© filmbildfabrik / stock.adobe.com
Myszata sierść, ciemne pęciny: Konik polski z wyglądu przypomina dzikiego konia.
Wizualnie konik polski wygląda jak dziki koń. Nic dziwnego, pochodzi bowiem od wymarłego już tarpana – wschodnioeuropejskiej mieszanki konia domowego i dzikiego. Zwierzęta te często żyją w stanie półdzikim w rezerwatach przyrody, pełniąc ważną rolę w pielęgnacji krajobrazu. Jednak nie jest to ich jedyne zajęcie – również jako konie wierzchowe stają się coraz bardziej popularne.
Koniki polskie dorastają od 130 do 140 centymetrów w kłębie, w związku z czym zaliczane są do grupy kuców. Ich waga waha się natomiast od 280 do 370 kilogramów.
Dzielimy je na dwa typy – typ pierwotny i sportowy. Konie w pierwszym typie są silniejsze i mają bardziej kompaktową budowę, podczas gdy konie w typie sportowym są lżejsze i bardziej eleganckie, co zawdzięczają dolewowi krwi koni arabskich i koni pełnej krwi angielskiej.
Dzikich przodków widać w ich oryginalnej maści. Koniki polskie występują głównie w myszatym umaszczeniu i mają bujną czarną grzywę oraz ogon.
Zdarzają się również osobniki siwo-gniade, kasztanowate oraz izabelowate, ale należą raczej do rzadkości. Typową cechą przedstawicieli tej rasy są ciemna pręga na grzbiecie i czarne kończyny. U niektórych z nich występuje również pręgowanie na pęcinach, łopatkach i białe odmiany.
Konik polski jest krępy, o mocnej budowie. Ma długi tułów z krótką szyją oraz prostą lub lekko wklęsłą głową. Pysk jest krótki, klatka piersiowa szeroka, a zad spadzisty i umięśniony.
Ogon jest głęboko osadzony i gruby, a pęciny bywają owłosione. W zimie konik zmienia sierść na zimową, izolującą go od zimna. Dzięki swoim silnym stawom i twardym kopytom świetnie odnajduje się w każdym, nawet najtrudniejszym terenie.
Koniki polskie są spokojne, opanowane i przywiązane do człowieka. Chociaż mają dzikich przodków, w kontaktach z opiekunami są bardzo przystępne i słyną z nerwów ze stali.
Nawet dorastając na wpół dziko na wolności, w stosunku do ludzi są zazwyczaj przyjazne. Powodem tego jest z pewnością przenoszenie swoich stadnych zachowań.
Z natury są również bardzo czujne i uważne, chociaż cechy te mogą stracić, gdy przyzwyczają się do swojego otoczenia. W ramach stada zawsze dochodzi do walk o władzę, których celem jest wypracowanie obowiązującej hierarchii.
W mieszanej grupie, pewny siebie konik polski lubi przejmować dowodzenie. Nie waha się spróbować swoich sił również w starciu z większymi od siebie.
© Mariska / stock.adobe.com
Ich łopatki nie są może wybitnie umięśnione, ale za sprawą swojej wytrzymałości doskonale radzą sobie w roli koni rekreacyjnych, a także w rajdach długodystansowych czy wycieczkach terenowych.
Nie gorzej sprawdzają się w zaprzęgach. Skoki przez przeszkody i ujeżdżenie nie są natomiast ich mocną stroną. Wspólny język znajdą z nimi również początkujący jeźdźcy i dzieci
W rezerwatach przyrody i parkach narodowych koniki polskie są czasami wykorzystywane do pielęgnacji krajobrazu. Te wytrzymałe, odporne, mało wymagające zwierzęta oprócz naszej rodzimej Puszczy Białowieskiej żyją na przykład na obszarze chronionego krajobrazu Oostvaardersplassen w Holandii oraz w Geltinger Birk nad Morzem Bałtyckim, gdzie ich głównym zajęciem jest skubanie drzew i krzewów. W ten sposób pomagają ograniczać ich rozrost, utrzymując tym samym półotwarte przestrzenie.
Koniki polskie mogą przebywać cały rok na zewnątrz. Żywią się trawą, korą, korzeniami trzciny, bylinami i pnączami.
Zimą odgarniają śnieg, by dotrzeć do znajdujących się pod nim łodyg. Niemniej, podczas szczególnie surowych zim z zalegającym śniegiem należy dokarmiać je sianem. Zazwyczaj jednak radzą sobie same, bez wsparcia człowieka.
