© saad / stock.adobe.com
Ocelot jest dość krępym przedstawicielem małych kotów i wytrawnym wspinaczem.
Ocelot (Leopardus pardalis) jest dzikim zwierzęciem zamieszkującym lasy i busz Ameryki Środkowej i Południowej, gdzie w nocy wybiera się na polowania, przypuszczając ataki na gryzonie, gady i ryby. Egzotyczne futro tego kota sprawiło, że przez wiele lat był obiektem pożądania myśliwych, przez co jego populacja gwałtownie spadła. Obecnie gatunek ten jest pod ochroną i nie grozi mu wyginięcie.
| W skrócie: | Oceloty zamieszkują lasy i sawanny. Są dobrymi wspinaczami i pływakami. |
| Długość od głowy do ogona: | 55–100 cm |
| Waga: | do 10 kg kotki, do 15 kg koty |
| Średnia długość życia: | do ok. 10 lat, w niewoli do 20 lat |
| Charakter: | aktywne w nocy, samotnicy |
| Sierść: | krótka, gruba, delikatna |
| Kolor sierści: | maść podstawowa od szarej do ochrowej lub pomarańczowo-żółtej z pojedynczymi rozetami, plamkami i paskami |
| Trudność w wychowaniu: | nienadający się do udomowienia |
| Pochodzenie: | Ameryka Środkowa i Południowa |
Przy długości tułowia od 55 do 100 centymetrów ocelot jest prawie dwa razy większy od kota domowego i tym samym zaliczany do średniej wielkości małych kotów.
Jego ogon jest dość krótki – mierzy od około 25 do 41 centymetrów, a jego waga waha się od 7 do 15 kilogramów, przy czym koty są większe i cięższe niż kotki.
Jest krępej i muskularnej budowy. Zwierzęta te mają silne kończyny i umiejętność chowania pazurów, są doskonałymi wspinaczami. Brązowe oczy ocelotów są duże, a uszy zaokrąglone.
Sierść ocelota jest krótka, gruba i delikatna, a maść podstawowa różni się w zależności od zamieszkiwanego terytorium. Zwierzęta żyjące na ciepłych i wilgotnych obszarach są ochrowe do pomarańczowo-żółtych. Z kolei koty zasiedlające suche rejony sawanny mają bardziej szarawą sierść. Brzuch w przypadku wszystkich z nich jest jaśniejszy, prawie biały.
Ponadto, sierść może mieć różne wzory, takie jak rozety, pierścienie, plamy i paski – inny w przypadku każdego zwierzęcia, a lewa połowa tułowia jest zazwyczaj inaczej ubarwiona niż prawa.
© elitravo / stock.adobe.com
Oceloty występują głównie w Ameryce Środkowej i Południowej. Ich siedliska rozciągają się od południowych Stanów Zjednoczonych przez Meksyk do Kolumbii. Można spotkać je również na wyspie Trynidad, ale największa populacja występuje w dorzeczu Amazonki.
Zamieszkują tropikalne lasy deszczowe i suche tereny górzyste, busz i sawanny, a także okolice siedlisk ludzkich. Unikają jedynie otwartych przestrzeni – nie znajdą na nich bowiem schronienia wśród podszycia i zarośli, które są dla nich gwarancją udanych łowów.
Oceloty żyją w pojedynkę. Polują głównie w nocy lub o zmierzchu, a w dzień śpią. W pochmurne, zimne dni czasami rozpoczynają polowanie jeszcze przed zachodem słońca.
Zazwyczaj jednak w ciągu dnia odpoczywają ukryte w dziuplach drzew lub wysoko wśród gałęzi. Potrafią doskonale wspinać się i pływać.
Oceloty wyruszają na łowy nocą. W poszukiwaniu pożywienia przemierzają wiele kilometrów, przy czym koty zapuszczają się dalej niż kotki. Wielkość ich terytorium może rozciągać się na odległość od 2 do 31 kilometrów kwadratowych – zazwyczaj jest większe w przypadku samców.
Ich granice oceloty znaczą moczem i kałem oraz zostawiają ślady swoich pazurów na drzewach. Rewiry kotów i kotek mogą się częściowo pokrywać, a przedstawiciele tej samej płci nie są na nich tolerowani.
W menu tych kotów znajdują się między innymi gryzonie takie jak aguti, jeżozwierzowce i susły, a także większe ssaki, np. wyjce, leniwce i mniejsze jelenie.
Chociaż są świetnymi wspinaczami, polują zazwyczaj na ziemi, aczkolwiek od czasu do czasu nie pogardzą również ptakami. Inne ofiary ocelotów to gady takie jak legwany, kajmany, węże oraz płazy, ryby, kraby i owady.
