Zaparcia u kota This article is verified by a vet

Artykuł napisany przez Franziska G., Weterynarz
Kot w kuwecie

Niewielkie, twarde kulki kału są pierwszym objawem zaparcia u kota.

Jeśli kot w swojej kuwecie zostawia tylko kilka twardych kulek, może to oznaczać, że cierpi na zaparcia. W poniższym artykule podpowiemy Ci jak rozpoznać zaparcia u kota i jak mu pomóc.

Czy zaparcia u kota zagrażają jego życiu?

Zaparcia u kota nie należą do rzadkości. Niemniej jednak nie powinno się ich lekceważyć, ponieważ mogą szybko przerodzić się w okrężnicę olbrzymią, która jest stanem zagrażającym życiu zwierzęcia.

Polega na znacznym rozszerzeniu okrężnicy, czemu towarzyszy zwolnienie lub zatrzymanie motoryki jelit, powodujące trwałe zaburzenia w jej obrębie.

Przyczyny: Jak dochodzi do zaparć u kota?

Zaparcia u kota mogą być spowodowane szeregiem przyczyn:

  • Niskobiałkowa dieta oraz zmniejszone spożycie płynów prowadzą do obstrukcji.
  • Kule włosów lub inne połknięte przedmioty mogą częściowo lub całkowicie zablokować światło jelita. Niedrożność jelit jest absolutnym stanem nagłym!
  • Nadwaga i brak ruchu prowadzą do spowolnienia pasażu jelitowego.
  • Jeśli kot odczuwa ból podczas wypróżniania, odwleka defekację tak długo, jak to możliwe. W tym czasie organizm pobiera z kału coraz więcej płynów, w wyniku czego powstają zaparcia.
  • Zwężenie jelita powstałe w wyniku nowotworów lub stanów zapalnych (np. inwazji pasożytów).
  • Niektóre leki spowalniają pasaż jelitowy (np. środki uspokajające, opioidy).
  • Choroby związane z zaburzeniem gospodarki wodno-elektrolitowej (np. cukrzyca czy choroby nerek) 

Lista możliwych przyczyn jest więc bardzo długa, co wyjaśnia również, dlaczego zaparcia u kotów występują stosunkowo często.

Objawy: Jak objawiają się zaparcia u kota?

Jak rozpoznać zaparcia u kota? W niektórych przypadkach zauważenie problemu wcale nie jest takie łatwe.

Normalne kocie odchody mają kształt cygara. Pierwszą oznaką zaparć jest zmiana ich konsystencji i kształtu. Jeśli staną się twardsze i okrągłe, będzie to świadczyło o wystąpieniu nieprawidłowości w wypróżnianiu. Dodatkowym objawem jest wokalizowanie i niepokój podczas wypróżniania.

Kolejną oznakę stanowi nadwrażliwość okolicy brzucha, występująca podczas głaskania i wskazująca na ból tego obszaru. Ponadto, wiele kotów cierpiących na obstrukcje odmawia jedzenia. Przy utrzymujących się zaparciach, dalszymi objawami będą wymioty i odwodnienie.

Diagnoza: Jakie badania wykona lekarz weterynarii?

Najważniejszym zadaniem lekarza weterynarii jest znalezienie przyczyny zaparć. W zależności bowiem od przyczyny podstawowej, różnie będzie wyglądało leczenie.

Zazwyczaj wystarczy badanie ogólne

Podczas wywiadu z opiekunem, lekarz weterynarii zapyta na przykład o to, czy kot był ostatnio odrobaczany, czy miał biegunkę oraz czy otrzymywał jakieś leki.

Badanie ogólne dostarczy również wskazówek dotyczących możliwej przyczyny obstrukcji. W przypadku kota, którego badanie ogólne nie budzi zastrzeżeń, przyczyna trudności z defekacją będzie prawdopodobnie łatwa do wyeliminowania.

Dalsze badania

Jeśli jednak kot jest w słabym stanie ogólnym, lekarz weterynarii wykona dalsze badania, takie jak prześwietlenie czy badanie ultrasonograficzne.

Badanie krwi dodatkowo dostarczy informacji na temat gospodarki wodno-elektrolitowej kota oraz ewentualnej innej choroby podstawowej.

Zdjęcie RTG kota © Stefano Garau / stock.adobe.com
Zdjęcie rentgenowskie uwidacznia kał w jelicie kota.

Leczenie: Jak wygląda leczenie zaparć u kota?

Sposób leczenia zaparć u kota zależy od przyczyny, która je wywołała. W przypadku łagodnych obstrukcji zazwyczaj wystarczy zastosowanie prostych środków. Pierwszym krokiem jest zawsze pozbycie się stwardniałego kału z jelita, czyli pobudzenie jelit do pracy.