Dla swobodnie żyjącego konika polskiego drzewa lub krzaki stanowią schronienie przed niekorzystnymi warunkami atmosferycznymi. Również przebywając na łąkach powinien mieć możliwość skrycia się przed wiatrem i deszczem.
Większe piaszczyste tereny koniki wykorzystują do piaskowych kąpieli, służących pielęgnacji sierści. Są zwierzętami stadnymi i jako takie potrzebują innych przedstawicieli gatunku do dobrego samopoczucia i zdrowia.
Te wytrzymałe, zdolne do adaptacji do różnych warunków kuce cieszą się na ogół dobrym zdrowiem. Przy zapewnieniu im odpowiedniej opieki mogą żyć 25, a nawet 30 lat.
Problemy zdrowotne pojawiają się głównie wówczas, gdy te przyzwyczajone do skromnych posiłków zwierzęta są karmione zbyt pożywną paszą – paszy treściwej w zasadzie nie potrzebują. Trzymanie ich wyłącznie w stajni też nie wychodzi im na dobre.
Istnieje opinia, że koniki polskie były niegdyś dzikimi końmi, ale nie jest ona do końca prawdziwa. Do wyhodowania rasy wykorzystano potomków ostatnich dzikich koni w Europie, co oznacza, że koniki polskie wywodzą się od tarpana, który powstał w wyniku skrzyżowania zachodnio-euroazjatyckich dzikich koni z końmi domowymi. W XIX wieku tarpan wyginął.
Przedstawiciele tej rasy pochodzą z Europy Wschodniej. Na początku XIX wieku ostatnie dziko żyjące tarpany zostały odłowione w naszych lasach i na początku trzymane były w ogrodach zoologicznych.
Następnie, ze względów ekonomicznych, te niewielkie konie przekazano lokalnym rolnikom, którzy je oswoili i krzyżowali ze swoimi końmi domowymi.
W ten sposób powstał konik polski, który był przede wszystkim użytkowany jako zwierzę pociągowe. W późniejszym okresie próbowano odtworzyć tarpana, ale wybuch II wojny światowej plany te pokrzyżował. Każdy koń był bowiem potrzebny do walk z niemieckimi okupantami.
Po zakończeniu wojny hodowlę konika polskiego odbudowano, a dziś jest on znany w całej Europie – spełnia się w utrzymaniu krajobrazu oraz jako koń rekreacyjny.
Aby temu krępemu i nieco ciężkiemu kucowi dodać jezdności i zwinności, krzyżuje się go z końmi gorącokrwistymi i końmi pełnej krwi. W związku z tym, wizualnie konie te coraz bardziej przypominają koniki dulmeńskie.
© hipproductions / stock.adobe.com
Koniki polskie hodowane są przede wszystkim w Polsce, ale ich hodowle istnieją również w innych krajach europejskich. W zależności od typu, wieku i poziomu wyszkolenia, rasowy konik polski kosztuje od 3.000 do nawet 20.000 złotych.
Jeśli chcesz kupić przedstawiciela tej rasy, nie musisz koniecznie udawać się do hodowcy. Zwierzęta te można również kupić na giełdzie oraz od prywatnych sprzedawców.
| Cechy szczególne: | Pochodzi od wymarłego tarpana i często żyje w stanie półdzikimi w rezerwatach przyrody. |
| Charakter: | spokojny, opanowany, przywiązany do człowieka |
| Typ: | kuc |
| Wysokość w kłębie: | 130–140 cm |
| Umaszczenie: | głównie myszate i bułane, ale również siwe, izabelowate i kare |
| Chody: | ekonomiczne |
| Długość życia: | 25–30 lat |
| Użytkowanie: | rajdy długodystansowe, przejażdżki w terenie, zaprzęgi, rekreacja, rolnictwo |
| Cena: | od około 3.000 zł |
| Pochodzenie: | Europa Wschodnia |
„Życie bez mopsa jest możliwe, ale bezcelowe” – powiedział kiedyś komik i pisarz Loriot. Autorka zgadza się z tym bez zastrzeżeń i dodaje: „Życie bez konia, kota i królika również!”. Jej serce bije dla wszystkich zwierząt dużych i małych, i cieszy się niezmiernie, że może pisać o swojej pasji jako niezależny autor. Poprzez swoje artykuły chciałaby podnieść świadomość na temat dobrostanu zwierząt i udzielić przydatnych wskazówek ich miłośnikom.
