Panleukopenia kotów
Panleukopenia kotów, zwana również tyfusem kocim, parwowirozą lub nosówką kotów, to niebezpieczna choroba zakaźna. Ponieważ jest zwykle śmiertelna w przypadku niepodjęcia leczenia, bardzo ważna jest profilaktyka. Poniżej podsumowaliśmy najważniejsze informacje na temat typowych objawów, leczenia i ochrony kota przed tym wirusem.

© Vasyl / stock.adobe.com
Jeśli zauważmy u naszego kota objawy tyfusu kociego, powinnyśmy jak najszybciej udać się z nim do lekarza weterynarii.
Spis treści
Przyczyny: Co jest przyczyną panleukopenii kotów?
Tyfus koci wywołują parwowirusy kotów, które są bardzo powszechne u naszych domowych mruczków. Te wysoce zakaźne patogeny wydalane są między innymi z kałem.
Ponieważ są bardzo odporne na warunki środowiska zewnętrznego, mogą przetrwać w nim nawet ponad rok. Dlatego, aby zapobiec infekcji, niezmiernie ważne jest ścisłe przestrzeganie środków higieny. Na szczęście, za sprawą szczepień, liczba zakażeń w ostatnich latach znacznie spadła.
Jak koty mogą się zarazić?
Koty zarażają się tyfusem kocim najczęściej drogą pokarmową, ale także w wyniku bezpośredniego kontaktu z chorym zwierzęciem. Możliwa jest również transmisja pośrednia, na przykład poprzez kontakt ze skażonymi przedmiotami lub zakażonym wirusem pokarmem.
Wirusy przedostają się do organizmu przez przewód pokarmowy lub oddechowy, a stamtąd do okolicznych węzłów chłonnych, skąd mogą migrować do krwiobiegu kota, wywołując wiremię.
Celem parwowirusa kotów są szybko dzielące się komórki, takie jak komórki jelit, układu limfatycznego czy szpiku kostnego, które są przez niego uszkadzane.
Osłabienie układu odpornościowego przez tyfus koci
W wyniku zarażenia panleukopenią, zmniejsza się liczba białych krwinek (leukocytów). Są one częścią układu odpornościowego kota, zatem jeśli ich całkowita liczba zmniejszy się, odporność kota zostaje wyraźnie upośledzona. Może to skutkować wtórnymi infekcjami bakteryjnymi i innymi chorobami.
Objawy: Jak objawia się panleukopenia kotów?
Objawy tyfusu kociego zależą w dużej mierze od postaci dolegliwości. Jego różne formy bowiem różnią się znacznie pod względem objawów i rokowania:
1. Postać podostra
Ten wariant występuje przede wszystkim u młodych kotów, które zostały zarażone parwowirusem kotów między ósmym a dwunastym tygodniem życia. Ponieważ nie mają one jeszcze wystarczająco sprawnego układu odpornościowego, zwykle umierają w bardzo krótkim czasie bez żadnych wcześniejszych objawów.
2. Postać ostra
Tej postaci, która również pojawia się nagle, towarzyszy szeroki zakres objawów. Koty dotknięte chorobą mogą umrzeć w wyniku następujących dolegliwości:
- zły stan ogólny z wysoką gorączką, która zazwyczaj ma przebieg fazowy
- dolegliwości żołądkowo-jelitowe, takie jak nudności, wymioty, wodnista i częściowo krwawa biegunka oraz brak apetytu
- odwodnienie
3. Postać podostra
Większość dorosłych kotów ma sprawnie działający i silny układ odpornościowy. Dlatego często nie wykazują żadnych objawów lub są one jedynie łagodne.
4. Postać wewnątrzmaciczna
Jeśli płód zostanie zarażony wewnątrz macicy matki, może to doprowadzić do jego obumarcia. Z drugiej strony, jeśli szczenięta urodzą się żywe, mogą cierpieć na wady rozwojowe móżdżku, mogące prowadzić do zaburzeń ruchowych, utrzymujących się przez całe życie.
Rokowania: Czy tyfus koci jest śmiertelny?
To, czy panleukopenia kotów jest potencjalnie śmiertelna zależy od konkretnej postaci choroby. Podczas gdy postać podostra u dorosłych kotów przebiega zazwyczaj łagodnie, postać ostra może szybko doprowadzić do śmierci chorego kota, jeśli nie jest leczona. Również młode koty, które zachorują na postać podostrą, niestety zazwyczaj nie przeżywają bez leczenia.
