© Tiina Tuomaala / stock.adobe.com
Pod nazwą norweski elkhund kryją się dwie odrębne rasy: Elkhund szary oraz elkhund czarny. Poniżej przedstawimy bliżej elkhunda szarego.
Elkhund szary wygląda klasycznie – bardzo przypomina pierwsze psy udomowione przez człowieka w Europie Zachodniej. Jego odporna na nawet najbardziej niekorzystne warunki atmosferyczne sierść w charakterystycznym umaszczeniu – połączeniu odcieni szarości, bieli i czerni wskazuje na nordyckie pochodzenie, ale sprawia również, że niektórzy laicy mylą go z psem hybrydowym, powstałym z połączenia z husky.
Dorastając do maksymalnej wysokości wynoszącej 52 centymetry w kłębie i osiągając wagę około 24 kilogramów, oraz biorąc pod uwagę jego zwartą budowę, zaliczany jest do średniej wielkości psów. Jest większy od swojego krewnego – elkhunda czarnego. Jego szpiczaste uszy są proste, a ogon powinien być lekko zawinięty nad grzbietem.
Korzenie tego norweskiego czworonoga sięgają daleko w przeszłość – już znaleziska z epoki kamienia łupanego dostarczają dowodów na istnieje psa w typie elkhunda. Niektórzy kynolodzy uważają, że dzisiejsi przedstawicieli tej rasy są łudząco podobni do pierwszych psów udomowionych w Europie Zachodniej.
W Skandynawii elkhund szary wykorzystywany był przede wszystkim do polowań na łosie oraz niedźwiedzie. Długo hodowany był przede wszystkim w Szwecji, gdzie nazywano go „grauhund”. Jednak w 1981 roku patronat nad rasą przejęła Norwegia i nadano jej obecną nazwę.
W sumie istnieją trzy elkhundy: Elkhund szary, czarny oraz pochodzący ze Szwecji jämthund. Najpopularniejszym z nich jest jednak elkhund szary. Chociaż poza Skandynawią spotykany jest rzadko, w swojej ojczyźnie cieszy się dużym zainteresowaniem i został nawet uznany psem narodowym.
Elkhundy to mądre i nieco uparte psy. Jeśli więc szukasz towarzysza, który bez mrugnięcia okiem będzie wykonywał Twoje polecenia i chętnie Ci się podporządkuje, to nie ten adres. Psy tej rasy uważane są za odważne, inteligentne i przyjazne. Bywają szczekliwe, dlatego należy zwracać na to szczególną uwagę już od szczenięcia. Z tego względu świetnie sprawdzają się w roli psów stróżujących, jednak niewykluczone, że zważywszy na ich przyjazną naturę, zamiast odstraszać nieproszonych gości, postanowią się z nimi przywitać. Niemniej, w nagłych wypadkach te lojalne czworonogi nie zawahają się przed stanięciem w obronie członków swojego stada.
Elkhund szary może być psem rodzinnym, pod warunkiem, że będzie miał zapewnioną dużą ilość ruchu na świeżym powietrzu. Z dziećmi rozumie się doskonale i bardzo chętnie oddaje się wspólnym zabawom.
Chociaż w naturze tego czworonoga nie leży bezwzględna chęć podporządkowania się swojemu opiekunowi, nie jest trudny w szkoleniu. Dużą zaletą i ułatwieniem w wychowywaniu jest jego przyjazne usposobienie, towarzyskość i generalny brak tendencji do zachowań dominujących czy agresji. W każdym przypadku jednak ważne jest, aby zapewnić mu odpowiednie zajęcia, ponieważ znudzone elkhundy będą szukały rozrywki na własną rękę i niekoniecznie ku uciesze swoich opiekunów. Podczas szkolenia warto zwrócić także uwagę na naukę przywoływania oraz, jak już wspomnieliśmy, skłonność do szczekania. We wspólnej nauce mogą pomóc wizyty w szkole dla psów, która zadba dodatkowo o odpowiednią socjalizację i rozwój szczenięcia.
Ten pies myśliwski z Norwegii uważany jest za wytrzymałego, odpornego i pozbawionego skłonności do chorób genetycznych. Ma niewielkie predyspozycje do zapadania na postępujący zanik siatkówki oraz dysplazję stawu biodrowego, dlatego przed zakupem szczenięcia, porozmawiaj z hodowcą o podjętych przez niego działaniach związanych z profilaktyką zdrowotną.
Najlepszym sposobem na zachowanie psa w dobrej kondycji i zadbanie o jego stawy jest ruch i odpowiednia dieta.
W lecie należy zadbać o to, aby pies miał do dyspozycji zacienione miejsce – jako że pochodzi z zimnych rejonów, zdecydowanie lepiej czuje się w niskich niż wysokich temperaturach.
Czworonogi te są dość długowieczne – nierzadko osiągają wiek 16 lat, a nawet więcej.
