© kopelson / stock.adobe.com
Criollo to rasa wytrwałych koni, które odnajdują się w każdym terenie.
Pochodzący z Ameryki Południowej Criollo to koń o żelaznych nerwach, od wieków pracujący z tamtejszymi gauczami. Ale nie tylko w swojej ojczyźnie cieszy się rosnącą popularnością – jego miłośników przybywa na całym świecie. Dowiedz się, co sprawia, że Criollo jest tak wyjątkowy i jakie warunki należy mu zapewnić, aby być szczęśliwy.
Criollo to koń pracujący z krwi i kości, co znajduje również odzwierciedlenie w jego wyglądzie. Występuje w różnych typach, a niektóre z nich mogą różnić się od siebie dość znacznie. Poniżej znajdziesz opis wzorca rasy, do którego dąży się w hodowli.
Średniej wielkości, kompaktowej budowy Criollo mierzy od 140 do 148 centymetrów w kłębie. Jego klinowata głowa ma wyraźnie zaznaczone ganasze i biegnie wzdłuż prostej lub delikatnie zakrzywionej linii. Oczy są wyraziste, o przyjaznym wyrazie.
W przeszłości Criollo miał bardzo krótką, wysoko osadzoną szyję, dzisiaj cechy te nie są już tak wyraźne. Szeroka i długa szyja płynnie przechodzi w płaski kłąb.
Poza tym, typowe dla niego są długie, proste plecy i mocna, szeroka klatka piersiowa, wsparte na niezwykle stabilnych i wytrzymałych kończynach, zakończonych mocnymi kopytami.
Criollo mestizo Przedstawiciele rasy, u których ewidentnie widoczny jest dolew krwi koni innych ras, sprawiający, że nie odpowiadają wzorcowi rasy, zwani się Criollo mestizo (mestizo w j. hiszpańskim oznacza „mieszany”).
Waga dobrze umięśnionych osobników waha się od 400 do 550 kilogramów.
W ich przypadku dopuszczalne są wszystkie maści z wyjątkiem tarantowatej. Niepożądane są natomiast duże białe obszary; charakterystyczne dla rasy są stonowane kolory, takie jak bułane (np. myszate), kasztanowate, gniade czy siwe.
Zdumiewające: W Ameryce Południowej znanych jest około 600 różnych umaszczeń Criollo.
Przedstawiciele tej rasy należą do koni gorącokrwistych. Oznacza to, że łączą w sobie zarówno cechy koni pełnej krwi, jak i koni zimnokrwistych. Dlatego uważane są za doskonałe konie robocze i rekreacyjne.
© Kais Ismail / stock.adobe.com
Criollo to koń gauczów – południowoamerykańskich kowbojów, przez których jest bardzo ceniony ze względu na swoją pracowitość i solidność. Potrafi pokonywać duże dystanse w trudnych warunkach Pampy oraz zaganiać bydło dzięki swojemu opanowaniu i zwinności.
Wielogodzinne wyprawy przez cierniste zarośla przy żywieniu się niewielkimi ilościami trawy i praca na ranczu ukształtowały konie tej rasy. Dzięki temu są bardzo jezdne, niesłychanie wytrzymałe i odporne.
Pierwsi przedstawiciele tej rasy przybyli do Europy statkami w latach osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych XX wieku. Zmęczone po traumatycznej podróży zwierzęta nie były w najlepszej kondycji psychicznej i w związku z tym nie były również łatwe w obsłudze. Na rynku oferowano je natomiast jako tanie konie dla amatorów, co trwale zaszkodziło wizerunkowi tych wierzchowców.
© SobrevolandPatagonia / stock.adobe.com
Podobnie jak w swojej ojczyźnie, również w Europie Criollo wykorzystywany jest do pracy z bydłem, ale rzadko w celach zarobkowych.
Można zobaczyć go w różnych dyscyplinach westernowych i working equitation, promujących tradycyjny styl jazdy. Poza tym, jego ekstremalna wytrzymałość sprawia, że cieszy się dużą popularnością w konkurencji rajdów długodystansowych.