Jeśli zaparcia spowodowane są na przykład dietą ubogą w błonnik pokarmowy lub niedoborem płynów, pomocne będzie zastosowanie środków przeczyszczających lub lewatywy.

Ważne: Nigdy nie próbuj wykonywać lewatywy samodzielnie za pomocą leków z apteki. Nie każdy środek przeznaczony dla ludzi będzie bezpieczny dla kota.

Co działa przeczyszczająco na koty?

Jeśli stan ogólny kota jest dobry, możesz spróbować pobudzić pasaż jelitowy za pomocą domowych sposobów. W tym celu sprawdzą się mleko, nasiona babki płesznik lub otręby pszenne.

Stosowany doustnie olej parafinowy działa jak lubrykant i ułatwia wypróżnianie, jednak powinien być podawany wyłącznie po konsultacji z lekarzem, a najlepiej przez specjalistę. Jeśli bowiem kot zakrztusi się, może to wywołać ciężkie zapalenie płuc.

Na czym polega leczenie w przypadku ciężkich zaparć?

Jeśli kał jest już bardzo stwardniały lub w jelicie kota zalega dużo stwardniałych mas kałowych, konieczne może być wykonanie irygacji jelita w znieczuleniu. Ręczne opróżnienie jelita ułatwia również masaż.

Wspomagająco, lekarz weterynarii zastosuje wlewy, środki przeciwbólowe i przeciwwymiotne.

Jeśli doszło już do niedrożności jelit, nie pozostaje nic innego, jak jak najszybsze przeprowadzenie operacji, aby zapobiec martwicy większych odcinków jelita.

Rokowania: Jakie są szanse powodzenia leczenia?

Z reguły leczenie zaparć u kota nie jest skomplikowane, ale bardzo ważne jest, aby zdiagnozować inne mogące je powodować choroby podstawowe.

Jeśli w wyniku zaparcia dojdzie do niedrożności jelit, obstrukcja może okazać się dla kota śmiertelna.

Profilaktyka: Jak można zapobiec zaparciom u kota?

Niektóre przyczyny zaparć u kota można wyeliminować, stosując się do poniższych wskazówek:

  • Podawaj kotu wysokobiałkową karmę, która może wspierać prawidłowe funkcjonowanie układu trawienia.
  • Zadbaj o odpowiednią podaż płynów. Pomocne może być również zastosowanie poidełka oraz przestawienie kota z suchej na mokrą karmę.
  • Regularnie odrobaczaj kota oraz/lub przeprowadzaj badanie kału pod kątem obecności pasożytów.
  • Usuwaj na bieżąco kocią sierść z domu i szczotkuj kota regularnie.
  • Stwórz okazję do ruchu, na przykład z wykorzystaniem drapaków czy zabawek.
  • Jeśli kot unika wizyt w kuwecie ze względu na ból stawów, wskazane jest regularne podawanie mu środków przeciwbólowych.

Wskazówka dotycząca żywienia: Odpowiednia dietetyczna karma może wspierać naturalne funkcje obronne organizmu Twojego kota, ale nie wyleczy ani nie zapobiegnie powstaniu samej dolegliwości. Żywienie kota należy zawsze skonsultować z lekarzem weterynarii. Karmy specjalnego przeznaczenia dla kotów znajdziesz w sklepie internetowym zooplus.


Franziska G., Weterynarz
Profilbild von Tierärztin Franziska Gütgeman mit Hund

Wszechstronne wykształcenie weterynaryjne uzyskała na Uniwersytecie Justusa Liebiga w Gießen (Justus-Liebig-Universität Gießen). Zdobyła tam doświadczenie w różnych dziedzinach, takich jak medycyna małych, dużych i egzotycznych zwierząt, a także farmakologia, patologia i higiena żywności. Obecnie udziela się jako autorka, pracuje także nad własną rozprawą naukową. Jej celem jest polepszenie ochrony zwierząt przed chorobami wywoływanymi przez patogeny bakteryjne. Oprócz naukowej wiedzy weterynaryjnej, jako szczęśliwa opiekunka psa, dzieli się także własnymi doświadczeniami. Dzięki temu potrafi jeszcze lepiej zrozumieć i wyjaśnić obawy i problemy, jak również powtarzające się pytania opiekunów dotyczące zachowania i zdrowia ich zwierząt domowych.


Najczęściej polecane
6 min

Dlaczego koty mruczą i jak to robią?

Czy istnieje piękniejszy odgłos niż mruczenie kota? Dla jego oddanego opiekuna zapewne nie. Koty mruczą, kiedy czują się dobrze – i to uczucie przenoszą również na swojego człowieka. Jednak koty mruczą także z innych powodów, na przykład, kiedy coś je boli lub odczuwają stres. Dlaczego koty mruczą i w jaki sposób produkują ten ciągły, motoryczny dźwięk?