© Hawi / stock.adobe.com
Koniki dulmeńskie z Merfelder Bruch uważane są za ostatnie stado dzikich koni w Europie.
Dzikie konie z Dülmen nie znają sprzętu takiego jak siodło czy ogłowie. Zwierzęta te żyją na wolności, w dużej mierze bez wpływu człowieka, w rezerwacie przyrody w pobliżu miasta Dülmen w Nadrenii Północnej-Westfalii. Konie trzymane poza stadem dzikich wierzchowców nazywane są konikami dulmeńskimi (Dülmener) i są wykorzystywane na przykład jako kuce zaprzęgowe lub wierzchowe dla dzieci.
Dzikie konie z Dülmen dorastają średnio do 125–135 centymetrów w kłębie. Ich szlachetna głowa jest prostokątna, szyja delikatnie zakrzywiona – dopuszczalna jest lekko jelenia szyja, kłąb umiarkowanie rozwinięty, a kłoda sprawia wrażenie prostokątnej. Grzbiet i zadnie kończyny są mocno umięśnione.
Ze swoimi skośnymi łopatkami, spadzistym zadem i małymi, mocnymi kopytami nie wpisują się w wizerunek współczesnym kuców wierzchowych.
W przypadku koników dulmeńskich dominują maści wskazujące na ich dzikich przodków. Typowymi maściami dla tej rasy są bułane we wszystkich możliwych odmianach, ale zdarzają się również osobniki kasztanowate i inne.
Najczęściej spotykane są jednak konie myszowate z charakterystyczną pręgą grzbietową, biegnącą od grzywy aż do ogona. U niektórych przedstawicieli rasy występuje również pręgowanie na kończynach.
Wszelkie białe odmiany są niepożądane. Grzywa i ogon oraz szczotki pęcinowe są stosunkowo gęste.
Te dzikie wierzchowce żyją w rezerwacie przyrody w Merfelder Bruch. Ich domem jest obszar o powierzchni 3,2 kilometrów kwadratowych, znajdujący się w niewielkiej odległości na zachód od miasta Dülmen, porośnięty zróżnicowaną roślinnością.
W lasach liściastych i iglastych, na łąkach i wrzosowiskach w Merfelder Bruch mają wszystko, czego potrzebują.
Przez cały rok żyją na wolności, nie są oswajane i poddane są jedynie niewielkiej ingerencji człowieka. Obecnie w rezerwacie znajduje się około 300–400 przedstawicieli rasy.
Wszystkie koniki dulmeńskie są własnością księcia von Croÿ. W 1847 roku, jego przodek, Alfred von Croÿ, schwytał 20 dzikich koni i założył rezerwat w Merfelder Bruch, aby uratować rasę.
W połowie XIX wieku bowiem, ze względu na rosnące wykorzystanie rolnicze ich siedlisk, zwierzęta straciły swoją przestrzeń do życia.
© manu / stock.adobe.com
Ze względu na swój tryb życia, koniki dulmeńskie uważane są za wyjątkowo wytrzymałe. W Merfelder Bruch żyją w grupach składających się z członków rodziny, spokrewnionych ze sobą klaczy ze źrebakami, na czele których zawsze stoi najbardziej doświadczona, najmądrzejsza klacz przewodnik. Stado jest więc dla tych towarzyskich zwierząt bardzo ważne.
W stosunku do człowieka te inteligentne konie są przyjazne i pozytywnie nastawione.
Te z nich, które trzymane są poza rezerwatem mogą być wykorzystywane np. w celach rekreacyjnych dla dzieci, mogą być kucami zaprzęgowymi. Sprawdzają się również w hipoterapii. Ich chody są bowiem płynne, obszerne i energiczne.
Na obszarze chronionym koniki dulmeńskie mogą w przeważającej mierze liczyć tylko na siebie. Człowiek nie interweniuje nawet w przypadku chorób czy poronień, polegają więc jedynie na swoich instynktach.
Niemniej, nie są to dzikie konie w sensie biologicznym. Na przestrzeni wieków zbiegłe konie wojenne i konie rolników wielokrotnie łączyły się z końmi z Dülmen.
Ponadto, celowo krzyżowane były z przedstawicielami innych ras, takich jak kuce walijskie czy kuce Exmoor, mają więc w sobie wiele cech udomowionych koni.
Na wolności konie te przebywają cały rok na zewnątrz, dlatego najlepszym sposobem ich utrzymania jest chów wolnowybiegowy.
Dziko żyjące osobniki nie są dokarmiane. Jedynie podczas szczególnie surowych zim dostarcza się im paszę objętościową w postaci siana, słomy lub sianokiszonki.
Ponieważ dobrze wykorzystują paszę, ich właściciele powinni uważać, aby ich nie przekarmić i uniknąć nadwagi. Podstawą ich diety jest wysokiej jakości siano i świeża woda. Przedstawicielom rasy użytkowanym sportowo jako kuce wierzchowe czy zaprzęgowe, można od czasu do czasu podawać Müsli.
