© Cameron / stock.adobe.com
Piękne ubarwienie tęczanek staje się widoczne tylko wtedy, gdy są w dobrym nastroju.
Pomimo swojej urody, wśród akwarystów tęczankowate są stosunkowo mało znane. Możliwym powodem ich niewielkiej popularności może być fakt, że swoje piękno ujawniają jedynie wówczas, gdy czują się całkowicie swobodnie. W opracowanej przez nas charakterystyce zdradzamy, co zrobić, aby ryby te były szczęśliwe w warunkach domowych.
W sklepach zoologicznych urokliwe tęczanki często pozostają niezauważone wśród innych gatunków ryb. Mienią się bowiem charakterystyczną barwą tęczy jedynie wówczas, gdy dorastają w odpowiednich warunkach i czują się komfortowo. W przeciwnym razie pozostają bezbarwne.
Ze swojej najpiękniejszej strony dorosłe tęczankowate pokazują się wyłącznie w rękach troskliwych akwarystów. Opalizujące, żywe barwy są oznaką dobrego samopoczucia. Intensywność ubarwienia zmienia się w ciągu dnia i w zależności od nastroju, co sprawia, że zaglądając do akwarium, możemy za każdym razem odkrywać nowe odcienie.
Tęczankowate dorastają średnio do czterech–dwunastu centymetrów długości, a ich tułów jest bocznie spłaszczony. Oczy są duże, usta szpiczaste, a opalizujące łuski duże i dzięki temu dobrze widoczne. Charakteryzują się również dwuczęściową płetwą grzbietową.
Tęczankowate to około 100 gatunków ryb, z których każdy obejmuje wiele różnych odmian kolorystycznych. Znanym przedstawicielem tej rodziny jest na przykład tęczanka diamentowa z neonowo niebieskim tułowiem i czerwonymi płetwami. Dużą popularnością cieszy się także tęczanka Boesemana, której przednia połowa ciała jest błyszcząco niebieska, a tylna pomarańczowa.
U większości gatunków samice są podobnie ubarwione jak samce, chociaż nierzadko są mniej kolorowe.
© mikhailg / stock.adobe.com
Tęczanki mogą być z powodzeniem trzymane w akwarium słodkowodnym. Najważniejsze wymagania, które należy spełnić względem ich utrzymania obejmują odpowiednią przestrzeń do pływania, miejsce odosobnienia i towarzystwo.
Ponieważ ta ryba ozdobna jest bardzo aktywna i towarzyska, wybierając dla niej akwarium należy kierować się zasadą, że im większą przestrzeń do dyspozycji ma, tym lepiej. Dla niewielkich rozmiarów tęczanek wystarczające będzie akwarium o wielkości 80 centymetrów. W przypadku większych gatunków należy powiększyć je co najmniej o kolejne 40 centymetrów, aby umożliwić im swobodne poruszanie się po zbiorniku.
Więcej informacji na temat idealnych warunków utrzymania dla Twoich zwierząt wodnych znajdziesz w magazynie zooplus.
Tęczanki uwielbiają jeść, ale ich szpiczasty pyszczek jest znacznie mniejszy niż ich apetyt, dlatego podawany im pokarm powinien być odpowiedniej wielkości.
Również jeśli chodzi o porcje mniej znaczy więcej – w przeciwnym razie szybko przybiorą na wadze. Dorosłe tęczanki należy karmić raz dziennie i ustalić jeden dzień postu w tygodniu.
Ponieważ ryby te są wszystkożerne, można podawać im pokarm mrożony, suchy oraz żywy. Dieta zwierząt w sile wieku powinna zawierać więcej pokarmu pochodzenia roślinnego. Mogą to być warzywa, takie jak szpinak czy groszek.
Ryby te najchętniej spędzają czas na jedzeniu i pływaniu, są spokojne i łagodne. Jedynie w okresie godowym, w godzinach porannych w akwarium nieco więcej się dzieje.
Takie zamieszanie ma jednak również swoje pozytywne strony. Jest to bowiem czas, w którym ubarwienie tych niezwykłych zwierząt jest szczególnie piękne.
Trzymając w akwarium ryby, które dobrze czują się w swoim towarzystwie, sprawimy, że ich łuski będą błyszczeć zachwycającymi barwami. W akwarium wielogatunkowym tęczanki najlepiej będą rozumiały się z innymi spokojnymi rybami o podobnej wielkości. Idealnymi współlokatorami będą dla nich między innymi inne gatunki tęczankowatych.
