© lichtreflexe / stock.adobe.com
Olbrzym na czterech nogach: Koń ardeński to niezwykle krępy koń zimnokrwisty.
Konie ardeńskie to przedstawiciele wytrzymałej i silnej rasy koni pochodzącej z Francji i Belgii, których waga nierzadko dochodzi nawet do tony. Z lektury poniższego tekstu dowiesz się wszystkiego, co miłośnicy rasy powinni o nich wiedzieć.
Koń ardeński należy do ciężkich koni zimnokrwistych. Z wagą 1.000 kilogramów znajduje się w najcięższej klasie wagowej, a przy średnim wzroście wynoszącym od 1,55 do 1,66 metrów wygląda bardzo potężnie. Na pierwszy rzut oka trudno oczekiwać od tak mocnej budowy konia elastycznych, dynamicznych chodów, które jak się okazuje są dla niego charakterystyczne.
Głowa ardenów jest zaskakująco mała i szlachetna, a czoło płaskie. Nos może być lekko barani, oczy wyraziste, żywe, przykuwające wzrok i urzekające obserwatora. Średniej długości, dobrze osadzona szyja kończy się mocnymi, spadzistymi łopatkami i głęboką klatką piersiową.
Krótki grzbiet koni ardeńskich jest mocno umięśniony, stworzony do dużych obciążeń. Mocne lędźwie i wyraźnie zaznaczony kłąb dopełniają obrazu zwierzęcia pracującego.
Kończyny ardenów są krępe, z silnymi ścięgnami i ciemnymi, twardymi kopytami. Tradycyjnie, ich niezbyt smukłe pęciny porasta bujne owłosienie.
Dominującą maścią u ardenów jest gniada w różnych odcieniach oraz ciemnokasztanowata, ale bardzo popularne są również gniado-dereszowata i kasztanowato-dereszowata. Dopuszczalne są także kare osobniki.
Ważna cecha: U przedstawicieli tej rasy nie występują odmiany na głowie lub są bardzo niewielkie.
© Martina Berg / stock.adobe.com
Z natury ardeny to typowe konie zimnokrwiste. Są przyjazne, zrównoważone i chętne do pracy. Wyróżnia je niebywała siła i wytrzymałość, co sprawia, że są niezawodnymi końmi roboczymi.
Lubią pracę i wysiłek fizyczny, są pilne i uważne. Rolnicy i powożący zaprzęgami, do ciągnięcia których często są wykorzystywane, cenią sobie ich opanowanie i umiejętność zachowywania zimnej krwi.
Ich niezawodność i spokojna natura nie wykluczają jednak żywiołowości, która je charakteryzuje. Są inteligentne, czujne i interesują się swoim otoczeniem.
Potrafią zaskoczyć zwinnością i nierzadko można zobaczyć je brykające na padoku. Poza tym, lubią kontakt z człowiekiem i chętnie przebywają w jego towarzystwie.
Współczesny koń ardeński został wyhodowany jako koń roboczy dla rolnictwa i leśnictwa. Za sprawą swojego zrównoważonego charakteru jest niezastąpionym partnerem w wykonywaniu ciężkich i stresujących zadań.
Jego siła jest imponująca: Ciągnięcie pni drzew i praca na roli wydają się nie sprawiać mu większych trudności.
Ich spokojna natura jest również bardzo ceniona przez powożących zaprzęgami. W zasadzie nic nie jest w stanie wyprowadzić ich z równowagi, dlatego doskonale sprawdzają się chociażby w ciągnięciu powozów na festynach folklorystycznych.
Wśród koneserów ardeny są cenione także jako konie rekreacyjne. Chociaż na pierwszy rzut oka sprawiają wrażenie ciężkich, a nawet ociężałych, nie brakuje im dziarskości i wigoru.
Ich szeroki grzbiet jest bardzo wygodny dla jeźdźca, a rytmiczne chody przyjemnie kołyszą zarówno podczas jazdy na placu treningowym, jak i przejażdżek w terenie. Bez względu na to, w jaki sposób zamierzasz użytkować ardena – zawsze zapewnij mu możliwość wykonywania zadań, w których niezbędne jest użycie siły. Ze względu na swoją żywiołowość i zapał do pracy, nuda działa na niego przygnębiająco.
Z powodu dużej masy mięśniowej, w swojej ojczyźnie te zimnokrwiste konie są również hodowane w celach rzeźnych. W niektórych regionach Francji konina jest stałym elementem diety, a ardeny dostarczają dużych ilości bogatego w białko mięsa mięśniowego.
W utrzymaniu tych osiłków bardzo ważna jest solidnie zabezpieczona przestrzeń. Standardowe boksy są dla nich zazwyczaj zbyt małe, a popularne ogrodzenia zbyt niestabilne. Dlatego należy pamiętać o odpowiednim ogrodzeniu padoków, aby zapobiec ich sforsowaniu.
Konie ardeńskie są niezwykle wytrzymałe, dlatego w ich przypadku bardzo dobrym rozwiązaniem jest chów bezstajenny. Z reguły bardzo dobrze rozumieją się z innymi wierzchowcami i tworzą z nimi bliskie relacje.
Ponieważ konie te są bardzo ciężkie, należy szczególną uwagę zwrócić na podłogę w stajni. Jako że ważą dwa razy więcej niż przeciętne konie, w przypadku miękkiego podłoża istnieje ryzyko jego zapadnięcia i w konsekwencji obrażeń.
Bez dwóch zdań konie ardeńskie to nadzwyczaj miłe zwierzaki, co nie oznacza, że odpowiedni trening nie jest ważny.
