Ryby słodkowodne
© Chonlasub / stock.adobe.com
Ryby słodkowodne w akwarium zachwycają swoich obserwatorów kolorami i radością życia. Należy jednak pamiętać, że utrzymanie rybek bywa niełatwe, a czasami wręcz skomplikowane. W zależności od gatunku, trzeba wziąć pod uwagę różne kwestie, aby zapewnić tym zwierzętom komfortowe warunki życia.
Spis treści
Jakie są charakterystyczne cechy różnych gatunków ryb słodkowodnych trzymanych w akwarium?
Skalary
Te tropikalne ryby słodkowodne pochodzą z rejonu Amazonii i należą do rodziny pielęgnicowatych. W naturze żywią się głównie larwami, owadami, mięczakami i mniejszymi rybami. W przypadku zwierząt trzymanych w akwarium również zalecane jest karmienie ich żywym pokarmem. Alternatywą dla tych ryb słodkowodnych w akwariach mogą być natomiast glony i rzęsa wodna. Chociaż skalary to odporne i wytrzymałe ryby, są bardzo wrażliwe na zmiany biologicznych i chemicznych parametrów wody. Jednak, jeśli zapewnimy im odpowiednie warunki utrzymania, w domowym akwarium mogą żyć od dziesięciu do dwunastu lat. Największym zagrożeniem dla ich zdrowia są wiciowce, które atakują przewód pokarmowy i uszkadzają ścianę jelita. W przypadku osłabionego układu odpornościowego, wiciowce, które obecne są już w organizmie w niewielkich ilościach, rozmnażają się. Ich obecność widoczna jest gołym okiem. Chore ryby wydzielają bowiem biały śluz. W takiej sytuacji trzeba podjąć natychmiastowe działania i chore zwierzęta umieścić w zbiorniku kwarantannowym, napełnionym wodą o temperaturze 35°C, w której patogeny nie przeżyją. Dodatkowo, wymagane jest podanie specjalnych środków farmakologicznych.
Symphysodony
Podobnie jak skalary, ryby te pochodzą z Amazonii i należą do rodziny pielęgnicowatych. Ich cechą szczególną jest płaski, okrągły tyłów i kolorowe łuski, występujące w neonowym żółtym, czerwonym i niebieskim kolorze. W naturze te ryby słodkowodne żywią się martwymi roślinami wodnymi i glonami, ale również mniejszymi bezkręgowcami, takimi jak owady, komary i larwy. Dla przedstawicieli tego gatunku trzymanych w akwarium bardzo ważna jest urozmaicona dieta, ale należy pamiętać, aby nie podawać im zbyt dużej ilości pokarmu w postaci granulek i płatków – w przypadku przekarmienia, granulki mogą doprowadzić do niedrożności jelit i, w konsekwencji, śmierci zwierząt. Pokarm w płatkach przed podaniem należy namoczyć – w przeciwnym razie spowoduje wzdęcia w żołądku ryby. Idealną pozycją w menu tych ryb będą suche mieszanki pokarmowe, zawierające krewetki i filety rybne. Na wolności symphysodony żyją do dziesięciu lat, a w akwarium długość ich życia może zwiększyć się nawet do szesnastu lat. Są dość podatne na infekcje grzybicze i zatrucia aluminium. Czynniki te możemy jednak wyeliminować, stosując dobrej jakości filtry wody. Problemem może być również wywoływana przez pierwotniaki ospa rybia. Dotknięte nią ryby należy jak najszybciej odizolować od zdrowych osobników, choroba ta jest bowiem wysoce zaraźliwa i często kończy się śmiercią. Jej objawami są białe plamy na ciele i opuchnięte skrzela.
Karpiowate
Karpiowate to największa rodzina ryb kostnoszkieletowych, obejmująca około 3000 gatunków. Ryby te żyją w Europie, Ameryce Północnej, Afryce i Azji i występują w różnych rozmiarach. Ich wielkość waha się od 2 cm do nawet 2 m. Ich szczęki pozbawione są zębów, które znajdują się w gardzieli i stąd nazywane są zębami gardłowymi. Cecha ta służy do identyfikacji gatunku. Charakterystyczna jest dla nich również wysypka tarłowa – w okresie tarła pojawia się przede wszystkim na głowie zwierzęcia.
