajka bowiem pomimo tego, że jest bardzo czystym psem, traci jej dużo.
Oprócz pielęgnacji sierści należy regularnie przycinać jej pazury, kontrolować stan uzębienia i czyścić łapy.
Jeśli chodzi o pielęgnację, czas na nią wymagany jest niewielki, natomiast ilość czasu, jaką należy poświęcić na zajęcia jest już dużo większa. Ten, kto decyduje się na dzielenie życia z łajką zachodniosyberyjską, na pewno nie może być zatrudniony na pełen etat. Pies ten nie jest stworzony to bycia samemu – potrzebuje u swojego boku człowieka, a także jako pierwotny pies myśliwski obdarzony dużą inteligencją, odpowiednich zadań do wykonania. Trzymanie jej w mieszkaniu nie wchodzi w grę, podobnie jak trzymanie na uwięzi czy w kojcu. Najlepiej będzie czuła się w domu z dużym, ogrodzonym ogrodem, w pobliżu swojego opiekuna.
Bliska więź jest również istotna w procesie szkolenia. Jeśli bowiem pies Ci zaufa, przekona się, że może na Tobie polegać jako „przywódcy stada” i będzie czuł się przy Tobie bezpiecznie, z chęcią wykona każde Twoje polecenie.
Jednak, aby móc stać się takim przywódcą, wymagana jest spora ilość wiedzy, konsekwencji i siły charakteru. Łajka zachodniosyberyjska z pewnością nie jest zwierzęciem dla początkujących i nie nadaje się na pierwszego psa.
Ci, których w pierwszej kolejności urzeka wygląd i pierwotny charakter łajki, powinni się dobrze zastanowić, czy warunki, które są w stanie jej zapewnić, będą odpowiednie i wystarczające.
Jeśli chodzi o odżywianie, łajka zachodniosyberyjska jest mało wymagająca. Niemniej, podobnie jak inne psy, nie przepada za częstymi zmianami w jadłospisie, które mogą przerosnąć nawet jej wytrzymały żołądek.
Jako potomkowie wilka, psy te nie potrzebują wielu pokarmów, aby zachować zdrowie. Podstawą ich diety jest mięso. Zarówno ich zęby, jak ich układ trawienny przystosowane są do trawienia pokarmów pochodzenia zwierzęcego. Można więc podawać im różne gatunki mięsa o zróżnicowanym smaku.
Niezależnie od tego, czy podajesz swojemu podopiecznemu mokrą, suchą, surową karmę (BARF) czy gotowane posiłki, musisz zwrócić uwagę na zawarte w nich składniki odżywcze, tak, aby pies otrzymywał wszystko, czego potrzebuje.
Zapotrzebowanie to zależy w dużej mierze od indywidualnych kryteriów, takich jak rasa, wielkość, wiek, aktywność oraz stan zdrowia, w związku z czym może być bardzo różne.
Jeśli dieta będzie odpowiednio zbilansowana, wystarczą dwa posiłki w ciągu dnia. Lepiej zrezygnować również z podawania przekąsek czy przysmaków i pamiętać o zapewnieniu psu stałego dostępu do świeżej wody do picia.
Odkryj nasz asortyment karm dla psów.
Łajka zachodniosyberyjska jest przede wszystkim psem pracującym, dla którego „praca” jest równie ważna, co dla człowieka. Pełnienie roli wyłącznie psa domowego czy rodzinnego jest wbrew jej naturze. Tylko wówczas, gdy może dać upust swojej wytrzymałości, potrzebie ruchu, szybkości i inteligencji, jest spokojnym towarzyszem w domu.
© Eudyptula / stock.adobe.com
Dlatego przed łajką należy stawiać fizyczne i umysłowe wyzwania. Opiekunowie, którzy nie wykorzystują swoich pupili do polowań, muszą zastąpić je na przykład sportem dla psów (np. agility), psimi zaprzęgami, tropieniem czy szkoleniem na psa ratowniczego.
