© Rita Kochmarjova / stock.adobe.com
Dzięki nakrapianej sierści, pięknej oprawie oczu i pasiastym kopytom, koni Appaloosa nie sposób pomylić z żadnymi innymi.
Appaloosa jest najlepiej znany jako koń indiański. Obok ciekawej historii i pochodzenia, ten tarantowato umaszczony koń ma również inne cechy szczególne, które opisaliśmy w poniższym artykule.
Konie rasy Appaloosa, pieszczotliwe zwane również Appi, to konie gorącokrwiste. Wyróżnia je atletyczna budowa i wzrost od 1,42 do 1,62 metrów w kłębie, krótkie plecy, spadzisty i mocno umięśniony zad oraz głęboka klatka piersiowa, szlachetna i prosta linia nosa. Uszy są średniej wielkości, a oczy szeroko osadzone.
Jednak konie rasy Appaloosa mają więcej charakterystycznych cech wizualnych. Po tych trzech typowych cechach od razu rozpoznasz Appaloosa.
Oczywiście najbardziej charakterystyczną cechą koni Appaloosa jest ich umaszczenie, które występuje w bardzo wielu wariantach: W sumie istnieje siedem wariantów oraz 14 maści zasadniczych.
Pomimo tego, określenie maści zasadniczej danego konia to nie lada wyzwanie, ponieważ główna maść nie zawsze jest tą maścią, która przeważa na większości ciała. O zaliczeniu konia do danej maści zasadniczej decyduje także umaszczenie głowy, kończyn oraz grzywy. Aby jeszcze bardziej skomplikować sprawę, nakrapiana skóra nie zawsze odpowiada kropkom na sierści.
A propos nakrapiania: Wiele koni rasy Appaloosa to konie tarantowate, pokryte cętkami w całości lub w części. Spotkamy również zwierzęta jednokolorowe lub tak zwane tarantowate ze wzorem derka, których zad pokryty jest białą lub nakrapianą sierścią, wyglądające jakby miały narzuconą na grzbiet derkę. W przypadku tej rasy wszystkie maści są dozwolone.
© Viktoria Makarova / stock.adobe.com
Właściciele koni rasy Appaloosa mają u swojego boku niezawodnego i zrównoważonego towarzysza. W przeciwieństwie do tego, na co mógłby wskazywać ich barwny wygląd, konie te są oazą spokoju, ale również utalentowanymi sportowcami. Są wytrzymałe, wszechstronne i przyjazne dla swoich opiekunów, co czyni je wyjątkowo popularnymi jako konie rodzinne. Za sprawą ich otwartości na człowieka są bardzo podatne na szkolenie, nie mają też problemów z nauką rozmaitych sztuczek.
Najczęściej spotykamy konie tej rasy wśród jeźdźców jeżdżących w stylu western. Posiadają one tak zwany krowi zmysł (ang. Cow Sense), z którego znane są jeszcze tylko konie rasy Quarter Horse. Mają naturalną umiejętność pracy z bydłem, „czytania” ich zachowań i zamiarów, potrafią je same zaganiać. Z tego względu Appi sprawdza się doskonale w dyscyplinach jeździectwa westernowego obejmujących pracę z bydłem.
Ponadto, te wielozadaniowe zwierzęta wykorzystywane są jako konie sportowe w innych konkurencjach czy jako konie do dalekich wędrówek. Dzięki swojemu przyjaznemu usposobieniu i opanowaniu są również bardzo popularne jako konie rekreacyjne, uwielbiane przez całe rodziny.
Niezależnie od tego czy mówimy o koniach pełnej krwi, koniach gorącokrwistych czy koniach zimnokrwistych – wszystkie konie do szczęścia potrzebują dużej przestrzeni i kontaktu z innymi końmi. Appaloosa nie jest tu wyjątkiem – lubi być w ruchu, bawić się z innymi końmi i jeść, kiedy tylko ma na to ochotę. Dlatego też wielu hodowców stara się zapewnić im warunki możliwie najbliższe tym, w których żyłyby w naturze.
Najprostszą metodą, aby ten cel osiągnąć jest chów wolnowybiegowy. Należy przy tym pamiętać, aby na pastwisku zapewnić koniom schronienie przed ostrym słońcem czy deszczem oraz towarzystwo innych zwierząt.
Konie tej rasy pochodzą ze Stanów Zjednoczonych, gdzie w przeważającej mierze żyły w okolicach ubogich w dobrej jakości pożywienie kanionów, wzniesień i jałowych stepów, co sprawiło, że do dziś bardzo dobrze wykorzystują paszę.
