© lwfoto / adobe.stock.com
Kot z trwałą ondulacją: Młoda jeszcze rasa kotów LaPerm powstała w wyniku przypadkowej mutacji genetycznej i charakteryzuje się przede wszystkim wyjątkową, kręconą sierścią. Jednak nie tylko ich miękkie loki, ale także ich zorientowany na ludzi i czuły charakter sprawiają, że są idealnymi domowymi kanapowcami.
Cechą wyróżniającą rasę LaPerm – i jednocześnie nadającej jej nazwę – jest oczywiście kręcona, miękka sierść, która luźno przylega do ciała i nadaje kotu lekko zmierzwionego wyglądu. Loki, które mogą być krótkie lub długie, mogą być bardzo różne: od lekko falowanych do mocno skręconych, wszystko jest dozwolone (chociaż wyraźne loki są zdecydowanie preferowane). Niektórzy hodowcy rozróżniają trzy, nazwane przez Lindę Koehl, typy sierści:
Nie ma ograniczeń kolorystycznych dla umaszczeń kota rasy LaPerm, co oznacza, że wszystkie kolory i oznaczenia są dozwolone, a możliwości nieograniczone. Szczególnie popularne są LaPermy czerwone lub LaPermy z pointami (oznaczenia syjamskie), które podkreślają loki. W zależności od wieku kota i pory roku sierść LaPerma może się również zmieniać. Na przykład, w zimnych porach roku może stać się grubsza, a u niektórych dorosłych LaPermów pojawia się kołnierz na szyi.
Charakterystyczne dla średniej wielkości, szczupłego i muskularnego LaPerma są również okrągłe łapy i bardzo krzaczasty ogon. Uszy LaPermów są stosunkowo duże i mogą być owłosione, jak u rysia. Ich klinowata głowa zakończona jest wyraźnymi, okrągłymi poduszeczkami, z których wyłaniają się – dopasowane kolorystycznie do umaszczenia – faliste wibrysy. Wyjątkowe są również oczy kotów LaPerm – lekko skośne, w kształcie migdała, występujące we wszystkich kolorach. Waga kotów rodowodowych wynosi od 2,5 do 5 kg, przy czym samice LaPermów są zazwyczaj lżejsze od samców.
Wszystko zaczęło się w 1982 roku na farmie Lindy Koehl w pobliżu The Dalles, w stanie Oregon, USA. Jeden z jej domowych kotów, który żył i rozmnażał się swobodnie w jej gospodarstwie, urodził miot sześciu kociąt. Już przy narodzinach Lindy spostrzegła, że jeden kotek różnił się od swojego rodzeństwa tym, że był całkowicie łysy. Także w swojej naturze młoda samica różniła się od innych. W przeciwieństwie do pozostałych pięciu kociaków, które stały się niezależnymi wolnymi duchami i poszły własnymi drogami w gospodarstwie, ona świadomie szukała bliskości swojej ludzkiej opiekunki i podążała za nią, gdziekolwiek ta się udała.
Prawdziwa osobliwość tego małego nietypowego kociaka ujawniła się w wieku około ośmiu tygodni. Początkowo łysa młoda kotka rozwinęła – w przeciwieństwie do matki i rodzeństwa – bardzo miękką, kręconą sierść. Koehl nazwała wtedy swojego wyjątkowego pupila „Curly”. Podobnie jak jej rodzeństwo, Curly mieszkała na zewnątrz w gospodarstwie swojej opiekunki i kojarzyła się z samcami w sposób naturalny, niekontrolowany. Okazało się, że przekazała swoim kociętom zmutowany gen odpowiedzialny za jej loki. Wszystkie pięć samców z pierwszego miotu Curly było nagich przy urodzeniu, a później rozwinęły taką samą kędzierzawą sierść, jak u ich matki. Koehl, która do tej pory niewiele wiedziała o dziedziczności, zaczęła coraz więcej czytać o hodowli i genetyce kotów. Zabrała Curly i jej niezwykłe potomstwo do swojego domu i zaczęła je bacznie obserwować oraz selektywnie kojarzyć z kotami domowymi.
Przyjaciel Lindy Koehl, będąc pod wrażeniem kręconych włosów i łagodnego charakteru Curly i jej potomstwa, poradził jej, aby pokazała swoje koty na wystawie. Koehl z chęcią wysłuchała tej rady. Była niezmiernie ciekawa, jak ocenią jej pupilów koci eksperci. Jako jednej z pierwszych Linda pokazała swoje koty z lokowaną sierścią sędzinie z CFA (The Cat Fanciers’ Associaton), Kim Everett. Everett była entuzjastycznie nastawiona do nowej rasy kotów o nazwie „LaPerm” i zachęcała Lindę Koehl do kontynuowania hodowli i starania się o oficjalne uznanie rasy. Nazwa rasy „LaPerm” została zainspirowana przez amerykańskie wyrażenie „perm”, skrót od „permanent wave”, czyli trwałej ondulacji. Koehl odniosła sukces: w 2004 roku jej rasa została oficjalnie uznana przez TICA (The International Cat Association), drugi co do wielkości organ zarządzający kotami rasowymi na świecie. Od 2015 roku rasa ta jest również oficjalnie notowana przez FIFe (Fédération Internationale Féline).