Jak każdy pies, elkhund szary potrzebuje pokarmu o dużej zawartości mięsa. Zwracaj więc uwagę na skład podawanej zwierzęciu karmy i upewnij się, że na pierwszym miejscu w jej składzie – niezależnie od tego, czy zdecydujesz się na karmę mokrą czy suchą, jest właśnie mięso.
Elkhund szary ma tendencję do szybkiego przybierania na wadze, konieczne jest więc zwracanie szczególnej uwagi na kaloryczność posiłków, w tym wszelkich przekąsek i smakołyków. Zalecenia producenta karmy są jedynie orientacyjne, metabolizm i ruch mają bowiem duży wpływ na zapotrzebowanie energetyczne Twojego podopiecznego. Dlatego regularnie kontroluj wagę swojego pupila, aby móc szybko zareagować, jeśli okaże się, że przybierze lub straci na wadze.
Gdy chcesz go nagrodzić, wybieraj przekąski wysokiej jakości, pozbawione cukru i zbóż. Godne polecenia są na przykład liofilizowane kawałki mięsa, gdyż zaspokajają potrzebę żucia psów. Zadbaj o to, aby Twój podopieczny miał stały dostęp do świeżej wody pitnej.
Sierść elkhunda składa się z włosa okrywowego oraz grubego podszerstka i zapewnia doskonałą ochronę przed niekorzystnymi warunkami atmosferycznymi. W okresie linienia dwa razy w roku trzeba jednak liczyć się ze stosunkowo dużą utratą sierści. W tym okresie warto codziennie sięgać po szczotkę w celu pozbycia się martwych włosów i zapanowania nad ich wszechobecnością.
Zwłaszcza w przypadku starszych zwierząt lub gdy pies porusza się głównie po miękkim leśnym podłożu, konieczne może być regularne przycinanie pazurów, aby zapobiec urazom spowodowanym przez ich nadmierną długość. Jeśli nie masz pewności, jak to zrobić, poproś o pomoc lekarza weterynarii podczas badania kontrolnego – zazwyczaj po krótkim instruktażu można to zrobić samodzielnie w domu za pomocą specjalnych cążków do pazurów.
Podczas codziennego szczotkowania zwróć również uwagę na uszy psa i w razie potrzeby wyczyść je, używając specjalnego środka do czyszczenia.
Jeśli chcesz natomiast zapobiec powstawaniu kamienia nazębnego i jego skutkom, sięgnij po specjalną szczoteczkę i pastę do zębów dla psów, i szczotkuj nią zęby psa każdego dnia. Do takich zabiegów przyzwyczajać należy zwierzęta jak najwcześniej, najlepiej już w wieku szczenięcym.
Elkhund szary doskonale sprawdzi się w rękach myśliwych, ale również w roli psa rodzinnego, pod warunkiem, że będzie miał zapewnione odpowiednie zajęcia i aktywności. Na pewno nie odnajdzie się w miejskim mieszkaniu – uwielbia spędzać czas na zewnątrz i musi mieć możliwość wybiegania się na łonie natury. Optymalnym rozwiązaniem w jego przypadku jest dom z ogrodzoną posesją.
Jego opiekun powinien mieć już doświadczenie z psami i potrafić łączyć ze sobą wiedzę i wrażliwość na potrzeby psa. Elkhund jest co prawda inteligentny i pojętny, ale nie będzie wykonywał poleceń, które wydadzą mu się bezcelowe.
Może żyć u boku kotów, ale powinien przejść odpowiednią socjalizację z nimi już jako szczenię.
Podobnie jak w przypadku innych czworonogów, trzymanie elkhunda wymaga poświęcenia dużej ilości czasu i poświęcenia. Należy odpowiedzieć sobie na pytanie, czy jesteśmy w stanie wyprowadzać naszego podopiecznego na codzienny spacer niezależnie od pogody i spędzać z nim kilka godzin na zewnątrz.
Poza tym, warto zawczasu oszacować wydatki związane z utrzymaniem psa. Oprócz ceny zakupu, trzeba wziąć pod uwagę koszt zakupu podstawowego wyposażenia, wysokiej jakości karmy oraz wizyt kontrolnych u lekarza weterynarii.
Znalezienie elkhunda poza Skandynawią nie jest łatwym zadaniem. Najlepiej swoje kroki skierować bezpośrednio do związków psów nordyckich, które mogą pomóc w skontaktowaniu się z hodowcami zagranicznymi. Z oczywistych względów najwięcej przedstawicieli rasy znajdziemy na dalekiej północy – w Skandynawii co roku na świat przychodzi około 2.000 szczeniąt elkhunda.
Znalezienie dorosłego przedstawiciela rasy w schronisku dla zwierząt poza Skandynawią graniczy oczywiście z cudem. Dużo bardziej prawdopodobne jest znalezienie mieszańca, w którego żyłach płynie krew elkhunda. Dlatego, jeśli rozważasz adopcję starszego zwierzęcia, również w tym przypadku skontaktuj się ze związkiem psów nordyckich, działającym w Twojej okolicy
Życzymy Tobie i Twojemu skandynawskiemu towarzyszowi wielu wspaniałych wspólnych chwil!
