© Moritz / stock.adobe.com
Pielęgniczka kakadu (Apistogramm cacatuoides) jest wyjątkowo urokliwym mieszkańcem akwarium. Jej niezwykle kolorowa, długa i ząbkowana płyta grzbietowa przypomina czub papugi kakadu, któremu ta łagodna ryba słodkowodna z rodziny pielęgnicowatych (Cichlidae) zawdzięcza swoją nazwę. Dowiedz się więcej na temat tej popularnej rybki akwariowej oraz warunkach jej utrzymania.
Rodzina pielęgnicowatych (Cichlidae) obejmuje około 1300 różnych gatunków, wśród których znajduje się wiele popularnych ryb akwariowych. W akwariach najczęściej trzymane są mniejsze egzemplarze, dorastające do maksymalnie dziesięciu centymetrów, które określane są terminem pielęgnic karłowatych. Zaliczamy do nich około 150 gatunków, wśród których znajdziemy pielęgniczkę kakadu. Jej naturalnym środowiskiem życia są płytkie wody Amazonki w Peru, Boliwii i części Brazylii.
Szybka i nieskomplikowana hodowla pielęgniczek kakadu doprowadziła do powstania wielu wariantów kolorystycznych z podstawowym ubarwieniem od srebrzysto-żółtego do niebieskawego. Ich płetwy grzbietowe, ogonowe i odbytowe mienią się intensywnymi pomarańczowymi, czerwonymi lub żółtymi odcieniami i pokryte są różnymi, zazwyczaj czarnymi wzorami. Ponadto, na płetwie ogonowej znajduje się najczęściej ciemna plamka. Cechą charakterystyczną pielęgniczek kakadu jest czarny podłużny pas biegnący centralnie od nasady ogona do głowy, który może być szeroki i ciągły lub składać się z nieregularnych ciemnych plamek. Typowy okoniowaty pysk jest wydatny, a wargi wybrzuszone.
Samice i samców można bez trudu od siebie odróżnić. Samce mierzą około ośmiu centymetrów, samice natomiast są znacznie mniejsze, dorastając do maksymalnie pięciu centymetrów. Dodatkowo, samce są wyjątkowo atrakcyjnie ubarwieni. Ich przednie promienie płetwy grzbietowej są mocno wydłużone i wyraźnie się od siebie różnią – wyglądem przypominają czub papugi kakadu.
W przeciwieństwie do większych przedstawicieli pielęgnicowatych, odmiany karłowate są przeważnie łagodnie usposobione i lepiej czują się w wyższych partiach akwarium. Pielęgniczka kakadu również jest spokojnym mieszkańcem akwarium, aczkolwiek samce mają tendencję do przejawiania zachowań terytorialnych, dlatego należy trzymać razem tylko jednego samca i kilka samic. Pomiędzy większą liczbą samców dochodziłoby do zaciekłych walk, które mogłyby zakończyć się nawet ich śmiercią. Aby odstraszyć rywala, w geście groźby samce pielęgniczek kakadu prezentują swoją imponującą płetwę grzbietową.
Jak długo żyją pielęgniczki kakadu? Ryby te żyją nie dłużej niż dwa–trzy lata, a dojrzałość osiągają w wieku około roku.
Chcesz trzymać pielęgniczkę kakadu razem z innymi gatunkami? Najlepiej uda się to z bystrzykiem neonowym, na przykład w zbiorniku typu południowoamerykańskiego. Ta peruwiańska rybka ma bowiem podobne wymagania względem warunków utrzymania, ale można trzymać je także w zwykłym akwarium towarzyskim z innymi spokojnymi gatunkami, pochodzącymi z rozmaitych regionów świata, pod warunkiem posiadania zbliżonych wymagań.
