Niedrożność jelit u kota This article is verified by a vet

Artykuł napisany przez Franziska G., Weterynarz
Kot podczas badania

W przypadku podejrzenia niedrożności jelit, należy jak najszybciej udać się z kotem do lekarza weterynarii.

Niedrożność jelit u kota może przejawiać się w różny sposób, dlatego rozpoznanie tej dolegliwości nie jest łatwe. Jakie objawy świadczą o niedrożności jelit u kota, co ją wywołuje i jak ją leczyć dowiesz się w poniższym artykule.

Czy niedrożność jelit u kota jest niebezpieczna?

Niedrożność jelit (łac. ileus) może wystąpić u kotów każdej rasy i w każdym wieku. Jeśli nie zostanie wcześnie rozpoznana, w krótkim czasie prowadzi do wstrząsu i w konsekwencji do śmierci zwierzęcia. Dlatego bardzo ważne jest jej wykrycie w porę, aby lekarz weterynarii mógł podjąć odpowiednie leczenie.

Przyczyny: Jak dochodzi do niedrożności jelit?

Niedrożność jelit lekarze weterynarii dzielą na niepełną (subileus) oraz pełną (ileus). Może być ona spowodowana połkniętymi ciałami obcymi, takimi jak nitki czy zabawki, wgłobieniem jelita w wyniku stanu zapalnego, lub skrętem poszczególnych odcinków jelita.

Choroba klasyfikowana jest w zależności od powodujących ją przyczyn na:

Niedrożność mechaniczną

W tym przypadku mechaniczne przeszkody częściowo zamykają światło jelita, sprawiając, że transport treści jelitowej jest niemożliwy.

Niedrożność powstaje w wyniku zwężenia (obstrukcji, spowodowanej np. przez guz), w wyniku obecności złogów kałowych (obturacji, spowodowanej kamieniami kałowymi lub ciałami obcymi) lub zadzierzgnięcia jelit (strangulacji, spowodowanej np. wgłobieniem lub skrętem jelit).

Niedrożność czynnościową

Powstaje w wyniku braku ruchów perystaltycznych, powodujących przesuwanie treści jelitowej przez przewód pokarmowy.

Częstą przyczyną tego rodzaju niedrożności są stany zapalne w jamie brzusznej, na przykład zapalenie trzustki w wyniku zabiegu chirurgicznego, ale mogą wywoływać ją również zatrucia i zaburzenia metaboliczne.

Objawy: Jak rozpoznać niedrożność jelit u kota?

W przypadku niedrożności jelit, transport treści pokarmowej jest niemożliwy, co powoduje jej zaleganie. To z kolei prowadzi do wymiotów, czyli próby pozbycia się nagromadzonej treści pokarmowej, powstawania gazów lub rozszerzenia żołądka.

Niebezpieczne niedokrwienie

W zależności od stopnia ciężkości i rodzaju niedrożności, może dojść do odcięcia dopływu krwi do ważnych naczyń krwionośnych.

Jeśli na przykład niemożliwy jest odpływ krwi żylnej przy jednoczesnym utrzymaniu przepływu krwi tętniczej, powoduje to utratę funkcji narządów wewnętrznych i niewydolność wielonarządową. Ponadto, brak dopływu krwi do pozostałych części ciała wywołuje wstrząs krwotoczny (hipowolemiczny) w wyniku znacznego spadku objętości krwi, co stanowi zagrożenie życia kota).

Typowe objawy niedrożności jelit u kota

Nie w każdym przypadku niedrożność jelit powoduje nagły, silny ból u kota – na przykład objawy pełnej niedrożności widoczne są szybciej niż objawy niepełnej niedrożności.

Do najczęstszych objawów niedrożności jelit należą:

  • Pogorszenie stanu ogólnego, niechęć do ruchu i niepokój
  • Zwiększone ślinienie się, duszność, wymioty i odmowa jedzenia
  • Jeśli światło jelita nie zostało całkowicie zablokowane, koty wypróżniają się normalnie, jeśli natomiast doszło do jego całkowitej blokady, defekacja może być niemożliwa.
  • Powłoki brzuszne są wówczas bardzo napięte, co u wielu kotów wywołuje niepokój czy nawet agresję podczas ich dotykania.
  • Niektóre koty mają tendencję do zwiększonego miauczenia.
  • Zimne łapy i dreszcze, apatia, utrata świadomości oraz blade błony śluzowe to ważne sygnały ostrzegające o możliwości wystąpienia wstrząsu hipowolemicznego. Jeśli zauważysz takie objawy u swojego podopiecznego, nie zwlekaj z wizytą u lekarza weterynarii, jest to bowiem sytuacja zagrażająca życiu kota.
Wymiotujący kot na białym tle © Tom Wang / stock.adobe.com
Mdłości i wymioty mogą być objawami niedrożności jelit u kota.

Diagnoza: W jaki sposób lekarz weterynarii diagnozuje niedrożność jelit?

Jeśli Twój kot wykazuje jeden lub więcej z powyższych objawów, nie czekaj z wizytą w klinice. Oprócz niedrożności jelit mogą one świadczyć również o niebezpiecznym zatruciu lub innych poważnych dolegliwościach.

