© CallallooAlexis / stock.adobe.com
Karelski pies na niedźwiedzie jest doskonałym myśliwym, bardzo cenionym wśród mieszkających na wsi i pragnących mieć niezależnego towarzysza u swojego boku koneserów, zwłaszcza w Finlandii. W poniższym tekście opiszemy bliżej tę pierwotną rasę z dalekiej północy.
Pies ten wykazuje duże podobieństwo do swojego krewnego – rosyjskiej Łajki. Przy wzroście sięgającym 60 centymetrów, psy ważą około 28 kilogramów. Suki są nieco mniejsze, a ich waga nie przekracza 20 kilogramów. Karelski pies na niedźwiedzie jest mocnej i zwartej budowy. Na jego głowie osadzone są średniej wielkości, wyprostowane uszy, a ogon, zazwyczaj ozdobiony białą końcówką, nosi wywinięty nad grzbietem. Jego gruba sierść jest czarna i posiada białe znaczenia. Szorstki włos okrywowy przylega ściśle do grubego podszerstka, który mieni się jasnobrązowym kolorem.
Pies ten uwielbia rozległe tereny leśne i niezależność. Jest to połączenie, które stanowi pewne wyzwanie dla jego utrzymania. Skorzysta on bowiem z każdej okazji do swobodnej wędrówki. Ponieważ podczas polowania zasadniczo działa bardzo samodzielnie, jest również niezależnym, pewnym siebie towarzyszem, który przejmuje dowodzenie, jak tylko nadarzy się ku temu okazja. Uchodzi za odważnego i zawsze jest gotów stanąć w obronie swoich bliskich. Bez odpowiedniej socjalizacji, kontakty z innymi czworonogami mogą okazać się problematyczne, ponieważ nierzadko zdarza się, że karelczyki przejawiają wobec nich zachowania agresywne. Niektórzy opiekunowie przedstawicieli tej rasy twierdzą, że są bardzo zrównoważone i towarzyskie. Faktem jest natomiast, że wiele karelczyków pomaga myśliwym razem z innymi czworonogami. Przy odpowiednim szkoleniu i socjalizacji nie powinien to być więc problem. Są doskonałymi psami stróżującymi, bezbłędnie sygnalizującymi obecność nieproszonych gości. Pomimo różnych szorstkości charakteru, mają też miękkie strony: Nie są agresywne w stosunku do ludzi, a w domu chętnie oddają się pieszczotom swoich opiekunów.
Ich niezależny charakter wymaga sporej dawki wiedzy na temat szkolenia czworonogów i jedno powinno być jasne od samego początku: Ten dumny pies nigdy nie podporządkuje się do końca swojemu przewodnikowi. Jego niezależność jest tak rozwinięta, że potrafi zniknąć na kilka dni w lesie, aby wrócić do domu wtedy, gdy będzie miał na to ochotę. W procesie wychowania tego wrażliwego psa absolutnie nie ma miejsca na żadną surowość czy krzyki. W przeciwnym razie bowiem zamknie się w sobie i nie będzie szans, by do niego dotrzeć. Jednak przy zastosowaniu pozytywnego wzmocnienia, konsekwencji oraz empatii, można wypracować w nim posłuszeństwo pozwalające na stosunkowo harmonijne funkcjonowanie. Bardzo ważna jest intensywna socjalizacja z innymi czworonogami już w wieku szczenięcym, ponieważ niektóre karelczyki są uważane za wyjątkowo antyspołeczne, co może stać się problematyczne w codziennym życiu. Nauczenie tego psa posłuszeństwa i przychodzenia na zawołanie podczas wypraw myśliwskich jest niemałym wyzwaniem, z którym poradzą sobie tylko doświadczeni w pracy z psami specjaliści.
