Odrobaczanie koni This article is verified by a vet

Artykuł napisany przez Franziska G., Weterynarz
Preparat odrobaczający dla konia

Niektóre środki odrobaczające dla koni można podawać doustnie.

Pasożyty atakujące konie czają się wszędzie – w stajni, na pastwisku i w jedzeniu. Jak zapobiegać ich inwazji? Z lektury poniższego artykułu dowiesz się wszystkiego, co należy wiedzieć o odrobaczaniu koni.

Dlaczego odrobaczanie koni jest ważne?

Konie mogą zarazić się pasożytami na różne sposoby, z których najbardziej powszechne jest zakażenie w wyniku spożycia ich jaj, które obecne są w stajni i na pastwisku, i pozostają zakaźne przez wiele miesięcy.

Chociaż inwazja pasożytów nie zawsze musi być zauważalna, u niektórych zwierząt mogą one wywoływać poważne choroby. Dlatego bardzo ważne jest, aby każdy właściciel konia miał świadomość, jakie kuracje odrobaczające należy przeprowadzać.

Objawy: Jak objawia się inwazja pasożytów u koni?

Większość pasożytów wywołuje u koni problemy żołądkowo-jelitowe, które objawiają się zazwyczaj biegunką, niechęcią do jedzenia i utratą wagi.

Szczególnie niebezpieczne są słupkowce duże (zwłaszcza Strongylus vulgaris), ponieważ przyczepiają się do ścian naczyń krwionośnych tętnic jelitowych i mogą prowadzić do śmierci zarażonego konia.

Wskazówki dotyczące stosowania: Sposób i termin podania oraz rodzaj środka odrobaczającego

Rodzaj kuracji odrobaczającej i harmonogram jej zastosowania należy omówić z lekarzem weterynarii odpowiednio wcześnie, a jej wybór zależy od różnych czynników, które należy wspólnie rozważyć. Najważniejsze fakty dotyczące odrobaczania koni zamieszczamy poniżej.

Jak często należy odrobaczać konie?

To, czy nadszedł czas na odrobaczanie zależy od tego, na jaki schemat odrobaczania się zdecydowaliśmy. Specjaliści wyróżniają odrobaczanie selektywne i strategiczne:

  • W przypadku odrobaczania selektywnego, kuracja przeprowadzana jest jedynie wtedy, gdy wynik próbki kału wskazuje na rozwiniętą inwazję pasożytów. Wartość progowa dla słupkowców małych wynosi na przykład 200 jaj na gram kału. Jeśli zostanie przekroczona, zaleca się odrobaczanie, a po upływie kilku tygodni sprawdzenie jego skuteczności. W ten sposób upewnimy się, że wszystkie stadia pasożytów zostały wyeliminowane.
  • Odrobaczanie strategiczne zależy od wieku konia. Wszystkie zwierzęta z tej samej grupy wiekowej powinny być odrobaczane do czterech razy w roku. Dodatkowo należy regularnie badać kał zwierząt pod kątem obecności pasożytów – również najlepiej cztery razy w roku. Aby zmniejszyć koszty takich badań, warto zebrać kał z 2–3 dni.

Częstotliwość odrobaczania w danej grupie wiekowej przedstawia poniższa tabela:

Grupa wiekowaTermin odrobaczania
ŹrebiętaOdrobaczanie w wieku około 1, 2, 5 i 8 miesięcy
Uwaga: Pierwsze odrobaczanie przeprowadza się tylko wtedy, gdy w stadzie wykryto obecność węgorka jelitowego
Młode zwierzęta (<5 lat)Odrobaczanie w wieku 11–12 miesięcy, 1–2 miesięcy po zakończeniu sezonu pastwiskowego, 4–5 miesięcy po zakończeniu sezonu pastwiskowego
Dorosłe konie (>5 lat)1–2 miesiące po zakończeniu sezonu pastwiskowego

Uwaga: Aby uniknąć rozwoju oporności, ważne jest, aby w ramach odrobaczania strategicznego, w porozumieniu z lekarzem weterynarii, regularnie zmieniać podawane składniki czynne.

Kiedy należy przeprowadzić odrobaczanie konia?

Na wybór kuracji odrobaczającej wpływ mają również pory roku. Pamiętajmy, że liczba pasożytów zmniejsza się jesienią, wraz z końcem sezonu pastwiskowego.

Dlatego jest to najlepszy moment na jej przeprowadzenie. Możemy wówczas odrobaczyć konie na tasiemce, glisty i gzy. W zimie i w lecie odrobaczanie koni konieczne jest zazwyczaj jedynie w przypadku wykrycia inwazji.

To, czy preparat odrobaczający należy podać przed czy po jedzeniu zależy od preparatu i konia. Niektórzy właściciele podają go przed karmieniem, aby posiłek zneutralizował jego smak.

Jaki środek odrobaczający będzie odpowiedni dla mojego konia?