Z koniem ważącym tonę nie zajdziemy daleko, używając siły i presji – jeśli nie będzie chciał podać nam nogi, pozostajemy wobec niego bez szans.
W sytuacji, gdy koń o takiej masie wymknie nam się spod kontroli, konsekwencje mogą być poważne. Niezbędne jest więc nauczenie naszego ardena podstawowego posłuszeństwa i jego regularne szkolenie.
Konie ardeńskie cieszą się dobrym zdrowiem. Nieco więcej uwagi należy poświęcić ich długim szczotkom pęcinowym, których obecność sprawia, że są bardziej narażone na grudę. W wilgotne dni należy je zawsze dokładnie sprawdzać i w razie potrzeby wysuszyć.
Regularnie kontrolować należy znajdującą się pod nimi skórę pod kątem ewentualnych stanów zapalnych i reagować natychmiast w przypadku zauważenia jakichkolwiek nieprawidłowości, skracając je.
Aparat ruchu koni ardeński nie jest ich szczególnie słabym punktem. Wysoka waga może stać się problemem jedynie w przypadku przebywania na niewłaściwym podłożu czy przy zbyt dużych obciążeniach. Warto w tym zakresie skonsultować się z lekarzem weterynarii oraz kowalem i zadbać o odpowiednie podkucie kopyt.
Miopatia jest nieuleczalną chorobą dziedziczną mięśni, polegająca na nieprawidłowym gromadzeniu się w nich glikogenu. Typowym objawem jest silny ból mięśni, który można jednak złagodzić za sprawą specjalnego żywienia oraz ukierunkowanego treningu. Wiele koni ardeńskich jest nosicielami tej choroby, ale nie u wszystkich występują objawy.
Ardeny żyją średnio od 16 do 18 lat, a długowieczność jest jednym z uznanych celów hodowlanych rasy.
Konie zimnokrwiste, w tym ardeny, nie są wymagające pod względem żywienia i nie potrzebują specjalnej diety. Oczywiste jest natomiast, że zwierzę takich gabarytów ma dużo większe zapotrzebowanie kaloryczne niż przeciętny koń gorącokrwisty – należy więc liczyć się z dwukrotnie wyższymi wydatkami na paszę.
Zwłaszcza w przypadku większego obciążenia fizycznego mogą się one domagać góry siana i paszy treściwej. Upewnijmy się zatem, że po pracy koń ma do dyspozycji odpowiednio dużo pokarmu oraz naturalnie wody pitnej.
Ardeny mają swoje korzenie na terenie obecnej Francji i Belgii, gdzie również dzisiaj można je często spotkać. Za ich przodków uważa się prehistoryczne konie z Solutre.
W czasach rzymskich pierwsze ardeny cenione były ze względu na siłę i predyspozycje do ciężkiej pracy. Z biegiem lat w hodowli zaczęto wykorzystywać także inne rasy takie jak araby, aby poprawić ich wygląd.
Dzisiejsze konie ardeńskie są jednak cięższe od swoich pradawnych przodków, ponieważ przez ostatnie dwieście wieków wykorzystywane były głównie jako zwierzęta robocze i źródło mięsa.
Część historii
Ze względu na ich wytrzymałość Napoleon wykorzystywał konie ardeńskie do transportu artylerii w kampanii rosyjskiej.
Profesjonalnych hodowców znajdziemy przede wszystkim we Francji, Luksemburgu oraz Belgii, chociaż i w Polsce spotkamy konie zimnokrwiste, w których żyłach płynie krew ardenów.
Ceny przedstawicieli tej rasy nie są wygórowane i zawierają się w przedziale od 10 do 20 tysięcy złotych.
Koń ardeński jest ściśle określonym typem konia i ze względu na swoje gabaryty z pewnością nie nadaje się dla każdego. Jest szczególnie predysponowany do wykonywania ciężkiej pracy – w lesie, polu, zaprzęgach.
Jednak nie tylko. Sprawdza się bowiem również w roli konia wierzchowego i towarzysza terenowych wycieczek. Warto pamiętać, że w jego przypadku wszystko musi być nieco większych rozmiarów – nie tylko stajnia, ale także nasz portfel. Wydatki związane z jego utrzymaniem są bowiem podwójne.
| W skrócie: | Wszechstronny, potężny koń pociągowy. Popularny w powożeniu. |
| Wysokość w kłębie: | 155–166 cm |
| Umaszczenie: | kare, gniade, kasztanowate, karo-, gniado- i kasztanowato-dereszowate |
| Typ: | koń zimnokrwisty |
| Chody: | obszerne, elastyczne |
| Pochodzenie: | Ardeny we Francji i Belgii |
| Przeznaczenie: | koń pociągowy, zaprzęgowy, rzeźny |
Już jako dziecko wolała przytulać się do swojego kota perskiego niż pluszowego misia. Jak nieco podrosła, tak długo prosiła rodziców o własnego konia, aż jej ulegli i pozwolili kupić swojego wierzchowca. Dzięki zwierzętom przeżyła wiele wspaniałych chwil i pomimo tego, że życie ze zwierzętami nie zawsze jest łatwe, nie wyobraża sobie nie mieć ich u swojego boku – jak twierdzi, dotykają takich obszarów jej duszy, do których nikt inny nie ma dostępu. Ten ich wspaniały czar odczuwa także, gdy o nich pisze i ma nadzieję, że choć trochę tej magii odczuwa się podczas czytania przygotowanych przez nią artykułów.
