Ropień u kota
© sablin / stock.adobe.com
Ropnie lub ropiejące wrzody występują u kotów szczególnie często w skórze, szczęce lub na narządach takich jak wątroba. Są one formą zapalenia, w której ropa tworzy się w pustych przestrzeniach tkanki i jest odseparowana tkanką łączną od tkanki wokół niej. To właśnie otorbienie odróżnia ropień od ropniaka, który oznacza zbieranie się ropy w fizjologicznych jamach, takich jak jamy stawowe lub puste narządy (np. macica). Ropa powstaje w wyniku topienia się komórek w przebiegu zapalenia, które u kotów jest często spowodowane przez infekcje bakteryjne na skutek urazów ukąszenia. Jałowe, niezakaźne ropnie występują rzadziej.
Spis treści
Jak powstaje ropień u kota?
Chociaż zdarzenia zapalne mogą być bardzo bolesne, organizm poprzez objawy dąży do określonego celu. Aby zwalczyć infekcję bakteryjną, istotne komórki układu odpornościowego wnikają najpierw do tkanki docelowej. Te granulocyty obojętnochłonne zwalczają bakterie, na przykład poprzez ich przyswajanie. Tkanka następnie „topi” i oddziela się, gdyż powstaje tkanka łączna. Proces ten chroni otaczające tkanki przed zakażeniem i zapobiega dalszemu rozwojowi bakterii.
Ogólnie rzecz biorąc, ropnie mogą tworzyć się w każdym narządzie organizmu kota. U tego gatunku bakterie często związane są z zarazkami środowiskowymi, takimi jak gronkowce. Jednak także bakterie, takie jak Clostridia lub Escherichia coli, mogą powodować ropnie u kotów. Zarazki zwykle dostają się do organizmu kota następującymi drogami:
- Otwarte rany: U kotów wolnożyjących najczęstszą przyczyną ropni jest uraz po ugryzieniu w trakcie walk o teren. Ponadto bakterie mogą również wnikać do skóry przez inne otwarte rany, takie jak otwarte złamania kości, skaleczenia lub ciała obce, które wbiły się przez skórę.
- Krwiobieg: U kotów i innych zwierząt domowych zatrucie krwi (sepsa) może nastąpić w wyniku małych ran lub nawet infekcji pępka u kociąt. Poprzez krwiobieg bakterie te mogą następnie skolonizować cały organizm i doprowadzić do powstania ropni w narządach wewnętrznych (np. w wątrobie).
- Wskutek schorzeń zębów: U kotów często występuje zapalenie dziąseł (gingivitis) lub przyzębia (periodontitis). Te stany zapalne stopniowo prowadzą do mikrouszkodzeń błony śluzowej i struktur zęba, a ponieważ w jamie ustnej znajduje się duża liczba bakterii, szybko dostają się one przez korzenie zębów do szczęki kota.
- Wdychanie ciał obcych: Czasami koty wychodzące wdychają trawy lub źdźbła, które przyczepiają się do płuc za pomocą kolców. Z uwagi na to, że nie są one sterylne i przenoszą wiele różnych zarazków ze środowiska, mogą doprowadzić do powstania ropni w płucach.
Jak rozpoznać ropień u kota?
Ropień można rozpoznać na podstawie następujących cech:
- Zaczerwienienia tkanki
- Obrzęku (niewidoczny w przypadku ropni narządów wewnętrznych)
- Bólu i wrażliwości na ucisk: Koty często reagują na ból zmianami behawioralnymi, takimi jak agresywność, wzmożony odpoczynek lub niechęć do jedzenia. Niektóre koty jednak przez długi czas nie zauważają bólu, ponieważ ich naturalny instynkt przetrwania sprawia, że nie dopuszczają do siebie słabości – aż do późnego stadium danej przypadłości.
- Tworzenia się ropnej wydzieliny: Konsystencja żółtawego płynu może być zarówno płynna, woskowa, jak i krucha.
- Niekiedy jama ropnia ulega rozerwaniu, co prowadzi do powstania zapalnych przewodów i szczelin (przetok). Jeśli następnie dojdzie do bakteryjnego zatrucia krwi (sepsy), pojawia się gorączka i pogorszenie stanu ogólnego.
