Jamnik
© deviddo / stock.adobe.com
Niewielu miłośników psów potrafi oprzeć się uroczemu spojrzeniu jamnika. Nic dziwnego, że od lat zajmuje on stałe miejsce w pierwszej dziesiątce najbardziej popularnych ras psów. Dowiedz się wszystkiego, co warto wiedzieć o tym krótkonożnym myśliwym.
Spis treści
- Wygląd: Długi, zwarty i umięśniony
- Charakter: Czy jamniki są trudne do ułożenia?
- Pielęgnacja i warunki utrzymania
- Sport i aktywności: Jakie zajęcia będą najlepsze dla jamnika?
- Zdrowie: Czy jamniki są odporne na choroby?
- Historia rasy: Skąd pochodzą jamniki?
- Zakup jamnika: Od czego zacząć?
- Charakterystyka jamnika
Wygląd: Długi, zwarty i umięśniony
Jamniki bardzo łatwo można rozpoznać po ich specyficznej budowie ciała: Krótkie nóżki dźwigają muskularny, nieproporcjonalnie długi tułów. Do standardu rasy należy również klinowata głowa z wiszącymi uszami.
Jamnik wyróżnia się długim grzbietem, za sprawą którego zyskał przydomek „sausage dog”, czyli po prostu parówka. Ale nie dajmy się zwieść ich rozmiarom. Pomimo niewysokich nóżek przedstawiciele rasy poruszają się zwinnie i szybko.
Jak duży jest jamnik?
Te kompaktowe pieski ze względu na swoje rozmiary podzielone zostały na trzy grupy:
- Teckel: Duży jamnik, ważący nawet 9 kg.
- Jamnik miniaturowy: Średniej wielkości przedstawiciel rasy z obwodem klatki piersiowej od 30 do 35 cm, ważący od 6 do 7 kg.
- Jamnik króliczy: Obwód klatki piersiowej najmniejszych reprezentantów tej grupy wynosi maksymalnie 30 cm, a ich waga nie przekracza 3 kg.
Czym jest Teckel?
Jedna rasa, wiele nazw: W Niemczech jamnik znany jest również pod nazwą „Teckel”, która używana jest zamiennie z terminem „jamnik”.
Na początku rasę tę nazwano „Dachshund”, ponieważ pomagała w tropieniu borsuków (niem. Dachs). Później rozpowszechnił się również skrót „Dackel”, a „Teckel” to jego wariant północnoniemiecki.
Jakie typy jamników istnieją?
Podobnie różnorodnie jak z rozmiarami jest także z rodzajami sierści jamnika. Także i ze względu na sierść jamniki dzieli się na trzy typy:
- Jamnik długowłosy z jedwabiście połyskującą prostą lub delikatnie falowaną sierścią, która jest dłuższa na szyi, spodniej części ciała i ogonie.
- Jamnik szorstkowłosy z włosiem twardym, tworzącym krzaczaste brwi i brodę.
- Jamnik krótkowłosy o sierści krótkiej, gęstej i przylegającej do ciała.
Wszystkie trzy typy sierści można podziwiać w wielu wariantach kolorystycznych: Wyróżniamy:
- jednobarwne jamniki, na przykład o umaszczeniu czerwonym lub żółtym,
- dwubarwne w kombinacji czarno-brązowej,
- nakrapiane z ciemną maścią podstawową i jasnymi plamkami.
Białe umaszczenie jest natomiast wykluczone. Jako myśliwy bowiem jamnik musi dopasować się do koloru lasu – swojego ulubionego środowiska.
Charakter: Czy jamniki są trudne do ułożenia?
Żywiołowe i inteligentne jamniki są mistrzami polowania. Zadanie to wymaga samodzielności i dużej pewności siebie. W związku z tym lubią same decydować o sobie.
Może się to okazać problematyczne, zwłaszcza podczas spotkań z dużymi psami, gdyż niektóre jamniki odmawiają okazania należnego respektu większym od siebie osobnikom. Mimo tego, psy tej rasy są zazwyczaj zrównoważone i nie przejawiają ani strachu ani agresji. Jako opiekun możesz wnieść swój wkład w ugruntowanie ich charakteru za sprawą konsekwentnego i pełnego wyczucia wychowania już w wieku szczenięcym, jednocześnie przyczyniając się do zacieśnienia łączącej Was więzi, która to w przypadku jamników powinna być budowana ostrożnie.
