© till beck / stock.adobe.com
Pokolec królewski pływający w morzu.
Majestatyczny i pełny gracji pokolec królewski zachwyca swoimi niebieskimi łuskami. Jest jednym z najbardziej znanych przedstawicieli pokolców, obejmujących około 130 różnych gatunków. Ze względu na swoje wspaniałe ubarwienie w intensywnym niebieskim kolorze cieszy się dużą popularnością wśród akwarystów, do czego bez wątpienia przyczynił się film animowany „Gdzie jest Nemo?”, w którym drugoplanową rolę grała rybka Dory, będąca właśnie pokolcem królewskim.
Pokolec królewski (Paracanthurus hepatus) jest rybą morską, w związku z czym może być trzymany wyłącznie w akwariach słonowodnych. Jego naturalnym środowiskiem są tropikalne wody północnego Oceanu Indyjskiego i zachodniego Pacyfiku. Zasięg jego występowania rozciąga się więc od Afryki Wschodniej do Japonii.
Młodzi przedstawiciele gatunku dorastają w niewielkich grupach. Po dwóch latach są w pełni rozwinięci i żyją w parach lub samotnie. Jako aktywni zjadacze planktonu zamieszkują przybrzeżne rafy koralowe i szczeliny. Czasami można spotkać ich na większych głębokościach, sięgających nawet 40 metrów. Dzięki swoim dużym oczom dobrze widzą nawet w głębinach.
Nazwa gatunku nie jest przypadkowa. Podobnie jak wszyscy ich krewni z rodziny pokolców, u podstawy ogona posiadają ostre jak brzytwa kolce, które służą im do obrony. Są jedynymi przedstawicielami pokolców, należącymi do rodzaju Paracanthurus.
Wygląd tej ryby jest bardzo charakterystyczny. Mieni się intensywnym niebieskim kolorem, a jej płetwa ogonowa jest żółta. Ciało ma bocznie spłaszczone, smukłe, a pysk wąski.
Samice i samce są tak samo ubarwione i można je odróżnić od siebie jedynie na podstawie wielkości. Wygląd pokolców może ponadto różnić się w zależności od pochodzenia. Na przykład osobniki z Kenii mają żółtawy brzuch.
Długość życia Paracanthurus hepatus wynosi 20 lat, chociaż w domowych akwariach wykazuje większą podatność na choroby i dożywa wieku około 10–15 lat.
Dorosłe osobniki należą do jednych z większych przedstawiciel pokolców, nierzadko dorastając nawet do 30 centymetrów, przy czym samice są zawsze nieco mniejsze od samców. Zanim jednak osiągną swoją docelową wielkość, mija kilka lat.
Gatunek ten nie jest uważany za jadowity, chociaż nie można całkowicie wykluczyć toksycznych konsekwencji kontaktu z jego kolcami, ale nie są znane żadne wypadki śmiertelne z jego udziałem. Jeśli chcemy trzymać go w domowym akwarium, musimy pamiętać, aby nie dotykać jego kolców, które znajdują się na ogonie.
© till beck / stock.adobe.com
W przypadku tych ryb problemem może być wymagana przez nie przestrzeń. Nierzadko zdarza się, że młode osobniki umieszcza się w akwariach, które okazują się być znacznie za małe po osiągnięciu przez nie dorosłości. Najważniejszym warunkiem bowiem, jaki należy spełnić w ich przypadku jest odpowiednia ilość miejsca. Przed zakupem upewnijmy się więc, że jesteśmy w stanie zapewnić im tyle miejsca, ile rzeczywiście potrzebują.
Młode osobniki są jeszcze okrągłe, pozbawione łusek i przezroczyste. Po dwóch latach są w pełni rozwinięte i dojrzałe płciowo. Jeśli chcemy trzymać dorosłe egzemplarze, zalecamy wybrać jedną rybę lub parę, w zależności od wielkości akwarium. Najlepiej byłoby zdecydować się na młode ryby, ponieważ posiadają lepsze zdolności adaptacyjne i regeneracyjne od starszych okazów.
Wielkość akwarium należy dostosować do ilości zamieszkujących go zwierząt. W przypadku mniejszych, młodych rybek odpowiedni będzie zbiornik o pojemności co najmniej 1000–1500 litrów i przedniej krawędzi o długości dwóch metrów. Dla dwóch dorosłych pokolców królewskich będziemy natomiast potrzebować akwarium o pojemności co najmniej 2000 litrów.