Typowe dla rasy choroby dziedziczne, z którymi zmagają się modne psy, są w przypadki łajki zupełnie nieznane. Nawet powszechne choroby stawów, takie dysplazja stawu biodrowego, występują bardzo rzadko.
Surowe wymagania hodowlane i ścisła selekcja sprawiły, że wszystkie dobre cechy psów myśliwskich, takie jak choćby wyostrzone zmysły, zostały zachowane do dziś.
Jednocześnie nacisk kładziony na użyteczność sprawił, że wygląd stał się drugorzędny – hodowla wyłącznie ze względów estetycznych została im więc oszczędzona.
W przeciwieństwie do hodowców wielu innych ras psów, Rosjanie od samego początku mieli sprecyzowane wyobrażenia na temat cech użytkowych przedstawicieli tej rasy. W krótkim czasie hodowla łajki zachodniosyberyjskiej została objęta wnikliwą kontrolą i była prowadzona w centralnych, uznanych przez państwo hodowlach.
Aby utrzymać doskonałe zdolności myśliwskie, wprowadzono oficjalne egzaminy, a psy, które nie spełniały wysokich wymagań użytkowych były konsekwentnie wykluczane z hodowli.
© nmelnychuk / stock.adobe.com
Z natury zdrowe i wytrzymałe łajki spełniają pragnienie wielu miłośników psów o posiadaniu w domu części dzikiej natury. Przypominające wyglądem wilki łajki wydają się spełniać to życzenie doskonale. Za sprawą swojej naturalnej urody, w połączeniu z doskonałymi cechami myśliwskimi, rasa ta już w 1960 stała się jedną z najpopularniejszych w byłym Związku Radzieckim.
W Europie niełatwo jest znaleźć hodowlę psów tej rasy. Poza Rosją bardzo trudno jest kupić rasową łajkę ze sprawdzonej linii hodowlanej. Dlatego chcąc ją nabyć, musisz liczyć się z daleką podróżą i wysoką ceną szczeniąt – kwoty rzędu 5000–6000 zł nie należą do rzadkości. Nawet jeśli uda Ci się znaleźć odpowiedniego hodowcę, może się zdarzyć, że odradzi Ci zakup szczenięcia.
Nie zdziw się, jeśli podczas rozmowy hodowca będzie zadawał Ci osobiste pytania. Profesjonalni hodowcy bowiem chcą dowiedzieć się jak najwięcej o osobie, której powierzają swoich podopiecznych – ich dobro jest dla nich dużo ważniejsze niż zysk, a hodowla tak wymagającego zwierzęcia wymaga dużo czasu, doświadczenia i przestrzeni.
Jak sama nazwa wskazuje, łajka zachodniosyberyjska pochodzi z Uralu i zalesionych terenów zachodniej Syberii, gdzie od wieków stanowi integralną część życia rosyjskich myśliwych i spełnia się jako pies pracujący i myśliwski.
Jej przodków znajdziemy wśród rdzennych psów plemion żyjących na północ i wschód od Uralu – Mansów oraz Chantów.
Selektywna hodowla rozpoczęła się w połowie lat dwudziestych XX wieku w Swierdłowsku, Moskwie i innych miastach byłego Związku Radzieckiego. W 1947 roku Rosja ustanowiła wzorzec rasy dla czterech odmian łajki.
Od 1980 roku, wśród ras uznanych przez FCI znajdują się oprócz łajki zachodniosyberyjskiej łajka rosyjsko-europejska oraz łajka wschodniosyberyjska. Łajka jakucka została tymczasowo uznana przez FCI w 2019 roku. Pozostałe odmiany łajki, takie jak łajka chantejska, nieniecka łajka pasterska czy karelo-fińska nie zostały dotychczas uznane na arenie międzynarodowej.
W ramach FCI trzy rasy łajki zaliczane są do grupy 5: Szpice i psy ras pierwotnych. Wraz z elkhundem szarym i karelskim psem na niedźwiedzie należą do sekcji 2 – Nordyckie psy myśliwskie.