Czy jamniki to pieszczochy?
Nawet jeśli jamniki mają polowanie we krwi, są wrażliwymi zwierzakami i lubią być rozpieszczane. Ważna informacja dla wszystkich członków rodziny: Jamniki nie są typowymi psami kanapowymi, nawet jeśli ich rozmiar sugeruje inaczej.
Czy jamnik dużo szczeka?
Temperament jamnika sprawił, że rasa ta zyskała reputację wyjątkowo szczekliwej. Co prawda zdarzają się wśród jamników bardzo hałaśliwe osobniki, ale jest to zazwyczaj spowodowane brakami wychowawczymi lub niezrównoważonym charakterem.
Pielęgnacja i warunki utrzymania
Aby jamnik w swojej skórze czuł się dobrze, wymaga on regularnej pielęgnacji sierści. Szczotkuj swojego podopiecznego najlepiej kilka razy w tygodniu – niezależnie od rodzaju sierści.
Sierść jamnika długowłosego wymaga przy tym naturalnie większego nakładu czasu. Te krótkonożne pieski uwielbiają buszowanie w krzakach – przy szczotkowaniu zwracaj uwagę, czy w futerku psa nie zagnieździły się pasożyty.
Czy jamnik jest odpowiedni dla początkujących?
Dzięki konsekwentnemu wychowaniu, jamnik może zostać zrównoważonym towarzyszem rodziny, ale najlepiej takiej, która ma już pewne doświadczenie w układaniu psów. Dlatego rasa ta nie jest najlepszym wyborem w przypadku początkujących.
Niemniej, dobrze wychowane jamniki w doświadczonych rękach sprawdzą się bez problemu w roli psów rodzinnych.
Były pies myśliwski
Jako pies myśliwski jamnik posiada niezwykle rozwinięty instynkt łowiecki – celem jego wychowania powinno być także opanowanie tego instynktu. Już w wieku szczenięcym jamniki powinny być przyzwyczajane do innych psów oraz dzieci, by później bez problemu je tolerowały.
Możesz także spróbować przyzwyczaić go do małych zwierząt domowych, jednak pamiętaj, że podczas spacerów na łonie natury będą one raczej dla niego niczym zwierzyna w oczach zapalonego łowcy. Dlatego spuszczanie jamnika ze smyczy na obszarach, w których występuje dzika zwierzyna możliwe jest tylko w przypadku perfekcyjnie wychowanych czworonogów.
Czy jamnik jest trudny w szkoleniu?
Jamniki są niezależne i uparte, dlatego ich wychowanie wymaga cierpliwości, empatii i naprawdę dużego pokładu konsekwencji. W związku z pierwotnym wykorzystaniem jamnika jako samodzielnie pracującego przy polowaniach psa wykazuje się on często do dziś niemałą pewnością siebie.
Wyznaczaj psu jasne reguły i przede wszystkim zachowaj niezachwianą konsekwencję. Jamniki uczą się zazwyczaj szybko tego, co jest od nich wymagane i trzymają się tego.
Nie daj się jednak zwieść błagalnemu spojrzeniu jamnika, gdyż nie omieszka on wykorzystać każdej Twojej słabostki.
Miasto czy wieś?
Ze względu na swoje niewielkie rozmiary, jamniki dobrze czują się zarówno w mieście, jak i w przestronnych domach na wsi. Niemniej, należy pamiętać, że psy mieszkające w mieście potrzebują dużo ruchu na świeżym powietrzu, a najlepiej wśród terenów zielonych i lasów miejskich.
Sport i aktywności: Jakie zajęcia będą najlepsze dla jamnika?
Te inteligentne, charakterne psy potrzebują wielu różnorodnych zajęć, by nie odczuwać nudy.
- Ulubione zajęcia jamnika: Aportowanie, szukanie ukrytych w domu i ogrodzie przedmiotów, nauka sztuczek – wszystko to dostarczy psu pożądanego przez niego urozmaicenia i wzmocni więź między nim a opiekunem.
