© volofin / stock.adobe.com
Zrównoważony, figlarny i przyjazny dla ludzi – opis ze wzorca rasy nie wydaje się zbyt dobrze pasować do obrazu groźnego na pierwszy rzut oka zawadiaki. Czas rozwiać uprzedzenia na temat rasy bulterier!
Rasa bulterierów powstała jako krzyżówka buldoga angielskiego starego typu, białego teriera angielskiego (White English Terrier), który wyginął około 1880 roku, i dalmatyńczyka. Preferowane są tak zwane „psy wszechstronne”, które doskonale łączą w sobie wszystkie trzy typy psów. Mimo to do dziś istnieją przedstawiciele rasy, którzy zewnętrznie przypominają szczególnie jednego z trzech przodków. Bulteriery dzielą się na typ dalmatyńczyka (raczej wysoki, nieco lżejszy i bardziej elegancki), typ buldoga (raczej niski, cięższy i nieco bardziej niezdarny) lub typ teriera.
Systematyczna hodowla rasy bulterier rozpoczęła się około 1850 roku za sprawą właściciela sklepu zoologicznego Jamesa Hinksa z Birmingham w Anglii. Ponieważ nie istnieją księgi hodowlane ani inne zapisy z pierwszych lat, nie wiadomo, jak dokładnie przebiegały prace hodowlane twórcy rasy, pana Hinksa. Uważa się, że postrzegał w bulterierach raczej psa do towarzystwa niż psy obronne, pewnego rodzaju „modny dodatek” dla zamożnego dżentelmena rodzącej się klasy średniej. Jest pewne, że te odważne i szybkie psy były również wykorzystywane do zaganiania borsuków i zabijania szczurów. Na przykład w 1865 r. pręgowany bulterier o imieniu „Pinscher” zabił podobno 500 szczurów w ciągu zaledwie 36 minut i 26 sekund. Jednak bulterier zasłynął przede wszystkim jako pies obronny, biorący udział w niesławnych walkach zwierząt w XVIII i XIX wieku. Arystokracja i ludność Anglii uwielbiała emocje związane z walkami psów i czasami liczyła na wysokie zyski z zakładów.
Wyszkolone w ten sposób muskularne i szybkie bulteriery okazały się bardzo nieustraszone, agresywne i kąśliwe, dając widzom często pożądane bardzo brutalne widowisko. Kiedy w 1835 r. w Anglii zakazano tej okrutnej formy publicznej rozrywki, wizerunek bulteriera jako bezwzględnego psa obronnego był już tak silnie zakorzeniony, że do dziś nie udało się go zmienić. Już wtedy rasa ta była uważana za zasadniczo spokojną i posłuszną. Nawet relacje o słynnych psach obronnych z tamtych czasów mówią, że poza arenami walk bulteriery nie były agresywne i raczej unikały walk. Mimo że według różnych statystyk częstotliwość pogryzień przez bulteriera jest zbliżona do częstotliwości pogryzień przez jamnika, bulteriery w wielu krajach europejskich wciąż znajdują się na liście niebezpiecznych ras psów (Polska stanowi tu nieliczny wyjątek). Przyczyny tego stanu rzeczy są wielorakie, ale nie leżą raczej w naturze bulterierów, tylko często w zakresie odpowiedzialności wątpliwych hodowców i opiekunów, którzy chcą zrekompensować sobie brak pewności siebie ostrym psem obronnym u boku.
© seregraff / stock.adobe.com
Z jajowatą głową, krzywym nosem i podkrążonymi oczami, bullterier nie do końca odpowiada powszechnemu ideałowi psiej urody. Ale prawdopodobnie właśnie te osobliwości w wyglądzie miłośnicy cenią w swoich bulterierach. Jego „downface” (rozbieżna linia głowy) jest po prostu częścią dzisiejszego wizerunku rasy. Tak zwany „rzymski nos” bulteriery zawdzięczają wysiłkom hodowlanym Raymonda Oppenheimera i jego hodowli – Ormandy. Małe, cienkie uszy są osadzone blisko siebie na głowie i sztywno wyprostowane.
Ogólnie rzecz biorąc, wygląd bulteriera znacznie się zmienił w trakcie jego historii hodowlanej. We wzorcu rasy zmieniono nie tylko głowę, ale także wielkość i umaszczenie psów rodowodowych. Podczas gdy na początku hodowli bulteriery były hodowane w szerokim zakresie rozmiarów, obecnie bullteriery o wysokości poniżej 35,5 cm należą do niezależnej rasy „Miniature Bull Terrier“ (standard FCI nr 359). Wysokość w kłębie u „rasy dużej” wynosi zazwyczaj od 40 do 55 cm. Szczególną cechą jest jednak to, że wzorzec rasy nie określa żadnych ograniczeń dotyczących wielkości ani wagi, jak ma to miejsce w przypadku innych ras psów. Jedynym wymogiem w tym względzie jest to, że rozmiar musi być zharmonizowany z wagą. Silnie zbudowany, muskularny pies powinien mieć zrównoważoną budowę z maksymalną ilością substancji, co oczywiście nie oznacza, że powinien mieć maksymalną wagę. Ruchliwość i szybkość to cechy charakterystyczne bulterierów od początku istnienia hodowli.
