Koronawirus u kota
© Sergei Malkov / stock.adobe.com
Koronawirusy mogą występować nie tylko u nas, opiekunów zwierzaków, ale i u naszych podopiecznych. W przeciwieństwie do najnowszego ludzkiego wirusa z rodziny koronawirusów (SARS-CoV-2), kocie koronawirusy FCoV są znane lekarzom od lat. Zaliczają się do nich feline enteric coronavirus (FECV) oraz wirus feline infectious peritonitis (FIPV), który wywołuje śmiertelne zakaźne zapalenie otrzewnej kotów (ZZOK lub FIP). Z powodu tego wirusa ludzie z osłabionym systemem odpornościowym cierpią na objawy podobne objawom grypy.
Spis treści
- Czy Covid-19 jest zagrożeniem dla kota?
- Koronawirus kota – droga zakażenia i właściwości
- Objawy koronawirusa u kota – jakie objawy kliniczne wykazuje zainfekowany kot?
- Jak rozpoznać koronawirusa u kota?
- Jak leczy się infekcję koronawirusem u kota?
- Koronawirus u kota – jakie są prognozy?
- Jak ochronić kota przed koronawirusami?
Czy Covid-19 jest zagrożeniem dla kota?
Pod koniec roku 2019 w Chinach odnotowano pierwsze przypadki infekcji koronawirusem SARS-CoV-2 u człowieka. Na całym świecie choruje obecnie tysiące osób, jednak na pytanie, skąd wziął się wirus SARS-CoV-2, dalej nie znaleziono jednoznacznej odpowiedzi. Stan wiedzy naukowców na ten moment opiera się na przypuszczeniach, że wirus ten, wywołujący duszności, przenoszony jest na człowieka przez nietoperze, łuskowce oraz węże. Przekazanie wirusa SARS-CoV-2 kotu przez człowieka i odwrotnie jest według badaczy mało prawdopodobne.
Także dla psów i innych zwierząt, na przykład świń czy kur, choroba Covid-19 nie powinna stanowić zagrożenia, pomimo pozytywnego wyniku testu u psa z Hongkongu po zbadaniu jego nosa i kufy. By stwierdzić faktyczne zainfekowanie wirusem SARS-CoV-2, jego obecność musi zostać stwierdzona w organizmie. W tamtym przypadku obecność SARS-CoV-2 na powierzchni tylko nosa i pyszczka psa wynikała z jego bezpośredniego kontaktu z ciałem opiekuna, u którego potwierdzono Covid-19. Samo zwierzę nie wykazuje objawów infekcji. Niemniej w kontaktach ze zwierzętami należy utrzymywać możliwie jak najwyższą higienę.
Najprawdopodobniej Covid-19 nie stanowi dla kotów zagrożenia, jednak znane od lat kocie koronawirusy (FCoV) mogą stanowić dla nich nawet zagrożenie życia. Jakie wirusy zaliczają się do grupy niebezpiecznych dla kota, jakie są objawy infekcji i jak można ochronić kota przed zarażeniem, dowiesz się z tego artykułu.
(ostatnia aktualizacja: 13/03/20)
Koronawirus kota – droga zakażenia i właściwości
Do występujących u kotów koronawirusów FCoV należą feline enteric coronavirus (FECV) oraz wirus feline infectious peritonitis (FIPV). To dwa biotypy tego samego wirusa, które jednak znacznie się od siebie różnią.
Biotyp jelitowy: Feline enteric coronavirus (FECV)
Ten wirus nie jest wcale u kotów taki rzadko występujący, zwłaszcza u kotów hodowlanych czy żyjących w dużych skupiskach, na przykład przytuliskach. Koty mogą ulec zarażeniu poprzez pośredni lub bezpośredni kontakt z wydzielinami dróg oddechowych, zakażonym kałem lub moczem. Możliwe więc, że kot zarazi się tym wirusem pośrednio, na przykład pijąc wodę z zainfekowanej miski lub korzystając z kuwety zakażonego kota, bądź bezpośrednio podczas zabawy z zakażonym kotem. Wirusy dostają się do jelit, gdzie najpierw namnażają się w komórkach nabłonkowych, a następnie atakują węzły chłonne i komórki żerne.
Biotyp fipogenny: Wirus feline infectious peritonitis (FIPV)
Infekcja tym wirusem zdarza się znacznie rzadziej niż feline enteric coronavirusem. Jest to związane z drogą zakażenia FIPV – zakażenie nie następuje w wyniku bezpośredniego lub pośredniego kontaktu z zarażonym kotem, a przypadkowych mutacji feline enteric coronavirusa w komórkach żernych. Należy więc stąd wnioskować, że każdy zarażony FECV kot jest potencjalnie nosicielem również wirusa FIPV. Infekcja nie jest też jednak zawsze równoznaczna z tym, że wystąpią jej objawy. Jedynie 5 do 10% dotkniętych wirusem FECV kotów w ciągu swojego życia zachoruje na FIP, przy czym znakomita ich większość to koty młode, do 1 roku życia, lub z osłabionym za sprawą innych infekcji (np. FeLV, FIV) systemem odpornościowym.
