© Thomas Müller / stock.adobe.com
Harzer Fuchs należy do staroniemieckich psów pasterskich, które są szczególnie lubiane przez pasterzy owiec. Jeśli nie zaoferujesz mu bydła do pilnowania, trudno będzie zapewnić temu czworonożnemu przyjacielowi wystarczająco dużo zajęcia.
Chociaż Harzer Fuchs nie jest uznaną rasą, ma dość typowy wygląd, który może jednak zawierać liczne odmiany. Jego wysokość w kłębie wynosi od 50 do 60 cm. Harzer Fuchs jest muskularny i na pierwszy rzut oka często przypomina laikom długowłosą wersję owczarka niemieckiego, potocznie zwaną też „owczarkiem staroniemieckim”. Uszy Harzer Fuchs mogą stać pionowo lub zwisać w dół. Bardzo charakterystyczne jest jego lisie umaszczenie. Może przybrać kolor od jasnokremowej czerwieni do głębokiej czerwieni. Harzer Fuchs jest chroniony przed warunkami atmosferycznymi przez długą sierść z gęstym podszerstkiem. Jeszcze jedno: owczarki staroniemieckie określane są czasem po prostu jako „Fuchs” („lis”). To określenie odnosi się do czerwonego staroniemieckiego psa pasterskiego, który zazwyczaj po prostu pochodzi z innych regionów Niemiec niż Harz. Jednak czasami może on wyglądać bardzo podobnie do Harzer Fuchs (lisa z gór Harz).
Pies ten pochodzi, jak wskazuje sama nazwa, z niemieckiego regionu górskiego Harz – czyli z okolic Dolnej Saksonii, Saksonii-Anhalt i Turyngii. Tam jego praca polegała na wypasaniu bydła. Z uwagi na to, że jest to pies pasterski, do jego obowiązków należało również pilnowanie owiec. Harzer Fuchs zaliczany jest do grupy staroniemieckich psów pasterskich, która obejmuje kilka odmian owczarków z Niemiec. Łączy je to, że były trzymane jako psy robocze do wypasania bydła. Wygląd był sprawą drugorzędną, dlatego nie wykształcił się jednolity standard, ale niektóre odmiany regionalne mają pewne typowe cechy. Inni przedstawiciele staroniemieckich psów pasterskich to na przykład Gelbbacke czy Schafpudel. Wiele z tych starych ras psów jest dziś zagrożonych wyginięciem, ponieważ nowoczesne rolnictwo nie pozostawia już prawie żadnych zadań dla tych chętnych do pomocy zwierząt.
Staroniemieckie psy pasterskie nie są rasą uznaną przez FCI. Istnieje jednak bardzo znana rasa, która ma podobną przeszłość i osiągnęła światową sławę. Owczarek niemiecki był również kiedyś pomocnikiem do wypasania bydła, rozwinął się pod koniec XIX wieku z południowoniemieckich odmian w Wirtembergii i Turyngii. W odniesieniu do Harzer Fuchs klasyfikacja jest czasami myląca. Pod pojęciem „Altdeutscher Fuchs“ („staroniemiecki Fuchs”) – albo po prostu „Fuchs“ – rozumie się każdego staroniemieckiego psa pasterskiego o rudym umaszczeniu. Oprócz Harzer Fuchs należy do nich na przykład Westerwälder Kuhhund, który jest najrzadszym ze wszystkich owczarków staroniemieckich. W przeciwieństwie do niego Harzer Fuchs stał się ostatnio coraz bardziej popularny, co ma związek z faktem, że jest częściej postrzegany jako pies towarzyszący. Miłośnicy owczarków staroniemieckich angażują się w ochronę tych psów pasterskich w organizacji pod nazwą „Arbeitsgemeinschaft zur Zucht Altdeutscher Hütehunde” (Stowarzyszenie Hodowców Staroniemieckich Psów Pasterskich).
© Fotoliesl / stock.adobe.com
Jako pies pasterski Harzer Fuchs jest predestynowany do samodzielnej pracy i ma mnóstwo energii, którą chce spożytkować. Jest uważany za bardzo mądrego, skorego do zabawy i zawsze gotowego na wspólne przygody – ale nigdy nie będzie uległy. Większość psów w typie Harzer Fuchs ma instynkt łowiecki, ale zazwyczaj można go dobrze kontrolować dzięki konsekwentnemu szkoleniu i ćwiczeniom. Zrównoważony Harzer Fuchs lubi przebywać ze swoim ludzkim stadem i ceni sobie przytulanie; jest też uważany za psa lubiącego dzieci i lojalnego. Jednak nie należy tego uogólniać, bo nie każdy pies tego typu wykazuje wszystkie te cechy. Zawsze obowiązuje zasada, że w celu przyjęcia do rodziny staroniemieckiego psa pasterskiego, jakim jest Harzer Fuchs, należy spełnić wiele wymagań.
