© otsphoto / stock.adobe.com
Elegancki chart afrykański był niegdyś wiernym towarzyszem plemion koczowniczych, ale w ciągu ostatnich dziesięcioleci coraz bardziej stawał się popularnym psem gończym, którego można regularnie spotkać także w Europie.
Nawet na pierwszy rzut oka nawet większość laików rozpoznaje, że mamy tu do czynienia z chartem. Umięśnione, bardzo smukłe i delikatne ciało osadzone jest na wysokich nogach. Trójkątne, klapnięte uszy obramowują wąską głowę z długą kufą. Jego ogon jest nisko osadzony i smukły. Kości i mięśnie są wyraźnie widoczne pod suchą skórą. Azawakh osiąga wysokość w kłębie 74 cm u samców lub 70 cm u samic i waży odpowiednio około 25 lub 20 kilogramów. Bardzo smukły wygląd jest przewidziany we wzorcu rasy. Warto jednak wspomnieć, że w przypadku charta afrykańskiego żyjącego na swoim rodzimym kontynencie taki wygląd wynika zazwyczaj z małej ilości płynów i niedożywienia. Konsekwencją tego jest to, że charty afrykańskie o zbilansowanej diecie mają zazwyczaj niewielkie szanse na zajęcie dobrego miejsca na wystawie psów rasowych. Kolor krótkiej, cienkiej sierści przypomina barwy pustyni i waha się od piaskowego odcienia do ciemnoczerwonego, przy czym pożądane są jasne oznaczenia.
Czworonożne zwierzęta podobne do dzisiejszych chartów afrykańskich zostały uwiecznione na malowidłach jaskiniowych już tysiące lat temu. Ten wytrwały myśliwy przez długi czas był towarzyszem plemion Fulani i Tuaregów na południowej Saharze, dlatego też nazywany jest „chartem Tuaregów”. Na jałowych, suchych terenach poluje na antylopy, gazele i mniejsze zwierzęta, takie jak zające. Pilnuje także stad i namiotów nomadów. Pierwotna nazwa rasy „Azawakh” pochodzi od doliny o tej samej nazwie, która leży na pograniczu Mali i Nigru. Sami Tuaregowie czasami nazywają swojego towarzysza „Idi”, czyli „pies”. Wynika to również z faktu, że oprócz charta afrykańskiego na tym obszarze nie hoduje się prawie żadnej innej rasy psa. Ten dumny i oryginalny towarzysz pustyni trafił do Europy w latach 70. XX wieku. FCI ustaliła ogólny wzorzec rasy dopiero w 1981 roku, ale w kolejnych latach ulegał on pewnym zmianom – na przykład zawsze istniały kontrowersje co do umaszczenia, w tym rozmieszczenia białych łat. Chociaż pies ten był jeszcze rzadkością, kiedy po raz pierwszy pojawił się w Europie, od tego czasu sprawdził się jako chart i znalazł stosunkowo dużą liczbę zwolenników. Chociaż rasa pierwotnie pochodziła z Mali, dzisiaj patronat nad jej hodowlą sprawuje Francja.
Chart afrykański to duży pies o wrażliwym usposobieniu. Szybko reaguje na nastroje swoich opiekunów i dlatego potrzebuje spokojnego, opanowanego przywództwa. Po odpowiedniej socjalizacji i nabyciu odpowiednich cech charakteru będzie tworzył bliską więź ze swoim dwunożnym stadem, ale w stosunku do obcych będzie zachowywał dystans. Szczególnie mocno przywiązuje się do jednej osoby, do której lubi się przytulać. Jeśli chcesz mieć otwartego psa o wesołym usposobieniu w każdej sytuacji, chart afrykański nie jest optymalnym wyborem. Dosłownie chłonie nastrój otoczenia i zachowuje się stosownie do niego. Ten dumny czworonożny przyjaciel nigdy nie zapomni surowego traktowania lub niewłaściwych reakcji. Ze względu na swoje pierwotne zadania jako pies stróżujący i towarzysz polowań, chart afrykański jest dość terytorialny i ma tendencję do polowania.
© jagodka / stock.adobe.com
Jako pies pierwotny musi być wcześnie przyzwyczajany do obcych ludzi, innych osobników i ogólnie do sytuacji z życia codziennego, gdyż w przeciwnym razie jako dorosły czworonożny przyjaciel będzie niepewny i w pewnym sensie egoistyczny. Chociaż generalnie dotyczy to każdego psa, chart afrykański potrzebuje szczególnie dobrze zaplanowanej fazy imprintingu. Dlatego warto odwiedzić szkołę dla psów, w tym lekcje zabaw dla szczeniąt – tutaj można wzmocnić zdolność nawiązywania więzi u swojego zwierzęcego towarzysza. Z uwagi na to, że ten pies jest bardzo wrażliwy na Twoje nastroje, szybko zorientuje się, jak na Ciebie wpłynąć – dlatego prowadź go konsekwentnie już od jego szczenięctwa. Silne, tzn. konsekwentne przywództwo w połączeniu z łagodnym wychowaniem i wieloma ćwiczeniami budującymi pewność siebie to droga do sukcesu.