Ponieważ LaPerm jest stosunkowo młodą rasą kotów, liczba hodowców zajmujących się nią jest jeszcze stosunkowo niewielka. Większość hodowców istnieje w kraju pochodzenia rasy, USA, ale certyfikowane hodowle znajdą się również w Wielkiej Brytanii, Holandii, Niemczech, Rosji i Francji. Hodowcy pracują usilnie nad rozpowszechnianiem rasy LaPerm. W zależności od związku hodowlanego, do którego należą hodowcy, dopuszczalne jest kojarzenie z niektórymi rasami kotów w typie wschodnim w celu powiększenia puli genów. Ponieważ „gen loczków” u kotów LaPerm – inaczej niż u wszystkich ras kotów Rex – jest dziedziczony dominująco, charakterystyczne kręcone umaszczenie pozostało mimo kojarzenia innych ras. Zgodnie z FIFe i CFA, od 2015 roku nie wolno już krzyżować kotów LaPerm z innymi rasami. Wciąż jednak istnieją w hodowli LaPermy gładkowłose, które kojarzone z LaPermami kręconymi uzyskują potomstwo zarówno o „normalnej” sierści, jak i z lokami.
Niezwykły w tej młodej rasie kotów jest nie tylko ich wygląd – również ich charakter różni się pod wieloma względami od innych kotów. Już Curly, matka rasy LaPerm, była wyjątkowo ufna, jak na kota żyjącego przy gospodarstwie. Nie była w żadnym wypadku dzika czy nieprzewidywalna, jak jej rodzeństwo, ale zawsze starała się zadowolić swoją opiekunkę, Lindę Koehl, i w pełni cieszyła się sesjami pieszczot. Przyjazny charakter i pozytywne nastawienie do ludzi kotów nowej rasy, pomimo różnych krzyżówek na drodze hodowlanej, udało się zachować do dziś.
W Anglii LaPermy są czasem czule nazywane „Lappies”, co wzięło się od angielskiego słowa „lap” (pol. kolano) i zdradza dużo na temat ulubionego miejsca tych wyjątkowych kotów. Nie oznacza to jednak, że LaPerm będzie leżał tylko na kolanach swojego człowieka. LaPermy uwielbiają się bawić, wspinać i ganiać, tak samo jak uwielbiają być głaskane. Szczególnie młode koty wykazują dużo energii i bywają bardzo żywiołowe, co często prowadzi do zabawnych sytuacji. Jeśli przy różnych możliwościach zabawy, dodatkowo doświadczają pełnej uwagi opiekuna, takie życie jest dla nich wręcz idealne.
Rzeczą, której LaPermy nie będą w stanie znieść, jest samotność. Te towarzyskie zwierzęta szukają kontaktu z ludźmi, jednak najczęściej w rodzinie kilkuosobowej wybierają swojego jednego ulubionego opiekuna. Z dziećmi, ale także z innymi zwierzętami domowymi, takimi jak psy, te figlarne i przyjazne koty zazwyczaj bardzo dobrze się dogadują. LaPermy cenią sobie bardzo towarzystwo innych kotów – przynajmniej, jeśli są równie zwinne i żywiołowe jak one. Często interakcja z ludźmi nie zastąpi LaPermowi towarzystwa drugiego kota, dlatego zaleca się trzymanie tej rasy w parze lub z inną żywotną i przyjacielską rasą.
© lwfoto / adobe.stock.com
Jeśli chcesz trzymać LaPerma w domu, musisz mieć świadomość jego czułej i nastawionej na ludzi natury. Dla osób pracujących, którzy muszą pracować cały dzień, ta rasa nie jest odpowiednia. Opiekunowie LaPermów powinni być w stanie poświęcić im kilka godzin dziennie, bawiąc się, nosząc na rękach i intensywnie przytulając.
Ponieważ koty rasy LaPerm są bardzo wrażliwe i mocno się przywiązują, zwykle – nawet, jeśli daje się im pełną swobodę wychodzenia – trzymają się blisko domu. LaPermy mogą być trzymane w mieszkaniu, ale pożądany jest przeznaczony do ich dyspozycji bezpieczny balkon zabezpieczony siatką dla kotów. W sumie koty rasy LaPerm nie są wymagające w stosunku do otoczenia – dużo ważniejszy od warunków bytowych jest dla nich kontakt z opiekunem, którego chciałyby mieć cały czas przy sobie.