Harzer Fuchs nie ma wielkiej ochoty na uległość i zawsze będzie trzymał się na baczności – w końcu przez wieki sam musiał decydować o tym, jak najlepiej prowadzić „swoje” stado i ponosił za to dużą odpowiedzialność. Wzmacniaj więź z psem już od okresu szczenięcego, ponieważ jest ona niezbędna do uzyskania wiarygodnego podstawowego posłuszeństwa. Zawsze świadomie planuj chwile odpoczynku, podczas których młody pies powinien się zrelaksować. Obowiązuje bowiem następująca zasada: Im więcej zrobisz i popracujesz ze szczeniakiem, tym więcej takich zajęć będzie wymagał on w wieku dorosłym. Z drugiej strony, niewystarczająco eksploatowane staroniemieckie psy pasterskie mogą wykazywać różne problemy behawioralne z uwagi na znudzenie. Należy wykazywać się konsekwencją od samego początku, w przeciwnym razie Harzer Fuchs będzie swobodnie decydował, co chce robić. Tak czy inaczej, będzie testował Twoją cierpliwość nieraz, ponieważ wykonywanie rozkazów nie jest jego specjalnością i ulubionym zajęciem. Jednak dzięki jasnym zasadom, które wyznaczają ramy dla psa, doświadczeniu i odrobinie humoru, możliwe jest nauczenie tego czworonoga podstawowego posłuszeństwa. W szkole dla psów Twój młody pies może spotkać innych przedstawicieli swojego gatunku, co ma pozytywny wpływ na jego socjalizację. Postaraj się znaleźć szkołę dla psów, która ma doświadczenie z psami pasterskimi.
Staroniemieckie psy pasterskie są mało podatne na choroby. Podobnie jak w przypadku wszystkich większych psów, w grę powinien wchodzić zakup szczeniaka tylko od profesjonalnego hodowcy, który przebadał swoje zwierzęta pod kątem dysplazji stawów biodrowych i może przedstawić na to pisemny dowód. Możesz również zapobiegać chorobom stawów w okresie dojrzewania, stosując odpowiednią dla wieku dietę i ćwiczenia. Wymaga to albo zadań pasterskich, albo dużo czasu, by zapewnić owczarkowi odpowiednio dużo wysiłku. W przeciwnym wypadku psy pasterskie są podatne na zaburzenia behawioralne, takie jak ujadanie czy inne tiki nerwowe. Przy dobrej opiece Harzer Fuchs może żyć do 15 lat. Gęsty podszerstek chroni tego psa przed zimnem i gorącem, ale mimo to należy zwolnić w upale i odłożyć aktywność sportową na godziny poranne i wieczorne. Regularnie szczotkuj czworonoga – najlepiej codziennie, gdy zmienia sierść wiosną i jesienią. Jeśli Twój Harzer Fuchs ma opadnięte uszy, należy regularnie zwracać na nie uwagę i w razie potrzeby pielęgnować za pomocą specjalnego preparatu, ponieważ w tym miejscu szybko mogą powstawać stany zapalne.
Podobnie jak wszystkie psy, Harzer Fuchs potrzebuje podstawowej karmy z dużą zawartością mięsa. Dotyczy to zarówno karmienia suchą, jak i mokrą karmą – możliwe jest również mieszanie, jeśli chcemy połączyć zalety karmy suchej i puszkowanej. Jednak mięso powinno zawsze stanowić główny składnik, podczas gdy cukier czy pszenica nie powinny w ogóle znaleźć się w składzie. Jeśli zdecydujesz się na metodę BARF – czyli karmienie swojego czworonożnego przyjaciela świeżym mięsem – musisz wcześniej odpowiednio się doinformować, ponieważ podawanie samego mięsa prędzej czy później doprowadzi do niedoborów. Istnieją jednak praktyczne oferty z kompleksowymi rozwiązaniami dla zwolenników metody BARF. Jako smakołyki do żucia nadają się kości ze skóry wołowej lub suszone mięsne przekąski, takie jak uszy wołowe. Prawdziwe kości mogą być niebezpieczne – kości małych zwierząt, takich jak kurczaki czy króliki, mogą się odłamywać i naruszyć wnętrze kufy psa lub przewód pokarmowy, a psy, które odgryzają części dużych kości, mogą również cierpieć na bolesne i niebezpieczne zaparcia. Upewnij się, że Twój pupil zrobi sobie przerwę po jedzeniu – szaleństwo i intensywne ćwiczenia mogą spowodować skręt żołądka. Świeża woda powinna być dla niego zawsze dostępna.
Odkryj nasz wybór karmy dla psów i akcesoriów dla psów!