Dlatego w przypadku utrzymującej się gorączki, wymiotów czy biegunki, nie wahajmy się odwiedzić gabinetu weterynaryjnego. Podjęte w porę działania mają kluczowe znaczenie dla procesu leczenia kota.
Diagnoza: Jak wykrywa się panleukopenię u kotów?
Z reguły tyfus koci pojawia się u kotów nagle, więc opiekunowie mogą szybko rozpoznać pogorszenie się ich stanu ogólnego. Wizyta u lekarza weterynarii jest bezwzględnie konieczna najpóźniej, gdy u zwierzęcia wystąpi wysoka gorączka, wymioty lub utrzymująca się biegunka.
Na podstawie wywiadu z opiekunem zwierzęcia i badania ogólnego, specjalista może mieć już swoje wstępne podejrzenia. Aby potwierdzić tyfus koci, niezbędne są dalsze środki diagnostyczne.
Badanie krwi i wykrywanie patogenów
Liczbę białych krwinek można zmierzyć za pomocą badania krwi. Gwałtowny spadek całkowitej liczby leukocytów jest wyraźnym sygnałem, wskazującym na możliwą panleukopenię.
Ponieważ jednak obraz kliniczny innych chorób zakaźnych (np. koronawirusa czy salmonelli) może być podobny do obrazu klinicznego panleukopenii kotów, konieczne są dodatkowe badania w postaci analizy próbek kału na obecność parwowirusów kotów, wykonywanej za pomocą testu ELISA.

Leczenie: Jak wygląda leczenie tyfusu kociego?
Panleukopenię kotów leczy się przede wszystkim za pomocą środków wspomagających, których zadaniem jest ustabilizowanie stanu chorego zwierzęcia. Dostępne są następujące możliwości:
- Wlewy dożylne z elektrolitami, płynami i roztworami cukru, ewentualnie z dodatkiem heparyny, aby zapobiec zwiększonej krzepliwości krwi
- Leki przeciw mdłościom i tabletki chroniące żołądek w przypadku wymiotów
- Antybiotyki przeciwko wtórnym infekcjom bakteryjnym, które mogą występować częściej, ponieważ układ odpornościowy kota jest osłabiony w wyniku zmniejszonej liczby białych krwinek
- Stosowanie przeciwciał (immunoglobulin) w celu wsparcia układu odpornościowego
- Dostarczanie składników odżywczych za pośrednictwem krwiobiegu (żywienie pozajelitowe) przez kilka pierwszych dni, a następnie lekkostrawna dieta, np. gotowany kurczak lub twarożek
- W niektórych przypadkach konieczna może być transfuzja krwi
Czy tyfus koci jest uleczalny?
Co do zasady, panleukopenia kotów jest uleczalna, jednak dużą rolę w procesie zdrowienia odgrywa wiek i stan zdrowia zwierzęcia. Młode i osłabione osobniki mają mniejsze szanse na wyzdrowienie niż zdrowe i dorosłe koty. Ponadto szybkie leczenie choroby ma kluczowe znaczenie dla jej progresji.
Profilaktyka: Czy można uchronić psa przez tyfusem kocim?
Panleukopenia prowadzi do wystąpienia poważnych objawów i szybkiego postępu choroby, szczególnie u młodych kotów z osłabioną odpornością, co w krótkim czasie może doprowadzić do ich śmierci. Dlatego tak ważne jest podjęcie środków zapobiegawczych. Zaliczamy do nich:
- Środki higieniczne: Ponieważ parwowirus kotów może przetrwać bardzo długo w środowisku, szczególnie ważna jest dezynfekcja powierzchni i przedmiotów, takich jak kuweta czy miska na karmę. Wybierając środek do dezynfekcji, zwróćmy uwagę na to, czy wykazuje działanie wirusobójcze.
- Szczepienia: Na rynku dostępne są różne szczepionki. Zaleca się podawanie ich wszystkim kotom w wieku od ośmiu tygodni do 15 miesięcy, a następnie powtarzanie szczepienia co trzy lata.
Może Cię również zainteresować
Dlaczego koty mruczą i jak to robią?
Czy istnieje piękniejszy odgłos niż mruczenie kota? Dla jego oddanego opiekuna zapewne nie. Koty mruczą, kiedy czują się dobrze – i to uczucie przenoszą również na swojego człowieka. Jednak koty mruczą także z innych powodów, na przykład, kiedy coś je boli lub odczuwają stres. Dlaczego koty mruczą i w jaki sposób produkują ten ciągły, motoryczny dźwięk?