© schankz / stock.adobe.com
Wiele chorób ryb jest wynikiem niewłaściwych warunków utrzymania i żywienia.
Chorób ryb akwariowych nie należy lekceważyć – niektóre z nich mogą być nawet śmiertelne. Poniżej przedstawiamy najczęstszych siedem z nich, które każdy opiekun rybek powinien znać.
Istnieje wiele chorób, które mogą dotknąć ryby. Większość z nich pojawia się, gdy zwierzęta nie są trzymane i karmione w sposób odpowiedni dla gatunku, np. gdy temperatura wody jest za wysoka, a wartość pH za niska. Ale które z nich występują najczęściej?
Wysoce zakaźna puchlina wodna jest bardzo powszechna wśród ryb ozdobnych. Wywołuje ją infekcja bakteryjna, która z kolei prowadzi do gromadzenia się płynu w jamie brzusznej zwierzęcia, w wyniku czego dochodzi do obrzęku oczu i brzucha. Chore ryby stają się coraz słabsze i tracą zdolność prawidłowego poruszania się. Nie są to jednak jedyne objawy, choroba ta może bowiem nawet skończyć się śmiercią.
© shertut / stock.adobe.com
Skutkiem infekcji bakteryjnej i złych warunków utrzymania jest również martwica płetw, która najczęściej dotyka gupiki i złote rybki.
Jak sama nazwa wskazuje, dolegliwość ta rozwija się w obrębie płetw ryb, które w miarę jej postępu strzępią się i odbarwiają, co w przypadku niepodjęcia leczenia pociąga za sobą dalsze konsekwencje zdrowotne.
Mykobakteriozę ryb wywołują mykobakterie, które naturalnie występują w akwarium. Do infekcji dochodzi jednak wówczas, gdy układ odpornościowy ryb jest osłabiony.
Objawy nie zawsze się pojawiają. U niektórych ryb można jednak zaobserwować wzdęty brzuch, wytrzesz oczu i zmiany skórne.
Chorobę aksamitną wywołują mierzące około 0,1 milimetra pierwotniaki z grupy bruzdnic (Oodinium lub Piscinoodinium). Są to jednokomórkowe organizmy obecne w każdym akwarium morskim.
Nazwa choroby jest związana z jej obrazem klinicznym. Dotknięte nią ryby wyglądają bowiem jakby były pokryte złotym, aksamitnym pyłem, mają trudności z oddychaniem i produkują charakterystyczny śluz, są ospałe i ocierają się o różne obecne w zbiorniku przedmioty.
Toksyczne substancje, takie jak amoniak czy azotany mogą gromadzić się w akwarium, jeśli na przykład umieścisz w nim złej jakości lub zbyt dużą ilość pokarmu i mogą wywoływać u ryb objawy zatrucia.
Rozpoznasz je po problemach ryb z oddychaniem – blade zwierzęta wpadają w panikę i próbują zaczerpnąć powietrza na powierzchni wody.
Tak zwana pleśniawka ryb powstaje w wyniku infekcji grzybami z rodzaju Achlya lub Saprolegnia. W wielu przypadkach dotyka ona ryb osłabionych przez inne czynniki.
Grzybica u ryb objawia się przede wszystkim występowaniem podobnego do waty osadu na zakażonych miejscach, apatią oraz brakiem apetytu.
Ichtioftirioza wywoływana jest przez pasożytniczego pierwotniaka zwanego kulorzęską (Ichthyophthirius multifiliis), który wwierca się w błonę śluzową ryby i w niej się zagnieżdża.
Zakażenie widoczne jest gołym okiem w postaci charakterystycznych białych, lekko wypukłych punkcików. W zaawansowanym stadium choroby skóra zaczyna odchodzić od ciała i jeśli nie będzie leczona, doprowadzi do śmierci zwierzęcia.
Choroby ryb są bardzo często wynikiem nakładania się na siebie kilku czynników, które osłabiają ich układ odpornościowy, czyniąc je bardziej podatnymi na infekcje.
Woda jest środowiskiem, w którym ryby spędzają całe swoje życie. Dlatego jej nieodpowiednie parametry, takie jak zbyt duża twardość, mogą wpływać na ich kondycję i zdrowie.
Ze względu na swoje naturalne zachowanie, niektóre gatunki ryb lub przedstawiciele jednej z płci nie powinny mieszkać razem. Ich socjalizacja może prowadzić do walk, skutkujących urazami i stresem.
Nawet jeśli mogłoby wydawać się, że rośliny akwariowe są jedynie ozdobą zbiornika, mają one wpływ na mieszkające w nim ryby. Dlatego przed ich zakupem, warto dowiedzieć się, które rośliny akwariowe będą odpowiednie dla poszczególnych gatunków ryb.
© Cheattha / stock.adobe.com
Podobnie jak w przypadku innych zwierząt, dieta ma znaczący wpływ na zdrowie ryb. Ważna jest nie tylko jakość pokarmu, ale również jego ilość.
Wszystkich chorób dotyczy jedna zasada: Im wcześniej skonsultujesz się z lekarzem weterynarii, tym szybciej będzie można zwierzętom pomóc i zapobiec ewentualnym poważnym skutkom choroby. Upewnij się, że wybrany przez Ciebie specjalista zna się na mieszkańcach akwariów.
Bardzo istotne jest możliwie jak najwcześniejsze rozpoznanie choroby.
W tym celu należy regularnie sprawdzać ryby pod kątem ewentualnych zmian i nieprawidłowości, a także kontrolować parametry wody i dostosowywać je, w razie potrzeby.
Na choroby ryb mogą wskazywać bardzo różne objawy, jednak pierwszymi oznakami, które można zauważyć są zazwyczaj zmiany w oczach, na skórze i płetwach.
W przypadku niektórych chorób ryb (np. infekcji grzybiczych), mamy do dyspozycji specjalne leki, które można stosować w porozumieniu z lekarzem weterynarii. W przypadku innych, jedynym możliwym sposobem leczenia jest poprawa warunków utrzymania:
Wszechstronne wykształcenie weterynaryjne uzyskała na Uniwersytecie Justusa Liebiga w Gießen (Justus-Liebig-Universität Gießen). Zdobyła tam doświadczenie w różnych dziedzinach, takich jak medycyna małych, dużych i egzotycznych zwierząt, a także farmakologia, patologia i higiena żywności. Obecnie udziela się jako autorka, pracuje także nad własną rozprawą naukową. Jej celem jest polepszenie ochrony zwierząt przed chorobami wywoływanymi przez patogeny bakteryjne. Oprócz naukowej wiedzy weterynaryjnej, jako szczęśliwa opiekunka psa, dzieli się także własnymi doświadczeniami. Dzięki temu potrafi jeszcze lepiej zrozumieć i wyjaśnić obawy i problemy, jak również powtarzające się pytania opiekunów dotyczące zachowania i zdrowia ich zwierząt domowych.
