© Grubärin / stock.adobe.com
W ciężkich przypadkach rabdomioliza sprawia, że koń nie może wstać.
Widok leżącego i niemogącego wstać konia to koszmar każdego właściciela. Dlatego tak ważne jest poznanie bliżej dolegliwości zwanej rabdomiolizą wysiłkową u koni, aby móc w porę rozpoznać jej pierwsze objawy.
Do typowych objawów rabdomiolizy u konia zaliczamy:
Rabdomiolizą określamy proces rozpadu mięśni poprzecznie prążkowanych, a stopień jej nasilenia może się znacznie różnić w zależności od przypadku. Podczas gdy łagodne formy powodują jedynie niechęć do ruchu, poważniejsza postać prowadzi do ostrych i nagłych reakcji – konie kładą się i nie mogą wstać, pocą się i odczuwają silny ból.
Jeśli zauważymy, że koń wykazuje objawy rabdomiolizy, natychmiast przerwijmy trening i rozgrzejmy go, jak najszybciej kontaktując się z lekarzem weterynarii, aby uniknąć pogorszenia jego stanu.
Aby specjalista mógł rozpoznać przyczynę dolegliwości, bardzo istotne jest podanie mu wszystkich niezbędnych informacji na temat warunków utrzymania i sposobu karmienia zwierzęcia, a także ewentualnych leków, które przyjmowało w ostatnim czasie oraz odbywanych treningów.
Na podstawie uzyskanych informacji lekarz weterynarii przeprowadzi badanie kliniczne, podczas którego będzie uważnie obserwował i omacywał konia. Osłuchując serce, płuca i przewód pokarmowy, może ocenić ich funkcjonowanie. Za pomocą diagnostyki różnicowej wykluczy także inne przyczyny występujących objawów (np. niedrożność jelit).
Jeśli mocz konia ma ciemne zabarwienie, jest to ważna informacja, wskazująca na możliwą rabdomiolizę. W takiej sytuacji zastosowanie znajduje specjalny pasek do analizy moczu, który ma za zadanie wykryć obecność mioglobiny.
W następnej kolejności pobierana jest próbka krwi, która jest niezbędna do ocenienia stopnia uszkodzenia komórek mięśniowych w oparciu o parametry, takie jak kinaza kreatynowa (CK) i aminotransferaza asparaginianowa (AST).
© pholidito / stock.adobe.com
Po zdiagnozowaniu rabdomiolizy u konia, lekarz weterynarii spróbuje zapobiec dalszemu uszkodzeniu mięśni i złagodzić objawy. W tym celu zastosuje następujące środki terapeutyczne:
Po zastosowaniu wstępnego leczenia, należy wyścielić boks konia dużą ilością ściółki i obracać go przynajmniej co cztery godziny przez cały czas jego pobytu w boksie, aby zapobiec powstawaniu dalszych urazów. Upewnijmy się również, że koń ma możliwość odpoczynku, a jego mięśnie są rozgrzane.
Rabdomioliza to zaburzenie metaboliczne dotykające mięśni, które występuje u koni tuż po intensywnym wysiłku.
Może mieć podłoże genetyczne. Szczególnie podatni na jej rozwój są przedstawiciele rasy quarter horse z powodu dziedzicznej miopatii spichrzeniowej polisacharydów.
W większości przypadków dotknięte chorobą konie ostatnie dni przed wystąpieniem objawów spędzały w stajni i jadły dużo paszy treściwej. Zawarty w niej cukier powoduje bowiem gromadzenie się glikogenu w mięśniach zadu, a białe włókna mięśniowe w rejonie zadu i ud są w stanie wytworzyć jedynie niewielką ilość energii.
Podczas przerwy w pracy, zmagazynowany zapas glikogenu rozpuszcza się w procesie glikogenolizy beztlenowej do glukozy, w rezultacie czego zbyt mała ilość tlenu jest dostępna, aby usunąć produkt rozpadu w postaci mleczanu.
W związku z tym, kwaśny mleczan gromadzi się i powoduje kwasicę. Mięśnie uwalniają wówczas mioglobinę, która jest następnie wydalana przez nerki wraz z moczem.
© NokHoOkNoi / stock.adobe.com
Rokowania u koni cierpiących na rabdomiolizę wysiłkową zależą w dużej mierze od stopnia uszkodzenia mięśni. Jeśli zostanie szybko rozpoznana i lekarz weterynarii będzie mógł rozpocząć leczenie na wczesnym etapie, istnieje duża szansa na powstrzymanie jej rozwoju. Należy jednak pamiętać, że w przyszłości możliwe są nawroty choroby.
Jeśli natomiast uszkodzenia mięśni są na tyle rozległe, że koń nie wstaje od kilku dni, musimy niestety liczyć się z tym, że może umrzeć. W takiej sytuacji bardzo ważne jest, aby skonsultować się z lekarzem weterynarii w kwestii zastosowania eutanazji, w celu skrócenia niepotrzebnego cierpienia zwierzęcia.
Wszechstronne wykształcenie weterynaryjne uzyskała na Uniwersytecie Justusa Liebiga w Gießen (Justus-Liebig-Universität Gießen). Zdobyła tam doświadczenie w różnych dziedzinach, takich jak medycyna małych, dużych i egzotycznych zwierząt, a także farmakologia, patologia i higiena żywności. Obecnie udziela się jako autorka, pracuje także nad własną rozprawą naukową. Jej celem jest polepszenie ochrony zwierząt przed chorobami wywoływanymi przez patogeny bakteryjne. Oprócz naukowej wiedzy weterynaryjnej, jako szczęśliwa opiekunka psa, dzieli się także własnymi doświadczeniami. Dzięki temu potrafi jeszcze lepiej zrozumieć i wyjaśnić obawy i problemy, jak również powtarzające się pytania opiekunów dotyczące zachowania i zdrowia ich zwierząt domowych.