Charty mają nie tylko wyjątkowy wygląd, ale także pewne specjalne wymagania zdrowotne. Dlatego warto znaleźć weterynarza, który ma doświadczenie w pracy z chartami lub chętnie zapozna się z ich tematyką. Na przykład wartości referencyjne krwi chartów są inne niż u większości innych psów, co może szybko prowadzić do błędnych diagnoz stawianych przez niedoświadczonych weterynarzy. Podczas znieczulenia należy zwrócić uwagę na brak podskórnej tkanki tłuszczowej i położyć szczególny nacisk na ciepło w fazie rekonwalescencji. Chociaż ten czworonożny przyjaciel pochodzący z Afryki uwielbia słońce, warto zadbać o to, aby latem miał do dyspozycji zacienione miejsce. W zimnych porach roku charty tej odmiany lubią przebywać na zewnątrz mimo niskich temperatur, ale należy zapewnić im możliwość ciągłego ruchu. W przeciwnym razie długotrwałe stanie w miejscu spowoduje, że smukły pies o krótkiej sierści szybko zmarznie. Rasa ta osiąga średni wiek około 12 lat.
Azawakh ma zgrabną i bardzo sportową sylwetkę, co widać zresztą od razu. Nie należy jednak dopuścić do tego, by czworonożny przyjaciel głodował, aby spełnić wymagania wzorca rasy. Dlatego należy karmić swojego charta wysokiej jakości pożywieniem z mięsem jako głównym składnikiem. Upewnij się jednak, że zawartość białka w karmie nie przekracza znacząco 25 procent, ponieważ w dłuższej perspektywie może to mieć negatywny wpływ na nerki. Ponadto dieta powinna być uboga w tłuszcz. Jeśli chodzi o smakołyki, które będziesz dawać psu w nagrodę, wybieraj zdrowe przekąski – na przykład przekąski do pielęgnacji zębów lub suszone mięsne kąski, takie jak uszy wołowe. Jeśli chcesz zmienić dietę, postępuj zachowawczo i powoli, dzień po dniu, zwiększaj ilość nowej karmy, mieszając ją z pożywieniem już znanym. Należy koniecznie unikać ćwiczeń po posiłkach, aby zapobiec skrętowi żołądka. Twój chart afrykański powinien zawsze mieć wodę pitną do dyspozycji.
© otsphoto / stock.adobe.com
Pielęgnacja jest bardzo łatwa, ponieważ chart afrykański ma bardzo krótką sierść. Aby wzmocnić więź i usunąć luźne włosy, warto regularnie czesać psa tej rasy miękką szczotką. Dobrze sprawdzają się na przykład szczotki z miękkim włosiem naturalnym lub gumowa rękawica z wypustkami. Skóra psów krótkowłosych jest zwykle dość wrażliwa, jeśli chodzi o kąpiele. Zabrudzone miejsca na sierści zwykle wystarczy wyczyścić wilgotną szmatką. W razie potrzeby wyczyść uszy za pomocą specjalnego preparatu. Zwłaszcza u starszych psów możliwe jest, że pazury staną się zbyt długie i nie będą się dostatecznie ścierać. W takim przypadku należy je przyciąć specjalnymi cążkami dla psów. Jeśli potrzebujesz pomocy w tym zakresie, skontaktuj się z weterynarzem.
Chart afrykański jest zapalonym biegaczem. W naszych szerokościach geograficznych może się to jednak skończyć tak, że ochoczo ruszy za zającem bądź królikiem, jeśli puścisz go wolno. Jednak na terenach wolnych od zwierzyny łownej i po odpowiednim przeszkoleniu, chart afrykański jest zazwyczaj łatwy do przywołania. Aby dać mu się wyszaleć, warto wybrać się na tor dla psów. Najlepiej zawczasu, zanim chart zamieszka u Ciebie, zasięgnąć informacji o takich miejscach i udać się na ich oględziny żeby sprawdzić, czy Ci się spodobają. Twój nowy czworonożny towarzysz będzie Ci za to wdzięczny! W takich warunkach Twój chart afrykański będzie mógł się optymalnie wyszumieć. Warto wspomnieć, że udział w oficjalnych wyścigach nie jest dla niego absolutnie konieczny. Oczywiście będzie Ci również towarzyszyć podczas biegania lub jazdy na rowerze, ale zazwyczaj nie wystarcza to, aby w pełni zaspokoić jego głód ruchu. Możecie również spróbować razem uprawiać sporty z psami, takie jak agility czy flyball, ale należy to traktować bardziej jako jednorazowe urozmaicenie, ponieważ charty afrykańskie wykazują raczej niewielkie zainteresowanie tymi dyscyplinami. Podczas szkolenia należy zawsze brać pod uwagę rozwój fizyczny swojego czworonożnego przyjaciela i chronić młodego psa przed zbyt dużym wysiłkiem fizycznym, który może mieć negatywny wpływ na jego stawy.
