© michaklootwijk / stock.adobe.com
Entlebucher jest najmniejszą z ras szwajcarskich psów pasterskich i, podobnie jak jego czterej „bracia”, ma typowe trójkolorowe umaszczenie. Pomimo swojej zwartej budowy jest bardzo zwinny i zwrotny. Jako były pies pasterski i zaganiający, dziś potrzebuje również wystarczająco dużo ruchu i aktywności jako pies rodzinny.
Entlebucher jest i pozostaje w głębi serca psem pasterskim, którego podstawowym obowiązkiem jest ochrona swojego „stada”. Jest bardzo troskliwy i czuły w stosunku do swojej rodziny, ale równie powściągliwy i podejrzliwy w stosunku do obcych, którzy próbują wejść na jego terytorium. Głośnym szczekaniem oznajmia obecność gościa i pokazuje mu jednoznacznie, że ma go cały czas na oku. Dzięki wczesnej socjalizacji i konsekwentnemu wychowaniu można jednak opanować jego naturalne instynkty stadne i obronne oraz nauczyć go, że goście są mile widziani w domu.
Kiedy już zdobędziesz zaufanie tego inteligentnego psa rasowego, szybko oczaruje Cię miłym temperamentem i przyjazną, figlarną naturą. Entlebucher szczególnie upodobał sobie dzieci. W zabawach z nimi wykazuje się nie tylko ogromną wytrzymałością, ale i niezwykłą cierpliwością. Nic nie jest dla niego zbyt uciążliwe, nie ma też o nic pretensji do małych dwunożnych przyjaciół. Jednak ten silny pies powinien od początku poznać zasady w kontaktach z dziećmi, gdyż jego energia może dosłownie „powalić” niejednego malucha. Również jego potrzeba bycia częścią stada, która jest szczególnie wyraźna w stosunku do „słabszych” członków rodziny, nie może przybierać przesadnych form.
Jeśli chcesz, aby Entlebucher był typowym psem rodzinnym, musisz zaoferować mu alternatywę dla obowiązków psa pasterskiego i zaganiającego. Sporty dla psów, takie jak Agility, Frisbee, tropienie lub turnieje sportów dla psów są doskonałym sposobem na zapewnienie zajęcia dla tego energicznego psa chętnego do nauki – fizycznej i umysłowej. Entlebucher jest z pewnością idealnym towarzyszem dla aktywnych rodzin, które mają ochotę i czas na ruch ze swoim psem.
Entlebucher jest psem średniej wielkości, o wysokości w kłębie od 44 do 52 cm u samców i od 42 do 50 cm u samic. Ze względu na swoje kompaktowe rozmiary, najmniejszy z czterech szwajcarskich psów pasterskich może być również trzymany w mieście, pod warunkiem, że zapewni mu się wystarczająco dużo ruchu i aktywności, gdyż pod względem energii Entlebucher w niczym nie ustępuje swoim szwajcarskim krewniakom, do których należą berneński pies pasterski, Appenzeller i duży szwajcarski pies pasterski.
Najbardziej jednolitym elementem zewnętrznym pomiędzy czterema szwajcarskimi psami górskimi jest z pewnością charakterystyczne trójkolorowe umaszczenie. Czarny kolor podstawowy pokrywa ciało, szyję, głowę i ogon niczym płaszcz, tworząc atrakcyjny kontrast z białymi i brązowo-czerwonymi oznaczeniami, które rozciągają się symetrycznie od czoła do klatki piersiowej. Typowe dla Entlebuchera są ponadto „podwójne oczy”, które wynikają z brązowo-czerwonych plam nad oczami.
W przeciwieństwie do długiej sierści słynnego berneńskiego psa górskiego, sierść Entlebuchera jest krótka i przylegająca. Mocno przylega do ciała, a swoją twardą, lśniącą strukturą podkreśla mocną, muskularną budowę, która ma lekko wydłużony format z niezwykle długim grzbietem. Mimo niebagatelnej wagi 20–30 kg, która sprawia, że Entlebucher sprawia wrażenie nieco krępego i postawnego, ten pies rasowy jest niezwykle szybki i zwinny.
© Christian Müller / stock.adobe.com
Ponieważ w większości krajów obowiązuje dziś zakaz obcinania ogonów, Entlebucher ma obecnie długi ogon. Zwisa w dół tak prosto jak to tylko możliwe i nie jest zakręcony, jak u Appenzellera. Jednak około 10 procent szczeniąt rodzi się z wrodzonym ogonem kikutowym. Jednak, ponieważ jest to spowodowane wadą genetyczną, przedstawiciele posiadający kikut są dzisiaj rzadko wykorzystywani do celów hodowlanych.