Karpiowate są w większości wszystkożerne. W naturze żywią się różnymi bezkręgowcami i glonami, a spożywany przez nie pokarm różni się w zależności od gatunku. Złotą rybkę na przykład możemy karmić pokarmem roślinnym, takim jak mrożonki i rzęsa wodna, ale zje ona równie chętnie żywy pokarm oraz pokarm w płatkach. Danio preferuje natomiast plankton i niewielkie larwy komarów, ale można go również karmić pokarmem roślinnym, takim jak mrożonki czy sałatki. Karp koi z kolei potrzebuje bogatego w węglowodany, białko i tłuszcz pożywienia. Należy jednak uważać na ilość podawanego pokarmu, aby uniknąć przekarmienia – karpie zjedzą bowiem tyle pokarmu, ile dostaną.
Karpiowate to bardzo wytrzymałe zwierzęta, jeśli jednak nie zapewnimy im właściwych warunków utrzymania, mogą zapadać na różne choroby. W przypadku ichtioftiriozy (ospy rybiej) ciało cierpiącej na nią ryby pokrywają niewielkie białe punkciki. Ta inwazja grzybów powoduje silny świąd, ryba ociera się o stałe przedmioty, aby go złagodzić i traci na wadze. Wywołujący ją kulorzęsek odpowiada również za gnicie płetw zwierząt. Dolegliwość ta rozwija się na skutek przebywania ryb w zanieczyszczonej wodzie lub trzymania zbyt dużej ilości ryb razem. W wyniku stanu zapalnego tkanki płetwy ogonowej stopniowo obumierają i odpadają. Inną chorobą grzybiczą, która najczęściej atakuje ryby trzymane w zbyt dużych grupach i w wodzie o niewłaściwej temperaturze jest martwica skrzeli. Na niektóre choroby ryb, takie jak na przykład ospa rybia, najczęściej niestety ma lekarstwa.
Co należy wziąć pod uwagę, trzymając ryby słodkowodne w domowym akwarium?
Skalary
Skalary dorastają do imponujących rozmiarów, stąd też potrzebują odpowiednio dużego akwarium o wymiarach 150 x 60 x 60 cm i pojemności co najmniej 200 litrów. Aranżując akwarium, warto zastosować luźne podłoże i drobny granulat oraz zdecydować się na sporą ilość roślin, ponieważ w naturze skalary żyją w zaroślach dna Amazonki. Skalary to tropikalne ryby słodkowodne i należy stworzyć im warunki podobne do tych, które panują w ich naturalnym środowisku. Optymalna dla nich wartość temperatury waha się od 22 do 32°C, ale najlepiej ryby te będą czuły się w wodzie o stałej temperaturze 26°C. Z kolei wartość twardości całkowitej powinna wynosić 6, a twardości węglanowej 4°. Do filtrowania wody najlepiej wykorzystać wkład torfowy, który pozwoli na utrzymanie stabilnej równowagi bakteryjnej oraz czystości wody.
Symphysodony
Podobnie jak skalary, symphysodony pochodzą z Amazonii. Trzymając je w domowym akwarium należy więc uwzględnić kilka kwestii. W swojej ojczyźnie, ryby te żyją w ciemnym dnie Amazonki, dlatego światło obecne w akwarium może powodować u nich niepokój. Dla ryb hodowlanych zalecane jest zastosowanie lekko przyciemnianych świetlówek z dodatkiem światła czerwonego. Najlepiej będą czuły się w wodzie o temperaturze 29°C, wartości pH od 6 do 8, twardości całkowitej w zakresie od 4 do 14° oraz twardości węglanowej od co najmniej 3 do maksymalnie 12°. Przed zakupem należy poczekać około dwóch tygodni, aby w akwarium mogły wykształcić się ważne dla biotopu bakterie. Ryby umieszcza się w zbiorniku dopiero po stworzeniu odpowiedniego środowiska, w którym nie może zabraknąć roślin wodnych.
Karpiowate
Ryby karpiowate występują w różnych strefach klimatycznych i regionach świata. Dlatego bardzo ważne jest, aby trzymając je w akwarium stworzyć im warunki jak najbardziej zbliżone do tych, w których żyje dany gatunek w naturze.
Złota rybka na przykład będzie czuła się komfortowo w akwarium z zimną wodą. Woda o temperaturze od 10 do 20°C jest zupełnie wystarczająca, natomiast jej wartość pH powinna mieścić się w zakresie od 6,5 do 8. Złote rybki absolutnie nie powinny być trzymane w małych zbiornikach. Dobrze będą czuły się w stawie lub akwarium o długości krawędzi około 100 cm, na którego dnie będzie znajdował się piasek, ponieważ mają w zwyczaju przeszukiwać podłoże w poszukiwaniu pożywienia. Złote rybki lubią ukrywać się w roślinach, dlatego w zbiorniku nie może ich zabraknąć. Ich średnia długość życia jest imponująca – przedstawiciele tego gatunku mogą żyć nawet 30 lat. Żeby tak się jednak stało muszą mieć zapewnione towarzystwo innych ryb, bowiem źle znoszą samotność.