Polowanie zazwyczaj odbywa się w biegu, ale nie tylko – czasami cierpliwie czekają na swoją ofiarę w bezruchu. Niektóre oceloty celowo szukają nor aguti i czyhają przed nimi.
Koty i kotki spotykają się ze sobą tylko w celu kopulacji, która w chłodniejszych regionach odbywa się jesienią. Na obszarach tropikalnych natomiast nie ma ustalonego okresu rozrodczego.
Ciąża trwa u ocelotów około 80 dni, po czym samica rodzi młode, którymi opiekuje się samodzielnie. W tym celu wybiera sobie bezpieczne miejsce, takie jak dziupla w drzewie lub szczelina w skale.
Kocięta przychodzą na świat ślepe i ważą wówczas od 200 do 280 gramów. Po około dwóch tygodniach młode otwierają oczy, a tydzień później zaczynają chodzić.
Młode towarzyszą matce podczas polowań i stają się coraz bardziej samodzielne, aby w wieku około trzech miesięcy ją opuścić. Na swoim terytorium matka toleruje obecność potomstwa jeszcze przez kolejne dwa do trzech lat. Po tym czasie muszą znaleźć swoje własne rewiry łowieckie.
Do naturalnych wrogów ocelota zaliczamy większe koty drapieżne takie jak jaguary i pumy oraz duże węże i ptaki drapieżne.
Największe zagrożenie stanowi dla nich jednak człowiek. W przeszłości zwierzęta te były obiektem szeroko zakrojonych polowań ze względu na swoją piękną sierść. Obecnie handel futrem ocelotów został zabroniony na mocy Konwencji Waszyngtońskiej (CITES). Mimo zakazu zdarza się jednak, że nadal się na nie poluje.
Większym zagrożeniem niż kłusownictwo jest niszczenie ich siedlisk. Aby ich polowania były skuteczne, zwierzęta potrzebują bowiem osłony zarośli i krzewów.
W gęsto zaludnionych regionach wiele z nich pada również ofiarą ruchu drogowego.
Od czasu objęcia go ochroną, populacje ocelota w wielu miejscach udało się odbudować. Dzięki temu jest on klasyfikowany jako „niezagrożony”. Postępujące wylesianie lasów deszczowych i degradacja środowiska mogą jednak zniweczyć ten sukces.
© Julie / stock.adobe.com
Ocelot to dzikie zwierzę i nie nadaje się do trzymania w niewoli. Niemniej, często zdarza się, że młode koty są chwytane i nielegalnie oferowane na sprzedaż.
Miłośnicy zwierząt nigdy nie powinni kupować ocelota. W warunkach domowych nie jest możliwe bowiem zapewnienie mu sposobu utrzymania właściwego dla gatunku. W niektórych miejscach jest to surowo zabronione lub podlega ścisłym obostrzeniom.
Jeśli chcesz zobaczyć ocelota na żywo, wybierz się do ogrodu zoologicznego. Te egzotyczne koty można spotkać w wielu europejskich zoo. Są często wykorzystywane do promowania projektów w zakresie ochrony przyrody i gatunków w Ameryce Środkowej i Południowej.
Wiele osób jest oczarowanych tymi wdzięcznymi egzotycznymi kotami. W mediach społecznościowych nieustannie krążą filmy i zdjęcia z udziałem dzikich kotów trzymanych w domach. Faktem jednak jest, że oceloty to dzikie zwierzęta i nie jest możliwe ich oswojenie.
Alternatywą dla ocelota może być ocicat. Z wyglądu bardzo przypomina ocelota, ale powstał ze skojarzenia kota syjamskiego i abisyńskiego. Ocicat nie jest więc jedną z kontrowersyjnych ras hybrydowych, ale typowym kotem domowym.
Nawet jeśli oceloty nie są w tej chwili gatunkiem zagrożonym, ich siedliska się kurczą. Ich populacje spadają ze względu na nielegalny handel ich skórami i młodymi zwierzętami, dlatego prawdziwi miłośnicy zwierząt powinni powstrzymać się od ich kupowania.
„Życie bez mopsa jest możliwe, ale bezcelowe” – powiedział kiedyś komik i pisarz Loriot. Autorka zgadza się z tym bez zastrzeżeń i dodaje: „Życie bez konia, kota i królika również!”. Jej serce bije dla wszystkich zwierząt dużych i małych, i cieszy się niezmiernie, że może pisać o swojej pasji jako niezależny autor. Poprzez swoje artykuły chciałaby podnieść świadomość na temat dobrostanu zwierząt i udzielić przydatnych wskazówek ich miłośnikom.