Kiedy samica pielęgniczki kakadu jest gotowa do kopulacji, przyjmuje intensywnie żółte ubarwienie i szuka miejsca, w którym mogłaby złożyć ikrę. Jak już je wybierze, następuje ciekawe zachowanie godowe. Na początku samica ucieka od samca, który goni ją po całym akwarium. Po pewnym czasie jednak samica zatrzymuje się, a samiec zaczyna zaloty, prezentując swoje walory. Aby zaimponować samicy prostuje płetwę grzbietową i porusza ciałem. Po chwili samica udaje się do miejsca wybranego na złożenie ikry, by rozpocząć składanie około 60–80 jaj, które zostaną zapłodnione przez samca. Wówczas zaczyna się pracowity okres dla kakadu. Ryby na zmianę wpuszczają świeżą wodę do jamki, w której znajduje się ikra, aby zapewnić optymalny dopływ tlenu. Po około trzech do czterech dniach wykluwają się młode, nad którymi opiekę przejmuje samica, podczas gdy samiec staje na straży wspólnego terytorium.
Jeśli chcesz hodować kolorowe pielęgniczki kakadu w swoim akwarium, musisz zapewnić im określone warunki. Potrzebują one dobrze obsadzonego roślinami, niezbyt jasnego zbiornika o piaszczystym, miękkim podłożu i wielu zakamarkach, w których będą mogły składać jaja. Można w tym celu wykorzystać na przykład korzenie i kamienie lub połówki łupin orzecha kokosowego. W sklepach zoologicznych dostępne są również rurki ceramiczne, które bardzo dobrze sprawdzają się w tym celu. Ważne są także rośliny pływające, które zapewniają odpowiednie zacienienie zbiornika.
Minimalna pojemność akwarium to 60 litrów. Co do zasady w 100 litrach wody nie powinno być więcej niż 80 centymetrów ryb. Zatem w przypadku ryb mierzących od ośmiu do dziesięciu centymetrów, w akwarium o pojemności 100 litrów nie powinno znajdować się więcej niż dziesięć ryb.
Pielęgniczka kakadu najlepiej czuje się w miękkiej i lekko kwaśnej wodzie o temperaturze od 23 do 28 stopni Celsjusza. Jest wrażliwa na wysoki poziom azotynów, dlatego częściowa wymiana wody powinna mieć miejsce raz w tygodniu. Wymieniając wodę należy zawsze dbać o to, aby wahania temperatury w zbiorniku nie były zbyt duże.
Hodowla pielęgniczek kakadu nie wymaga żadnego specjalnego wyposażenia. Na pewno potrzebny jest filtr, zapewniający odpowiednią jakość wody, którego wydajność powinna być dostosowana do wielkości akwarium. Na rynku dostępne są zarówno filtry wewnętrzne, jak i zewnętrzne, a także mechaniczne, biologiczne i chemiczne. Aby utrzymać pożądaną temperaturę, niezbędne jest również ogrzewanie. Może to być grzałka, kabel grzewczy lub mata grzewcza – możliwości jest kilka. Ponadto, należy zaopatrzyć się w termometr do kontroli temperatury. Do zapewnienia regularnego rytmu dobowego (12 godzin w dzień/12 godzin w nocy), wymagane jest oświetlenie, którym będzie można sterować za pomocą timera. O wszystkie przydatne akcesoria najlepiej zapytać hodowcę rybek, od którego je kupujemy.
Poniżej przedstawiamy krótki przegląd najważniejszych wymagań w zakresie utrzymania pielęgniczek kakadu:
Dieta przedstawicieli tego gatunku powinna być możliwie jak najbardziej urozmaicona. Można podawać im pokarm mrożony na zmianę z żywym pokarmem w postaci czerwonych, białych lub czarnych larw komarów lub solowców. Nie przepadają natomiast za suchym pokarmem i granulatem. Jak często należy karmić pięlęgniczki kakadu? Najlepiej raz dziennie, małymi porcjami.
Jeśli chcesz trzymać w akwarium pielęgniczki kakadu, możesz wybierać spośród naprawdę wielu odmian barwnych. Te niezwykłej urody ryby słodkowodne są nie tylko bardzo atrakcyjne wizualnie, ale również dostarczają wiele przyjemności obserwującym ich codzienność w zbiorniku. Można je bez większych problemów kupić w sklepach zoologicznych, gdzie oprócz nich znajdziemy także inne piękne gatunki, takie jak pielęgniczka Ramireza czy kiryski pandowate. Życzymy Ci dużo radości z zanurzenia się w kolorowym świecie akwarystyki.