Gdy zainfekowane fagocyty dostaną się do krwi, zaczynają ekspansję na cały organizm kota i wyrządzają w nim ogromne szkody. Te zależą od przebiegu choroby:
- Wysiękowa forma FIP warunkuje zapalenia błony surowiczej wyścielającej organy klatki piersiowej, jamy brzusznej i jamy miednicy.
- Bezwysiękowa forma FIP powoduje wystąpienia ziarniniaków przede wszystkim w wątrobie, śledzionie, trzustce oraz gruczołach limfatycznych.
Objawy koronawirusa u kota – jakie objawy kliniczne wykazuje zainfekowany kot?
Pierwsze objawy infekcji koronawirusem feline infectious peritonitis u kota mogą wystąpić po już kilku dniach od zainfekowania albo dopiero po kilku miesiącach.
Ponieważ wirus atakuje wiele różnych narządów – nerki, wątrobę, centralny układ nerwowy – również objawy kształtują się różnorodnie. Zaliczają się do nich na przykład:
- Objawy ogólne: nawracająca gorączka, osłabienie i zmęczenie
- Nagłe zmiany w zachowaniu kota: nerwowość lub strach
- Zaburzenia ruchowe, na przykład niedowład kończyn lub problemy z koordynacją (ataksje)
- Zabarwione na żółto błony śluzowe i powłoki oczu (Hiperbilirubinemia)
- Problemy ze wzrokiem
- Utrata wagi z jednoczesnym zwiększeniem się obwodu brzucha (wodobrzusze)
- Duszności
FIP niestety zwykle kończy się u kota utratą życia, FECV natomiast wywołuje jedynie łagodne zapalenia jelit, objawiające się biegunkami i podwyższoną temperaturą.
Jak rozpoznać koronawirusa u kota?
Twój kot śpi ostatnio zadziwiająco długo? Być może występują u niego podejrzane objawy? Bez dwóch zdań musisz się z nim udać do weterynarza na wizytę.
Jeśli po przeprowadzaniu z Tobą wywiadu oraz odbyciu ogólnych badań klinicznych u kota wystąpi podejrzenie infekcji koronawirusem, weterynarz do ostatecznej diagnozy może dojść na trzy sposoby:
- Poprzez pośrednie wykrycie patogenów: z próbkami surowicy krwi lub wydzieliny brzusznej dzięki specjalnie opracowanym testom można określić ilość przeciwciał wykształconych przez system immunologiczny.
- Poprzez bezpośrednie wykrycie patogenów: z próbkami kału, surowicy krwi lub wydzieliny brzusznej można w środowisku laboratoryjnym przeprowadzić badanie molekularno-biologiczne. Jest to najpewniejsza forma diagnozy.
- Poprzez diagnostykę laboratoryjną: zmniejszenie się ilości czerwonych ciałek krwi (erytrocytów), albuminy, własnych komórek immunologicznych (limfocytów i trombocytów), a także wzmożona koncentracja białek osocza i fibrynogenu mogą świadczyć o obecności wirusa FIPV.
Jak leczy się infekcję koronawirusem u kota?
Biegunki i gorączkę wynikające z zakażenia wirusem FECV leczy się na drodze nieskomplikowanej farmakoterapii. FIPV z kolei wywołuje niestety chorobę nieuleczalną. Istnieje jednak wiele środków wspomagających, które poprawią jakość życia kota w ostatnim jego okresie i zniwelują odczuwany przez niego, związany z chorobą ból. Jeśli środki te przestają działać, niestety, ale trzeba rozważyć wraz z zaufanym weterynarzem zabieg uśpienia pupila, by zaoszczędzić mu cierpienia.
Koronawirus u kota – jakie są prognozy?
Prognoza w przypadku zarażenia się wirusem FECV jest zwykle optymistyczna, niestety istnieje to kilkuprocentowe ryzyko wykształcenia się wirusa FIPV. Jeśli badania wykażą obecność FIPV, niestety trzeba liczyć się z utratą pupila.
Jak ochronić kota przed koronawirusami?
Przed zainfekowaniem kocimi koronawirusami mogą ochraniać następujące środki zapobiegawcze:
- Regularne czyszczenie kuwety, misek i poidełek
- Unikanie kontaktów pupila z chorymi kotami
- Częste kontrole weterynaryjne, zwłaszcza kociąt i kotek w ciąży
Przeciwko FIPV istnieje także szczepionka, która może być stosowana u kotów powyżej 16 miesiąca życia, jest jednak do dziś postrzegana jako dość kontrowersyjna.
Sprawdź ofertę środków higienicznych dla kota na zooplus.pl!
Dlaczego koty mruczą i jak to robią?
Czy istnieje piękniejszy odgłos niż mruczenie kota? Dla jego oddanego opiekuna zapewne nie. Koty mruczą, kiedy czują się dobrze – i to uczucie przenoszą również na swojego człowieka. Jednak koty mruczą także z innych powodów, na przykład, kiedy coś je boli lub odczuwają stres. Dlaczego koty mruczą i w jaki sposób produkują ten ciągły, motoryczny dźwięk?