Choroba zwyrodnieniowa stawów u koni This article is verified by a vet

Artykuł napisany przez Dr Julia Striegl, Weterynarz
Próba zginania

Obrzęk i bolesność mogą wskazywać na chorobę zwyrodnieniową stawów u konia.

Przewlekła choroba stawów, taka jak choroba zwyrodnieniowa stawów u koni, oznacza poważne ograniczenia zarówno dla samego zwierzęcia, jak i jego właściciela. W poniższym artykule dowiesz się jak możesz ulżyć swojemu wierzchowcowi w tej dolegliwości.

Czy choroba zwyrodnieniowa stawów jest niebezpieczna dla konia?

W przypadku artrozy stawy ulegają zwyrodnieniu, co oznacza, że dochodzi do nieodwracalnego zniszczenia chrząstki stawowej. Leczenie w jej przypadku trwa tak naprawdę przez całe życie zwierzęcia.

Dlatego w porę postawiona diagnoza jest tak ważna. Kompleksowa terapia pomaga bowiem spowolnić przebieg choroby i zapobiega uszkodzeniom innych części układu mięśniowo-szkieletowego.

Objawy: Jak objawia się choroba zwyrodnieniowa stawów u koni?

Koń cierpiący na artrozę wykazuje zaburzenia ruchu, którym towarzyszą kulawizna i ból. Jako że choroba rozwija się dość podstępnie, w jej początkowej fazie objawy są trudne do zauważenia.

Najważniejsze objawy

  • silna kulawizna, zwłaszcza po okresie odpoczynku lub na początku ruchu, znikająca po „rozruszaniu się”
  • sztywny, niezgrabny chód
  • niechęć do ruchu
  • unikanie określonych ruchów
  • obrzęk chorego stawu
  • bolesność
  • wrażliwość na dotyk, podwyższona temperatura w chorym miejscu (ostry stan zapalny)
  • trudności we wstawaniu i kładzeniu się
  • potykanie się
  • napięcie mięśni grzbietowych
  • nasilone objawy podczas wilgotnej, zimnej pogody

Kiedy konieczna jest wizyta u lekarza weterynarii?

Jeśli zauważysz u swojego konia którekolwiek z wyżej wymienionych objawów lub zwierzę dozna ostrego urazu, jak najszybciej skonsultuj się z lekarzem weterynarii, by w porę rozpocząć odpowiednie leczenie.

Gniady koń podczas kłusa w ręku © Nigel Baker / stock.adobe.com
Ruch w ręku jest częścią badania pod kątem kulawizny.

Diagnoza: Jak wykrywamy chorobę zwyrodnieniową stawów u koni?

Aby zdiagnozować artrozę, niezbędne jest badanie ogólne, rozpoznanie specyficznych objawów i czynników ryzyka (takich jak: nieprawidłowa budowa stawów, nieprawidłowy ruch, nadwaga, niedobór składników odżywczych czy zaburzenia metaboliczne), które można dodatkowo zidentyfikować wykonując badanie krwi.

W dokładnym badaniu palpacyjnym stawów, więzadeł i ścięgien, lekarz weterynarii ocenia ich stan i bolesność, temperaturę oraz obrzęk.

Badanie pod kątem kulawizny

Aby postawić diagnozę, niezbędne jest szczegółowe badanie pod kątem kulawizny, podczas którego lekarz obserwuje konia poruszającego się na różnych powierzchniach i w różnych chodach. Na tej podstawie będzie mógł stwierdzić, które stawy zostały dotknięte dolegliwością.

Podczas próby zginania, daną kończynę zgina się na krótki czas, po czym kłusuje z koniem w ręku, by uwidocznić bolesne obszary.

Znieczulanie poszczególnych partii

Kolejną metodą diagnostyczną jest znieczulenie diagnostyczne, w którym znieczula się kolejno poszczególne partie kończyny konia lub stawy. Jeśli okaże się, że w danym miejscu po podaniu znieczulenia kulawizna znika, lekarz weterynarii jest w stanie zawęzić dotknięty dolegliwością obszar stawu.

Badania obrazowe

Aby uwidocznić oznaki zużycia stawów i ocenić ich stopień, lekarz wykona badanie obrazowe, takie jak rentgen (RTG), rezonans magnetyczny (MRI), tomografia komputerowa (TK) czy scyntygrafia.

Wnętrze stawu można zbadać również za pomocą artroskopii (inwazyjna metoda badania).

Leczenie: Jak wygląda leczenie choroby zwyrodnieniowej stawów u koni?

Leczenie prawie w każdym przypadku musi trwać przez całe życie zwierzęcia. Powstawaniu choroby zwyrodnieniowej stawów sprzyja wiele różnych czynników. Dlatego zaleca się zastosowanie holistycznego podejścia w celu złagodzenia jej objawów i opóźnienia postępów.

Środki farmakologiczne i terapie alternatywne

W ostrej fazie choroby, lekarz weterynarii przepisze końskiemu pacjentowi środki przeciwbólowe oraz przeciwzapalne, które powinny być dobrze przez niego tolerowane i pozbawione skutków ubocznych. Od kilku lat stosowane są również dostawowe iniekcje kwasu hialuronowego, sterydu, Irap, PRP i komórek macierzystych.

Suplementy paszowe i terapie alternatywne

 

Suplementy paszowe, wspomagające naturalne funkcjonowanie stawów i chrząstek stawowych, oraz fitoterapia (ziołolecznictwo) stanowią bardzo dobre wsparcie dla aparatu ruchu konia. Ponadto, aby zmniejszyć stan zapalny i złagodzić dolegliwości bólowe, warto podawać zwierzęciu imbir, diabelski pazur czy korę wierzby.