Podczas gdy ta angielska rasa psów była pierwotnie hodowana tylko w czysto białym kolorze, brytyjski Kennel Club od 1933 roku uznaje również kolorowe bullteriery. Powstały one w wyniku krzyżowania bulterierów z Staffordshire na początku XX wieku. Choć początkowo hodowla odbywała się oddzielnie, od 1950 r. zezwala się na krzyżowanie białych z kolorowymi psami hodowlanymi. Obecnie bulteriery występują w kolorze czarnym, pręgowanym, czerwonym, płowym i trójkolorowym. Jeden kolor musi być dominujący. Akceptowane są jednak też plamy na łbie. Kolor niebieski nie jest dozwolony. Lekko błyszcząca sierść bulteriera jest krótka, gładka i twarda w dotyku. Niektórzy przedstawiciele na zimę mają ocieplający, miękki podszerstek.
© Pfotografiert / stock.adobe.com
Bullteriery nadal cieszą się złą reputacją. Uważa się je za wojownicze, agresywne i skore do gryzienia. Nic dziwnego, w końcu w wielu krajach świata znajdują się one na liście ras psów niebezpiecznych. Ich trzymanie wymaga tam zezwolenia, a nawet bywa zabronione.
Ale jeśli przyjrzymy się bliżej naturze tej rasy psów, pojawia się zupełnie inny obraz: Bulteriery są niezwykle przyjazne dla ludzi i czułe. Utrzymują bardzo bliski kontakt z opiekunami i w pełni cieszą się z ich fizycznej bliskości. Standard FCI nr 11 określa bullteriery jako „bardzo dobre w stosunku do ludzi”, choć dopuszcza się pewną uporczywość. Podobnie jak wiele innych ras psów, bulteriery mają tendencję do dominacji. Ze względu na swoją inteligencję i pewność siebie są czasami nieco krytyczne wobec poleceń swojego opiekuna i mają tendencję do uporczywego wyłączania się w obliczu zadań, które wydają im się bezsensowne. Tym bardziej ważne jest, aby rozpocząć szkolenie bulteriera jak najwcześniej i przyzwyczajać go do zasad wyznaczanych przez ludzi już od wieku szczenięcego. Dzięki konsekwentnemu szkoleniu i kompleksowej socjalizacji, bulterier może być niezwykle zdyscyplinowanym i zrównoważonym psem rodzinnym. Jego figlarny charakter i żywiołowy sposób bycia są szczególnie widoczne w kontaktach z dziećmi, choć małe dzieci nie powinny bawić się z psem bez nadzoru. Ponieważ nawet dzieci muszą najpierw nauczyć się, jak radzić sobie z ognistym temperamentem i figlarną zadziornością bulteriera.
Tak jak przyjazny jest bulterier w stosunku do swojej rodziny, tak jest nieufny w stosunku do obcych. Dzięki swojemu stabilnemu charakterowi nie atakuje jednak ludzi bez powodu. Agresja nie jest uważana za rozwiązanie przez zasadniczo miłującego pokój bullteriera, choć w sytuacjach poważnego zagrożenia z pewnością nie zawahałby się odważnie i dzielnie bronić swoich ludzkich podopiecznych. Bulteriery są bardziej agresywne w stosunku do innych psów. Szczególnie u psów, które mają niewielkie doświadczenie z wychowaniem i socjalizacją, nietolerancja ta może przerodzić się w niebezpieczne zachowania terytorialne. Wczesna socjalizacja i rygorystyczne szkolenie są niezbędne nie tylko do pokojowego współżycia ludzi z psami, ale także psów z innymi psami.
Aby poprawić reputację dawnego psa bojowego, przyjazność wobec ludzi jest obecnie głównym kryterium oceny odpowiednich psów hodowlanych. We wzorcu rasy wyraźnie podkreśla się również, że pomimo swojego uporu bulteriery są bardzo dobre dla swoich ludzi. Psy, które nie przejdą takiego testu charakteru, tzn. są agresywne lub mają niestabilny charakter, muszą zostać wykluczone z hodowli.
Jeśli rozważasz nabycie szczeniaka bulteriera, zdecydowanie musisz skontaktować się z renomowanym hodowcą. Tylko w ten sposób można mieć pewność, że młody pies jest rzeczywiście czystej krwi bulterierem, który spełnia wymagania wzorca i że nie trzeba się spodziewać żadnych „przykrych niespodzianek” w zachowaniu społecznym szczenięcia. Nie bój się zadawać pytań hodowcy, aby dowiedzieć się więcej o warunkach hodowli i stanie zdrowia psów. Hodowca powinien mieć wieloletnie doświadczenie w hodowli bulterierów i najlepiej być członkiem klubu. Sumienny hodowca, któremu leży na sercu dobro jego psów, chętnie udzieli informacji i pokaże hodowlę, matkę i wszelkie certyfikaty.