Na rynku dostępnych jest wiele preparatów odrobaczających, które różnią się zawartymi w nich składnikami czynnymi. To, który z nich będzie odpowiedni dla danego konia zależy zarówno od cech osobniczych, jak i rodzaju zwalczanych pasożytów.

Dlatego w każdym przypadku należy skonsultować się z lekarzem weterynarii.

Do najbardziej znanych substancji czynnych, stosowanych w przypadku pierwotniaków, tasiemców oraz nicieni zaliczamy:

  • pochodne izochinoliny (np. prazykwantel)
  • laktony makrocykliczne (np. iwermektyna)
  • nitazoksanid
  • piperazynę
  • pirymidyny (np. pyrantel)

W jaki sposób podaje się preparat odrobaczający?

W zależności od preparatu, środki odrobaczające mogą być podawane doustnie, przezskórnie lub w formie zastrzyku.

Jeśli chodzi o sposób podania, najlepiej skonsultować się z lekarzem weterynarii. Instrukcje dotyczące stosowania preparatu znajdziemy również w dołączonej do niego ulotce.

Uwaga: W większości krajów preparaty odrobaczające wydawane są na receptę.

Ile kosztuje odrobaczanie konia?

Ostateczny koszt kuracji odrobaczającej zależy od zastosowanego preparatu i dawkowania, ale oscyluje w granicach kilkudziesięciu złotych.

Stado koni na pastwisku © PHOTOLIFESTYLE / stock.adobe.com
Zaleca się jednoczesne odrobaczanie wszystkich koni w stadzie.

Czy preparaty odrobaczające mają skutki uboczne?

Dopuszczone do zastosowania środki odrobaczające, podawane w prawidłowy sposób, są zazwyczaj dobrze tolerowane przez większość zwierząt. W zależności od preparatu, w rzadkich przypadkach mogą wystąpić działania niepożądane wymienione w dołączonej ulotce.

Najczęściej dotyczą one przewodu pokarmowego. Czasami śmierć wielu pasożytów może prowadzić do rozwoju kolki. Poza tym, może pojawić się zmęczenie, obrzęk jamy brzusznej lub świąd.

Na co należy zwrócić uwagę w trakcie i po kuracji odrobaczającej u konia?

Aby upewnić się, że preparat odrobaczający spełnił swoją funkcję i pozostałe konie nie zostaną zarażone wydalonymi pasożytami w stadiach stwarzających ryzyko zarażenia, należy przestrzegać następujących kwestii:

Kiedy wydalane są pasożyty po odrobaczeniu?

Po odrobaczeniu konia należy liczyć się z tym, że co najmniej w ciągu kolejnych trzech dni będzie regularnie wydalał robaki.

Jak długo po odrobaczeniu nie można wypuszczać konia na pastwisko?

Ponieważ w ciągu kilku dni po podaniu preparatu odrobaczającego koń wydala pasożyty, nie powinien być w tym czasie wypuszczany na pastwisko.

Dopiero od czwartego dnia można zakładać, że ryzyko zarażenia innych koni jest bardzo niewielkie.

Trening: Czy po odrobaczeniu można użytkować konia pod siodłem?

W dniu podania koniowi preparatu odrobaczającego zalecany jest dzień wolny od pracy. Podobnie jak w przypadku szczepienia, można koniowi dać dzień lub dwa dni odpoczynku.

Czy istnieje problem oporności na preparaty odrobaczające u koni?

Nie tylko bakterie, ale również pasożyty coraz częściej rozwijają oporność na dostępne leki. Lekarze weterynarii w Europie stwierdzają na przykład wzrost oporności słupkowców małych czy glist, np. Parascaris spp.

W rezultacie dostępne na rynku środki przestają być skuteczne – ze szkodą dla zdrowia koni. Niemożliwe staje się leczenie ciężkich inwazji, co w najgorszym wypadku może prowadzić do śmierci zwierzęcia.

Ze względu na poważny problem lekooporności, ogromne znaczenie ma przemyślane stosowanie obecnie dostępnych środków odrobaczających nie tylko przez lekarzy weterynarii, ale również przez właścicieli koni.


Franziska G., Weterynarz
Profilbild von Tierärztin Franziska Gütgeman mit Hund

Wszechstronne wykształcenie weterynaryjne uzyskała na Uniwersytecie Justusa Liebiga w Gießen (Justus-Liebig-Universität Gießen). Zdobyła tam doświadczenie w różnych dziedzinach, takich jak medycyna małych, dużych i egzotycznych zwierząt, a także farmakologia, patologia i higiena żywności. Obecnie udziela się jako autorka, pracuje także nad własną rozprawą naukową. Jej celem jest polepszenie ochrony zwierząt przed chorobami wywoływanymi przez patogeny bakteryjne. Oprócz naukowej wiedzy weterynaryjnej, jako szczęśliwa opiekunka psa, dzieli się także własnymi doświadczeniami. Dzięki temu potrafi jeszcze lepiej zrozumieć i wyjaśnić obawy i problemy, jak również powtarzające się pytania opiekunów dotyczące zachowania i zdrowia ich zwierząt domowych.


Najczęściej polecane