Ta rasa o silnym charakterze jest odpowiednia dla osób z doświadczeniem z psami, które chcą mieć wrażliwego i samodzielnego towarzysza i są gotowe zapewnić mu dużo ruchu. Chociaż pies tej rasy zwykle wiąże się szczególnie blisko ze swoim opiekunem, może być również trzymany jako pies rodzinny z dwunożnym potomstwem, zwłaszcza jeśli miał kontakt z dziećmi od najmłodszych lat. Pamiętaj jednak, aby chronić swojego czworonożnego przyjaciela przed nadmiarem bodźców i miej na uwadze, że z obcymi zbyt szybko nie złapie wspólnego języka. Działka z wysokim płotem daje temu myśliwemu swobodę, której potrzebuje – chart afrykański nie nadaje się do mieszkania w mieście. Ci czworonożni przyjaciele potrzebują dużo kontaktu z opiekunem i nie nadają się dla osób pracujących, które muszą zostawiać psa samego na kilka godzin dziennie. Ten wrażliwy pies zasługuje na empatycznego opiekuna, który będzie brał wzgląd na uczucia swojego charta afrykańskiego. Jeśli potrafisz się z tym zmierzyć, będziesz mieć u swego boku wiernego i lojalnego towarzysza, który będzie Ci towarzyszył na dobre i na złe. Przed decyzją o przygarnięciu psa należy pamiętać – jak w przypadku każdego zwierzęcia domowego – że bierze się na siebie wielką odpowiedzialność na przyszłe lata. Aby uniknąć nieprzyjemnych niespodzianek, należy wcześniej rozważyć jednorazowe i regularne koszty, czas, jaki trzeba poświęcić na ruch (w każdych warunkach pogodowych), a także takie kwestie, jak planowanie wakacji i ewentualne alergie na ślinę zwierząt domowych.
© mfotohaus / stock.adobe.com
Chociaż rasa ta zadomowiła się już w Europie, chart ten jest nadal stosunkowo rzadki. Jeśli więc chcesz pozwolić mu zamieszkać w swoim domu, poszukaj wcześniej godnego zaufania hodowcy, który prowadzi hodowlę zrzeszoną w klubie uznawanym przez FCI. Tylko w ten sposób możesz mieć pewność, że dostaniesz rasowego charta afrykańskiego z najlepszymi warunkami do długiego, zdrowego życia. Jeśli masz pytania dotyczące tej rasy, możesz zwrócić się do stosownych klubów i stowarzyszeń. Na ich stronach internetowych zwykle można znaleźć listę hodowców oraz informacje o aktualnych lub spodziewanych miotach. Po znalezieniu odpowiedniego hodowcy powinno być możliwe poznanie potencjalnego przyszłego współlokatora. Wykorzystaj ten czas nie tylko na poznanie szczeniąt, ale także ich rodziców i zadaj hodowcy parę pytań o cele hodowlane i opiekę zdrowotną jego zwierząt. Renomowany hodowca z przyjemnością poświęci na to czas, a także będzie chciał poznać Twoje doświadczenia z psami, jak również Twoją sytuację życiową, aby ustalić, czy możesz zaoferować dobry dom jednemu z jego podopiecznych.
Jeśli chcesz przygarnąć dorosłego osobnika, najlepiej również zwrócić się do klubu lub stowarzyszenia poświęconemu tej rasie. Czasami właściciele rozstają się ze swoim czworonożnym przyjacielem, ponieważ zmieniła się ich sytuacja życiowa, czy są przytłoczeni jego wymaganiami. Dowiedz się jak najwięcej o danym psie, aby ustalić, czy będzie on pasował do Ciebie i Twoich doświadczeń z psami. W organizacjach zajmujących się ochroną zwierząt można też znaleźć wiele ras mieszanych lub osobników pochodzących z krajów południowych, które szukają nowego domu. Dowiedz się odpowiednio wcześnie o warunkach adopcji z zagranicy, a także o możliwym ryzyku zdrowotnym – na przykład związanym z chorobą leiszmaniozą.
