Psy stróżujące: Nieustraszeni czworonożni obrońcy

Psy pasterskie to niezwykle aktywne, zwinne czworonogi. Ich zadaniem jest zaganianie bydła i pilnowanie, by trzymało się razem. Przedstawiciele tej grupy są zazwyczaj mniej rośli i sprytniejsi niż psy stróżujące, a fizycznie i psychicznie nie są w stanie stanąć do walki z wilkami czy niedźwiedziami. Typowymi psami pasterskimi są na przykład border collie oraz owczarek australijski.

Psy pasterskie i stróżujące zarazem

Niemniej, granice między psami pasterskimi i stróżującymi są płynne. Istnieją rasy, które doskonale sprawdzają się zarówno w wypasaniu, jak i pilnowaniu stad zwierząt, na przykład owczarek z Bergamo czy owczarek niemiecki.

Od wieków celem przyświecającym hodowli psów stróżujących jest obrona zwierząt gospodarskich. Dysponują one więc wrodzonym, silnym instynktem obronnym, co ma oczywiście odzwierciedlenie w ich charakterze.

Czym charakteryzuje się pies stróżujący?

Psy te wyróżniają się przede wszystkim ogromną odwagą. Niektórzy pasterze twierdzą, że ich podopieczni są w stanie zaryzykować własne życie, aby odeprzeć atak bezpańskich psów, wilków, niedźwiedzi czy ludzi. Kolejne cechy typowe dla tej grupy czworonogów obejmują:

• upartość, a nawet zawziętość
• lojalność
• szczekliwość
• niezależność
• niezawodność
• inteligencję

Poza tym, charakteryzują się wrażliwością i niezwykłą czujnością. Nawet jeśli wydają się nieobecne czy drzemią, bacznie czuwają nad swoim terytorium i reagują natychmiast, gdy odkryją zagrożenie dla będącego pod ich opieką stada. Decyzje o dalszym działaniu podejmują wówczas samodzielnie.

Jeśli na ich terytorium wtargnie drapieżnik lub ktoś im nieznajomy, te masywne, wyglądające wręcz na ociężałe psy, zmieniają się w szybkich biegaczy. Bez cienia zawahania stają między swoim stadem i potencjalnym napastnikiem, głośno go oszczekując.

Zazwyczaj nie przejawiają wówczas agresji. Używają swojej siły w przemyślany sposób i nie atakują bez powodu. W stosunku do nieznajomych są jednak nieufne, dlatego ich głośnych ostrzeżeń nigdy nie należy ignorować.

Jeśli znajdziesz się na terenie takiego czworonoga i przywita Cię on głośnym szczekaniem, lepiej potraktuj to ostrzeżenie poważnie.

Czy psy stróżujące są uznawane za niebezpieczne?

W niektórych regionach określone rasy, takie jak kangal czy owczarek kaukaski, ze względu na swoją siłę i mocno rozwinięty instynkt obronny uznawane są za niebezpieczne. W zależności od miejsca zamieszkania, ich trzymanie może być zabronione lub dozwolone po spełnieniu określonych warunków.

Ważne: Przed nabyciem psa stróżującego należy zapoznać się z regulacjami prawnymi obowiązującymi w naszym miejscu zamieszkania.

A jak sytuacja wygląda z mieszańcami?

Każdy pies rasy mieszanej jest indywidualnością. To, w jakim stopniu instynkt obronny dojdzie do głosu w przypadku danego osobnika zależy przede wszystkim od rasy rodziców i zazwyczaj jest trudne do przewidzenia.

Jeśli chodzi o uznawanie ich za niebezpieczne, często traktowane są jak psy rasowe, co oznacza to, że jeśli utrzymanie kangala podlega pewnym obostrzeniom, to samo będzie dotyczyło psów, w których żyłach płynie jego krew.

Czy psy stróżujące mają instynkt łowiecki?

Co prawda psy stróżujące nie zostały stworzone do polowań, ale niektóre rasy posiadają instynkt łowiecki.

W końcu psy te są często zdane same na siebie i przyzwyczajone do obserwowania rozległych terytoriów. Może więc zdarzyć się, że pies stróżujący rzuci się w pogoń za zwierzęciem z zamiarem zabicia go, jeśli sam będzie potrzebował pożywienia.

Psy stróżujące nie nadają się do życia w mieście. Potrzebują stada owiec lub kóz, na którego straży będą mogły stać, lub przynajmniej dużej ogrodzonej posesji, którą będą mogły patrolować.

Wiele ras należących do tej grupy posiada grubą sierść z obfitym podszerstkiem, za sprawą, której mogą cały rok przebywać na zewnątrz bez uszczerbku na zdrowiu. Niemniej, powinny mieć możliwość nieograniczonego dostępu do domu i bycia blisko swojej ludzkiej rodziny.

Czy psy stróżujące są trudne do ułożenia?

Wychowanie słowackiego czuwacza, owczarka podhalańskiego, tornjaka czy pokrewnych ras bez wątpienia wymaga doświadczenia. Psy te bowiem nie są ślepo posłuszne swoim opiekunom i nigdy nie podporządkują się im całkowicie. Mają tendencję do kwestionowania wydawanych przez nich poleceń, a w przypadku wątpliwości podejmują własne decyzje.

Niemniej, wyszkolenie psa stróżującego nie jest niemożliwe. Wystarczy wykazać się cierpliwością, konsekwencją i wyczuciem, wspomagając się pozytywnym wzmocnieniem i określonymi rytuałami.

Należy pamiętać, że nadmierna surowość czy wręcz przemoc jest w jego przypadku absolutnie wykluczona, do niczego dobrego nie doprowadzi.

Jak szczeniak staje się obrońcą

Jeśli w przyszłości szczenię ma być stróżem owiec, koni, kóz czy bydła, należy go już od najmłodszych lat przyzwyczajać do „jego” stada, tak aby był blisko zwierząt hodowlanych i uczył się prawidłowego zachowania od swoich starszych krewnych.

Zanim młody pies będzie gotowy do pracy jako pies stróżujący, musi minąć około dwóch lat. Czworonogi te nie przychodzą więc na świat jako w pełni zdolne do wykonywania swoich zadań, ale ich instynkt obronny i terytorialny rozwija się z czasem, i uczą się one go odpowiednio wykorzystywać, żyjąc razem z innymi psami stróżującymi i będącymi pod ich opieką zwierzętami.

Czy psy stróżujące są psami rodzinnymi?

Psy te są przede wszystkim psami pracującymi, a nie do towarzystwa. Niemniej, jeśli w wieku szczenięcym przejdą odpowiednią socjalizację, z reguły dobrze rozumieją się z dziećmi, zwierzętami domowymi oraz kotami.

W przypadku niektórych ras istnieją linie hodowlane, w ramach, których zamiast na instynkt obronny stawia się na przyjazną, zrównoważoną naturę, ale tak czy inaczej rodzice małych dzieci muszą być świadomi, że psy stróżujące nigdy nie będą typowymi psami rodzinnymi, a już na pewno nie są przytulankami.

© K.Bry / stock.adobe.com