© ладлен Чернышенко / stock.adobe.com
Wąsy u kotów są niezwykle wrażliwe i pełnią bardzo ważną funkcję.
Zmysł dotyku u kota pomaga mu w codziennym życiu: Podczas polowania, jedzenia i skradania się. Co wspólnego mają z tym wąsy u kotów i dlaczego nigdy nie należy ich obcinać, dowiesz się z lektury poniższego artykułu.
U niektórych kotów wąsy (zwane również wibrysami lub włosami czuciowymi) są zwinięte, a u innych zupełnie proste. Mogą być stosunkowo krótkie, ale również nieco dłuższe. Mają jednak jedną wspólną cechę: Są bardzo ważnym narządem zmysłu.
Wibrysy są niezwykle czułe i natychmiast reagują na wszelkie bodźce mechaniczne. Jeśli włos urwie się w połowie, zazwyczaj nie jest to bolesne. Inaczej jest w przypadku, gdy wyrwiesz kotu wąsy lub dojdzie do stanu zapalnego cebulki włosa.
Wibrysy są nie tylko grubsze i dłuższe od normalnych włosów, ale mają też specyficzną budowę. Zasadniczo, pojedynczy wibrys składa się z cebulki i samego włosa, zakotwiczonego w mieszku włosowym, który otoczony jest osłonką z naskórka i umiejscowiony blisko zatoki krwionośnej.
To ona sprawia, że włosy dotykowe kotów są tak wyjątkowe, ponieważ w jej ścianach obecne są odsłonięte zakończenia nerwowe, co umożliwia im odbieranie bodźców dotykowych i przekazywanie ich do ośrodkowego układu nerwowego.
Co ciekawe, koty mają wibrysy nie tylko na głowie, ale także w innych miejscach na ciele. Pozwala to zwierzętom na odbieranie dotyku w różnych sytuacjach – podczas jedzenia, chodzenia czy chwytania:
Chociaż koty dużo śpią, w międzyczasie są bardzo aktywne i chętne do zabawy. Nic więc dziwnego, że podczas szaleństw czy utarczek z innymi kotami, od czasu do czasu zgubią wibrysa. Jeśli zdarza się to okazjonalnie, nie stanowi większego problemu – włosy te bowiem odrastają.
Istnieją jednak sytuacje, w których włosy czuciowe wypadają częściej. Może tak się stać, gdy kot narażony jest na duży stres lub chory. Również starsze koty mają tendencję do częstszego tracenia wąsów.
Uwaga: Zawsze, gdy zauważysz jakiekolwiek nieprawidłowości w zachowaniu lub wyglądzie kota, skonsultuj się z lekarzem weterynarii.
W przeciwieństwie do normalnych włosów, porastających ciało kota, w przypadku wibrysów sezonowa wymiana sierści nie obowiązuje. Wynika to z historii ich ewolucji – tworzą się one jeszcze w życiu embrionalnym, stąd mają indywidualny cykl życia.
© Edwin Butter / stock.adobe.com
Odbieranie i przekazywanie bodźców w wibrysach to bardzo wyrafinowany proces, służący orientacji przestrzennej.
Jeśli bowiem wibrysy wejdą z czymkolwiek lub kimkolwiek w kontakt, wywołuje to wibracje krwi w zatoce. Wibracje te docierają następnie do zakończeń nerwowych, które przekazują ten bodziec dalej do ośrodkowego układu nerwowego. Tu następuje pełna percepcja dotyku, umożliwiając kotu reakcje na niego.
Koty zaskakująco sprawnie poruszają się w ciemności. Dzieje się tak nie tylko z powodu ich doskonałego wzroku, ale również dzięki włosom czuciowym – w końcu nie potrzebują one światła do wykrywania przedmiotów czy innych ograniczeń w pomieszczeniu.
Oprócz funkcji dotykowej, wibrysy pełnią jeszcze jedną, bardzo ważną rolę – służą komunikacji z innymi przedstawicielami gatunku. Dzięki nim kot jest w stanie przekazywać swoje aktualne emocje czy uczucia.
Jeśli na przykład unosi je, sygnalizuje wówczas, że jest szczególnie uważny. Jeśli z kolei podnosi je i przykuca spięty na podłodze, może to być oznaką silnego bólu.
© FurryFritz / stock.adobe.com
Zwierzęta mają sierść nie bez powodu. Nie tylko pełni ona funkcję izolacyjną, ale odgrywa również bardzo ważną rolę w komunikacji z innymi futrzakami.
Dlatego włosów czuciowych absolutnie nie należy przycinać czy usuwać.
Uwaga: Usunięcie wibrysów możliwe jest jedynie ze wskazań medycznych, na zlecenie lekarza weterynarii.
Ze względów genetycznych, przedstawiciele niektórych ras pozbawieni są wąsów, a tym samym bardzo ważnego narządu zmysłu. Z tego powodu hodowle niektórych kotów (np. kanadyjskiego sfinksa), które nie mają wibrysów, uznawane są za praktyki związane ze znęcaniem się nad zwierzętami.
Wszechstronne wykształcenie weterynaryjne uzyskała na Uniwersytecie Justusa Liebiga w Gießen (Justus-Liebig-Universität Gießen). Zdobyła tam doświadczenie w różnych dziedzinach, takich jak medycyna małych, dużych i egzotycznych zwierząt, a także farmakologia, patologia i higiena żywności. Obecnie udziela się jako autorka, pracuje także nad własną rozprawą naukową. Jej celem jest polepszenie ochrony zwierząt przed chorobami wywoływanymi przez patogeny bakteryjne. Oprócz naukowej wiedzy weterynaryjnej, jako szczęśliwa opiekunka psa, dzieli się także własnymi doświadczeniami. Dzięki temu potrafi jeszcze lepiej zrozumieć i wyjaśnić obawy i problemy, jak również powtarzające się pytania opiekunów dotyczące zachowania i zdrowia ich zwierząt domowych.
Czy istnieje piękniejszy odgłos niż mruczenie kota? Dla jego oddanego opiekuna zapewne nie. Koty mruczą, kiedy czują się dobrze – i to uczucie przenoszą również na swojego człowieka. Jednak koty mruczą także z innych powodów, na przykład, kiedy coś je boli lub odczuwają stres. Dlaczego koty mruczą i w jaki sposób produkują ten ciągły, motoryczny dźwięk?
