Wypadanie sierści u kotów 

Wypadanie sierści u kotów może mieć podłoże fizjologiczne i występować z powodu sezonowej zmiany okrywy włosowej lub może być patologiczne. Pasożyty, zaburzenia hormonalne lub dziedziczne zaburzenia wzrostu włosa to tylko niektóre przykłady możliwych przyczyn.

Dlaczego sierść wypada?

Wypadanie sierści nie jest samodzielną chorobą, ale oznaką innej dolegliwości. Dla lepszego zobrazowania możliwych przyczyn, możemy je podzielić na spowodowane przyczynami innymi niż świąd oraz spowodowane świądem i drapaniem:

 1. Przyczyny inne niż świąd:

• Zaburzenia hormonalne: Wzrost włosa przebiega w trzech fazach, które kontrolowane są przez hormony wzrostu. Wpływ na nie mają między innymi hormony produkowane przez nadnercza i tarczycę, dlatego choroby tych narządów mogą prowadzić do wypadania sierści. W przypadku kotów łysienie często spowodowane jest nadczynnością tarczycy.
• Choroby dziedziczne, prowadzące do funkcjonalnych lub strukturalnych zaburzeń w obrębie mieszków włosowych (np. dysplazja mieszków włosowych)
• Infekcje skóry spowodowane przez bakterie (np. gronkowce lub paciorkowce) oraz grzyby (np. malassezia lub dermatofity)
• Choroby nowotworowe
• Stres

2. Przyczyny związane ze świądem:

• Pasożyty skórne, np. pchły, roztocza uszne i pasożytujące w okolicy mieszków włosowych
• Reakcje alergiczne (np. wywoływane przez pyłki, roztocza kurzu domowego czy perfumowany żwirek dla kotów)
• Infekcje bakteryjne i grzybicze mogą również powodować wypadanie sierści w wyniku świądu i towarzyszącego mu drapania.

Jakie objawy towarzyszą wypadaniu sierści?

Sierść może wypadać na całym ciele lub tylko w niektórych jego częściach. W zależności od przyczyny postać, zasięg, czas występowania (łysienie ostre lub przewlekłe), czy symetria mogą być różne. Nierzadko, u dotkniętych łysieniem zwierząt występują ponadto inne objawy:

• Wypadanie sierści związane ze świądem jest zwykle spowodowane nadmiernym drapaniem i wylizywaniem dotkniętych miejsc.
• Zaburzenia hormonalne, takie jak nadczynność tarczycy często powodują u kotów utratę wagi pomimo spożywania większej ilości pokarmu. Ponadto obserwuje się wówczas także dolegliwości żołądkowo-jelitowe lub zwiększoną aktywność.
• Infekcjom bakteryjnym może towarzyszyć ropna wydzielina i w ciężkich przypadkach mogą prowadzić do zagrażającego życiu zatrucia krwi (sepsy). W przebiegu tej dolegliwości stan ogólny kotów znacznie się pogarsza i pojawia się wysoka gorączka.

Jakie środki diagnostyczne są dostępne?

Ze względu na mnogość możliwych przyczyn wypadania sierści, zawsze warto skonsultować się z lekarzem weterynarii. Już podczas wywiadu z opiekunem wskazówek mogą dostarczyć informacje dotyczące dotychczasowej profilaktyki przeciwpasożytniczej czy sposobu żywienia i utrzymania. Nie bez znaczenia są także nagłe zmiany w zachowaniu zwierzęcia czy inne objawy (np. biegunka, wymioty, zmęczenie).

Po zbadaniu stanu ogólnego kota w trakcie badań klinicznych, można przejść do właściwego badania dotkniętych obszarów. Jeśli na przykład na skórze widoczna jest ropna wydzielina, może to świadczyć o bakteryjnym zapaleniu skóry (piodermie). Jeśli włosy są tylko ułamane, odpowiedzialna za to jest najprawdopodobniej utrata sierści związana ze świądem.

Niestety to, co widzimy na zewnątrz nie zawsze wskazuje na to, co dzieje się wewnątrz organizmu, dlatego w niektórych przypadkach postawienie właściwej diagnozy wymaga więcej czasu. Pomocne mogą być następujące środki diagnostyczne:

• Na podstawie badania krwi można stwierdzić oznaki stanu zapalnego, reakcję alergiczną, inwazję pasożytów czy choroby różnych narządów (np. wątroby).
• W przypadku podejrzenia reakcji alergicznej wykonuje się następnie testy skórne (śródskórne) lub badanie na obecność przeciwciał. W diagnozowaniu alergii pokarmowych pomocna jest dieta eliminacyjna.
• Zaburzenia hormonalne wykrywa się natomiast za pomocą specjalnych badań hormonalnych.
• Do zbadania cyklu wzrostu włosa można wykorzystać mikroskopowe badanie włosów, tak zwany trichogram. Pobierane są wówczas pojedyncze włosy i analizowana jest ich budowa.
• Warstwy skóry otaczające mieszki włosowe można zbadać pod kątem obecności komórek zapalnych, bakterii i pasożytów za pomocą biopsji.

Jak leczy się wypadanie sierści?

Aby wyeliminować wypadanie sierści u kotów należy przede wszystkim poznać jego przyczynę i zastosować ukierunkowane leczenie:

• Infekcje bakteryjne z reguły ustępują po regularnym czyszczeniu ran przez kilka dni. W ciężkich przypadkach konieczne może być podanie antybiotyku w postaci maści i/lub tabletek po wykonaniu antybiogramu.
• Pasożytów możemy pozbyć się za pomocą leków.
• Wypadanie sierści spowodowane alergią wymaga w wielu przypadkach podania preparatów z kortyzonem. Do ustąpienia objawów przyczynia się również usunięcie alergenu ze środowiska kota.
• W zależności od przyczyny, zaburzenia hormonalne można leczyć farmakologicznie lub chirurgicznie. Na przykład nadczynność tarczycy można złagodzić za pomocą terapii radiojodem.
• Choroby nowotworowe wymagają natomiast radioterapii lub chemioterapii, a czasami wykonania zabiegu chirurgicznego, w zależności od rodzaju komórek.

Jakie są rokowania?

Samo wypadanie sierści dla większości kotów nie stanowi większego problemu. Niemniej, mogą kryć się za nim poważne choroby, dlatego rokowania są uzależnione od przyczyny i wdrożonego leczenia. Jeśli jednak chorobę podstawową można skutecznie wyleczyć, bezwłose obszary z reguły znikną wraz z nią.

Czy wypadaniu sierści można zapobiec?

Niektórym przyczynom wypadania sierści u kotów można przeciwdziałać na wczesnym etapie, np. stosując profilaktykę przeciwpasożytniczą w postaci specjalnych obroży lub preparatów typu spot on, w celu zwalczania roztoczy, pcheł i kleszczy. Do zmniejszenia ryzyka wystąpienia chorób podstawowych przyczyniają się także zbilansowana dieta i odpowiednie warunki utrzymania.