Decydując się na inne gatunki, musimy jednak pamiętać, aby wszystkie zwierzęta otrzymywały wystarczającą ilość pożywienia. Tęczanki uważane są za żarłoczne i z przyjemnością podkradają pokarm swoim współmieszkańcom.
Dla doświadczonych akwarystów hodowla tęczanek jest raczej bezproblemowa. Najłatwiejsza jest w przypadku pary lub grupy rybek z przewagą samic.
Większość tęczankowatych składa ikrę codziennie, ale z reguły młode są zjadane przez rodziców. Gęsto obsadzone roślinami strefy w akwarium zwiększają więc ich szanse na przeżycie. Prowadząc zamierzoną hodowlę, możemy przenieść rośliny, na których została złożona ikra do zbiornika hodowlanego.
Wszystkie gatunki tęczanek mogą być ze sobą kojarzone. Niemniej, aby zapobiec powstawaniu tak zwanych hybryd, należy dążyć do łączenia ze sobą jak najmniejszej ich liczby.
Kupując tęczanki, zwróćmy uwagę na stan ogólny zwierząt: Jak wygląda ich grzbiet? Czy na łuskach nie ma nalotu? Czy płetwy są postrzępione? Takie zwierzęta często pochodzą z masowych hodowli i są podatne na choroby lub już chore.
Natomiast tęczanki, które zostały wyhodowane w sposób zgodny z potrzebami gatunku, którym zapewni się odpowiednią opiekę i warunki, mogą żyć ponad dziesięć lat.
Jeśli chcemy kupić tęczankowate i szukamy nietypowych gatunków, może okazać się, że nie tak łatwo je znaleźć. Różnorodność gatunkowa w ramach tej rodziny jest bogata i trudno byłoby znaleźć przedstawiciela każdego z nich w sklepach zoologicznych.
W takim wypadku lepszym rozwiązaniem jest skontaktowanie się z innymi akwarystami, na przykład tymi stowarzyszonymi w międzynarodowej organizacji International Rainbowfish Society, aby wymieniać się informacjami i hodować je w sposób odpowiedni dla gatunku.
Przy odrobinie szczęścia rzetelnych hodowców, którzy oferują zwierzęta nie tylko w rozsądnej cenie, ale również w dobrej kondycji można spotkać na regionalnych targach akwarystycznych. Mamy wówczas również dużo większe szanse na to, że zwierzęta nie musiały przebyć długiej podróży do miejsca docelowego.
Chcesz wiedzieć więcej na temat akwarystyki? Magazyn zooplus odpowie na Twoje pytania.
W naturze tęczanki znajdziemy w północnej Australii i Nowej Gwinei oraz na niektórych mniejszych wyspach położonych między nimi, gdzie te ryby słodkowodne zamieszkują wody płynące i jeziora.
Istnieje zdumiewająca liczba gatunków tęczankowatych, ponieważ ich populacje są często ograniczone do pojedynczych zbiorników.
Wiele z nich jest trudno dostępnych lub znajduje się na nieodkrytych obszarach. Prawdopodobne jest więc, że nie poznaliśmy jeszcze wszystkich gatunków w ramach tej urokliwej rodziny.
Nazwa: Tęczankowate, nazwa łacińska Melanotaeniidae
Wielkość: W zależności od gatunku od czterech do dwunastu centymetrów, rzadko więcej
Strefa pływania: Środkowy i górny obszar
Warunki utrzymania: W parach lub niewielkich grupach
Socjalizacja: Możliwa
Akwarium: Co najmniej 80 centymetrów, w zależności od gatunku
Temperatura wody: 22 do 26 stopni Celsjusza
Parametry wody: Średnio twarda woda o wartości pH od 7,0 do 8,5
Pokarm: Żywy, mrożony i suchy
Poziom trudności: Standardowy
Zwierzęta towarzyszą jej odkąd pamięta – nie posiada prawie żadnego zdjęcia z dzieciństwa bez papużki falistej na głowie lub kota na kolanach. Od ponad dziesięciu lat pisze jako redaktorka na różne tematy, od ubezpieczeń zdrowotnych po posiadanie kota. Towarzyszy jej kotka Mimi, która jest najlepszym źródłem inspiracji dla wielu tekstów i zawsze wie, kiedy jest odpowiedni czas na przerwę w pisaniu.