Psy tej rasy cieszą się dobrym zdrowiem. Jeśli kupisz go od profesjonalnego, godnego zaufania hodowcy i będziesz dbać o prawidłowe żywienie i odpowiednią dawkę ruchu, Twój podopieczny może dożyć nawet 13 lat. Dla psiego zdrowia bardzo ważna jest dieta. Podawaj więc swojemu karelczykowi wysokiej jakości karmę z dużą zawartością mięsa i niewielką ilością zbóż. Zwróć uwagę na zawartość kalorii. Zapotrzebowanie energetyczne czworonoga zależy od jego budowy i codziennej aktywności. Postaraj się zatem odpowiednio dostosować kaloryczność posiłków tak, aby pies niepotrzebnie nie przybierał na wadze. Podobnie jak u ludzi, dodatkowe kilogramy zwiększają ryzyko wystąpienia różnych dolegliwości, w tym bolesnych problemów ze stawami. Nie zapomnij także o świeżej wodzie do picia, do której pies zawsze powinien mieć dostęp. Ponadto, podczas dłuższych wycieczek należy zawsze mieć przy sobie wodę, ponieważ przedstawiciele tej rasy należą do wrażliwych na wysokie temperatury. Przynajmniej raz w roku udaj się ze swoim pupilem do lekarza weterynarii na wizytę kontrolną i porozmawiaj z nim o niezbędnych szczepieniach oraz odrobaczaniu.
© parampam / stock.adobe.com
Sierść tego odpornego na warunki atmosferyczne, pochodzącego z Finlandii czworonoga jest łatwa w pielęgnacji. Co prawda w okresie linienia gubi on sporo sierści – tyle, że zasadne staje się codzienne szczotkowanie, ale poza nim, wystarczy przeczesać go co kilka dni. Rytuały pielęgnacyjne wzmacniają więź między opiekunem i szczenięciem, dlatego powinny stać się częścią codziennej rutyny. Zawsze sprawdzaj wówczas stan oczu, uszu i pazurów i w razie potrzeby sięgnij po specjalne preparaty do czyszczenia tych okolic. W przypadku psów, które poruszają się dużo po miękkim podłożu lub mają mało ruchu – co zresztą powinno mieć miejsce jedynie w przypadku bardzo starych lub chorych osobników – mogą stać się za długie. W takim wypadku należy je skrócić przy pomocy specjalnych cążek do pazurów. Wielu opiekunów psów regularnie szczotkuje zęby swoich czworonogów pastą do zębów i szczoteczką dla psów, aby pozbyć się kamienia nazębnego i zapobiec związanym z nim chorobom wtórnym. Warto zacząć przyzwyczajać do tego psa już w wieku szczenięcym. Alternatywnie, można podawać psu przysmaki dentystyczne.
Ulubionym zajęciem karelskiego psa na niedźwiedzie jest polowanie: Długie leśne wycieczki i tropienie zwierzyny to jego prawdziwa pasja. Poszukuje jej niemal bezszelestne. Dotarłszy do celu, nieprzerwanie oszczekuje ofiarę do czasu przybycia myśliwego, nie pozwalając jej się oddalić. Czasami poluje wraz z innymi psami – trójkami, dzięki czemu może utrzymać w szachu także większe zwierzęta, takie jak niedźwiedzie. Niemniej, polowanie to nie jedyne zajęcie, do którego psy te mają predyspozycje. Świetnie sprawdzają się w psich sportach, ale wyłącznie takich, które sprawiają im przyjemność. Dla dorosłego karelczyka dobrą dyscypliną może być agility – pod warunkiem oczywiście, że ją polubi. Jest również wytrwałym towarzyszem joggingu lub jazdy na rowerze, ale pamiętaj, aby mieć wówczas jego instynkt łowiecki pod kontrolą. Większość tych posiadaczy doskonałego węchu lubi wszelkiego rodzaju tropienie.