Jedyne na co musimy uważać w ich żywieniu, to podaż węglowodanów – kontrolujmy ich ilość, aby nie dopuścić do nadwagi. Zapewnijmy dostęp do paszy objętościowej (siana) i świeżej wody, a także podawajmy suplementy, aby mieć pewność, że nasz koń przyjmuje odpowiednią ilość minerałów, witamin i elementów śladowych.
Uważamy natomiast na smakołyki. Jeśli chcesz nagrodzić swojego konia po dobrze wykonanym zadaniu lub po prostu z miłości, zadbaj o to, aby takie przekąski zawierały najlepszej jakości składniki – możesz przygotować je samodzielnie.
Appaloosa to konie bardzo odporne i wytrzymałe. Jednak ze względu na wcześniejsze krzyżowanie ich z innymi rasami koni, mogą występować pewne choroby genetyczne. Dla hodowców Appaloosa ważne jest zatem, aby takie ewentualne dolegliwości wykryć odpowiednio wcześnie za pomocą testów genetycznych.
Do typowych chorób tej rasy koni należą między innymi choroby mięśni, takie jak nawracający rozpad mięśni prążkowanych (RER) i miopatia ze spichrzaniem polisacharydów (PSSM), choroba metaboliczna hipokaliemiczne porażenie okresowe (HYPP) czy ograniczone widzenie w nocy.
Średnia długość życia tych zwierząt waha się od 25 do 30 lat, zatem jeżeli zapewnisz swojemu podopiecznemu troskliwą pielęgnację i odpowiednie żywienie, możecie przeżyć wspólnie wiele wspaniałych lat.
Jeżeli fascynuje się zjawiskowe umaszczenie i spokojne usposobienie tych koni i chcesz zostać właścicielem jednego z nich, odwiedź prywatnego właściciela lub hodowcę, chociaż w Polsce będzie to nie lada wyzwanie.
Konie tej rasy nie są u nas popularne, zatem z największym prawdopodobieństwem czeka się wycieczka za granicę, na przykład do Czech, gdzie ich dostępność jest dużo większa niż w Polsce. Podczas zakupu zwróć uwagę na kompletność dokumentów identyfikacyjnych konia. Paszporty rasowych Appaloosa wydawane są przez amerykański klub rasy Appaloosa Horse Club.
Podobnie jak w przypadku większości koni ceny mogą się znacznie różnić w zależności od wielu czynników, takich jak wiek czy pochodzenie. Średnia cena konia tej rasy waha się od 20 do 50 tysięcy złotych.
Tak dużą popularność w Stanach Zjednoczonych Appaloosa zawdzięcza Hiszpanom i Indianom. Przypuszcza się, że hiszpańscy osadnicy sprowadzili te tarantowate konie do Meksyku w 1500 roku.
Stamtąd wyruszyły one wraz z Indianami w drogę do Ameryki. W dzisiejszym stanie Idaho, Indianie plemienia Nez-Percé wyhodowali pierwsze osobniki tej rasy, dając tym samych początek regularnej hodowli koni Appaloosa.
Pod koniec XIX w. rolnicy odkryli te taranty u jednego z Indian Nez-Percé, który żył nad rzeką Palouse, i nazwali te zwierzęta Palousami. Z czasem, nazwa rasy ewoluowała do jej dzisiejszego brzmienia.
Kiedy Indianie Nez-Percé musieli uciekać przed białymi ludźmi, wydarzył się wypadek. Podczas ucieczki Indianie musieli przekroczyć rzekę River Snake w wyniku czego stracili większość swoich stad koni.
Potomstwo niewielu osobników, które przetrwały, dało początek ponownej hodowli wraz z założeniem księgi stadnej 1938 r. Są one przodkami dzisiejszych tak bardzo popularnych Appi. Od 1938 r. zarejestrowano ponad 700.000 koni tej rasy.
Pomimo swojej trudnej przeszłości, koniom tym udało się przetrwać i zyskać miano ulubieńców wśród wielu miłośników koni, zwłaszcza w Stanach Zjednoczonych.
Ten piękny koń zachwyca swoim wyjątkowym umaszczeniem i przyjaznym usposobieniem, zatem jeżeli szukasz towarzysza na rekreacyjne wypady do lasu, który sprawdza się doskonale również w sporcie, weź pod uwagę Appaloosa.
Zwierzęta towarzyszą jej odkąd pamięta – nie posiada prawie żadnego zdjęcia z dzieciństwa bez papużki falistej na głowie lub kota na kolanach. Od ponad dziesięciu lat pisze jako redaktorka na różne tematy, od ubezpieczeń zdrowotnych po posiadanie kota. Towarzyszy jej kotka Mimi, która jest najlepszym źródłem inspiracji dla wielu tekstów i zawsze wie, kiedy jest odpowiedni czas na przerwę w pisaniu.
