© Todorean Gabriel / stock.adobe.com
Jaskra: Prawe oko tego kota dotknięte jest jaskrą.
Jaskra u kota może szybko doprowadzić do utraty wzroku. Dlatego ważne jest, abyśmy jako opiekunowie kota wiedzieli jak w porę zauważyć tę bolesną chorobę oczu. W poniższym tekście wyjaśnimy również jak dochodzi do jaskry.
Jaskra, zwana również glaukomą, jest jedną z najczęstszych przyczyn utraty wzroku u kotów. Z tego względu należy poważnie potraktować wszelkie objawy mogące na nią wskazywać i jak najszybciej skonsultować się z lekarzem weterynarii.
Każdy kot niezależnie od wieku może zachorować na glaukomę. Ponadto, w przypadku kotów syjamskich opisano wadę genetyczną, która może prowadzić do jaskry.
Cierpiący na jaskrę kot będzie przejawiał następujący objawy:
Poza tym, kot może częściowo lub całkowicie stracić wzrok. W takim przypadku nie będzie w stanie odnaleźć się w swoim otoczeniu ani znaleźć swojej miski z karmą czy wodą.
Jeśli nie będziemy leczyć jaskry u naszego kota i schorzenie przejdzie w postać przewlekłą (chroniczną), może dojść nawet do powiększenia gałki ocznej.
Dotknięty jaskrą kot odczuwa silny ból, w wyniku czego ma dużo mniejszą ochotę na jedzenie i przejawia problemy behawioralne.
Jeśli nasz kot wykazuje oznaki bólu albo sprawia wrażenie zdezorientowanego, należy jak najszybciej skonsultować się z weterynarzem. Nie zwlekajmy z wizytą, ponieważ wdrożone w porę leczenia pozwala uniknąć poważnych komplikacji.
W przypadku podejrzenia jaskry u kota, lekarz dokładnie zbada oko naszego podopiecznego. Po obejrzeniu oka z zewnątrz, zmierzy ciśnienie wewnątrzgałkowe przy pomocy tonometru. Badanie nie jest bolesne dla kota i nie wymaga narkozy.
Jednak, żeby mieć pewność, że nie poruszy się w nieodpowiednim momencie lub nie będzie mrugać oczami, lekarz weterynarii poda mu miejscowy środek znieczulający w postaci kropli do oczu.
Zazwyczaj ciśnienie wewnątrzgałkowe wynosi od 10 do 25 mmHg (milimetrów słupa rtęci) – przekroczenie tej wartości w jednym lub obu oczach będzie wskazywało na jaskrę.
Celem leczenia jest obniżenie ciśnienia wewnątrzgałkowego. Rodzaj terapii zależy nie tylko od przyczyny jaskry i uszkodzeń, będących jej następstwem, ale także od wieku i ogólnego stanu zdrowia zwierzęcia.
Lekarz weterynarii może obniżyć ciśnienie wewnątrzgałkowe za pomocą wlewów lub leków obniżających ciśnienie, może również przepisać lekarstwa, które zmniejszają tworzenie się cieczy wodnistej w oku. Są one dostępne w postaci kropli do oczu lub tabletek.
Ponadto, kot otrzyma również leki przeciwbólowe i przeciwzapalne.
Jeśli leczenie farmakologiczne nie przyniesie pożądanych efektów, w niektórych przypadkach konieczna będzie operacja. W tym celu lekarz zastosuje zabieg laserowy lub cyklokrioterapię, niszcząc tak zwane ciało rzęskowe, którego wyrostki wytwarzają ciecz wodnistą.
Jeśli oko kota jest już trwale uszkodzone albo nie jest możliwe obniżenie ciśnienia wewnątrzgałkowego za pomocą leków, konieczne może okazać się usunięcie chorego oka (wyłuszczenie). Tylko w ten sposób uwolnimy kota od towarzyszących chorobie dolegliwości bólowych.
Znajdujące się w oku ciało rzęskowe wytwarza ciecz wodnistą (humor aquosus), która przepływa z tylnej komory oka przez źrenicę do przedniej komory oka, gdzie zaopatruje wewnętrzną wyściółkę (endothelium) rogówki (cornea) w ważne składniki odżywcze i tlen.
Następnie, ciecz wodnista wypływa z przedniej komory oka przez kąt tęczówkowo-rogówkowy przedniej komory, zwany także kątem przesącza, znajdujący się między tęczówką a rogówką.