Nasze słonowodne akwarium powinno więc być w stanie zaspokoić potrzebę pływania pokolca. Jeśli bowiem ryba te będzie się nudziła, stanie się agresywna lub będzie odczuwała stres, co z kolei może przyczynić się do rozwoju chorób. Naturalnie wielkość zbiornika można dostosować i zwiększyć w zależności od wieku i wielkości ryb. Nie może w nim natomiast zabraknąć rafy koralowej z jaskiniami, w których pokolec będzie mógł spać.
Ponadto, ryby te mają dość wysokie wymagania dotyczące jakości wody, która powinna utrzymywać się na możliwie stałym poziomie, a jej optymalna temperatura wynosi od 23 do 26 stopni Celsjusza. Poza tym, uwielbiają czystą, bogatą w tlen wodę, słaby lub średni prąd oraz dużo światła.
Pokolce królewskie z reguły dobrze rozumieją się z innym przedstawicielami gatunku, bezkręgowcami i innymi rybami, chociaż z nudów czasami mogą próbować przeganiać bezkręgowce czy atakować koralowce. Warto zauważyć, że dorosłe pokolce częściej zachowują się w szorstki sposób. Dlatego pary czy grupy zwierząt, które na początku wydają się ze sobą harmonizować, później mogą przestać się tolerować.
Uwaga: Wystarczająca podaż pokarmu zapobiega agresywnemu zachowaniu u pokolców królewskich.
© till beck / stock.adobe.com
Te aktywne w ciągu dnia ryby morskie są zawsze w ruchu i stale szukają pożywienia, dlatego jako ich opiekunowie, musimy zadbać o odpowiednią podaż pokarmu.
Są roślinożerne, ale lubią także pokarm pochodzenia zwierzęcego. Skubią i jedzą glony, ale ich dieta nie może opierać się wyłącznie na nich. Oprócz fitoplanktonu pokolce królewskie jedzą małe skorupiaki, niewielkie krewetki, lasonogi i słonaczki. Zawsze pamiętajmy o zróżnicowanej i urozmaiconej diecie dla naszych pływających podopiecznych. Uzupełniająco można podawać im mniszka lekarskiego, glony nori oraz banany, warzywa i sałatę, które zapewnią im również dodatkowe zajęcie, a po pewnym okresie aklimatyzacji także pokarm w płatkach o wysokiej zawartości roślin oraz spiruliny, jak również pokarm mrożony. Karmienie powinno odbywać się kilkukrotnie w ciągu dnia, małymi porcjami.
Niestety przedstawiciele tego gatunku są podatni na choroby, zwłaszcza na ichtioftiriozę. Pojawia się ona bardzo często u zwierząt tuż po ich wprowadzeniu do zbiornika. Może także wystąpić w przypadku często zmieniających się parametrów wody i dużej zawartości bakterii. Dlatego eksperci zdecydowanie zalecają zakup lampy UV, aby zmniejszyć liczbę zarazków. W zapobieganiu rybiej ospie pomóc może także bogate w witaminy pożywienie.
To samo dotyczy tak zwanej erozji głowy i linii bocznej, w przypadku której tworzą się małe ubytki skórne. Jest ona zazwyczaj wynikiem niezrównoważonej diety.
Ryby te można kupić w sklepach internetowych lub stacjonarnych. Starajmy się jednak kupować je wyłącznie z hodowli, która w warunkach domowych niestety należy do łatwej, stąd też często są po prostu odławiane z naturalnych zbiorników. Należy mieć świadomość, że w przypadku takiego pozyskiwania zwierząt często stosowane są trucizny jako środek znieczulający, który uszkadza rafy koralowe. Warto także kupować możliwie jak najmłodsze ryby, aby móc jak najdłużej się nimi cieszyć.
Ze względu na swoje zachwycające ubarwienie, Paracanthurus hepatus jest bardzo chętnie trzymany w domowych akwariach. Potrzebuje on czystej wody o niewielkim prądzie i bardzo dużo światła. Pokolec królewski to bardzo wymagający gatunek, który potrzebuje dużo przestrzeni. Dotyczy to zwłaszcza dorosłych osobników.
Ponieważ jest podatny na choroby, zalecamy zakup lampy UV, aby zminimalizować ilość bakterii obecnych w wodzie. W stosunku do innych ryb jest na ogół łagodny, chociaż dorosłe okazy mogą przejawiać zachowanie agresywne. Stale poszukuje pożywienia, w związku z czym w zbiorniku musi zawsze znajdować się wystarczająco dużo pokarmu.