- Nieodpowiednie psie sporty: Do sportów, takich jak agility psy te, choć energiczne, ze względu na budowę ciała nie nadają się, jednak z pewnością chętnie udadzą się one za to na długi spacer.
Na wycieczkach powinien się znaleźć także czas na uwielbiane przez tych małych tropicieli buszowanie i węszenie.
Uwaga dla właścicieli ogrodów: Jamniki przejawiają zamiłowanie do kopania w ziemi, co wynika z ich przeszłości, gdy zajmowały się poszukiwaniem borsuczych nor.
Zdrowie: Czy jamniki są odporne na choroby?
Budowa ciała jamnika co prawda ułatwia mu polowanie, ale jego krótkie nóżki mogą stać się jego utrapieniem. Może bowiem dojść do wczesnego zwapnienia kości łap, a co za tym idzie ich pokrzywienia.
Ze względu na specyficzną budowę ciała i częste związane z nią ograniczenia zdrowotne, ich hodowla bywa określana jako nosząca znamiona znęcania się nad zwierzętami.
Dlaczego jamniki nie powinny wchodzić po schodach?
Pokonywanie schodów może sprzyjać występowaniu tak zwanego porażenia jamniczego. Dlatego lepiej wziąć je wówczas na ręce.
Co należy wiedzieć o porażeniu jamniczym?
Na ten rodzaj dyskopatii podatne są psy, mające nieproporcjonalnie długi w stosunku do reszty ciała kręgosłup. Oprócz jamnika, są to na przykład bassety – jamniki francuskie. Wskutek tego schorzenia dochodzi do ucisku na rdzeń kręgowy, przez co zwierzę nie może na przykład kontrolować tylnych łap.
Kiedy dochodzi do porażenia, nie sposób się go pozbyć, jednak objawy można złagodzić poprzez leki, fizjoterapię lub zabieg chirurgiczny.
W myśl zasady „lepiej zapobiegać, nić leczyć”, warto zadbać o silne, muskularne plecy zwierzaka, zapewniając mu dużą ilość ruchu oraz kontrolując jego wagę za sprawą bilansowanej diety.
W magazynie zooplus znajdziesz pomocne wskazówki dotyczące prawidłowego żywienia psa oraz zapobiegania nadwadze.
Jak długo żyje jamnik?
Średnia długość życia jamników wynosi od 12 do 15 lat, a zatem jest to całkiem dobry rezultat w świecie psów. Jamniki szorstkowłose uchodzą za najbardziej wytrzymałych przedstawicieli rasy – jednocześnie też uważa się je za największe spośród wszystkich jamników uparciuchy.
Historia rasy: Skąd pochodzą jamniki?
Jamniki pochodzą z Niemiec, gdzie w Średniowieczu przypuszczalnie hodowane były celowo z psów gończych. Przez długi czas posiadanie psów myśliwskich było przywilejem szlachty.
Jamniki, „Dachshunde”, były niezawodnymi towarzyszami myśliwych i wykorzystywane były przede wszystkim do samodzielnego polowania na borsuki (niem. Dachs) i lisy, przy czym główne zadanie jamnika polegało na wypłaszaniu zwierzyny z nory.
Pod koniec XIX wieku oficjalne hodowle zaczęły pojawiać się również poza kręgami szlacheckimi, standard dla hodowli wykreował się jednak dopiero po 1925 roku. Przełom w hodowli tych czworonogów nastąpił podczas Igrzysk Olimpijskich w 1972 roku – kolorowy jamnik Waldi, dumnie reprezentujący gospodarza tego sportowego wydarzenia, został wybrany jego oficjalną maskotką.
Dziś jamniki również poza polowaniem prezentują swoją wszechstronność, na przykład w tropieniu. Są popularnymi psami do towarzystwa i raczej rzadko są wykorzystuje się jako typowe psy pracujące.
Znani miłośnicy rasy
Na przestrzeni lat wiele znanych osobistości nie zdołało oprzeć się ich urokowi. Do najsławniejszych przyjaciół rasy należeli, na przykład:
- Napoleon Bonaparte, który chętnie dawał się portretować ze swoimi jamnikami.