Criollo to inteligentne, niewymagające i posłuszne konie. W Ameryce postrzegane są jako konie robocze i w tym celu wykorzystywane. Nie ma tu mowy o żadnym rozpieszczaniu.
Nie oznacza to jednak, że w odpowiednich warunkach nie zbudują bliskiej relacji ze swoimi opiekunami i nie staną się ich prawdziwymi przyjaciółmi. Są świetnym materiałem na konie rekreacyjne, dla jeźdźców szukających niezawodnego i spokojnego wierzchowca dla siebie i swojej rodziny.
Niezależnie od tego, czy kupujesz konia tej rasy w celach rekreacyjnych czy sportowych, musisz zapewnić mu odpowiednie aktywności. Ze względu na swoją historię, Criollo ma ogromną potrzebę ruchu oraz pokonywania wyzwań fizycznych i umysłowych.
Nie jest to spokojny koń, któremu wystarczy codzienne wypasanie na łące. Naturalnie Criollo także potrzebuje odpowiedniego treningu, aby umieć radzić sobie w codziennym życiu w otoczeniu stajni, samochodów i ludzi.
Trudny test W Ameryce Południowej Criollo sprawdzane są pod kątem wytrzymałości i zdolności regeneracyjnych w ramach tak zwanej próby Marcha, podczas której w ciągu 14 dni (w tym dzień odpoczynku), konie muszą pokonać 750 kilometrów z ważącym 90 kilogramów jeźdźcem na grzbiecie i przy braku paszy treściwej. Przed próbą zwierzęta nie mogą przechodzić żadnych specjalnych treningów.
Chociaż przedstawiciele tej rasy mają dłuższy grzbiet, dzięki silnym mięśniom nie ma on tendencji do wyginania się. Dlatego świetnie sprawdzają się również w noszeniu ciężkich ładunków i wytrzymują obciążenia dużo większe niż wiele innych ras.
Jeśli szukasz naprawdę zdrowego i nieskomplikowanego konia, warto zastanowić się nad Criollo. Jego serce, płuca i układ mięśniowo-szkieletowy rzadko sprawiają problemy.
Mocne kopyta są odporne na wszelkie niedogodności i z reguły nie wymagają nawet podkuwania. Jedyne, o czym tak naprawdę nie należy zapominać, to regularne szczepienia i kontrole u lekarza weterynarii.
Jeśli Criollo zacznie niedomagać zdrowotnie, będzie to z dużą dozą prawdopodobieństwa spowodowane niewłaściwymi warunkami utrzymania i nieodpowiednim żywieniem. Zbyt duża ilość tłustej trawy i innych bogatych w białko pasz przy niewystarczającej ilości ruchu szybko spowodują nadwagę u koni tej rasy.
Mogą pojawić się u nich także choroby metaboliczne, takie jak zespół Cushinga. Niektóre wierzchowce, przede wszystkim te importowane z zagranicy, zmagają się z egzemą letnią (tzw. lipcówką).
Criollo może żyć 30 i więcej lat, co sprawia, że jest wyjątkowo długowieczny, nawet jak na małego konia.
W swojej ojczyźnie Criollo ściśle współpracują z gauczami i są nierzadko wystawiane na ciężkie próby. Po tygodniu nieprzerwanego wysiłku kowboje zmieniają swoich partnerów i wypuszczają je na pastwisko. I na tym kończy się opieka nad nimi.
Konie tej rasy na pewno nie będą szczęśliwe, przebywając w stajni, regularnie otrzymując paszę treściwą do jedzenia i rzadko mając okazję do swobodnego ruchu. Zanim zdecydujesz się na zakup Criollo, zastanów się więc, czy jesteś w stanie zapewnić mu warunki, jakich potrzebuje.
Kiedy hiszpańscy kolonialiści osiedlili się w Argentynie w XVI wieku, wraz z nimi przybyły ich konie. Jednak w 1540 roku Hiszpanie musieli opuścić Buenos Aires i znaczną część z nich porzucić.