Wspaniałym sposobem na poświęcenie czasu i uwagi kotu jest pielęgnacja, która w przypadku kota rasy LaPerm nie zajmuje jednak zbyt wiele czasu. Jak większość kotów, większość zabiegów pielęgnacyjnych LaPerm wykonuje samodzielnie. Tylko w okresie letniej zmiany sierści należy wyczesać nadmiar włosów miękką szczotką. Przy okazji, szukający bliskości człowieka LaPerm bardzo lubi szczotkowanie! Jak w przypadku wszystkich kotów domowych, należy również regularnie sprawdzać stan uszu, oczu i zębów LaPerma. Dzięki temu wszelkie zanieczyszczenia i stany zapalne mogą zostać wykryte i wyleczone na wczesnym etapie.
Regularna pielęgnacja ma decydujące znaczenie dla zdrowia LaPerma. Obejmuje ona oczywiście również coroczne wizyty kontrolne u lekarza weterynarii, jak również przestrzeganie terminów ważnych szczepień. Chociaż ta młoda rasa kotów jest bardzo odporna i nie są znane żadne choroby charakterystyczne dla tej rasy, LaPerm – jak każdy kot domowy – może zachorować na przykład bakteryjne zakażenie przewodu pokarmowego lub choroby górnych dróg oddechowych. Dlatego LaPerma należy zaszczepić przeciwko wirusowemu zapaleniu nosa i tchawicy kotów (FVR) i panleukopenii. Wychodzący swobodnie LaPerm powinien być również zaszczepiony przeciwko wściekliźnie i białaczce.
Dzięki solidnemu zdrowiu LaPerm nie ma specjalnych wymagań dotyczących diety. Aby jednak zapewnić kotu wszystkie ważne składniki odżywcze, których potrzebuje do długiego i zdrowego życia, należy podawać mu wysokiej jakości karmę dla kotów. Przy jej wyborze mniejszą uwagę powinno zwracać się na cenę, a większą na składniki w niej zawarte. Wysokiej jakości karma składa się z dużej zawartości mięsa (uwaga, bez odpadów mięsnych) i uzupełniona jest warzywami i owocami. Zawartość zbóż powinna być jak najmniejsza. Należy całkowicie unikać cukru, chemicznych konserwantów czy sztucznych polepszaczy smaku.
Tak zwany BARFing staje się coraz bardziej popularny wśród opiekunów psów i kotów. Jednak ta metoda „organicznego, surowego karmienia” wymaga wiedzy na temat potrzeb żywieniowych kota, jak również zawartości składników odżywczych w różnych pokarmach. Jeśli nie masz tej wiedzy i nie lubisz przygotowywać posiłków, czy też nie masz na to czasu, wybierz raczej gotową karmę w puszkach, saszetkach czy tackach. Wielu opiekunów kotów karmi swoje zwierzęta mieszanką suchej i mokrej karmy, tak aby można było czerpać korzyści z obu rodzajów pożywienia. Zdecydujcie sami, która metoda karmienia jest dla Was najbardziej komfortowa i który pokarm najlepiej smakuje Twojemu LaPermowi!
Lubisz psy? LaPerm jest często porównywany do psa. Tak, jak „najlepszy przyjaciel człowieka”, podąża za swoim opiekunem gdziekolwiek ten się udaje. Spróbuje wszystkiego, aby zdobyć uwagę i przywiązanie swoich ludzi. Nie jest wolnym duchem, jak wiele kotów, które zachowują niezależność i spędzają kilka godzin na wypadach na łono natury. LaPerm zawsze szuka bliskości swojej rodziny. Nawet drugi kot – który niewątpliwie wzbogaci życie przedstawiciela tej towarzyskiej rasy i którego towarzystwo bardzo go ucieszy – nie zastąpi mu jednak kontaktu i bliskości z człowiekiem.
Najważniejsze pytanie, jakie należy sobie zadać przed zakupem kota rasy LaPerm, brzmi: „Czy mogę poświęcić wystarczająco dużo czasu każdego dnia na zabawę z moim kotem, jego pielęgnację i przytulanie?”. Jeśli dużo podróżujesz, czy to w interesach, czy dla przyjemności, i musisz często zostawiać kota samego w domu, każdy sensowny hodowca odradzi Ci zakup tego wyjątkowo przymilnego kota. Jeśli jednak Ty lub Twoja rodzina macie wystarczająco dużo czasu i chęci, aby poświęcić się kotu, zdobędziecie niesamowicie czułego i uroczego towarzysza, wyróżniającego się nie tylko kręconą sierścią, ale i wyjątkowo radosną naturą.