- Cesarz Wilhelm II, który swojemu ulubionemu jamnikowi kazał wystawić pomnik.
- Także brytyjska królowa Elżbieta II, która znana jest ze swojej wielkiej fascynacji rasą corgi, nie zdołała oprzeć się urokowi jamników: Hoduje ona nawet „dorgis” – krzyżówkę jamnika i corgiego.
- Pablo Picasso i jego jamnik Lump byli ponoć praktycznie nierozłączni.
- Andy Warhol w wielu swoich dziełach uwiecznił swoje jamniki – Archiego i Amosa.
Podobne rasy
Jeśli nie możesz zdecydować się, czy na swojego towarzysza wybrać jamnika, czy przedstawiciela innej rasy, masz szczęście: Obecnie istnieje wiele ras mieszanych, w których żyłach płynie krew jamnika, takich jak krzyżówka jamnika i teriera, jamnik piebald i dachsador – powstały ze skrzyżowania jamnika i labradora.
Zakup jamnika: Od czego zacząć?
Nie wyobrażasz sobie domu bez jamnika? Zatem czas wybrać się na poszukiwania. Niezależnie od tego, czy decyzja padła na jamnika krótko- czy szorstkowłosego, pierwsze kroki należy zawsze skierować do profesjonalnego hodowcy, szerokim łukiem omijając przy tym szczególnie korzystne oferty tak zwanych handlarzy. Podczas gdy poważnemu hodowcy zależy na zdrowych, odpowiadających standardom pieskach, które trafią do odpowiedzialnego domu, hodowcom oferującym tanie egzemplarze zależy przede wszystkim na zysku. Z tego powodu szczenięta, bardzo często zbyt wcześnie zabierane od matki, cierpią, podobnie jak i ona sama, gdyż traktowana jest jak maszyna do rodzenia młodych. Poza tym, wspierasz wówczas pseudohodowców, stymulując popyt.
Dowiedz się, na co należy zwrócić uwagę przy wyborze hodowcy z lektury naszego poradnika.
Nie upierasz się przy szczenięciu? W takim razie odwiedź miejscowe schronisko dla zwierząt, gdyż i tam mogą czekać na nowy dom porzucone jamniki. Niewątpliwą zaletą jest wówczas to, że w zasadzie na pierwszy rzut oka możesz stwierdzić, czy pies jest dobrze wychowany.
Ile kosztuje szczenię jamnika?
Ceny jamników od hodowcy, posiadających wszystkie niezbędne dokumenty zaczynają się od około 4.000 zł. Do tego należy oczywiście doliczyć koszty związane z zakupem niezbędnego wyposażenia, takiego jak legowisko, miski oraz smycz.
Podsumowanie: Wyjątkowy pies o dużej pewności siebie
Jamniki zachwycają swoim urokiem i pozytywnym usposobieniem, ale bywają również niezwykle uparte. Dlatego powinny trafić w odpowiedzialne i doświadczone ręce.
Najlepiej będą czuły się w aktywnej, obytej z psami rodzinie. Wówczas odwdzięczą się wiernością i lojalnością, i sprawią, że w Twoim życiu już nigdy nie powieje nudą.
Charakterystyka jamnika
W skrócie: | Jamniki to małe, kompaktowej budowy psy, pierwotnie hodowane do polowań. Dziś są również popularnymi psami rodzinnymi i do towarzystwa. |
Obwód klatki piersiowej: | 25–45 cm (suki), 27–47 cm (psy) |
Waga: | 3–9 kg |
Średnia długość życia: | 12–15 lat |
Cena: | od ok. 4000 zł |
Charakter: | pewny siebie, inteligentny, aktywny, wrażliwy, o silnie rozwiniętym instynkcie łowieckim |
Sierść: | krótka lub długa, gładka lub szorstka |
Kolor sierści: | czerwony, żółty, czarny, brązowy |
Trudność w wychowaniu: | duża |
Pielęgnacja: | średnia |
Potrzeba ruchu: | duża |
Pochodzenie: | Niemcy |