Karelczyk powinien trafić do doświadczonego opiekuna, a najlepiej do myśliwego. A jeśli tak się nie stanie, trzeba pamiętać o tym, aby zapewnić mu odpowiednią dawkę ruchu i pracy na świeżym powietrzu. Tylko wtedy można w ogóle rozważać trzymanie go jako psa rodzinnego. W każdym przypadku jednak doświadczenie w prowadzeniu psów jest niezbędne. Ponadto, od samego początku należy mieć świadomość, że psa tego można ułożyć tylko do pewnego stopnia. Nie jest on typem uległym i będąc jego opiekunem trzeba to uszanować, ale również wypracować sobie nad nim kontrolę do tego stopnia, by móc zapanować nad jego siłą. Na pewno nie nadaje się do mieszkania w mieście. Najlepiej, gdyby oprócz własnego ogrodu do dyspozycji, miał możliwość odbywania codziennych wędrówek po lesie czy łące. Ale uwaga: Kochający wolność pies na niedźwiedzie jest znany ze swoich nieomylnych pomysłów na ucieczkę i skoczności – bez trudu skacze na wysokość dwóch metrów. Chętnie spędza czas z dziećmi, chociaż najlepiej, aby były nieco starsze i potrafiły traktować zwierzęta z szacunkiem. Dzielenie mieszkania z kotami nie jest dobrym pomysłem, nie mówiąc o króliku czy innych małych zwierzętach. Ten nordycki myśliwy zawsze będzie widział w nich potencjalną ofiarę. Oczywiście istnieją wyjątki od tej reguły i może zdarzyć się, że odpowiednio zsocjalizowany karelczyk zaprzyjaźni się z kotem – ale nie ma na to żadnej gwarancji. Dlatego opiekun przedstawiciela tej rasy musi dysponować odpowiednią ilością czasu, przestrzeni i doświadczenia. Karelski pies na niedźwiedzie jest psem dla znawców rasy i pod żadnym pozorem nie powinien być kupowany wyłącznie ze względu na swój charakterystyczny wygląd. Jeśli nie szukasz prawdziwego psa z charakterem, nie odnajdziesz przyjemności w przebywaniu z karelczykiem. Oczywiście przed podjęciem decyzji o jego zakupie, należy wziąć pod uwagę jednorazowe koszty (zakupu od hodowcy, podstawowego wyposażenia, podróży) oraz regularne wydatki związane z żywieniem czy wizytami u lekarza weterynarii.
Psy tej rasy hodowane są przede wszystkim w Skandynawii, głównie w Finlandii. Dalej na południe występują już tylko pojedyncze egzemplarze przedstawicieli tej wyjątkowej rasy. Szukając karelczyka warto skontaktować się ze specjalnymi klubami ras nordyckich, które mogą pomóc w jego znalezieniu. Podczas poszukiwań psa za granicą, należy wziąć pod uwagę kilka kwestii. Zawsze najlepiej jest po prostu odwiedzić szczeniaka w domu hodowcy i poznać również jego rodziców. Eksperci ds. psów nordyckich, z którymi kontakt można nawiązać za pośrednictwem odpowiednich związków hodowlanych, mogą doradzić Ci, czy istnieją jakieś alternatywne rasy, które będą pasowały do Ciebie, Twojej sytuacji życiowej i Twoich oczekiwań. Jeśli w Twojej bliższej lub dalszej okolicy nie ma hodowcy karelskich psów na niedźwiedzie, który spodziewa się szczeniąt, mogą dać Ci namiary na odpowiedniego hodowcę.
Poza Skandynawią trudno jest znaleźć dorosłe karelczyki. Jeśli więc chcesz dać dom dorosłemu przedstawicielowi tej rasy, najlepiej również skontaktuj się klubami ras nordyckich. Adoptując dorosłego psa, należy dokładnie zapoznać się z jego historią, ponieważ karelskie psy na niedźwiedzie, które tak czy inaczej powinny zawsze trafiać do rąk doświadczonych opiekunów, jako „psy z drugiej ręki” mogą odznaczać się różnymi osobliwościami, o których należy wiedzieć zawczasu. Wskazówka: Odwiedź pobliskie schronisko dla zwierząt. Szanse na znalezienie w nim karelczyka są co prawda bardzo nikłe, ale może czeka tam na Ciebie inny pies o podobnych cechach charakteru czy wyglądzie.
Życzymy Ci wielu radosnych chwil z Twoim fińskim czworonogiem!
