FLUTD u kotów
© Татьяна Скорина / stock.adobe.com
Zapalenie dolnych dróg moczowych występuje u kotów bardzo często i w tym kontekście można spotkać się z określeniem „Feline Lower Urinary Tract Disease“ – w skrócie FLUTD. Na czym polega to schorzenie, jak się objawia i jakie są sposoby leczenia dowiesz się w poniższym tekście.
Spis treści
Czym jest FLUTD?
Termin „Feline Lower Urinary Tract Disease” (FLUTD) nie oznacza samodzielnej choroby, ale jest ogólnym określeniem dla zespołu dolegliwości dolnych dróg moczowych (pęcherza, cewki moczowej) u kota. Dotknięte nimi zwierzęta odczuwają ból podczas oddawania moczu lub mają problemy z opróżnianiem pęcherza z powodu znajdujących się w nim kamieni lub przeszkód mechanicznych.
Czy FLUTD jest niebezpieczny dla kota?
Zablokowane drogi moczowe mogą szybko stać się zagrożeniem dla życia zwierzęcia. Dlatego ważne jest, aby skonsultować się z lekarzem weterynarii w ciągu kilku godzin od zauważenia, że kot nie oddaje moczu pomimo silnego parcia.
Jakie koty są szczególnie narażone na zachorowanie?
Podczas gdy koty wychodzące rzadko cierpią na choroby układu moczowego, koty niewychodzące i trzymane w towarzystwie innych przedstawicieli gatunku są w grupie wysokiego ryzyka.
Poza tym, czynniki takie jak nadwaga oraz brak ruchu sprzyjają powstawaniu FLUTD u kotów. Dlatego na przykład wykastrowane koty są szczególnie narażone na zachorowanie – po kastracji przybierają bowiem na wadze.
Ponadto, dużą rolę odgrywa również stres i żywienie. Jeśli Twój kot je wyłącznie suchą karmę i przy tym przyjmuje za mało płynów, może to sprzyjać rozwojowi dolegliwości w obrębie dróg moczowych.
Objawy: Jakie są objawy FLUTD u kotów?
FLUTD powoduje najczęściej zwężenie cewki moczowej i zapalenie pęcherza moczowego, prowadząc do wystąpienia następujących objawów:
- częste odwiedzanie kuwety
- oddawanie niewielkiej ilości moczu
- wokalizowanie podczas oddawania moczu
- obecność krwi w moczu
Kiedy konieczna jest wizyta u lekarza weterynarii?
W skrajnych przypadkach może dojść do całkowitej niedrożności cewki moczowej, przez co mocz cofa się do pęcherza. Ponieważ produkty przemiany materii nie mogą opuścić organizmu wraz z moczem, istnieje ryzyko wystąpienia niebezpiecznych zaburzeń elektrolitowych – na przykład nadmiar potasu może stanowić zagrożenie dla życia, powodując zaburzenia rytmu serca.
W zaawansowanych stadiach, zatrzymany mocz cofa się do nerek, powodując ryzyko ich ostrej niewydolności. Jeśli schorzenie pozostanie nieleczone, pacjent umrze.
Zatem jeśli zauważysz, że Twój kot oddaje mocz z trudem lub w ogóle go nie oddaje, natychmiast udaj się z nim do lekarza weterynarii, aby uniknąć najgorszego.
Diagnoza: Jak wykrywa się FLUTD u kotów?
Lekarz weterynarii z reguły już na podstawie opisanych objawów i wywiadu (anamnezy) z opiekunem zwierzęcia będzie podejrzewał FLUTD. Jednak, aby potwierdzić swoje przypuszczenia, będzie musiał dokładnie zbadać kota.
Po badaniu ogólnym, wykona badanie moczu oraz krwi. Ponadto, może również wykonać badania obrazowe (np. RTG lub USG), aby wykluczyć kamicę czy guzy.
Leczenie: Jak przebiega leczenie FLUTD u kotów?
Ponieważ FLUTD jest złożonym schorzeniem, leczenie zawsze zależy od indywidualnego przypadku, jego ciężkości i przyczyny.
Stan nagły
W pierwszej kolejności ważne jest, aby wyeliminować zatrzymanie moczu i ustabilizować stan kota. W tym celu lekarz weterynarii poda kotu znieczulenie i założy mu cewnik. Dzięki temu będzie mógł przepłukać i opróżnić pęcherz, tym samym zapobiegając powikłaniom.
Jeśli zwierzę ponownie spróbuje samodzielnie oddać mocz, cewnik będzie można usunąć. W dodatkowym ustabilizowaniu krążenia, pomocne są także wlewy dożylne i leki przeciwzapalne.
Usunięcie przyczyny
Bardzo ważne jest znalezienie i wyeliminowanie przyczyny zaburzenia, a środki konieczne do tego celu zależą od choroby podstawowej. Poniższe zabiegi są jedynie przykładami:
- W rozpuszczeniu kryształów struwitu pomocne może być podawanie karmy specjalnego przeznaczenia.