Pierwotny dom Entlebuchera znajduje się w dolinach rzeki Entlen oraz małej i dużej Emme w szwajcarskich kantonach Lucerna i Berno. Wraz z miejscowymi rolnikami i pasterzami wyrobił sobie markę nie tylko jako stróż i poganiacz stad owiec i bydła, ale także jako niezawodny strażnik i obrońca chłopskiego majątku.
W 1889 roku rasa została po raz pierwszy wymieniona pod nazwą „Entlebucherhund”, w 1914 roku pięć pierwszych Entlebucherów zostało wpisanych do Szwajcarskiej Księgi Rodowodowej (SHSB). Jednak w następnych latach nie rozróżniano zbytnio między psami górskimi Appenzeller a Entlebucher. Początek czystej hodowli to głównie zasługa szwajcarskiego kynologa dr. Koblera, z którego inicjatywy w 1926 roku powstał szwajcarski „Klub psów pasterskich Entlebucher”. Mimo wysiłków dr. Koblera, który po I wojnie światowej rozpoczął poszukiwania odpowiednich psów do hodowli Entlebucherów, rasa rozwijała się bardzo powoli, czego dowodem jest niewielka liczba wpisów do Księgi Rodowodowej.
Mimo niepewnego startu i kolejnych niepowodzeń w czasie II wojny światowej, Entlebucher zdołał się ugruntować jako niezależna rasa psów. Dzisiaj oprócz swojej ojczystej Szwajcarii można tę rasę spotkać przede wszystkim w Niemczech i Austrii, choć również w USA i innych krajach europejskich znalazła ona swoich zwolenników. Jednak w porównaniu z innymi rasami, na przykład berneńskim psem górskim, Entlebucher nadal należy do raczej rzadkich psów.
Populacja umiarkowanej wielkości i związana z tym niewielka liczba odpowiednich psów hodowlanych ma również wpływ na zdrowie rasy. Szczególnie w tak zwanych „hodowlach wysokiego ryzyka”, w których mniej uwagi poświęca się zdrowiu niż cechom zewnętrznym, brak zmienności genetycznej może prowadzić do dużej liczby chorób dziedzicznych. Jako choroby typowe dla rasy należy wymienić przede wszystkim szeroko rozpowszechnioną dysplazję stawów biodrowych, jak również dziedziczne choroby oczu (np. PRA lub jaskra).
Na szczęście duża liczba badań lekarskich i testów genetycznych może zmniejszyć ryzyko rozwoju chorób dziedzicznych. Zdrowie psów Entlebucher można było znacznie poprawić w ciągu ostatnich kilku lat poprzez wykluczenie rodziców z wcześniejszymi problemami. Każda osoba zainteresowana kupnem szczeniaka powinna zatem zdecydowanie zwrócić się do renomowanej hodowli, w której zdrowie zwierząt jest najwyższym priorytetem. Już z samego finansowego punktu widzenia należy trzymać ręce z dala od szczeniąt, które są oferowane w Internecie lub w ogłoszeniach prasowych po „okazyjnych cenach”, ponieważ koszty leczenia weterynaryjnego ewentualnych chorób dziedzicznych szybko przewyższą oszczędności na zakupie.
Decydujące znaczenie dla hodowli z prawdziwego zdarzenia ma oczywiście nie tylko odpowiednia cena szczenięcia (ta wynosi obecnie od 3000 do 5000 złotych). Obecność wszystkich niezbędnych dokumentów, rodowodu, dowodów badań zdrowotnych i szczepień, a także doświadczenie hodowcy z rasą Entlebucher powinny być również decydujące przy wyborze odpowiedniej hodowli. Aby wyjaśnić i ocenić te punkty, musisz koniecznie spotkać się z hodowcą przed zakupem. Tylko podczas osobistej rozmowy i oględzin hodowli można się naprawdę przekonać o kwalifikacjach hodowcy.
Zwróć uwagę na następujące punkty:
Faktem jest, że dobra predyspozycja genetyczna, brak dowodów na istnienie chorób dziedzicznych i wykonywanie niezbędnych szczepień znacznie zwiększy szansę na długie i zdrowe życie Twojego psa rasy Entlebucher. Ale to nie tylko genetyka i przestrzeganie harmonogramu szczepień decydują o długości życia Twojego czworonożnego przyjaciela. Hodowla, pielęgnacja i żywienie również mają decydujący wpływ na rozwój i zdrowie Twojego szczeniaka.