Konie żyjące w rezerwacie nie są odwiedzane ani przez lekarza weterynarii ani przez kowala. Ich niewielkie, mocne kopyta ścierają się w sposób naturalny, dzięki czemu róg kopytowy jest zawsze dobrze uformowany.
W przypadku tych koni nie są znane żadne typowe choroby. Tak, jak u wszystkich dobrze wykorzystujących paszę koni, tak i te dzikie kuce są jednak podatne na ochwacenie.
Jeśli przyzwyczajone do skromnych posiłków zwierzęta będą miały do dyspozycji trawę z intensywnie nawożonych pastwisk, narażone są również na wystąpienie egzemy letniej.
Ponieważ nie są odrobaczane przez człowieka, można się spodziewać, że roczniaki będą zarobaczone. Dlatego po przybyciu do nowego właściciela muszą otrzymać odpowiednią kurację.
Konie te uchodzą za długowieczne – ich średnia długość życia wynosi od 25 do 30 lat.
Jako że na obszarze chronionym nie mają naturalnych wrogów, a słabe osobniki nie padają ofiarą myśliwych, starszyzna umiera w sposób naturalny. Często zdarza się, że umierają z głodu, ponieważ ze względu na zużycie zębów nie mogą prawidłowo pobierać pokarmu.
Pierwotnie konie z Dülmen znane były pod nazwą Dülmener Brücher. Pierwsze wzmianki o nich pochodzą z 1316 roku i są uważane za jedną z najstarszych ras koni w Niemczech.
W połowie XIX wieku przetrwanie rasy stało pod znakiem zapytania. Były obiektem polowań, chwytane i wykorzystywane przez ludzi do własnych celów.
Jak jak już wspomnieliśmy, książę von Croÿ stworzył w Merfelder Bruch rezerwat i tym samym ocalił rasę przed wyginięciem.
Konie z Merfelder Bruch uważane są za ostatnie stado dzikich koni w Europie. Można je podziwiać podczas spacerów po rezerwacie i wycieczek z przewodnikiem.
W 1994 roku konie te zostały wpisane na czerwoną listę zagrożonych zwierząt gospodarskich w Niemczech, a ich populacja jest skrajnie zagrożona.
Między kwietniem a wrześniem ogiery kryjące dopuszczane są do klaczy i resztę roku dojrzali, męscy przedstawiciele rasy spędzają oddzieleni od stada.
Celem takiego postępowania jest zapewnienie, aby źrebięta przychodziły na świat w ciepłych, bogatych w pożywienie miesiącach wiosennych i letnich. Ciąża trwa u koni bowiem jedenaście miesięcy.
Warto wiedzieć: Ponieważ od połowy lat 80-tych XX wieku do hodowli wykorzystywano jedynie ogiery myszowate, zdecydowanie zwiększyła się liczba tak umaszczonych przedstawicieli rasy.
© Nadine Haase / stock.adobe.com
Jedną z niewielu ingerencji człowieka jest odławiane dojrzałych płciowo ogierów w wieku około roku. W ten sposób unika się rywalizacji między nimi.
Od 1907 roku odławianie ogierów ma miejsce co roku w ostatnią sobotę maja. Schwytane ręcznie osobniki sprzedawane są na aukcjach miłośnikom rasy. Od kilku lat stada nie opuszczają żadne klacze.
Tradycyjne odławianie dzikich koni w Dülmen jest cieszącym się dużą popularnością widowiskiem, które każdego roku przyciąga tysiące widzów, a roczniaki tej rzadkiej rasy osiągają podczas aukcji ceny od 2.500 do 3.000 euro.
Koniki dulmeńskie są naprawdę wyjątkowe, a ich populacja licząca od 300 do 400 osobników jest uważana za zagrożoną wyginięciem.
Ten, komu uda się wejść w posiadanie tego niezwykłego zwierzęcia zyska mądrego, przyjaznego i niewymagającego przyjaciela.
| Cechy szczególne: | Konie z Dülmen żyją wolno w Merfelder Bruch, jedynie z minimalną ingerencją człowieka. Przedstawiciele rasy spoza dzikiej populacji nazywane są konikami dulmeńskimi (Dülmener). |
| Charakter: | przyjazny, chętny do nauki, pogodny |
| Typ: | mały koń, kuc |
| Wysokość w kłębie: | 125–135 cm |
| Umaszczenie: | głównie bułane |
| Chody: | płynne, elastyczne, obszerne |
| Długość życia: | 25–30 lat |
| Przeznaczenie: | kuce wierzchowe dla dzieci, zaprzęgi, hipoterapia |
| Cena: | od około 2.500 euro (roczniaki) |
| Pochodzenie: | Westfalia (Niemcy) |
„Życie bez mopsa jest możliwe, ale bezcelowe” – powiedział kiedyś komik i pisarz Loriot. Autorka zgadza się z tym bez zastrzeżeń i dodaje: „Życie bez konia, kota i królika również!”. Jej serce bije dla wszystkich zwierząt dużych i małych, i cieszy się niezmiernie, że może pisać o swojej pasji jako niezależny autor. Poprzez swoje artykuły chciałaby podnieść świadomość na temat dobrostanu zwierząt i udzielić przydatnych wskazówek ich miłośnikom.