- Jeśli skurz doprowadził do zwężenia przewodów moczowych, konieczne będzie podanie środków rozkurczowych.
- W przypadku wystąpienia zaburzeń mechanicznych (np. zwężenie czubka penisa), lekarz weterynarii będzie musiał chirurgicznie poszerzyć cewkę moczową.
Wskazówka: Odpowiednia dietetyczna karma może wspierać naturalne funkcje obronne organizmu Twojego kota, ale nie wyleczy ani nie zapobiegnie powstaniu samej dolegliwości. Żywienie kota należy zawsze skonsultować z lekarzem weterynarii. Karmy specjalnego przeznaczenia znajdziesz w sklepie internetowym zooplus.
Przyczyny: Co wywołuje FLUTD u kotów?
Jako że FLUTD nie jest samodzielną chorobą, może mieć rozmaite przyczyny. Oprócz czynników ryzyka (nadwaga, niewychodzenie z domu, kastracja), u kotów cierpiących na FLUTD często występuje jedna lub więcej z poniższych zmian:
1. Idiopatyczne (śródmiąższowe) zapalenie pęcherza moczowego
Idiopatyczne zapalenie pęcherza moczowego (FIC – Feline Idiopathic Cystitis) jest specyficzną odmianą zapalenia pęcherza, często będącą przyczyną FLUTD u kotów. Wywołuje ją stres, a nie infekcja.
Ponieważ drogi moczowe samców są dłuższe i zwężają się w kierunku końcówki penisa, kocury są szczególnie narażone na śmierć z powodu wydalonych z moczem komórek zapalnych.
2. Kamica moczowa (Urolithiasis)
Koty mają tendencję do tworzenia kryształów i kamieni moczowych, które powstają na skutek nagromadzenia się soli mineralnych (np. szczawianu wapnia, struwitu) w moczu. Jeśli zablokują one przepływ moczu, może to prowadzić do rozwoju FLUTD.
3. Infekcje bakteryjne
Zakażenia bakteryjne pęcherza moczowego również mogą być przyczyną FLUTD, ale zdarza się to rzadziej niż przypadki opisane w dwóch pierwszych punktach.
Rokowania: Jakie są szanse powodzenia leczenia?
Badanie dotyczące częstotliwości nawrotów i długoterminowego rokowania u kotów cierpiących na FLUTD wykazało, że nawrót wystąpił u 58,1% kotów z potwierdzonym FLUTD. Śmiertelność wynosiła natomiast 5%. W każdym przypadku rokowania okazywały się lepsze, gdy opiekun kota podejmował odpowiednie działania profilaktyczne.
Zapobieganie: Tak uchronisz swojego kota przed zachorowaniem na FLUTD
Jeśli Twój kot już raz zachorował na FLUTD, ryzyko nawrotu jest niestety bardzo wysokie i często obserwowane przez lekarzy weterynarii.
Aby je zmniejszyć, należy rozważyć następujące środki:
- Zachęcanie do picia: Stawiając miskę na wodę i karmę w osobnych miejscach, możesz zwiększyć ilość wypijanych przez kota płynów. W mieszkaniu ustaw kilka misek z wodą lub zastosuj poidełko w formie fontanny.
- Odpowiednia liczba kuwet: Jeśli w Twoim domu mieszka więcej kotów, każdy z nich potrzebuje przynajmniej jednej, własnej kuwety. W przeciwnym razie kot może nie chcieć oddać moczu, w ten sposób zwiększając ryzyko wystąpienie epizodu FLUTD.
- Zapobieganie nadwadze: Aby zapobiec nadmiernemu przybieraniu na wadze przez wykastrowanego kota, należy zachęcać go do ruchu – na przykład w formie sportu dla kota, lub zorganizować mu możliwości wspinaczki, którą koty bardzo lubią. Ponadto, w porozumieniu z lekarzem weterynarii dostosuj racje żywieniowe i/lub podawaj kotu karmę o obniżonej kaloryczności.
- Karma mokra zamiast suchej: Postaraj się przestawić kota na karmę mokrą, aby przyjmował więcej płynów. Alternatywnie, możesz spróbować namoczyć karmę suchą w wodzie.
- Unikanie stresu: Koty to wrażliwe zwierzęta i niecodzienne sytuacje, takie jak przeprowadzka czy nowy współlokator mogą je bardzo stresować. Dlatego zawsze miej na względzie potrzeby Twojego podopiecznego i jeśli to konieczne, w stresujących sytuacjach użyj feromonów (w porozumieniu z lekarzem weterynarii).
Dlaczego koty mruczą i jak to robią?
Czy istnieje piękniejszy odgłos niż mruczenie kota? Dla jego oddanego opiekuna zapewne nie. Koty mruczą, kiedy czują się dobrze – i to uczucie przenoszą również na swojego człowieka. Jednak koty mruczą także z innych powodów, na przykład, kiedy coś je boli lub odczuwają stres. Dlaczego koty mruczą i w jaki sposób produkują ten ciągły, motoryczny dźwięk?