Jeśli odpływ cieczy wodnistej jest niemożliwy lub jest jej za dużo, wzrasta ciśnienie w oku, co jest właśnie określane przez lekarzy weterynarii mianem jaskry bądź glaukomy.
Jako że jaskra u kota może być spowodowana różnymi dolegliwościami, podzielono ją na dwie formy:
Jeśli problem jest wrodzony, mówimy o jaskrze pierwotnej. Powstaje na przykład wtedy, gdy w wyniku wad rozwojowych oka kąt przesącza jest za wąski i ciecz wodnista nie może prawidłowo odpływać.
Ponadto, u kotów syjamskich może występować mutacja (zmiana materiału genetycznego) w obrębie genu LTBP2 na chromosomie B3, która wywołuje jaskrę pierwotną wrodzoną (PCG – Primary Congenital Glaucoma).
Jaskra wtórna rozwija się w wyniku innych chorób podstawowych oka i jest najbardziej powszechną postacią jaskry u kotów. Najczęściej wywoływana jest przez:
Jeśli krew zgromadzi się w przedniej komorze oka kota, dochodzi do krwistka (hyphaema), który może być spowodowany urazami i zaburza odpływ cieczy wodnistej.
Jeśli w oko kota wda się stan zapalny, może on powodować trudności z odpływem lub tworzeniem się cieczy wodnistej. Zapalenie może obejmować różne obszary oka, na przykład przednią komorę oka (uveitis anterior), i może być spowodowane urazami i ciałami obcymi, ale również innymi chorobami podstawowymi, na przykład chorobami zakaźnymi, takimi jak zakaźne zapalenie otrzewnej u kota (FIP), wirus białaczki kotów (FeLV) lub toksoplazmoza.
Zwichnięcie soczewki należy do najczęstszych przyczyn jaskry – soczewka przesuwa się w kierunku przedniej komory oka, blokując kąt przesącza.
Guzy zlokalizowane wewnątrz gałki ocznej mogą również wpływać na ciśnienie w oku. U kotów, najczęściej występuje czerniak oka, zajmujący tęczówkę.
Jaskra jest poważną chorobą oczu. Niestety wiele kotów w wyniku tej dolegliwości traci wzrok i odczuwa silny ból. Nawet po zabiegu chirurgicznym, prawdopodobieństwo wystąpienia komplikacji jest bardzo wysokie.
To, czy poprawa stanu zdrowia i samopoczucia zwierzęcia jest możliwa, zależy w dużej mierze od tego na jakim etapie choroba zostanie rozpoznana i leczona, ale także jej przyczyna ma znaczący wpływ na nasilenie i przebieg.
Jednak wiele kotów, w przypadku których leczenie farmakologiczne zostało wdrożone na czas ma jeszcze szansę na szczęśliwe życie.
Niestety nie zawsze możliwe jest zapobiegnięcie rozwojowi jaskry u kota.
Jeśli nasz kot już zachorował na tę dolegliwość, jego oczy muszą być pod stałym nadzorem, ponieważ pomimo początkowego powodzenia terapii i dożywotniego leczenia farmakologicznego, możliwy jest jej nawrót.
Wszechstronne wykształcenie weterynaryjne uzyskała na Uniwersytecie Justusa Liebiga w Gießen (Justus-Liebig-Universität Gießen). Zdobyła tam doświadczenie w różnych dziedzinach, takich jak medycyna małych, dużych i egzotycznych zwierząt, a także farmakologia, patologia i higiena żywności. Obecnie udziela się jako autorka, pracuje także nad własną rozprawą naukową. Jej celem jest polepszenie ochrony zwierząt przed chorobami wywoływanymi przez patogeny bakteryjne. Oprócz naukowej wiedzy weterynaryjnej, jako szczęśliwa opiekunka psa, dzieli się także własnymi doświadczeniami. Dzięki temu potrafi jeszcze lepiej zrozumieć i wyjaśnić obawy i problemy, jak również powtarzające się pytania opiekunów dotyczące zachowania i zdrowia ich zwierząt domowych.
Czy istnieje piękniejszy odgłos niż mruczenie kota? Dla jego oddanego opiekuna zapewne nie. Koty mruczą, kiedy czują się dobrze – i to uczucie przenoszą również na swojego człowieka. Jednak koty mruczą także z innych powodów, na przykład, kiedy coś je boli lub odczuwają stres. Dlaczego koty mruczą i w jaki sposób produkują ten ciągły, motoryczny dźwięk?