Harzer Fuchs cieszy się najbardziej, gdy może realizować swoje ulubione zajęcie – wypas bydła. Owce czy krowy – niezawodnie utrzyma je w jednym miejscu. Jeśli nie masz dla niego stada czy trzody, potrzebne są odpowiednie alternatywy. Dorosły Harzer Fuchs uwielbia długie wycieczki na łono natury i może towarzyszyć Ci podczas joggingu lub jazdy na rowerze – ale należy go do tego powoli przyuczać. Ważna zasada przy zapewnianiu zajęcia dla Harzer Fuchsa: Nie przesadzać! Niezależnie od tego, czy bawi się z piłką, czy aportuje, ten energiczny pies musi nauczyć się robić sobie przerwy od wysiłku. W przeciwnym razie, każdy normalny spacer może szybko stać się trudnym testem cierpliwości, ponieważ Twój „lis” chce tylko jednej rzeczy: Bawić się! Już, teraz! Tropienie jest dla wielu owczarków staroniemieckich dobrą zabawą. Możliwe jest również szkolenie z zakresu pracy psa ratowniczego, na przykład podczas przeszukiwania terenów lub gruzu. Jeśli chodzi o agility, trudno przewidzieć, czy Twój Harzer Fuchs się do tego nadaje – niektóre wykazują nim duże zainteresowanie, inne mogą nie chcieć skupiać się na zasadach pokonywania przeszkód.
© Thomas Müller / stock.adobe.com
Harzer Fuchs najlepiej pasuje do Ciebie, jeśli jesteś pasterzem lub jeśli może on pilnować Twojego bydła. Coraz więcej tych pięknych zwierząt trafia jednak do osób prywatnych, które nie mają związku z rolnictwem. Taki układ może zadziałać, ale niekoniecznie musi. We krwi tego psa mamy całe wieki pracy pasterskiej i dlatego zdecydowanie potrzebuje on domu z dużą ilością zajęć. W wielu miejscach można przeczytać, że Harzer Fuchs jest prawdziwym przyjacielem dzieci – i to w zasadzie jest prawda, bo ten pies uwielbia bawić się z dziećmi. Jednak wymaga to również pewnego szkolenia, aby Harzer Fuchs nie postrzegał dzieci zbytnio jako kompanów do energicznych zabaw, a już na pewno nie jako stado, którego należy pilnować. Wspólne życie, zwłaszcza z małymi dziećmi, ma tutaj pewien krytyczny potencjał.
Ogólnie rzecz biorąc, trzeba posiadać już trochę doświadczenia z wychowaniem psa, aby być w stanie bezpiecznie trzymać Harzer Fuchsa i przewidzieć potencjalne problemy. Pojawia się bowiem konflikt między nadpobudliwością a nudą – i tu potrzebna jest edukacja, jak go uniknąć. W większości przypadków psy te wolą samotność – ważna jest wczesna socjalizacja, ale mimo to nie oczekujmy, że będzie nawiązywał bliskie przyjaźnie z psami znajomych. Należy również zorganizować opiekę na czas wakacji zanim Twój kompan się wprowadzi. Harzer Fuchs niekoniecznie nadaje się do hotelu dla psów, chyba że opiekun tymczasowy w hotelu ma doświadczenie z psami pasterskimi. Lepiej radzi sobie ze znanymi mu osobami, które już wcześniej spędzały z nim dużo czasu. Z tym psem można również wybrać się na wczasy, podczas których będziecie razem wędrować. Zapytaj o hotele lub pensjonaty, w których dobrze wychowane psy są mile widziane.
Najlepszym wyborem będzie pies z „Arbeitsgemeinschaft zur Zucht Altdeutscher Hütehunde” (Stowarzyszenie Hodowców Staroniemieckich Psów Pasterskich). Organizacja, założona w 1989 roku, postawiła sobie za zadanie zapewnienie przetrwania owczarkom staroniemieckim, czyli również odmianie Harzer Fuchs. Jeśli szukasz owczarka staroniemieckiego, czy to szczeniaka czy dorosłego, możesz skontaktować się z jej przedstawicielami, którzy prowadzą również forum pośrednictwa szczeniąt.
Nawet jeśli pojawiają się stosowne ogłoszenia na różnych platformach, które mogą się wydawać kuszące, zwłaszcza że Harzer Fuchs nie jest rasą uznaną przez FCI, nie kupuj szczeniaka bez dokumentów! Istnieje wiele psów w typie owczarka staroniemieckiego, ale za ukierunkowaną hodowlą kryje się o wiele więcej niż tylko ładny wygląd: odpowiedzialna profilaktyka zdrowotna, cel hodowlany ukierunkowany na pierwotny typ, a przede wszystkim pewność, że pies pochodzi z dawnych linii, które należy zachować. Wszystkie zwierzęta hodowlane zatwierdzone przez Stowarzyszenie Hodowców Staroniemieckich Psów Pasterskich muszą najpierw przejść test przydatności do hodowli. Nie chodzi tutaj tylko o temperament, zdrowie i budowę ciała. Staroniemieckie psy pasterskie muszą również przejść praktyczny test pasterski. Tylko jeśli zdecydujesz się na szczeniaka od renomowanego hodowcy, wspierasz zachowanie staroniemieckich psów pasterskich.
Sytuacja może być inna, gdy szukamy starszego zwierzęcia, ale i tu obowiązuje zasada: Nie należy polegać na wątpliwych informacjach od sprzedawców, którzy chcą podnieść cenę zakupu za pomocą nazwy „Harzer Fuchs”. Odwiedź lokalne schroniska dla zwierząt i zobacz, czy na nowy dom nie czeka tam podobny czworonożny przyjaciel, który może stworzyć z Tobą idealną więź.