Danio lubi temperaturę wody w zakresie od 22 do 26°C oraz wartości pH od 5 do 6,5. Powinien być trzymany w grupie co najmniej 6 osobników. W akwarium wymaga solidnej filtracji wody, na przykład z zastosowaniem wkładu torfowego oraz niewielkiej ilości światła. Ponieważ w naturze ryby te występują w wodach płynących, w hodowli należy zapewnić im odpowiednią przestrzeń – akwarium o pojemności 200 litrów będzie idealne. Nie powinno być jednak zbyt gęsto obsadzone roślinami.
Kardynałek będzie dobrze czuł się w wodzie o temperaturze od 16 do 22°C i wartości pH od 6 do 8. Należy uważać, by temperatura nie była wyższa niż 23°C, w przeciwnym razie bowiem szybko stanie się podatny na choroby. Pojemność akwarium nie powinna być mniejsza niż 54 litry. Kardynałek nie lubi gęstej roślinności, która przeszkadzałaby mu w swobodnym pływaniu, ale w akwarium nie może zabraknąć kilku wytrzymałych roślin, wśród których mógłby się ukryć. Przedstawiciele tego gatunku są bardzo towarzyscy i najlepiej czują się w grupie co najmniej 10 osobników.
Karp koi potrzebuje dużo miejsca w zbiorniku, dlatego najlepiej trzymać go w stawie, w towarzystwie innych przedstawicieli gatunku – nie lubi życia w pojedynkę. Liczbę jego towarzyszy dobierajmy w zależności od wielkości dostępnego zbiornika. Przestrzeń przypadająca na jednego osobnika powinna wynosić około 1–3 cm2. Trzymając karpia koi w stawie, należy zwrócić uwagę na odpowiednie warunki oświetleniowe – nie może być narażony na palące słońce, ale nie może również być zupełnie zacieniony. Dlatego najlepszy będzie częściowo zacieniony staw o minimalnej głębokości wynoszącej 1,3 m. Zwierzęte te zapadają w sen zimowy, w okresie którego nie wolno ich budzić ani przenosić w inne miejsce. Bardzo ważne jest także regularne sprawdzanie parametrów wody: Tolerują one temperaturę w zakresie od 3 do 30°C oraz wartość pH w przedziale od 6,5 do 9. Hodowla słodkowodnych karpi koi jest dość wymagająca, dlatego ważne jest, aby mieć już za sobą pewne doświadczenie z akwarystyką.
Gdzie można kupić ryby słodkowodne?
Na poszukiwanie ryb słodkowodnych najlepiej wybrać się do dobrego sklepu zoologicznego lub poszukać adresów hodowców w Internecie. Przed zakupem należy jednak dokładnie przyjrzeć się zwierzętom, aby ocenić ich kondycję i uniknąć zakupu chorych czy słabych egzemplarzy. Zanim zdecydujemy się na konkretnego hodowcę czy sklep, warto nieco rozeznać się w tym temacie i poczytać opinie innych klientów.
Obecnie mamy do dyspozycji również sklepy internetowe, oferujące różne gatunki ryb. Chociaż takie rozwiązanie może wydać się kuszące, nie będzie ono najlepsze. Zakup ryb jednym kliknięciem z pewnością zaoszczędzi nam dużo czasu, ale taka ekspresowa transakcja, a potem wysyłka zwierząt, może przysporzyć im ogromnego stresu. Ryby będą osłabione, a co za tym idzie, bardziej podatne na różne choroby i dolegliwości. Dlatego najlepiej poświęcić nieco więcej czasu i udać się do specjalistycznego sklepu.
W zależności od gatunku ryby, którą chcemy nabyć, będziemy musieli liczyć się z wydatkami różnego rzędu. Dość niską kwotę będziemy musieli przeznaczyć na złote rybki, natomiast cena pielęgnic, takich jak skalary, mieści się w średnim i górnym przedziale cenowym. Najdroższymi rybami z naszego zestawienia są karpie koi, na które będziemy musieli wydać już dość pokaźną sumę.
Różnego rodzaju pokarm dla rybek znajdziesz w sklepie internetowym zooplus.