Ponieważ bulteriery są podatne na przepuklinę pępkową, głuchotę (u białych psów), nowotwory, choroby układu krążenia oraz choroby nerek i stawów, co wynika z warunków tej rasy, istotne jest, aby hodowca przeprowadził kompleksowe badania zdrowotne pod kątem powyższych chorób. Przy ocenie stanu zdrowia należy brać pod uwagę nie tylko szczenięta, ale także rodziców i rodzeństwo. Zdrowe szczenięta, bez genetycznych predyspozycji do chorób, są zazwyczaj uważane za dość silne i osiągają wiek około 10 lat. Oprócz niezbędnych szczepień i kontroli, wizyty u weterynarza są w tym przypadku raczej rzadkością.
© cynoclub / stock.adobe.com
Oprócz predyspozycji dziedzicznych, choroby często są wywoływane przez błędy żywieniowe. Na przykład zbyt duża ilość białka w diecie może mieć negatywny wpływ na stan zdrowotny skóry. Szczególnie białe psy rasy bulterier, które są bardziej podatne na problemy skórne, wymagają zrównoważonej diety o niskiej zawartości białka. Niższa zawartość białka chroni organizm, a w szczególności nerki bulteriera. W przypadku przedstawicieli rasy, których rodzina miała już choroby nerek, nieprawidłowa dieta może mieć tragiczne konsekwencje.
Ponieważ bulteriery szybko przybierają na wadze, ilość karmy nie powinna być zbyt duża. Karma powinna być również niskotłuszczowa i lekkostrawna. Aby zaspokoić potrzeby żywieniowe bulteriera, codzienne posiłki powinny składać się w około 60% z mięsa (najlepiej świeżego) i w 40% z warzyw, owoców i zbóż (ryżu). Oprócz karmy suchej i mokrej, odpowiednią metodą karmienia jest BARF (biologicznie odpowiednie dla danego gatunku karmienie na surowo). Należy znać dokładne zapotrzebowanie na składniki odżywcze swojego czworonoga, w przeciwnym razie mogą wystąpić niebezpieczne objawy niedoboru. Aby uzyskać bardziej szczegółowe informacje na temat potrzeb Twojego bulteriera, które mogą się różnić w zależności od płci, wagi, wieku i poziomu aktywności, najlepiej skontaktować się z hodowcą lub lekarzem weterynarii. Ponadto Twój pupil powinien mieć zawsze pod ręką dużą ilość świeżej wody w misce.
Pielęgnacja bulteriera jest prosta i niezbyt czasochłonna. W ten sposób krótka i gładka sierść wymaga szczotkowania tylko raz w tygodniu. Jeśli regularnie przycinasz pazury, czyścisz oczy i uszy pupila, Twój bulterier jest wystarczająco zadbany.
By wychować psa tej rasy, opiekunowie bulterierów potrzebują dużo pewności siebie. Piętno psa niebezpiecznego nierzadko wiąże się z wieloma trudnościami. Oprócz ograniczeń dotyczących trzymania, hodowli i importu bulteriera, opiekunowie często muszą zmagać się z uprzedzeniami i wrogością ze strony innych ludzi. Prawdopodobnie jeszcze przez jakiś czas będą musieli przyzwyczaić się do obraźliwych spojrzeń, histerycznych reakcji i problemów ze znalezieniem mieszkania. Zanim kupisz bulteriera, zastanów się, czy jesteś w stanie poradzić sobie z takimi sytuacjami. Bulterier z pewnością nie jest przeznaczony dla niepewnych siebie i niedoświadczonych opiekunów psów. Nie tylko inni ludzie, ale i Twój bulterier będzie bezlitośnie wykorzystywał brak pewności siebie. Ich silny charakter sprawia, że te psy rasowe szybko same przejmują inicjatywę, jeśli nie są konsekwentnie „trzymane krótko”. Nawet szczenięta mają niesamowitą siłę i w nieodpowiednich rękach mogą zachowywać się dość niebezpiecznie.
Z natury bulteriery mają silny instynkt obronny oraz wystarczająco dużo odwagi i twardości, aby wykazać się nim w sytuacji zagrożenia. Dlatego bezwzględnie potrzebują wczesnego i konsekwentnego wychowania, aby w sposób zrównoważony i zdyscyplinowany zaufać i podporządkować się kierownictwu swego opiekuna. Dobrze wychowane i wcześnie socjalizowane bulteriery są wyjątkowo miłymi psami rodzinnymi, pewnymi siebie, ale niezwykle wrażliwymi, lojalnymi i przyjacielskimi w stosunku do swoich ludzi. Sporty dla psów, takie jak agility, to doskonały sposób na spożytkowanie energii psa. W końcu ten wysportowany pies potrzebuje wystarczająco dużo ruchu i aktywności – ale także wystarczająco dużo uwagi. Jeśli uda Ci się pokonać wszystkie trudności związane z utrzymaniem bulteriera i wiesz, jak zapewnić psu zajęcie i wychowanie, być może zrobisz coś, co przyczyni się do stopniowej poprawy wizerunku tej wyjątkowej rasy psów.