Możliwości diagnostyczne
Jeśli kot kuleje, słabo je lub nawet jeśli wyczuwalny jest wzrost obwodu, powinno się taką sytuację skonsultować z weterynarzem. Najważniejszą diagnostyką różnicową ropnia jest guz, który również objawia się zwiększeniem jego rozmiarów. Następujące środki diagnostyczne są pomocne w znalezieniu ropnia lub w odróżnieniu guza:
- Podczas obserwacji weterynarz szuka innych wskazówek na powierzchni ciała kota, takich jak ślady ugryzienia lub oznaki stanu zapalnego, jak np. ropa.
- Metody obrazowania, takie jak USG lub prześwietlenia, są odpowiednie do znajdowania ropni wewnątrz ciała.
- Parametry stanu zapalnego można ustalić za pomocą badania krwi.
Jak leczy się ropień u kota?
Jeśli ropień grozi pęknięciem, należy go sztucznie otworzyć w warunkach aseptycznych, aby zapobiec bakteryjnemu zatruciu krwi. Odbywa się to zwykle za pomocą igły do nakłuwania i jednoczesnej kontroli USG. Ponieważ procedura ta jest bolesna, a kot musi być unieruchomiony, rozszczepienie ropnia u kotów jest często wykonywane w narkozie lub znieczuleniu miejscowym. Ropień jest następnie całkowicie opróżniany, a potem oczyszczany. Ropnie narządów wewnętrznych wymagają dodatkowo tzw. omentalizacji, podczas której np. w jamie ropnia umieszcza się siatkę brzuszną, która ma służyć jako drenaż dla lepszego gojenia się rany. Następnie koty otrzymują leki przeciwbólowe i w razie potrzeby antybiotyki.
Jakie są rokowania?
Ropnie u kotów mogą mieć różny przebieg w zależności od lokalizacji, wielkości i rodzaju bakterii. Ogólnie rzecz biorąc, duży ropień ma tendencję do pękania i dlatego jest bardziej prawdopodobne, że może prowadzić do zagrażającego życiu zatrucia krwi. Tworzenie się przetok lub obecność ropnia w trudno dostępnych miejscach (np. w jamie miednicy lub w górnej szczęce) również komplikuje leczenie, a tym samym rokowania.
Jak można zapobiec ropniom u kota?
Aby móc zapobiegać powstawaniu ropni u kotów, ogromne znaczenie ma wczesna higiena ran. Można o nią zadbać w następujący sposób:
- Po walkach terytorialnych często widoczne są tylko dwa ślady ugryzień. Ponieważ jednak zwierzęta z reguły gryzą wszystkimi czterema kłami, należy zawsze sprawdzić, czy po przeciwnej stronie części ciała nie ma dwóch pozostałych śladów ugryzień.
- Przed opatrzeniem kotu ran ważne jest umycie i zdezynfekowanie rąk. Jeśli w gospodarstwie domowym dostępne są rękawiczki medyczne, należy je założyć, aby zapobiec dalszemu zanieczyszczeniu.
- W celu dokładnej higieny rany wskazane jest ogolenie rany i otaczających ją obszarów skóry.
- Ranę należy oczyścić sterylnym roztworem soli fizjologicznej lub schłodzoną przegotowaną wodą.
- Roztwory aseptyczne można delikatnie nakładać na ranę w celu dezynfekcji.
- Rana nie powinna być przykryta, aby mogła wyschnąć i zagoić się.
- Rana powinna być od czasu do czasu przez kilka następnych dni poddawana kontrolom. Jednakże, w przypadku pogorszenia się sytuacji, zaleca się kontakt z weterynarzem.
Dlaczego koty mruczą i jak to robią?
Czy istnieje piękniejszy odgłos niż mruczenie kota? Dla jego oddanego opiekuna zapewne nie. Koty mruczą, kiedy czują się dobrze – i to uczucie przenoszą również na swojego człowieka. Jednak koty mruczą także z innych powodów, na przykład, kiedy coś je boli lub odczuwają stres. Dlaczego koty mruczą i w jaki sposób produkują ten ciągły, motoryczny dźwięk?