Od tych iberyjskich koni, w tym andaluzów, wywodzi się Criollo. Przez kolejne 40 lat konie te rozmnażały się w pełni samodzielnie i w najtrudniejszych warunkach.
W 1580 roku nowi osadnicy natknęli się w Buenos Aires na około 12.000 zdziczałych Criollo. Środowisko, w którym żyły oraz naturalny proces selekcji sprawił, że przetrwały najsilniejsze i najbardziej wytrzymałe osobniki.
Od tego momentu etap ich izolacji dobiegł końca. Za sprawą mniej lub bardziej przypadkowego krzyżowania i niekontrolowanej hodowli, rasa ta na przestrzeni wieków prawie wyginęła.
Na początku XX wieku, Argentyńczyk, dr Emilio Solanet, rozpoczął ratowanie rasy – w odległych rejonach wiejskich Patagonii poszukiwał najbardziej oryginalnych przedstawicieli rasy. W 1923 roku założył dla nich księgę stadną i ustanowił związek hodowlany. Znany dziś Criollo powstał więc częściowo w wyniku krzyżowania wstecznego.
Cena Criollo zależy od jego wieku:
Hodowców tej rasy znajdziemy w całej Europie. Przed zakupem warto przejrzeć ogłoszenia w Internecie, a także wziąć pod uwagę hodowców w sąsiednich krajach.
Interesuje Cię koń z bezpośredniego importu? W takiej sytuacji skonsultuj się ze związkiem hodowlanym, aby mieć pewność, że zwierzęta zostaną przetransportowane w odpowiedni sposób. Wątpliwy transport drogą morską czy lotniczą może spowodować trwałe uszkodzenia ciała i szkody na zdrowiu psychicznym zwierząt.
Poza tym należy pamiętać, że importowane Criollo mogą potrzebować nawet półtora roku, aby przystosować się do warunków panujących w naszych szerokościach geograficznych.
Criollo są tak legendarne, jak ich reputacja. Żadna inna rasa koni nie odznacza się taką wytrzymałością i niestrudzonym charakterem i nie jest tak odporna na najbardziej ekstremalne warunki, co sprawia, że te niewielkie, kompaktowe konie są pożądanymi partnerami dla wszystkich ambitnych jeźdźców. Sprawdzają się doskonale zarówno jako konie rekreacyjne do wycieczek terenowych, jak i profesjonalni zawodnicy w dyscyplinach westernowych.
Zapał do pracy tych wytrzymałych wierzchowców bywa niedoceniany, a potrzebują one naprawdę dużo ruchu i lubią sprawdzać swoje granice fizyczne i psychiczne. Dlatego, zanim zdecydujesz się na zakup Criollo, zastanów się, czy jesteś w stanie i czy możesz mu to wszystko zagwarantować.
| Cechy szczególne: | Długowieczne, wytrzymałe konie gauczów, odnajdujące się w każdym terenie. |
| Typ: | mały koń |
| Wysokość w kłębie: | 138–150 cm |
| Umaszczenie: | wszystkie maści oprócz tarantowatej; preferowane ciemniejsze i bułane odcienie |
| Chody: | stabilne, lekkie, pewne |
| Długość życia: | ok. 30 lat |
| Przeznaczenie: | rekreacja, praca z bydłem, rajdy długodystansowe |
| Cena: | od ok. 1.500 euro |
| Pochodzenie: | Ameryka Południowa |
Już jako dziecko wolała przytulać się do swojego kota perskiego niż pluszowego misia. Jak nieco podrosła, tak długo prosiła rodziców o własnego konia, aż jej ulegli i pozwolili kupić swojego wierzchowca. Dzięki zwierzętom przeżyła wiele wspaniałych chwil i pomimo tego, że życie ze zwierzętami nie zawsze jest łatwe, nie wyobraża sobie nie mieć ich u swojego boku – jak twierdzi, dotykają takich obszarów jej duszy, do których nikt inny nie ma dostępu. Ten ich wspaniały czar odczuwa także, gdy o nich pisze i ma nadzieję, że choć trochę tej magii odczuwa się podczas czytania przygotowanych przez nią artykułów.