W przypadku przemieszczenia jelita, im wcześniej przyczyna dolegliwości zostanie rozpoznana, tym lepsze są rokowania.

Badanie ogólne

Już podczas wywiadu z opiekunem kota, lekarz weterynarii rozpocznie badanie zwierzęcia, aby sprawdzić jego stan ogólny i parametry życiowe (np. częstość oddechów, tętno, temperaturę ciała, błony śluzowe), które są bardzo ważne przy planowaniu podania znieczulenia w przypadku konieczności przeprowadzenia zabiegu chirurgicznego.

Jeśli kot ma już problemy z krążeniem, lekarz ustabilizuje je za pomocą wlewów dożylnych, podając zwierzęciu tlen lub leki.

Badanie ultrasonograficzne i rentgenowskie

Jeśli lekarz weterynarii podejrzewa niedrożność jelit, wykona kotu badanie USG lub RTG, dzięki czemu będzie w stanie dokładniej zlokalizować przyczynę i stwierdzić stopień niedrożności, aby dobrać właściwe leczenie.

Jeśli na przykład wymagana będzie interwencja chirurgiczna, zebrane podczas badań informacje pomogą w jej przygotowaniu i zaplanowaniu.

Leczenie: Jakie metody leczenia są dostępne?

Leczenie niedrożności jelit zależy zawsze od jej przyczyny i lokalizacji. Jeśli mamy do czynienia z nagłym, ostrym przypadkiem, z reguły nie obędzie się bez interwencji chirurgicznej.

Środki zachowawcze w przypadku niedrożności jelit

Jednak, jeśli kot połknął jedynie niewielkich rozmiarów ciało obce, które może przejść przez jelito, lub jeśli doszło do upośledzenia funkcji mięśni jelit, zazwyczaj wystarczy zastosowanie środków zachowawczych, takich jak:

  • czasowe odstawienie pokarmu i wody
  • wlewy dożylne, w razie konieczności zawierające elektrolity
  • usunięcie zalegającego pokarmu za pomocą sondy
  • podanie leków przeciwwymiotnych, przeciwbólowych oraz pobudzających perystaltykę jelit (aktywność motoryczną)

Jakie środki domowe mogą być pomocne w przypadku niedrożności jelit u kota?

W przeciwieństwie do zaparć, w niedrożności jelit nie należy stosować żadnych domowych środków. Decyzję dotyczącą leczenia podejmuje wyłącznie lekarz weterynarii na podstawie wykonanych badań. W przeciwnym razie można kotu poważnie zaszkodzić.

Rokowania: Jakie są szanse powodzenia leczenia niedrożności jelit u kota?

Niedrożność jelit u kota nie zawsze musi oznaczać zagrożenie dla jego życia. Niemniej jednak, w przypadku jej podejrzenia należy skonsultować się z lekarzem weterynarii, ponieważ wczesne wdrożenie leczenia znacznie poprawia rokowania.

Profilaktyka: Jak można zapobiec niedrożności jelit u kota?

Przyczyn niedrożności jelit u kotów jest wiele, dlatego trudno jest zastosować ogólną profilaktykę.

Możesz jednak zmniejszyć prawdopodobieństwo jej wystąpienia na przykład usuwając z pola widzenia kota wszelkie wolno leżące przedmioty, takie jak sznurki czy inne niewielkie obiekty. Zadbaj o wystarczającą ilość zabawek, aby w wyniku ich braku kot nie szukał sobie żadnych innych, niepożądanych alternatyw.

Kupując kwiaty balkonowe czy ogrodowe, wybierz te, które nie są trujące dla zwierząt – np. oleander czy cis wywołują paraliż jelit (niedrożność czynnościową), oraz inne problemy z układem pokarmowym.


Franziska G., Weterynarz
Profilbild von Tierärztin Franziska Gütgeman mit Hund

Wszechstronne wykształcenie weterynaryjne uzyskała na Uniwersytecie Justusa Liebiga w Gießen (Justus-Liebig-Universität Gießen). Zdobyła tam doświadczenie w różnych dziedzinach, takich jak medycyna małych, dużych i egzotycznych zwierząt, a także farmakologia, patologia i higiena żywności. Obecnie udziela się jako autorka, pracuje także nad własną rozprawą naukową. Jej celem jest polepszenie ochrony zwierząt przed chorobami wywoływanymi przez patogeny bakteryjne. Oprócz naukowej wiedzy weterynaryjnej, jako szczęśliwa opiekunka psa, dzieli się także własnymi doświadczeniami. Dzięki temu potrafi jeszcze lepiej zrozumieć i wyjaśnić obawy i problemy, jak również powtarzające się pytania opiekunów dotyczące zachowania i zdrowia ich zwierząt domowych.


Najczęściej polecane
6 min

Dlaczego koty mruczą i jak to robią?

Czy istnieje piękniejszy odgłos niż mruczenie kota? Dla jego oddanego opiekuna zapewne nie. Koty mruczą, kiedy czują się dobrze – i to uczucie przenoszą również na swojego człowieka. Jednak koty mruczą także z innych powodów, na przykład, kiedy coś je boli lub odczuwają stres. Dlaczego koty mruczą i w jaki sposób produkują ten ciągły, motoryczny dźwięk?