Pomocna może okazać się również hirudoterapia – substancje przeciwzapalne i przeciwbólowe wraz ze śliną pijawki docierają do chorego miejsca, a jednoczesne upuszczanie niewielkiej ilości krwi pobudza krążenie.

Środki wspomagające

Zdrowe, dobrze wytrenowane mięśnie odciążają stawy i przeciwdziałają przyjmowaniu postawy odciążającej, a regularny, lekki trening sprzyja dobremu samopoczuciu konia i tworzeniu się mazi stawowej.

Należy jednak unikać nadmiernego obciążania stawów. Dlatego upewnij się, że waga Twojego konia jest prawidłowa – nadprogramowe kilogramy będą dodatkowym, niepotrzebnym balastem dla stawów.

Jaki rodzaj ruchu działa wspomagająco na stawy?

Aby uzupełnić tradycyjną terapię farmakologiczną, możesz konia regularnie brać na spacer, wypuszczać go na padok, trzymać w systemie wolnowybiegowym oraz derkować w porze chłodnej i deszczowej. Przed treningiem rozgrzej go dobrze, a na nogi zakładaj mu ochraniacze. Absolutnie unikaj dużego wysiłku bez rozprężenia konia, a po zakończonym treningu porządnie go rozstępuj.

W przypadku już istniejących napięć i przyjmowania postawy odciążającej, bardzo pomocna jest również fizjoterapia i osteopatia oraz terapia falą uderzeniową.

Regularna pielęgnacja

Jeśli Twój koń cierpi na chorobę zwyrodnieniową stawów, musisz szczególną uwagę zwracać na pielęgnację kopyt oraz odpowiednie podkucie – w przypadku wrodzonych deformacji, warto zapewnić zwierzęciu podkowy ortopedyczne.

Jak drogie jest leczenie artrozy?

Koszty terapii zależą w dużej mierze od przyjmowanych leków i wybranej metody leczenia i mogą wynosić nawet kilkaset złotych miesięcznie.

Przyczyny: Jakie są przyczyny choroby zwyrodnieniowej stawów u koni?

Artroza jest przewlekłą chorobą stawów. W jej przebiegu chrząstka stawowa, pokrywająca końce kości i działająca niejako jak amortyzator, ulega stopniowej degradacji.

Z powodu brakującej amortyzacji, w stawie rozwija się stan zapalny, obejmujący również znajdujące się pod chrząstką kości, w wyniku czego powstają zwyrodnienia, powodujące usztywnienie stawu.

Ryzyko uszkodzeń wynikające z postawy odciążającej

Choroba zwyrodnieniowa stawów u koni może sprawiać, że dolegliwość w obrębie jednego stawu będzie miała wpływ na cały układ mięśniowo-szkieletowy. Kiedy podczas ruchu staw powoduje silny ból, koń będzie starał się odciążać bolącą kończynę.

Taka postawa ochronna sprzyja powstawaniu dodatkowych, nieprawidłowych i nadmiernych obciążeń pozostałych stawów, co szkodzi również choremu stawowi, ponieważ chrząstka stawowa nie jest wówczas zaopatrywana w wystarczającą ilość składników odżywczych. Prowadzi to do uszkodzenia tkanek, co dodatkowo przyspiesza degenerację chrząstki.

Czynniki wywołujące artrozę u koni:

  • jednostronne lub nieprawidłowe obciążenie, zwłaszcza w okresie wzrostu
  • zużycie stawu na skutek dużego obciążenia lub nadwagi
  • urazy, takie jak uszkodzenia mięśni, ścięgien i kości
  • wcześniejsze, nieleczone zapalenie stawów (artretyzm)
  • nieprawidłowa budowa kończyn
  • predyspozycje genetyczne
  • brak ruchu
  • niewłaściwe warunki utrzymania, np. nieprawidłowe żywienie (niedobór składników odżywczych) lub nieprawidłowe kucie
  • zaburzenia metaboliczne
  • zużycie stawów wynikające ze starzenia się

Zapobieganie: Jak uchronić konia przed zachorowaniem na chorobę zwyrodnieniową stawów?

Artroza może rozwinąć się u konia w wyniku niewyleczonych stanów zapalnych stawów. Dlatego w przypadku ostrego urazu trzeba natychmiast zasięgnąć porady lekarza weterynarii, aby szybko wdrożyć odpowiednie leczenie.

Jaką rolę odgrywa żywienie?

Zawsze należy unikać nadmiernego obciążania stawów. Dlatego zwracaj uwagę na dietę swojego konia – nadwaga jest jednym z czynników ryzyka wystąpienia artrozy.

Karm więc go zdrowo i odpowiednio do jego wymagań, a w przypadku wątpliwości dotyczących właściwego żywienia, skonsultuj się z końskim dietetykiem, który opracuje plan żywieniowy na miarę potrzeb Twojego wierzchowca.


Dr Julia Striegl, Weterynarz
autorenbild julia striegl mit hund

Studiowała weterynarię na Uniwersytecie Ludwika i Maksymiliana w Monachium, gdzie w 2012 roku obroniła pracę doktorską. Po studiach uczestniczyła w wielu projektach, zdobywając cenne doświadczenie na przykład jako lekarz weterynarii i doradca naukowy. Szczególną wagę przykłada do działań na rzecz poprawy dobrostanu zwierząt oraz medycyny zwierząt gospodarskich. Zawsze stara się działać w najlepszym interesie swoich pacjentów i zapewnić im optymalną opiekę. Poza weterynarią interesuje się również jeździectwem, jest także pasjonatką i wieloletnią opiekunką psów, z którymi chętnie uprawia różne psie sporty.


Najczęściej polecane