© Sabine Glässl / stock.adobe.com
Przez pewien czas powinno się podawać szczenięciu taką samą karmę jak hodowca. Musi być ona optymalnie dostosowana do potrzeb młodych psów górskich, ponieważ szczenięta mają inne wymagania żywieniowe niż psy dorosłe. Jeśli w końcu zmienisz karmę wraz z wiekiem psa, musisz robić to powoli i stopniowo, aby żołądek psa miał wystarczająco dużo czasu na przyzwyczajenie się do nowej karmy. Dopóki Twój pies wciąż rośnie, należy unikać nadmiernego spożycia białka. Zbyt dużo białka i niewłaściwe proporcje między poszczególnymi składnikami odżywczymi mogą prowadzić do szybkiego wzrostu, a tym samym do późniejszych chorób stawów i związanych z nimi dolegliwości.
Żywienie dorosłego Entlebuchera w zasadzie nie różni się od żywienia psów innych ras. Jak wszystkie psy, Entlebucher jest potomkiem wilka, więc jako mięsożerca powinien oczywiście jeść dużo mięsa. Ważne jest, aby zapewnić mu wysokiej jakości mięso pochodzące z identyfikowalnej produkcji. Mięso powinno być podawane z warzywami, ryżem lub owocami. Jeśli samodzielnie przygotowujesz karmę (gotowanie lub BARF, czyli karmienie na surowo) masz z pewnością najlepszą kontrolę nad składem, pochodzeniem, jakością i świeżością poszczególnych składników karmy. Oprócz czasu obejmuje to również dogłębną wiedzę na temat żywienia psa i jego potrzeb. Kto nie dysponuje taką wiedzą, sięga raczej po gotową karmę w postaci suchej lub mokrej – bez problemu możesz także zapewnić swojemu psu zdrową dietę za pomocą gotowych karm dostępnych w sprzedaży. Ważne jest, aby nie polegać wyłącznie na „obietnicach” producenta, ale samemu przyjrzeć się składnikom wymienionym na opakowaniu. Duża ilość zbóż, substancji słodzących, chemicznych konserwantów czy sztucznych wzmacniaczy smaku nie powinna znajdować się na liście składników i świadczy o tym, że jest trzymamy w ręku karmę gorszej jakości.
Jeśli do końca nie wiesz, jaka dieta jest najlepsza dla Twojego Entlebuchera, najlepiej jest skontaktować się z hodowcą lub weterynarzem, który może stworzyć indywidualny plan zapotrzebowania dla Twojego psa. To, czego potrzebuje pies, zależy w końcu od wielu czynników – nie tylko rasa i płeć odgrywają ważną rolę w prawidłowej diecie, ale także to, ile pies waży, ile ma lat i jak bardzo jest aktywny.
Do dobrego samopoczucia Twojego Entlebuchera przyczynia się nie tylko właściwa dieta, ale także odpowiednia pielęgnacja i utrzymanie dostosowane do gatunku. Pielęgnacja Entlebuchera jest stosunkowo łatwa, ponieważ krótka, szorstka sierść zwykle sama się czyści i trzeba ją tylko od czasu do czasu czesać. Nieco bardziej czasochłonne jest jednak zajęcie się swoim Entlebucherem, gdyż energiczni przedstawiciele tej rasy do szczęścia potrzebują dużo ćwiczeń fizycznych i zadań umysłowych.
Jeśli nie możesz zapewnić swojemu psu całego stada owiec do pilnowania, musisz koniecznie wymyślić inne zadania dla tego „urodzonego robotnika”. Oprócz udziału w psich sportach lub szkolenia jako pies towarzyszący, ratowniczy, terapeutyczny, tropiący lub lawinowy, mogą to być też codzienne rzeczy, dzięki którym dasz swojemu psu poczucie, że jest „potrzebny”. Może na przykład pozwolisz mu, aby zebrał brudną bieliznę i położył ją przed pralką? Albo żeby przynosił Ci kapcie?
Z pewnością wymyślisz kilka atrakcji, którymi uda Ci się zająć swojego żywotnego czworonoga. Ten pies nie jest „nudziarzem” ani psem dla ludzi niewysportowanych. Nawet jeśli wiesz, że nigdy nie dorównasz swojemu Entlebucherowi pod względem poziomu energii i wytrzymałości, musisz przynajmniej podzielać jego radość z ćwiczeń i wspólnych zajęć, by być dla niego dobrym opiekunem.
